മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം154

←അധ്യായം153

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം154

അധ്യായം155→

1 [വൈ]
     തതസ് താൻ പരിവിശ്വസ്താൻ വസതസ് തത്ര പാണ്ഡവാൻ
     ഗതേഷു തേഷു രക്ഷഃ സുഭീമസേനാത്മജേ ഽപി ച
 2 രഹിതാൻ ഭീമസേനേന കദാ ചിത് താൻ യദൃച്ഛയാ
     ജഹാര ധർമരാജാനം യമൗ കൃഷ്ണാം ച രാക്ഷസഃ
 3 ബ്രാഹ്മണോ മന്ത്രകുശലഃ സർവാസ്ത്രേഷ്വ് അസ്ത്രവിത്തമഃ
     ഇതി ബ്രുവൻ പാണ്ഡവേയാൻ പര്യുപാസ്തേ സ്മ നിത്യദാ
 4 പരീക്ഷമാണഃ പാർഥാനാം കലാപാനി ധനൂംഷി ച
     അന്തരം സമഭിപ്രേപ്സുർ നാമ്നാ ഖ്യാതോ ജടാസുരഃ
 5 സ ഭീമസേനേ നിഷ്ക്രാന്തേ മൃഗയാർഥം അരിന്ദമേ
     അന്യദ് രൂപം സമാസ്ഥായ വികൃതം ഭൈരവം മഹത്
 6 ഗൃഹീത്വാ സർവശസ്ത്രാണി ദ്രൗപദീം പരിഗൃഹ്യ ച
     പ്രാതിഷ്ഠത സ ദുഷ്ടാത്മാ ത്രീൻ ഗൃഹീത്വാ ച പാണ്ഡവാൻ
 7 സഹദേവസ് തു യത്നേന തതോ ഽപക്രമ്യ പാണ്ഡവഃ
     ആക്രന്ദദ് ഭീമസേനം വൈ യന യാതോ മഹാബലഃ
 8 തം അബ്രവീദ് ധർമരാജോ ഹ്രിയമാണോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     ധർമസ് തേ ഹീയതേ മൂഢ ന ചൈനം സമവേക്ഷസേ
 9 യേ ഽന്യേ കേ ചിൻ മനുഷ്യേഷു തിര്യഗ്യോനിഗതാ അപി
     ഗന്ധർവയക്ഷരക്ഷാംസി വയാംസി പശവസ് തഥാ
     മനുഷ്യാൻ ഉപജീവന്തി തതസ് ത്വം ഉപജീവസി
 10 സമൃദ്ധ്യാ ഹ്യ് അസ്യ ലോകസ്യ ലോകോ യുഷ്മാകം ഋധ്യതേ
    ഇമം ച ലോകം ശോചന്തം അനുശോചന്തി ദേവതാഃ
    പൂജ്യമാനാശ് ച വർധന്തേ ഹവ്യകവ്യൈർ യഥാവിധി
11 വയം രാഷ്ട്രസ്യ ഗോപ്താരോ രക്ഷിതാരശ് ച രാക്ഷസ
    രാഷ്ട്രസ്യാരക്ഷ്യമാണസ്യ കുതോ ഭൂതിഃ കുതഃ സുഖം
12 ന ച രാജാവമന്തവ്യോ രക്ഷസാ ജാത്വ് അനാഗസി
    അണുർ അപ്യ് അപചാരശ് ച നാസ്ത്യ് അസ്മാകം നരാശന
13 ദ്രോഗ്ധവ്യം ന ച മിത്രേഷു ന വിശ്വസ്തേഷു കർഹി ചിത്
    യേഷാം ചാന്നാനി ഭുഞ്ജീത യത്ര ച സ്യാത് പ്രതിശ്രയഃ
