മഹാഭാരതം മൂലം/മഹാപ്രസ്ഥാനികപർവം/അധ്യായം3

മഹാഭാരതം മൂലം/മഹാപ്രസ്ഥാനികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം3

യുധിഷ്ഠിര സ്വർഗ്ഗാരോഹണം

1 [വൈ]
     തതഃ സംനാദയഞ് ശക്രോ ദിവം ഭൂമിം ച സർവശഃ
     രഥേനോപയയൗ പാർഥം ആരോഹേത്യ് അബ്രവീച് ച തം
2 സ ഭ്രാതൄൻ പതിതാൻ ദൃഷ്ട്വാ ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     അബ്രവീച് ഛോകസന്തപ്തഃ സഹസ്രാക്ഷം ഇദം വചഃ
3 ഭ്രാതരഃ പതിതാ മേ ഽത്ര ആഗച്ഛേയുർ മയാ സഹ
     ന വിനാ ഭ്രാതൃഭിഃ സ്വർഗം ഇച്ഛേ ഗന്തും സുരേശ്വര
4 സുകുമാരീ സുഖാർഹാ ച രാജപുത്രീ പുരന്ദര
     സാസ്മാഭിഃ സഹ ഗച്ഛേത തദ് ഭവാൻ അനുമന്യതാം
5 [ഇന്ദ്ര]
     ഭ്രാതൄൻ ദ്രക്ഷ്യസി പുത്രാംസ് ത്വം അഗ്രതസ് ത്രിദിവം ഗതാൻ
     കൃഷ്ണയാ സഹിതാൻ സർവാൻ മാ ശുചോ ഭരതർഷഭ
6 നിക്ഷിപ്യ മാനുഷം ദേഹം ഗതാസ് തേ ഭരതർഷഭ
     അനേന ത്വം ശരീരേണ സ്വർഗം ഗന്താ ന സംശയഃ
7 [യ്]
     അഥ ശ്വാ ഭൂതഭാവ്യേശ ഭക്തോ മാം നിത്യം ഏവ ഹ
     സ ഗച്ഛേത മയാ സാർധം ആനൃശംസ്യാ ഹി മേ മതിഃ
8 [ഇന്ദ്ര]
     അമർത്യത്വം മത് സാമത്വം ച രാജഞ്; ശ്രിയം കൃത്സ്നാം മഹതീം ചൈവ കീർതിം
     സമ്പ്രാപ്തോ ഽദ്യ സ്വർഗസുഖാനി ച ത്വം; ത്യജ ശ്വാനം നാത്ര നൃശംസം അസ്തി
9 [യ്]
     അനാര്യം ആര്യേണ സഹസ്രനേത്ര; ശക്യം കർതും ദുഷ്കരം ഏതദ് ആര്യ
     മാ മേ ശ്രിയാ സംഗമനം തയാസ്തു; യസ്യാഃ കൃതേ ഭക്ത ജനം ത്യജേയം
10 [ഇന്ദ്ര]
    സ്വർഗേ ലോകേ ശ്വവതാം നാസ്തി ധിഷ്ണ്യം; ഇഷ്ടാപൂർതം ക്രോധവശാ ഹരന്തി
    തതോ വിചാര്യ ക്രിയതാം ധർമരാജ; ത്യജ ശ്വാനം നാത്ര നൃശംസം അസ്തി
11 [യ്]
    ഭക്ത ത്യാഗം പ്രാഹുർ അത്യന്തപാപം; തുല്യം ലോകേ ബ്രഹ്മ വധ്യാ കൃതേന
    തസ്മാൻ നാഹം ജാതു കഥം ചനാദ്യ; ത്യക്ഷ്യാമ്യ് ഏനം സ്വസുഖാർഥീ മഹേന്ദ്ര
12 [ഇന്ദ്ര]
    ശുനാ ദൃഷ്ടം ക്രോധവശാ ഹരന്തി; യദ് ദത്തം ഇഷ്ടം വിവൃതം അഥോ ഹുതം ച
    തസ്മാച് ഛുനസ് ത്യാഗം ഇമം കുരുഷ്വ; ശുനസ് ത്യാഗാത് പ്രാപ്യസേ ദേവലോകം
13 ത്യക്ത്വാ ഭ്രാതൄൻ ദയിതാം ചാപി കൃഷ്ണാം; പ്രാപ്തോ ലോകഃ കർമണാ സ്വേന വീര
    ശ്വാനം ചൈനം ന ത്യജസേ കഥം നു; ത്യാഗം കൃത്സ്നം ചാസ്ഥിതോ മുഹ്യസേ ഽദ്യ
14 [യ്]
    ന വിദ്യതേ സന്ധിർ അഥാപി വിഗ്രഹോ; മൃതൈർ മർത്യൈർ ഇതി ലോകേഷു നിഷ്ഠാ
    ന തേ മയാ ജീവയിതും ഹി ശക്യാ; തസ്മാത് ത്യാഗസ് തേഷു കൃതോ ന ജീവതാം
15 പ്രതിപ്രദാനം ശരണാഗതസ്യ; സ്ത്രിയാ വധോ ബ്രാഹ്മണസ്വ് ആപഹാരഃ
    മിത്രദ്രോഹസ് താനി ചത്വാരി ശക്ര; ഭക്ത ത്യാഗശ് ചൈവ സമോ മതോ മേ
16 [വൈ]
