മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം57

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം57

1 [സ്]
     ദ്രൗണിർ ഭൂരിശ്രവാഃ ശല്യശ് ചിത്രസേനശ് ച മാരിഷ
     പുത്രഃ സാമ്യമനേശ് ചൈവ സൗഭദ്രം സമയോധയൻ
2 സംസക്തം അതിരേജോഭിസ് തം ഏകം ദദൃശുർ ജനാഃ
     പഞ്ചഭിർ മനുജവ്യാഘ്രൈർ ഗജൈഃ സിംഹശിശും യഥാ
3 നാഭിലക്ഷ്യതയാ കശ് ചിൻ ന ശൗര്യേ ന പരാക്രമേ
     ബഭൂവ സദൃശഃ കാർഷ്ണേർ നാസ്ത്രേ നാപി ച ലാഘവേ
4 തഥാ തം ആത്മജം യുദ്ധേ വിക്രമന്തം അരിന്ദമം
     ദൃഷ്ട്വാ പാർഥോ രണേ യത്തഃ സിംഹനാദം അഥോ ഽനദത്
5 പീഡയാനം ച തത് സൈന്യം പൗത്രം തവ വിശാം പതേ
     ദൃഷ്ട്വാ ത്വദീയാ രാജേന്ദ്ര സമന്താത് പര്യവാരയൻ
6 ധ്വജിനീം ധാർതരാഷ്ട്രാണാം ദീനശത്രുർ അദീനവത്
     പ്രത്യുദ്യയൗ സ സൗഭദ്രസ് തേജസാ ച ബലേന ച
7 തസ്യ ലാഘവമാർഗസ്ഥം ആദിത്യസദൃശപ്രഭം
     വ്യദൃശ്യത മഹച് ചാപം സമരേ യുധ്യതഃ പരൈഃ
8 സ ദ്രൗണിം ഇഷുണൈകേന വിദ്ധ്വാ ശല്യം ച പഞ്ചഭിഃ
     ധ്വജം സാമ്യമനേശ് ചാപി സോ ഽഷ്ടാഭിർ അപവർജയത്
9 രുക്മദണ്ഡാം മഹാശക്തിം പ്രേഷിതാം സൗമദത്തിനാ
     ശിതേനോരഗ സങ്കാശാം പുത്രിണാ വിജഹാര താം
10 ശല്യസ്യ ച മഹാഘോരാൻ അസ്യതഃ ശതശഃ ശരാൻ
    നിവാര്യാർജുന ദായാതോ ജഘാന സമരേ ഹയാൻ
11 ഭൂരിശ്രവാശ് ച ശല്യശ് ച ദ്രൗണിഃ സാമ്യമനിഃ ശലഃ
    നാഭ്യവർതന്ത സംരബ്ധാഃ കാർഷ്ണേർ ബാഹുബലാശ്രയാത്
12 തതസ് ത്രിഗർതാ രാജേന്ദ്ര മദ്രാശ് ച സഹ കേകയൈഃ
    പഞ്ചത്രിംശതി സാഹസ്രാസ് തവ പുത്രേണ ചോദിതാഃ
13 ധനുർവേദവിദോ മുഖ്യാ അജേയാഃ ശത്രുഭിർ യുധി
    സഹ പുത്രം ജിഘാംസന്തം പരിവവ്രുഃ കിരീടിനം
14 തൗ തു തത്ര പിതാ പുത്രൗ പരിക്ഷിപ്തൗ രഥർഷഭൗ
    ദദർശ രാജൻ പാഞ്ചാല്യഃ സേനാപതിർ അമിത്രജിത്
15 സ വാരണരഥൗഘാനാം സഹസ്രൈർ ബഹുഭിർ വൃതഃ
    വാജിഭിഃ പത്തിഭിശ് ചൈവ വൃതഃ ശതസഹസ്രശഃ
16 ധനുർ വിസ്ഫാര്യ സങ്ക്രുദ്ധശ് ചോദയിത്വാ വരൂഥിനീം
    യയൗ തൻ മദ്രകാനീകം കേകയാംശ് ച പരന്തപഃ
17 തേന കീർതിമതാ ഗുപ്തം അനീകം ദൃഢധന്വനാ
    പ്രയുക്ത രഥനാഗാശ്വം യോത്സ്യമാനം അശോഭത