14 സ ത്വം പ്രതിശ്രയേ ഽസ്മാകം പൂജ്യമാനഃ സുഖോഷിതഃ
    ഭുക്ത്വാ ചാന്നാനി ദുഷ്പ്രജ്ഞ കഥം അസ്മാഞ് ജിഹീർഷസി
15 ഏവം ഏവ വൃഥാചാരോ വൃഥാ വൃദ്ധോ വൃഥാ മതിഃ
    വൃഥാ മരണം അർഹസ് ത്വം വൃഥാദ്യ ന ഭവിഷ്യസി
16 അഥ ചേദ് ദുഷ്ടബുദ്ധിസ് ത്വം സർവൈർ ധർമൈർ വിവർജിതഃ
    പ്രദായ ശസ്ത്രാണ്യ് അസ്മാകം യുദ്ധേന ദ്രൗപദീം ഹര
17 അഥ ചേത് ത്വം അവിജ്ഞായ ഇദം കർമ കരിഷ്യസി
    അധർമം ചാപ്യ് അകീർതിം ച ലോകേ പ്രാപ്സ്യസി കേവലം
18 ഏതാം അദ്യ പരാമൃശ്യ സ്ത്രിയം രാക്ഷസ മാനുഷീം
    വിഷം ഏതത് സമാലോഡ്യ കുംഭേന പ്രാശിതം ത്വയാ
19 തതോ യുധിഷ്ഠിരസ് തസ്യ ഭാരികഃ സമപദ്യത
    സ തു ഭാരാഭിഭൂതാത്മാ ന തഥാ ശീഘ്രഗോ ഽഭവത്
20 അഥാബ്രവീദ് ദ്രൗപദീം ച നകുലം ച യുധിഷ്ഠിരഃ
    മാ ഭൈഷ്ട രാക്ഷസാൻ മൂഢാദ് ഗതിർ അസ്യ മഹാഹൃതാ
21 നാതിദൂരേ മഹാബാഹുർ ഭവിതാ പവനാത്മജഃ
    അസ്മിൻ മുഹൂർതേ സമ്പ്രാപ്തേ ന ഭവിഷ്യതി രാക്ഷസഃ
22 സഹദേവസ് തു തം ദൃഷ്ട്വാ രാക്ഷസം മൂഢചേതസം
    ഉവാച വചനം രാജൻ കുന്തീപുത്രമ്യുധിഷ്ഠിരം
23 രാജൻ കിംനാമ തത് കൃത്യം ക്ഷത്രിയസ്യാസ്ത്യ് അതോ ഽധികം
    യദ് യുദ്ധേ ഽഭിമുഖഃ പ്രാണാംസ് ത്യജേച് ഛത്രൂഞ് ജയേത വാ
24 ഏഷ ചാസ്മാൻ വയം ചൈനം യുധ്യമാനാഃ പരന്തപ
    സൂദയേമ മഹാബാഹോ ദേശകാലോ ഹ്യ് അയം നൃപ
25 ക്ഷത്രധർമസ്യ സമ്പ്രാപ്തഃ കാലഃ സത്യപരാക്രമ
    ജയന്തഃ പാത്യമാനാ വാ പ്രാപ്തും അർഹാമ സദ് ഗതിം
26 രാക്ഷസേ ജീവമാനേ ഽദ്യ രവിർ അസ്തം ഇയാദ് യദി
    നാഹം ബ്രൂയാം പുനർജാതു ക്ഷത്രിയോ ഽസ്മീതി ഭാരത
27 ഭോ ഭോ രാക്ഷസ തിഷ്ഠസ്വ സഹദേവോ ഽസ്മി പാണ്ഡവഃ
    ഹത്വാ വാ മാം നയസ്വൈനാൻ ഹതോ വാദ്യേഹ സ്വപ്സ്യസി
28 തഥൈവ തസ്മിൻ ബ്രുവതി ഭീമസേനോ യദൃച്ഛയാ
    പ്രാദൃശ്യത മഹാബാഹുഃ സവജ്ര ഇവ വാസവഃ
29 സോ ഽപശ്യദ് ഭ്രാതരൗ തത്ര ദ്രൗപദീം ച യശസ്വിനീം
    ക്ഷിതിസ്ഥം സഹദേവം ച ക്ഷിപന്തം രാക്ഷസം തദാ
30 മാരാച് ച രാക്ഷസം മൂഢം കാലോപഹതചേതസം
