മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം77
| ←അധ്യായം76 | മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന: അധ്യായം77 |
അധ്യായം78→ |
1 [സ്]
അഥാത്മജം തവ പുനർ ഗാംഗേയോ ധ്യാനം ആസ്ഥിതം
അബ്രവീദ് ഭരതശ്രേഷ്ഠഃ സമ്പ്രഹർഷകരം വചഃ
2 അഹം ദ്രോണശ് ച ശല്യശ് ച കൃതവർമാ ച സാത്വതഃ
അശ്വത്ഥാമാ വികർണശ് ച സോമദത്തോ ഽഥ സൈന്ധവഃ
3 വിന്ദാനുവിന്ദാവ് ആവന്ത്യൗ ബാഹ്ലികഃ സഹ ബാഹ്ലികൈഃ
ത്രിഗർതരാജശ് ച ബലീ മാഗധശ് ച സുദുർജയഃ
4 ബൃഹദ്ബലശ് ച കൗസല്യശ് ചിത്രസേനോ വിവിംശതിഃ
രഥാശ് ച ബഹുസാഹസ്രാഃ ശോഭമാനാ മഹാധ്വജാഃ
5 ദേവജാശ് ച ഹയാ രാജൻ സ്വാരൂഢാ ഹയസാദിഭിഃ
ഗജേന്ദ്രാശ് ച മഹോദ്വൃത്താഃ പ്രഭിന്നകരടാ മുഖാഃ
6 പദാതാശ് ച തഥാ ശൂരാ നാനാപ്രഹരണായുധാഃ
നാനാദേശസമുത്പന്നാസ് ത്വദർഥേ യോദ്ധും ഉദ്യതാഃ
7 ഏതേ ചാന്യേ ച ബഹവസ് ത്വദർഥേ ത്യക്തജീവിതാഃ
ദേവാൻ അപി രണേ ജേതും സമർഥാ ഇതി മേ മതിഃ
8 അവശ്യം തു മയാ രാജംസ് തവ വാച്യം ഹിതം സദാ
അശക്യാഃ പാണ്ഡവാ ജേതും ദേവൈർ അപി സ വാസവൈഃ
വാസുദേവസഹായാശ് ച മഹേന്ദ്രസമവിക്രമാഃ
9 സർവഥാഹം തു രാജേന്ദ്ര കരിഷ്യേ വചനം തവ
പാണ്ഡവാൻ വാ രണേ ജേഷ്യേ മാം വാ ജേഷ്യന്തി പാണ്ഡവാഃ
10 ഏവം ഉക്ത്വാ ദദൗ ചാസ്മൈ വിശല്യകരണീം ശുഭാം
ഓഷധീം വീര്യസമ്പന്നാം വിശല്യശ് ചാഭവത് തദാ
11 തതഃ പ്രഭാതേ വിമലേ സ്വേനാനീകേന വീര്യവാൻ
അവ്യൂഹത സ്വയം വ്യൂഹം ഭീഷ്മോ വ്യൂഹ വിശാരദഃ
12 മണ്ഡലം മനുജശ്രേഷ്ഠ നാനാശസ്ത്രസമാകുലം
സമ്പൂർണം യോധമുഖ്യൈശ് ച തഥാ ദന്തി പദാതിഭിഃ
13 രഥൈർ അനേകസാഹസ്രൈഃ സമന്താത് പരിവാരിതം
അശ്വബൃന്ദൈർ മഹദ്ഭിശ് ച ഋഷ്ടിതോമരധാരിഭിഃ
14 നാഗേ നാഗേ രഥാ സപ്ത സപ്ത ചാശ്വാ രഥേ രഥേ
അന്വ് അശ്വം ദശ ധാനുഷ്കാ ധാനുഷ്കേ സപ്ത ചർമിണഃ
15 ഏവം വ്യൂഹം മഹാരാജ തവ സൈന്യം മഹാരഥൈഃ
സ്ഥിതം രണായ മഹതേ ഭീഷ്മേണ യുധി പാലിതം
16 ദശാശ്വാനാം സഹസ്രാണി ദന്തിനാം ച തഥൈവ ച
രഥാനാം അയുതം ചാപി പുത്രാശ് ച തവ ദംശിതാഃ
ചിത്രസേനാദയഃ ശൂരാ അഭ്യരക്ഷൻ പിതാമഹം
17 രക്ഷ്യമാണശ് ച തൈഃ ശൂരൈർ ഗോപ്യമാനാശ് ച തേന തേ
സംനദ്ധാഃ സമദൃശ്യന്ത രാജാനശ് ച മഹാബലാഃ
18 ദുര്യോധനസ് തു സമരേ ദംശിതോ രഥം ആസ്ഥിതഃ
വ്യഭ്രാജത ശ്രിയാ ജുഷ്ടോ യഥാ ശക്രസ് ത്രിവിഷ്ടപേ
19 തതഃ ശബ്ദോ മഹാൻ ആസീത് പുത്രാണാം തവ ഭാരത
രഥഗോഷശ് ച തുമുലോ വാദിത്രാണാം ച നിസ്വനഃ
20 ഭീഷ്മേണ ധാർതരാഷ്ട്രാണാം വ്യൂഢഃ പ്രത്യങ്മുഖോ യുധി
മണ്ഡലഃ സുമഹാവ്യൂഹോ ദുർഭേദ്യോ ഽമിത്രഘാതിനം
സർവതഃ ശുശുഭേ രാജൻ രണേ ഽരീണാം ദുരാസദഃ
21 മണ്ഡലം തു സമാലോക്യ വ്യൂഹം പരമദാരുണം
സ്വയം യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ വ്യൂഹം വജ്രം അഥാകരോത്