18 സോ ഽർജുനം പ്രമുഖേ യാന്തം പാഞ്ചാല്യഃ കുരുനന്ദന
    ത്രിഭിഃ ശാരദ്വതം ബാണൈർ ജത്രു ദേശേ സമർപയത്
19 തതഃ സ മദ്രകാൻ ഹത്വാ ദശഭിർ ദശഭിഃ ശരൈഃ
    ഹൃഷ്ട ഏകോ ജഘാനാശ്വം ഭല്ലേന കൃതവർമണഃ
20 ദമനം ചാപി ദായാദം പൗരവസ്യ മഹാത്മനഃ
    ജഘാന വിപുലാഗ്രേണ നാരാചേന പരന്തപഃ
21 തതഃ സാമ്യമനേഃ പുത്രഃ പാഞ്ചാല്യം യുദ്ധദുർമദം
    അവിധ്യത് ത്രിംശതാ ബാണൈർ ദശഭിശ് ചാസ്യ സാരഥിം
22 സോ ഽതിവിദ്ധോ മഹേഷ്വാസഃ സൃക്കിണീ പരിസംലിഹൻ
    ഭല്ലേന ഭൃശതീക്ഷ്ണേന നിചകർതാസ്യ കാർമുകം
23 അഥൈനം പഞ്ചവിംശത്യാ ക്ഷിപ്രം ഏവ സമർപയത്
    അശ്വാംശ് ചാസ്യാവധീദ് രാജന്ന് ഉഭൗ തൗ പാർഷ്ണിസാരഥീ
24 സ ഹതാശ്വേ രഥേ തിഷ്ഠൻ ദദർശ ഭരതർഷഭ
    പുത്രഃ സാമ്യമനേഃ പുത്രം പാഞ്ചാല്യസ്യ മഹാത്മനഃ
25 സ സംഗൃഹ്യ മഹാഘോരം നിസ്ത്രിംശവരം ആയസം
    പദാതിസ് തൂർണം അഭ്യർഛദ് രഥസ്ഥം ദ്രുപദാത്മജം
26 തം മഹൗഘം ഇവായാന്തം ഖാത് പതന്തം ഇവോരഗം
    ഭ്രാന്താവരണ നിസ്ത്രിംശം കാലോത്സൃഷ്ടം ഇവാന്തകം
27 ദീപ്യന്തം ഇവ ശസ്ത്രാർച്യാ മത്തവാരണവിക്രമം
    അപശ്യൻ പാണ്ഡവാസ് തത്ര ധൃഷ്ടദ്യുമ്നശ് ച പാർഷതഃ
28 തസ്യ പാഞ്ചാല പുത്രസ് തു പ്രതീപം അഭിധാവതഃ
    ശിതനിസ്ത്രിംശഹസ്തസ്യ ശരാവരണ ധാരിണഃ
29 ബാണവേഗം അതീതസ്യ രഥാഭ്യാശം ഉപേയുഷഃ
    ത്വരൻ സേനാപതിഃ ക്രുദ്ധോ ബിഭേദ ഗദയാ ശിരഃ
30 തസ്യ രാജൻ സനിസ്ത്രിംശം സുപ്രഭം ച ശരാവരം
    ഹതസ്യ പതതോ ഹസ്താദ് വേഗേന ന്യപതദ് ഭുവി
31 തം നിഹത്യ ഗദാഗ്രേണ ലേഭേ സ പരമം യശഃ
    പുത്രഃ പാഞ്ചാലരാജസ്യ മഹാത്മാ ഭീമവിക്രമഃ
32 തസ്മിൻ ഹതേ മഹേഷ്വാസേ രാജപുത്രേ മഹാരഥേ
    ഹാഹാകാരോ മഹാൻ ആസീത് തവ സൈന്യസ്യ മാരിഷ
33 തതഃ സാമ്യമനിഃ ക്രുദ്ധോ ദൃഷ്ട്വാ നിഹതം ആത്മജം
    അഭിദുദ്രാവ വേഗേന പാഞ്ചാല്യം യുദ്ധദുർമദം
34 തൗ തത്ര സമരേ വീരൗ സമേതൗ രഥിനാം വരൗ
    ദദൃശുഃ സർവരാജാനഃ കുരവഃ പാണ്ഡവാസ് തഥാ
35 തതഃ സാമ്യമനിഃ ക്രുദ്ധഃ പാർഷതം പരവീരഹാ
    ആജഘാന ത്രിഭിർ ബാണൈസ് തോത്ത്രൈർ ഇവ മഹാദ്വിപം
36 തഥൈവ പാർഷതം ശൂരം ശല്യഃ സമിതിശോഭനഃ
    ആജഘാനോരസി ക്രുദ്ധസ് തതോ യുദ്ധം അവർതത