മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം69

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം69

1 [സ്]
     വിരാടോ ഽഥ ത്രിഭിർ ബാണൈർ ഭീഷ്മം ആർഛൻ മഹാരഥം
     വിവ്യാധ തുരഗാംശ് ചാസ്യ ത്രിഭിർ ബാണൈർ മഹാരഥഃ
2 തം പ്രത്യവിധ്യദ് ദശഭിർ ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവഃ ശരൈഃ
     രുക്മപുംഖൈർ മഹേഷ്വാസഃ കൃതഹസ്തോ മഹാബലഃ
3 ദ്രൗണിർ ഗാണ്ഡീവധന്വാനം ഭീമ ധന്വാ മഹാരഥഃ
     അവിധ്യദ് ഇഷുഭിഃ ഷഡ്ഭിർ ദൃഢഹസ്തഃ സ്തനാന്തരേ
4 കാർമുകം തസ്യ ചിച്ഛേദ ഫൽഗുനഃ പരവീരഹാ
     അവിധ്യച് ച ഭൃശം തീക്ഷ്ണൈർ പത്രിഭിഃ ശത്രുകർശനഃ
5 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ വേഗവത് ക്രോധമൂർഛിതഃ
     അമൃഷ്യമാണഃ പാർഥേന കാർമുകച് ഛേദം ആഹവേ
6 അവിധ്യത് ഫൽഗുനം രാജൻ നവത്യാ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
     വാസുദേവം ച സപ്തത്യാ വിവ്യാധ പരമേഷുഭിഃ
7 തതഃ ക്രോധാഭിതാമ്രാക്ഷഃ സഹ കൃഷ്ണേന ഫൽഗുനഃ
     ദീർഘം ഉഷ്ണം ച നിഃശ്വസ്യ ചിന്തയിത്വാ മുഹുർ മുഹുഃ
8 ധനുഃ പ്രപീഡ്യ വാമേന കരേണാമിത്രകർശനഃ
     ഗാണ്ഡീവധന്വാ സങ്ക്രുദ്ധഃ ശിതാൻ സംനതപർവണഃ
     ജീവിതാന്തകരാൻ ഘോരാൻ സമാദത്ത ശിലീമുഖാൻ
9 തൈസ് തൂർണം സമരേ ഽവിധ്യദ് ദ്രൗണിം ബലവതാം വരം
     തസ്യ തേ കവചം ഭിത്ത്വാ പപുഃ ശോണിതം ആഹവേ
10 ന വിവ്യഥേ ച നിർഭിന്നോ ദ്രൗണിർ ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
    തഥൈവ ശരവർഷാണി പ്രതിമുഞ്ചന്ന് അവിഹ്വലഃ
    തസ്ഥൗ സ സമരേ രാജംസ് ത്രാതും ഇച്ഛൻ മഹാവ്രതം
11 തസ്യ തത് സുമഹത് കർമ ശശംസുഃ പുരുഷർഷഭാഃ
    യത് കൃഷ്ണാഭ്യാം സമേതാഭ്യാം നാപത്രപത സംയുഗേ
12 സ ഹി നിത്യം അനീകേഷു യുധ്യതേ ഽഭയം ആസ്ഥിതഃ
    അസ്ത്രഗ്രാമം സ സംഹാരം ദ്രോണാത് പ്രാപ്യ സുദുർലഭം
13 മമായം ആചാര്യ സുതോ ദ്രോണസ്യാതിപ്രിയഃ സുതഃ
    ബ്രാഹ്മണശ് ച വിശേഷേണ മാനനീയോ മമേതി ച
14 സമാസ്ഥായ മതിം വീരോ ബീഭത്സുഃ ശത്രുതാപനഃ
    കൃപാം ചക്രേ രഥശ്രേഷ്ഠോ ഭാരദ്വാജ സുതം പ്രതി
15 ദ്രൗണിം ത്യക്ത്വാ തതോ യുദ്ധേ കൗന്തേയഃ ശത്രുതാപനഃ
    യുയുധേ താവകാൻ നിഘ്നംസ് ത്വരമാണഃ പരാക്രമീ
16 ദുര്യോധനസ് തു ദശഭിർ ഗാർധ്രപത്രൈഃ ശിലാശിതൈഃ
    ഭീമസേനം മഹേഷ്വാസം രുക്മപുംഖൈഃ സമർപയത്
17 ഭീമസേനസ് തു സങ്ക്രുദ്ധഃ പരാസു കരണം ദൃഢം
    ചിത്രം കാർമുകം ആദത്ത ശരാംശ് ച നിശിതാൻ ദശ
18 ആകർണപ്രഹിതൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ വേഗിതൈസ് തിഗ്മതേജനൈഃ
    അവിധ്യത് തൂർണം അവ്യഗ്രഃ കുരുരാജം മഹോരസി
19 തസ്യ കാഞ്ചനസൂത്രസ് തു ശരൈഃ പരിവൃതോ മണിഃ
    രരാജോരസി വൈ സൂര്യോ ഗ്രഹൈർ ഇവ സമാവൃതഃ
20 പുത്രസ് തു തവ തേജസ്വീ ഭീമസേനേന താഡിതഃ
    നാമൃഷ്യത യഥാ നാഗസ് തലശബ്ദം സമീരിതം
