മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം131

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം131

1 [ഷ്യേന]
     ധർമാത്മാനം ത്വ് ആഹുർ ഏകം സർവേ രാജൻ മഹീക്ഷിതഃ
     സ വൈ ധർമവിരുദ്ധം ത്വം കസ്മാത് കർമ ചികീർഷസി
2 വിഹിതം ഭക്ഷണം രാജൻ പീഡ്യമാനസ്യ മേ ക്ഷുധാ
     മാ ഭാങ്ക്ഷീർ ധർമലോഭേന ധർമം ഉത്സൃഷ്ടവാൻ അസി
3 [രാജൻ]
     സന്ത്രസ്തരൂപസ് ത്രാണാർഥീ ത്വത്തോ ഭീതോ മഹാദ്വിജ
     മത്സകാശം അനുപ്രാപ്തഃ പ്രാണഗൃധ്നുർ അയം ദ്വിജഃ
4 ഏവം അഭ്യാഗതസ്യേഹ കപോതസ്യാഭയാർഥിനഃ
     അപ്രദാനേ പരോ ഽധർമഃ കിം ത്വം ശ്യേനപ്രപശ്യസി
5 പ്രസ്പന്ദമാനഃ സംഭ്രാന്തഃ കപോതഃ ശ്യേനലക്ഷ്യതേ
     മത്സകാശം ജീവിതാർഥീ തസ്യ ത്യാഗോ വിഗർഹിതഃ
6 [ഷ്]
     ആഹാരാത് സർവഭൂതാനി സംഭവന്തി മഹീപതേ
     ആഹാരേണ വിവർധന്തേ തേന ജീവന്തി ജന്തവഃ
7 ശക്യതേ ദുസ് ത്യജേ ഽപ്യ് അർഥേ ചിരരാത്രായ ജീവിതും
     ന തു ഭോജനം ഉത്സൃജ്യ ശക്യം വർതയിതും ചിരം
8 ഭക്ഷ്യാദ് വിലോപിതസ്യാദ്യ മമ പ്രാണാ വിശാം പതേ
     വിസൃജ്യ കായം ഏഷ്യന്തി പന്ഥാനം അപുനർഭവം
9 പ്രമൃതേ മയി ധർമാത്മൻ പുത്രദാരം നശിഷ്യതി
     രക്ഷമാണഃ കപോതം ത്വം ബഹൂൻ പ്രാണാൻ നശിഷ്യസി
10 ധർമം യോ ബാധതേ ധർമോ ന സ ധർമഃ കുധർമ തത്
    അവിരോധീ തു യോ ധർമഃ സ ധർമഃ സത്യവിക്രമ
11 വിരോധിഷു മഹീപാല നിശ്ചിത്യ ഗുരുലാഘവം
    ന ബാധാ വിദ്യതേ യത്ര തം ധർമം സമുദാചരേത്
12 ഗുരുലാഘവം ആജ്ഞായ ധർമാധർമവിനിശ്ചയേ
    യതോ ഭൂയാംസ് തതോ രാജൻ കുരു ധർമവിനിശ്ചയം
13 [ർ]
    ബഹുകല്യാണ സംയുക്തം ഭാഷസേ വിഹഗോത്തമ
    സുപർണഃ പക്ഷിരാട് കിം ത്വം ധർമജ്ഞശ് ചാസ്യ് അസംശയം
    തഥാ ഹി ധർമസംയുക്തം ബഹു ചിത്രം പ്രഭാഷസേ
14 ന തേ ഽസ്ത്യ് അവിദിതം കിം ചിദ് ഇതി ത്വാ ലക്ഷയാമ്യ് അഹം
    ശരണൈഷിണഃ പരിത്യാഗം കഥം സാധ്വ് ഇതി മന്യസേ
15 ആഹാരാർഥം സമാരംഭസ് തവ ചായം വിഹംഗമ
    ശക്യശ് ചാപ്യ് അന്യഥാ കർതും ആഹാരോ ഽപ്യ് അധികസ് ത്വയാ
16 ഗോവൃഷോ വാ വരാഹോ വാ മൃഗോ വാ മഹിഷോ ഽപി വാ
