മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം87

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം87

1 [ധൃ]
     ഇരാവന്തം തു നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ പാർഥാ മഹാരഥാഃ
     സംഗ്രാമേ കിം അകുർവന്ത തൻ മമാചക്ഷ സഞ്ജയ
2 [സ്]
     ഇരാവന്തം തു നിഹതം സംഗ്രാമേ വീക്ഷ്യ രാക്ഷസഃ
     വ്യനദത് സുമഹാനാദം ഭൈമസേനിർ ഘടോത്കചഃ
3 നദതസ് തസ്യ ശബ്ദേന പൃഥിവീ സാഗരാംബരാ
     സ പർവത വനാ രാജംശ് ചചാല സുഭൃശം തദാ
     അന്തരിക്ഷം ദിശശ് ചൈവ സർവാശ് ച പ്രദിശസ് തഥാ
4 തം ശ്രുത്വാ സുമഹാനാദം തവ സൈന്യസ്യ ഭാരത
     ഊരുസ്തംഭഃ സമഭവദ് വേപഥുഃ സ്വേദ ഏവ ച
5 സർവ ഏവ ച രാജേന്ദ്ര താവകാ ദീനചേതസഃ
     സർപവത്സം അവേഷ്ടന്ത സിംഹഭീതാ ഗജാ ഇവ
6 നിനദത് സുമഹാനാദം നിർഘാതം ഇവ രാക്ഷസഃ
     ജ്വലിതം ശൂലം ഉദ്യമ്യ രൂപം കൃത്വാ വിഭീഷണം
7 നാനാപ്രഹരണൈർ ഘോരൈർ വൃതോ രാക്ഷസപുംഗവൈഃ
     ആജഗാമ സുസങ്ക്രുദ്ധഃ കാലാന്തകയമോപമഃ
8 തം ആപതന്തം സമ്പ്രേക്ഷ്യ സങ്ക്രുദ്ധം ഭീമദർശനം
     സ്വബലം ച ഭയാത് തസ്യ പ്രായശോ വിമുഖീകൃതം
9 തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ഘടോത്ചകം ഉപാദ്രവത്
     പ്രഗൃഹ്യ വിപുലം ചാപം സിംഹവദ് വിനദൻ മുഹുഃ
10 പൃഷ്ഠതോ ഽനുയയൗ ചൈനം സ്രവദ്ഭിഃ പർവതോപമൈഃ
    കുഞ്ജരൈർ ദശസാഹസ്രൈർ വംഗാനാം അധിപഃ സ്വയം
11 തം ആപതന്തം സമ്പ്രേക്ഷ്യ ഗജാനീകേന സംവൃതം
    പുത്രം തവ മഹാരാജ ചുകോപ സ നിശാചരഃ
12 തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം തുമുലം ലോമഹർഷണം
    രാക്ഷസാനാം ച രാജേന്ദ്ര ദുര്യോധന ബലസ്യ ച
13 ഗജാനീകം ച സമ്പ്രേക്ഷ്യ മേഘവൃന്ദം ഇവോദ്യതം
    അഭ്യധാവന്ത സങ്ക്രുദ്ധാ രാക്ഷസാഃ ശസ്ത്രപാണയഃ
14 നദന്തോ വിവിധാൻ നാദാൻ മേഘാ ഇവ സ വിദ്യുതഃ
    ശരശക്ത്യൃഷ്ടിനാരാചൈർ നിഘ്നന്തോ ഗജയോധിനഃ
15 ഭിണ്ഡിപാലൈസ് തഥാ ശൂലൈർ മുദ്ഗരൈഃ സപരശ്വധൈഃ
    പർവതാഗ്രൈശ് ച വൃക്ഷൈശ് ച നിജഘ്നുസ് തേ മഹാഗജാൻ
16 ഭിന്നകുംഭാൻ വിരുധിരാൻ ഭിന്നഗാത്രാംശ് ച വാരണാൻ
    അപശ്യാമ മഹാരാജ വധ്യമാനാൻ നിശാചരൈഃ
17 തേഷു പ്രക്ഷീയമാണേഷു ഭഗ്നേഷു ഗജയോധിഷു
    ദുര്യോധനോ മഹാരാജ രാക്ഷസാൻ സമുപാദ്രവത്
18 അമർഷവശം ആപന്നസ് ത്യക്ത്വാ ജീവിതം ആത്മനഃ
    മുമോച നിശിതാൻ ബാണാൻ രാക്ഷസേഷു മഹാബലഃ
19 ജഘാന ച മഹേഷ്വാസഃ പ്രധാനാംസ് തത്ര രാക്ഷസാൻ
    സങ്ക്രുദ്ധോ ഭരതശ്രേഷ്ഠ പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
20 വേഗവന്തം മഹാരൗദ്രം വിദ്യുജ്ജിഹ്വം പ്രമാഥിനം
    ശരൈശ് ചതുർഭിശ് ചതുരോ നിജഘാന മഹാരഥഃ
21 തതഃ പുനർ അമേയാത്മാ ശരവർഷം ദുരാസദം
    മുമോച ഭരതശ്രേഷ്ഠ നിശാചരബലം പ്രതി
22 തത് തു ദൃഷ്ട്വാ മഹത് കർമ പുത്രസ്യ തവ മാരിഷ
    ക്രോധേനാഭിപ്രജജ്വാല ഭൈമസേനിർ മഹാബലഃ
23 വിസ്ഫാര്യ ച മഹച് ചാപം ഇന്ദ്രാശനിസമസ്വനം
    അഭിദുദ്രാവ വേഗേന ദുര്യോധനം അരിന്ദമം
24 തം ആപതന്തം ഉദ്വീക്ഷ്യ കാലസൃഷ്ടം ഇവാന്തകം
    ന വിവ്യഥേ മഹാരാജ പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
25 അഥൈനം അബ്രവീത് ക്രുദ്ധഃ ക്രൂരഃ സംരക്തലോചനഃ
    യേ ത്വയാ സുനൃശംസേന ദീർഘകാലം പ്രവാസിതാഃ
    യച് ച തേ പാണ്ഡവാ രാജംശ് ഛല ദ്യൂതേ പരാജിതാഃ
26 യച് ചൈവ ദ്രൗപദീ കൃഷ്ണാ ഏകവസ്ത്രാ രജസ്വലാ
    സഭാം ആനീയ ദുർബുദ്ധേ ബഹുധാ ക്ലേശിതാ ത്വയാ
27 തവ ച പ്രിയകാമേന ആശ്രമസ്ഥാ ദുരാത്മനാ
    സൈന്ധവേന പരിക്ലിഷ്ടാ പരിഭൂയ പിതൄൻ മമ
28 ഏതേഷാം അവമാനാനാം അന്യേഷാം ച കുലാധമ
    അന്തം അദ്യ ഗമിഷ്യാമി യദി നോത്സൃജസേ രണം
29 ഏവം ഉക്ത്വാ തു ഹൈഡിംബോ മഹദ് വിസ്ഫാര്യ കാർമുകം
    സന്ദശ്യ ദശനൈർ ഓഷ്ഠം സൃക്കിണീ പരിസംലിഹൻ
30 ശരവർഷേണ മഹതാ ദുര്യോധനം അവാകിരത്
    പർവതം വാരിധാരാഭിഃ പ്രാവൃഷീവ ബലാഹകഃ