22 തഥാ വ്യൂഢേഷ്വ് അനീകേഷു യഥാസ്ഥാനം അവസ്ഥിതാഃ
രഥിനഃ സാദിനശ് ചൈവ സിംഹനാദം അഥാനദൻ
23 ബിഭിത്സവസ് തതോ വ്യൂഹം നിര്യയുർ യുദ്ധകാങ്ക്ഷിണഃ
ഇതരേതരതഃ ശൂരാഃ സഹ സൈന്യാഃ പ്രഹാരിണഃ
24 ഭാരദ്വാജോ യയൗ മത്സ്യം ദ്രൗണിശ് ചാപി ശിഖണ്ഡിനം
സ്വയം ദുര്യോധനോ രാജാ പാർഷതം സമുപാദ്രവത്
25 നകുലഃ സഹദേവശ് ച രാജൻ മദ്രേശം ഈയതുഃ
വിന്ദാനുവിന്ദാവ് ആവന്ത്യാവ് ഇരാവന്തം അഭിദ്രുതൗ
26 സർവേ നൃപാസ് തു സമരേ ധനഞ്ജയം അയോധയൻ
ഭീമസേനോ രണേ യത്തോ ഹാർദിക്യം സമവാരയത്
27 ചിത്രസേനം വികർണം ച തഥാ ദുർമർഷണം വിഭോ
ആർജുനിഃ സമരേ രാജംസ് തവ പുത്രാൻ അയോധയത്
28 പ്രാഗ്ജ്യോതിഷം മഹേഷ്വാസം ഹൈഡിംബോ രാക്ഷസോത്തമഃ
അഭിദുദ്രാവ വേഗേന മത്തോ മത്തം ഇവ ദ്വിപം
29 അലംബുസസ് തതോ രാജൻ സാത്യകിം യുദ്ധദുർമദം
സ സൈന്യം സമരേ ക്രുദ്ധോ രാക്ഷസഃ സമഭിദ്രവത്
30 ഭൂരിശ്രവാ രണേ യത്തോ ധൃഷ്ടകേതും അയോധയത്
ശ്രുതായുഷം തു രാജാനം ധർമപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ
31 ചേകിതാനസ് തു സമരേ കൃപം ഏവാന്യ്വയോധയത്
ശേഷാഃ പ്രതിയയുർ യത്താ ഭീമം ഏവ മഹാരഥം
32 തതോ രാജസഹസ്രാണി പരിവവ്രുർ ധനഞ്ജയം
ശക്തിതോമരനാരാചഗദാപരിഘപാണയഃ
33 അർജുനോ ഽഥ ഭൃശം ക്രുദ്ധോ വാർഷ്ണേയം ഇദം അബ്രവീത്
പശ്യ മാധവ സൈന്യാനി ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ സംയുഗേ
വ്യൂഢാനി വ്യൂഹ വിദുഷാ ഗാംഗേയേന മഹാത്മനാ
34 യുദ്ധാഭികാമാഞ് ശൂരാംശ് ച പശ്യ മാധവ ദംശിതാൻ
ത്രിഗർതരാജം സഹിതം ഭ്രാതൃഭിഃ പശ്യ കേശവ
35 അദ്യൈതാൻ പാതയിഷ്യാമി പശ്യതസ് തേ ജനാർദന
യ ഇമേ മാം യദുശ്രേഷ്ഠ യോദ്ധുകാമാ രണാജിരേ
36 ഏവം ഉക്ത്വാ തു കൗന്തേയോ ധനുർജ്യാം അവമൃജ്യ ച
വവർഷ ശരവർഷാണി നരാധിപ ഗണാൻ പ്രതി
37 തേ ഽപി തം പരമേഷ്വാസാഃ ശരവർഷൈർ അപൂരയൻ
തഡാഗം ഇവ ധാരാഭിർ യഥാ പ്രാവൃഷി തോയദാ
38 ഹാഹാകാരോ മഹാൻ ആസീത് തവ സൈന്യവിശാം പതേ
ഛാദ്യമാനൗ ഭൃശം കൃഷ്ണൗ ശരൈർ ദൃഷ്ട്വാ മഹാരണേ
39 ദേവാ ദേവർഷയശ് ചൈവ ഗന്ധർവാശ് ച മഹോരഗാഃ
വിസ്മയം പരമം ജഗ്മുർ ദൃട്വാ കൃഷ്ണൗ തഥാഗതൗ
40 തതഃ ക്രുദ്ധോ ഽർജുനോ രാജന്ന് ഐന്ദ്രം അസ്ത്രം ഉദീരയത്
തത്രാദ്ഭുതം അപശ്യാമ വിജയസ്യ പരാക്രമം
41 ശസ്ത്രവൃഷ്ടിം പരൈർ മുക്താം ശരൗഘൈർ യദ് അവാരയത്
ന ച തത്രാപ്യ് അനിർഭിന്നഃ കശ് ചിദ് ആസീദ് വിശാം പതേ
42 തേഷാം രാജസഹസ്രാണാം ഹയാനാം ദന്തിനാം തഥാ
ദ്വാഭ്യാം ത്രിഭിഃ ശരൈശ് ചാന്യാൻ പാർഥോ വിവ്യാധ മാരിഷ
43 തേ ഹന്യമാനാഃ പാർഥേന ഭീഷ്മം ശാന്തനവം യയുഃ
അഗാധേ മജ്ജമാനാനാം ഭീഷ്മസ് ത്രാതാഭവത് തദാ
44 ആപതദ്ഭിസ് തു തൈസ് തത്ര പ്രഭഗ്നം താവകം ബലം
സഞ്ചുക്ഷുഭേ മഹാരാജ വാതൈർ ഇവ മഹാർണവഃ