    ഭ്രമന്തം തത്ര തത്രൈവ ദൈവേന വിനിവാരിതം
31 ഭ്രാതൄംസ് താൻ ഹ്രിയതോ ദൃഷ്ട്വാ ദ്രൗപദീം ച മഹാബലഃ
    ക്രോധം ആഹാരയദ് ഭീമോ രാക്ഷസം ചേദം അബ്രവീത്
32 വിജ്ഞാതോ ഽസി മയാ പൂർവം ചേഷ്ടഞ് ശസ്ത്രപരീക്ഷണേ
    ആസ്ഥാ തു ത്വയി മേ നാസ്തി യതോ ഽസി ന ഹതസ് തദാ
    ബ്രഹ്മരൂപപ്രതിച്ഛന്നോ ന നോ വദസി ചാപ്രിയം
33 പ്രിയേഷു ചരമാണം ത്വാം ന ചൈവാപ്രിയ കാരിണം
    അതിഥിം ബ്രഹ്മരൂപം ച കഥം ഹന്യാം അനാഗസം
    രാക്ഷസം മന്യമാനോ ഽപി യോ ഹന്യാൻ നരകം വ്രജേത്
34 അപക്വസ്യ ച കാലേന വധസ് തവ ന വിദ്യതേ
    നൂനം അദ്യാസി സമ്പക്വോ യഥാ തേ മതിർ ഈദൃശീ
    ദത്താ കൃഷ്ണാപഹരണേ കാലേനാദ്ഭുത കർമണാ
35 ബഡിശോ ഽയം ത്വയാ ഗ്രസ്തഃ കാലസൂത്രേണ ലംബിതഃ
    മത്സ്യോ ഽംഭസീവ സ്യൂതാസ്യഃ കഥം മേ ഽദ്യ ഗമിഷ്യസി
36 യം ചാസി പ്രസ്ഥിതോ ദേശം മനോ പൂർവം ഗതം ച തേ
    ന തം ഗന്താസി ഗന്താസി മാർഗം ബകഹിഡിംബയോഃ
37 ഏവം ഉക്തസ് തു ഭീമേന രാക്ഷസഃ കാലചോദ്നിതഃ
    ഭീത ഉത്സൃജ്യ താൻ സർവാൻ യുദ്ധായ സമുപസ്ഥിതഃ
38 അബ്രവീച് ച പുനർ ഭീമം രോഷാത് പ്രസ്ഫുരിതാധരഃ
    ന മേ മൂഢാ ദിശഃ പാപത്വദ് അർഥം മേ വിലംബനം
39 ശ്രുതാ മേ രാക്ഷസാ യേ യേ ത്വയാ വിനിഹതാ രണേ
    തേഷാം അദ്യ കരിഷ്യാമി തവാസ്രേണോദക ക്രിയാം
40 ഏവം ഉക്തസ് തതോ ഭീമഃ സൃക്കിണീ പരിസംലിഹൻ
    സ്മയമാന ഇവ ക്രോധാത് സാക്ഷാത് കാലാന്തകോപമഃ
    ബാഹുസംരംഭം ഏവേച്ഛന്ന് അഭിദുദ്രാവ രാക്ഷസം
41 രാക്ഷസോ ഽപി തദാ ഭീമം യുദ്ധാർഥിനം അവസ്ഥിതം
    അഭിദുദ്രാവ സംരബ്ധോ ബലോ വജ്രധരം യഥാ
42 വർതമാനേ തദാ താഭ്യാം ബാഹുയുദ്ധേ സുദാരുണേ
    മാദ്രീപുത്രാവ് അഭിക്രുദ്ധാവ് ഉഭാവ് അപ്യ് അഭ്യധാവതാം
43 ന്യവാരയത് തൗ പ്രഹസൻ കുന്തീപുത്രോ വൃകോദരഃ
    ശക്തോ ഽഹം രാക്ഷസസ്യേതി പ്രേക്ഷധ്വം ഇതി ചാബ്രവീത്
44 ആത്മനാ ഭ്രാതൃഭിശ് ചാഹം ധർമേണ സുകൃതേന ച
    ഇഷ്ടേന ച ശപേ രാജൻ സൂദയിഷ്യാമി രാക്ഷസം