21 തതഃ ശരൈർ മഹാരാജ രുക്മപുംഖൈഃ ശിലാശിതൈഃ
    ഭീമം വിവ്യാധ സങ്ക്രുദ്ധസ് ത്രാസയാനോ വരൂഥിനീം
22 തൗ യുധ്യമാനൗ സമരേ ഭൃശം അന്യോന്യവിക്ഷതൗ
    പുത്രൗ തേ ദേവസങ്കാശൗ വ്യരോചേതാം മഹാബലൗ
23 ചിത്രസേനം നരവ്യാഘ്രം സൗഭദ്രഃ പരവീരഹാ
    അവിധ്യദ് ദശഭിർ ബാണൈഃ പുരുമിത്രം ച സപ്തഭിഃ
24 സത്യവ്രതം ച സപ്തത്യാ വിദ്ധ്വാ ശക്രസമോ യുധി
    നൃത്യന്ന് ഇവ രണേ വീര ആർതിം നഃ സമജീജനത്
25 തം പ്രത്യവിദ്യദ് ദശഭിശ് ചിത്രസേനഃ ശിലീമുഖൈഃ
    സത്യവ്രതശ് ച നവഭിഃ പുരു പിത്രശ് ച സപ്തഭിഃ
26 സ വിദ്ധോ വിക്ഷരൻ രക്തം ശത്രുസംവാരണം മഹത്
    ചിച്ഛേദ ചിത്രസേനസ്യ ചിത്രം കാർമുകം ആർജുനിഃ
    ഭിത്ത്വാ ചാസ്യ തനുത്രാണം ശരേണോരസ്യ് അതാഡയത്
27 തതസ് തേ താവകാ വീരാ രാജപുത്രാ മഹാരഥാഃ
    സമേത്യ യുധി സംരബ്ധാ വിവ്യധുർ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    താംശ് ച സർവാഞ് ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ ജഘാന പരമാസ്ത്രവിത്
28 തസ്യ ദൃഷ്ട്വാ തു തത് കർമ പരിവവ്രുഃ സുതാസ് തവ
    ദഹന്തം സമരേ സൈന്യം തവ കക്ഷം യഥോൽബണം
29 അപേതശിശിരേ കാലേ സമിദ്ധം ഇവ പാവകഃ
    അത്യരോചത സൗഭദ്രസ് തവ സൈന്യാനി ശാതയൻ
30 തത് തസ്യ ചരിതം ദൃഷ്ട്വാ പൗത്രസ് തവ വിശാം പതേ
    ലക്ഷ്മണോ ഽഭ്യപതത് തൂർണം സാത്വതീ പുത്രം ആഹവേ
31 അഭിമന്യുസ് തു സങ്ക്രുദ്ധോ ലക്ഷ്മണം ശുഭലക്ഷണം
    വിവ്യാധ വിശിഖൈഃ ഷഡ്ഭിഃ സാരഥിം ച ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
32 തഥൈവ ലക്ഷ്മണോ രാജൻ സൗഭദ്രം നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    അവിധ്യത മഹാരാജ തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
33 തസ്യാശ്വാംശ് ചതുരോ ഹത്വാ സാരഥിം ച മഹാബലഃ
    അഭ്യദ്രവത സൗഭദ്രോ ലക്ഷ്മണം നിശിതൈഃ ശരൈഃ
34 ഹതാശ്വേ തു രഥേ തുഷ്ഠംൽ ലക്ഷ്മണഃ പരവീരഹാ
    ശക്തിം ചിക്ഷേപ സങ്ക്രുദ്ധഃ സൗഭദ്രസ്യ രഥം പ്രതി
35 താം ആപതന്തീം സഹസാ ഘോരരൂപാം ദുരാസദാം
    അഭിമന്യുഃ ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈശ് ചിച്ഛേദ ഭുജഗോപമാം
36 തതഃ സ്വരഥം ആരോപ്യ ലക്ഷ്മണം ഗൗതമസ് തദാ
    അപോവാഹ രഥേനാജൗ സർവസൈന്യസ്യ പശ്യതഃ
37 തതഃ സമാകുലേ തസ്മിൻ വർതമാനേ മഹാഭയേ
    അഭ്യദ്രവഞ് ജിഘാംസന്തഃ പരസ്പരവധൈഷിണഃ
38 താവകാശ് ച മഹേഷ്വാസാഃ പാണ്ഡവാശ് ച മഹാരഥാഃ
    ജുഹ്വന്തഃ സമരേ പ്രാണാൻ നിജഘ്നുർ ഇതരേതരം
39 മുക്തകേശാ വികവചാ വിരഥാശ് ഛിന്നകാർമുകാഃ
    ബാഹുഭിഃ സമയുധ്യന്ത സൃഞ്ജയാഃ കുരുഭിഃ സഹ
40 തതോ ഭീഷ്മോ മഹാബാഹുഃ പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
    സേനാം ജഘാന സങ്ക്രുദ്ധോ ദിവ്യൈർ അസ്ത്രൈർ മഹാബലഃ
41 ഹതേശ്വരൈർ ഗജൈർ തത്ര നരൈർ അശ്വൈശ് ച പാതിതൈഃ
    രഥിഭിഃ സാദിഭിശ് ചൈവ സമാസ്തീര്യത മേദിനീ