    ത്വദർഥം അദ്യ ക്രിയതാം യദ് വാന്യദ് അഭികാങ്ക്ഷസേ
17 [ഷ്]
    ന വരാഹം ന ചോക്ഷാണം ന മൃഗാൻ വിവിധാംസ് തഥാ
    ഭക്ഷയാമി മഹാരാജ കിം അന്നാദ്യേന തേന മേ
18 യസ് തു മേ ദൈവവിഹിതോ ഭക്ഷഃ ക്ഷത്രിയ പുംഗവ
    തം ഉത്സൃജ മഹീപാല കപോതം ഇമം ഏവ മേ
19 ശ്യേനാഃ കപോതാൻ ഖാദന്തി സ്ഥിതിർ ഏഷാ സനാതനീ
    മാ രാജൻ മാർഗം ആജ്ഞായ കദലീ സ്കന്ധം ആരുഹ
20 [ർ]
    രാജ്യം ശിബീനാം ഋദ്ധം വൈ ശാധി പക്ഷിഗണാർചിത
    യദ് വാ കാമയസേ കിം ചിച് ഛ്യേന സർവം ദദാനി തേ
    വിനേമം പക്ഷിണം ശ്യേനശരണാർഥിനം ആഗതം
21 യേനേമം വർജയേഥാസ് ത്വം കർമണാ പക്ഷിസത്തമ
    തദ് ആചക്ഷ്വ കരിഷ്യാമി ന ഹി ദാസ്യേ കപോതകം
22 [ഷ്]
    ഉശീനര കപോതേ തേ യദി സ്നേഹോ നരാധിപ
    ആത്മനോ മാംസം ഉത്കൃത്യ കപോത തുലയാ ധൃതം
23 യദാ സമം കപോതേന തവ മാംസം ഭവേൻ നൃപ
    തദാ പ്രദേയം തൻ മഹ്യം സാ മേ തുഷ്ടിർ ഭവിഷ്യതി
24 [ർ]
    അനുഗ്രഹം ഇമം മന്യേ ശ്യേനയൻ മാഭിയാചസേ
    തസ്മാത് തേ ഽദ്യ പ്രദാസ്യാമി സ്വമാംസം തുലയാ ധൃതം
25 [ൽ]
    അഥോത്കൃത്യ സ്വമാംസം തു രാജാ പരമധർമവിത്
    തുലയാം ആസ കൗന്തേയ കപോതേന സഹാഭിഭോ
26 ധ്രിയമാണസ് തു തുലയാ കപോതോ വ്യതിരിച്യതേ
    പുനശ് ചോത്കൃത്യ മാംസാനി രാജാ പ്രാദാദ് ഉശീനരഃ
27 ന വിദ്യതേ യദാ മാംസം കപോതേന സമം ധൃതം
    തത ഉത്കൃത്ത മാംസോ ഽസാവ് ആരുരോഹ സ്വയം തുലാം
28 [ഷ്]
    ഇന്ദ്രോ ഽഹം അസ്മി ധർമജ്ഞ കപോതോ ഹവ്യവാഡ് അയം
    ജിജ്ഞാസമാനൗ ധർമേ ത്വാം യജ്ഞവാടം ഉപാഗതൗ
29 യത് തേ മാംസാനി ഗാത്രേഭ്യ ഉത്കൃത്താനി വിശാം പതേ
    ഏഷാ തേ ഭാസ്വരീ കീർതിർ ലോകാൻ അഭിഭവിഷ്യതി
30 യാവൽ ലോകേ മനുഷ്യാസ് ത്വാം കഥയിഷ്യന്തി പാർഥിവ
    താവത് കീർതിശ് ച ലോകാശ് ച സ്ഥാസ്യന്തി തവ ശാശ്വതാഃ
31 [ൽ]
    തത് പാണ്ഡവേയ സദനം രാജ്ഞസ് തസ്യ മഹാത്മനഃ
    പശ്യസ്വൈതൻ മയാ സാർധം പുണ്യം പാപപ്രമോചനം
32 അത്ര വൈ സതതം ദേവാ മുനയശ് ച സനാതനാഃ
    ദൃശ്യന്തേ ബ്രാഹ്മണൈ രാജൻ പുണ്യവദ്ഭിർ മഹാത്മഭിഃ