45 ഇത്യ് ഏവം ഉക്ത്വാ തൗ വീരൗ സ്പർധമാനൗ പരസ്പരം
    ബാഹുഭിഃ സമസജ്ജേതാം ഉഭൗ രക്ഷോവൃകോദരൗ
46 തയോർ ആസീത് സമ്പ്രഹാരഃ ക്രുദ്ധയോർ ഭീമ രക്ഷസോഃ
    അമൃഷ്യമാണയോഃ സംഖ്യേ ദേവദാനവയോർ ഇവ
47 ആരുജ്യാരുജ്യ തൗ വൃക്ഷാൻ അന്യോന്യം അഭിജഘ്നതുഃ
    ജീമൂതാവ് ഇവ ഘർമാന്തേ വിനദന്തൗ മഹാബലൗ
48 ബഭജ്ഞതുർ മഹാവൃക്ഷാൻ ഊരുഭിർ ബലിനാം വരൗ
    അന്യോന്യേനാഭിസംരബ്ധൗ പരസ്പരജയൈഷിണൗ
49 തദ് വൃക്ഷയുദ്ധം അഭവൻ മഹീരുഹ വിനാശനം
    വാലിസുഗ്രീവയോർ ഭ്രാത്രോഃ പുരേവ കപിസിംഹയോഃ
50 ആവിദ്യാവിധ്യ തൗ വൃക്ഷാൻ മുഹൂർതം ഇതരേതരം
    താഡയാം ആസതുർ ഉഭൗ വിനദന്തൗ മുഹുർ മുഹുഃ
51 തസ്മിൻ ദേശേ യദാ വൃക്ഷാഃ സർവ ഏവ നിപാതിതാഃ
    പുഞ്ജീ കൃതാശ് ച ശതശഃ പരസ്പരവധേപ്സയാ
52 തദാ ശിലാഃ സമാദായ മുഹൂർതം ഇവ ഭാരത
    മഹാഭ്രൈർ ഇവ ശൈലേന്ദ്രൗ യുയുധാതേ മഹാബലൗ
53 ഉഗ്രാഭിർ ഉഗ്രരൂപാഭിർ ബൃഹതീഭിഃ പരസ്പരം
    വജ്രൈർ ഇവ മഹാവേഗൈർ ആജഘ്നതുർ അമർഷണൗ
54 അഭിഹത്യ ച ഭൂയസ് താവ് അന്യോന്യം ബലദർപിതൗ
    ഭുജാഭ്യാം പരിഗൃഹ്യാഥ ചകർഷാതേ ഗജാവ് ഇവ
55 മുഷ്ടിഭിശ് ച മഹാഘോരൈർ അന്യോന്യം അഭിപേതതുഃ
    തയോശ് ചടചടാ ശബ്ദോ ബഭൂവ സുമഹാത്മനോഃ
56 തതഃ സംഹൃത്യ മുഷ്ടിം തു പഞ്ചശീർഷം ഇവോരഗം
    വേഗേനാഭ്യഹനദ് ഭീമോ രാക്ഷസസ്യ ശിരോധരാം
57 തതഃ ശ്രാന്തം തു തദ് രക്ഷോ ഭീമസേന ഭുജാഹതം
    സുപരിശ്രാന്തം ആലക്ഷ്യ ഭീമസേനോ ഽഭ്യവർതത
58 തത ഏനം മഹാബാഹുർ ബാഹുഭ്യാം അമരോപമഃ
    സമുത്ക്ഷിപ്യ ബലാദ് ഭീമോ നിഷ്പിപേഷ മഹീതലേ
59 തസ്യ ഗാത്രാണി സർവാണി ചൂർണയാം ആസ പാണ്ഡവഃ
    അരത്നിനാ ചാഭിഹത്യ ശിരോ കായാദ് അഹാഹരത്
60 സന്ദഷ്ടൗഷ്ഠം വിവൃത്താക്ഷം ഫലം വൃന്താദ് ഇവ ച്യുതം
    ജടാസുരസ്യ തു ശിരോ ഭീമസേനബലാദ് ധൃതം
    പപാത രുധിരാദിഗ്ധം സന്ദഷ്ട ദശനഛദം
61 തം നിഹത്യ മഹേഷ്വാസോ യുധിഷ്ഠിരം ഉപാഗമത്
    സ്തൂയമാനോ ദ്വിജാഗ്ര്യൈസ് തൈർ മരുദ്ഭിർ ഇവ വാസവഃ