    തദ് ധർമരാജസ്യ വചോ നിശമ്യ; ധർമസ്വരൂപീ ഭഗവാൻ ഉവാച
    യുധിഷ്ഠിരം പ്രതി യുക്തോ നരേന്ദ്രം; ശ്ലക്ഷ്ണൈർ വാക്യൈഃ സംസ്തവ സമ്പ്രയുക്തൈഃ
17 അഭിജാതോ ഽസി രാജേന്ദ്ര പിതുർ വൃത്തേന മേധയാ
    അനുക്രോശേന ചാനേന സർവഭൂതേഷു ഭാരത
18 പുരാ ദ്വൈതവനേ ചാസി മയാ പുത്ര പരീക്ഷിതഃ
    പാനീയാർഥേ പരാക്രാന്താ യത്ര തേ ഭ്രാതരോ ഹതാഃ
19 ഭീമാർജുനൗ പരിത്യജ്യ യത്ര ത്വം ഭ്രാതരാവ് ഉഭൗ
    മാത്രോഃ സാമ്യം അഭീപ്സൻ വൈ നകുലം ജീവം ഇച്ഛസി
20 അയം ശ്വാ ഭക്ത ഇത്യ് ഏവ ത്യക്തോ ദേവ രഥസ് ത്വയാ
    തസ്മാത് സ്വർഗേ ന തേ തുല്യഃ കശ് ചിദ് അസ്തി നരാധിപ
21 അതസ് തവാക്ഷയാ ലോകാഃ സ്വശരീരേണ ഭാരത
    പ്രാപ്തോ ഽസി ഭരതശ്രേഷ്ഠ ദിവ്യാം ഗതിം അനുത്തമാം
22 തതോ ധർമശ് ച ശക്രശ് ച മരുതശ് ചാശ്വിനാവ് അപി
    ദേവാ ദേവർഷയശ് ചൈവ രഥം ആരോപ്യ പാണ്ഡവം
23 പ്രയയുഃ സ്വൈർ വിമാനൈസ് തേ സിദ്ധാഃ കാമവിഹാരിണഃ
    സർവേ വിരജസഃ പുണ്യാഃ പുണ്യവാഗ് ബുദ്ധികർമിണഃ
24 സ തം രഥം സമാസ്ഥായ രാജാ കുരുകുലോദ്വഹഃ
    ഊർധ്വം ആചക്രമേ ശീഘ്രം തേജസാവൃത്യ രോദസീ
25 തതോ ദേവ നികായസ്ഥോ നാരദഃ സർവലോകവിത്
    ഉവാചോച്ചൈസ് തദാ വാക്യം ബൃഹദ് വാദീ ബൃഹത് തപാഃ
26 യേ ഽപി രാജർഷയഃ സർവേ തേ ചാപി സമുപസ്ഥിതാഃ
    കീർതിം പ്രച്ഛാദ്യ തേഷാം വൈ കുരുരാജോ ഽധിതിഷ്ഠതി
27 ലോകാൻ ആവൃത്യ യശസാ തേജസാ വൃത്തസമ്പദാ
    സ്വശരീരേണ സമ്പ്രാപ്തം നാന്യം ശുശ്രുമ പാണ്ഡവാത്
28 നാരദസ്യ വചഃ ശ്രുത്വാ രാജാ വചനം അബ്രവീത്
    ദേവാൻ ആമന്ത്ര്യ ധർമാത്മാ സ്വപക്ഷാംശ് ചൈവ പാർഥിവാൻ
29 ശുഭം വാ യദി വാ പാപം ഭ്രാതൄണാം സ്ഥാനം അദ്യ മേ
    തദ് ഏവ പ്രാപ്തും ഇച്ഛാമി ലോകാൻ അന്യാൻ ന കാമയേ
30 രാജ്ഞസ് തു വചനം ശ്രുത്വാ ദേവരാജഃ പുരന്ദരഃ
    ആനൃശംസ്യ സമായുക്തം പ്രത്യുവാച യുധിഷ്ഠിരം
31 സ്ഥാനേ ഽസ്മിൻ വസ രാജേന്ദ്ര കർമഭിർ നിർജിതേ ശുഭൈഃ
    കിം ത്വം മാനുഷ്യകം സ്നേഹം അദ്യാപി പരികർഷസി
32 സിദ്ധിം പ്രാപ്തോ ഽസി പരമാം യഥാ നാന്യഃ പുമാൻ ക്വ ചിത്
    നൈവ തേ ഭ്രാതരഃ സ്ഥാനം സമ്പ്രാപ്താഃ കുരുനന്ദന
33 അദ്യാപി മാനുഷോ ഭാവഃ സ്പൃശതേ ത്വാം നരാധിപ
    സ്വർഗോ ഽയം പശ്യ ദേവർഷീൻ സിദ്ധാംശ് ച ത്രിദിവാലയാൻ
34 യുധിഷ്ഠിരസ് തു ദേവേന്ദ്രം ഏവം വാദിനം ഈശ്വരം
    പുനർ ഏവാബ്രവീദ് ധീമാൻ ഇദം വചനം അർഥവത്
35 തൈർ വിനാ നോത്സഹേ വസ്തും ഇഹ ദൈത്യ നിബർഹണ
    ഗന്തും ഇച്ഛാമി തത്രാഹം യത്ര മേ ഭ്രാതരോ ഗതാഃ
36 യത്ര സാ ബൃഹതീ ശ്യാമാ ബുദ്ധിസത്ത്വഗുണാന്വിതാ
    ദ്രൗപദീ യോഷിതാം ശ്രേഷ്ഠാ യത്ര ചൈവ പ്രിയാ മമ