Jump to content

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം41

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം41

1 സഞ്ജയ ഉവാച
     തതോ ധനഞ്ജയം ദൃഷ്ട്വാ ബാണഗാണ്ഡീവധാരിണം
     പുനർ ഏവ മഹാനാദം വ്യസൃജന്ത മഹാരഥാഃ
 2 പാണ്ഡവാഃ സോമകാശ് ചൈവ യേ ചൈഷാം അനുയായിനഃ
     ദധ്മുശ് ച മുദിതാഃ ശംഖാൻ വീരാഃ സാഗരസംഭവാൻ
 3 തതോ ഭേര്യശ് ച പേശ്യശ് ച ക്രകചാ ഗോവിഷാണികാഃ
     സഹസൈവാഭ്യഹന്യന്ത തതഃ ശബ്ദോ മഹാൻ അഭൂത്
 4 അഥ ദേവാഃ സഗന്ധർവാഃ പിതരശ് ച ജനേശ്വര
     സിദ്ധചാരണസംഘാശ് ച സമീയുസ് തേ ദിദൃക്ഷയാ
 5 ഋഷയശ് ച മഹാഭാഗാഃ പുരസ്കൃത്യ ശതക്രതും
     സമീയുസ് തത്ര സഹിതാ ദ്രഷ്ടും തദ് വൈശസം മഹത്
 6 തതോ യുധിഷ്ഠിരോ ദൃഷ്ട്വാ യുദ്ധായ സുസമുദ്യതേ
     തേ സേനേ സാഗരപ്രഖ്യേ മുഹുഃ പ്രചലിതേ നൃപ
 7 വിമുച്യ കവചം വീരോ നിക്ഷിപ്യ ച വരായുധം
     അവരുഹ്യ രഥാത് തൂർണം പദ്ഭ്യാം ഏവ കൃതാഞ്ജലിഃ
 8 പിതാമഹം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     വാഗ്യതഃ പ്രയയൗ യേന പ്രാങ്മുഖോ രിപുവാഹിനീം
 9 തം പ്രയാന്തം അഭിപ്രേക്ഷ്യ കുന്തീപുത്രോ ധനഞ്ജയഃ
     അവതീര്യ രഥാത് തൂർണം ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതോ ഽന്വയാത്
 10 വാസുദേവശ് ച ഭഗവാൻ പൃഷ്ഠതോ ഽനുജഗാമ ഹ
    യഥാമുഖ്യാശ് ച രാജാനസ് തം അന്വാജഗ്മുർ ഉത്സുകാഃ
11 അർജുന ഉവാച
    കിം തേ വ്യവസിതം രാജൻ യദ് അസ്മാൻ അപഹായ വൈ
    പദ്ഭ്യാം ഏവ പ്രയാതോ ഽസി പ്രാങ്മുഖോ രിപുവാഹിനീം
12 ഭീമസേന ഉവാച
    ക്വ ഗമിഷ്യസി രാജേന്ദ്ര നിക്ഷിപ്തകവചായുധഃ
    ദംശിതേഷ്വ് അരിസൈന്യേഷു ഭ്രാതൄൻ ഉത്സൃജ്യ പാർഥിവ
13 നകുല ഉവാച
    ഏവംഗതേ ത്വയി ജ്യേഷ്ഠേ മമ ഭ്രാതരി ഭാരത
    ഭീർ മേ ദുനോതി ഹൃദയം ബ്രൂഹി ഗന്താ ഭവാൻ ക്വ നു
14 സഹദേവ ഉവാച
    അസ്മിൻ രണസമൂഹേ വൈ വർതമാനേ മഹാഭയേ
    യോദ്ധവ്യേ ക്വ നു ഗന്താസി ശത്രൂൻ അഭിമുഖോ നൃപ
15 സഞ്ജയ ഉവാച
    ഏവം ആഭാഷ്യമാണോ ഽപി ഭ്രാതൃഭിഃ കുരുനന്ദന
    നോവാച വാഗ്യതഃ കിം ചിദ് ഗച്ഛത്യ് ഏവ യുധിഷ്ഠിരഃ
16 താൻ ഉവാച മഹാപ്രാജ്ഞോ വാസുദേവോ മഹാമനാഃ
    അഭിപ്രായോ ഽസ്യ വിജ്ഞാതോ മയേതി പ്രഹസന്ന് ഇവ
17 ഏഷ ഭീഷ്മം തഥാ ദ്രോണം ഗൗതമം ശല്യം ഏവ ച
    അനുമാന്യ ഗുരൂൻ സർവാൻ യോത്സ്യതേ പാർഥിവോ ഽരിഭിഃ
18 ശ്രൂയതേ ഹി പുരാകൽപേ ഗുരൂൻ അനനുമാന്യ യഃ
    യുധ്യതേ സ ഭവേദ് വ്യക്തം അപധ്യാതോ മഹത്തരൈഃ
19 അനുമാന്യ യഥാശാസ്ത്രം യസ് തു യുധ്യേൻ മഹത്തരൈഃ
    ധ്രുവസ് തസ്യ ജയോ യുദ്ധേ ഭവേദ് ഇതി മതിർ മമ
20 ഏവം ബ്രുവതി കൃഷ്ണേ തു ധാർതരാഷ്ട്രചമൂം പ്രതി
    ഹാഹാകാരോ മഹാൻ ആസീൻ നിഃശബ്ദാസ് ത്വ് അപരേ ഽഭവൻ
21 ദൃഷ്ട്വാ യുധിഷ്ഠിരം ദൂരാദ് ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ സൈനികാഃ
    മിഥഃ സങ്കഥയാം ചക്രുർ നേശോ ഽസ്തി കുലപാംസനഃ
22 വ്യക്തം ഭീത ഇവാഭ്യേതി രാജാസൗ ഭീഷ്മം അന്തികാത്
    യുധിഷ്ഠിരഃ സസോദര്യഃ ശരണാർഥം പ്രയാചകഃ
23 ധനഞ്ജയേ കഥം നാഥേ പാണ്ഡവേ ച വൃകോദരേ
    നകുലേ സഹദേവേ ച ഭീതോ ഽഭ്യേതി ച പാണ്ഡവഃ
24 ന നൂനം ക്ഷത്രിയകുലേ ജാതഃ സമ്പ്രഥിതേ ഭുവി
    യഥാസ്യ ഹൃദയം ഭീതം അൽപസത്ത്വസ്യ സംയുഗേ
25 തതസ് തേ ക്ഷത്രിയാഃ സർവേ പ്രശംസന്തി സ്മ കൗരവാൻ
    ഹൃഷ്ടാഃ സുമനസോ ഭൂത്വാ ചൈലാനി ദുധുവുഃ പൃഥക്
26 വ്യനിന്ദന്ത തതഃ സർവേ യോധാസ് തത്ര വിശാം പതേ
    യുധിഷ്ഠിരം സസോദര്യം സഹിതം കേശവേന ഹ
27 തതസ് തത് കൗരവം സൈന്യം ധിക്കൃത്വാ തു യുധിഷ്ഠിരം
    നിഃശബ്ദം അഭവത് തൂർണം പുനർ ഏവ വിശാം പതേ
28 കിം നു വക്ഷ്യതി രാജാസൗ കിം ഭീഷ്മഃ പ്രതിവക്ഷ്യതി
    കിം ഭീമഃ സമരശ്ലാഘീ കിം നു കൃഷ്ണാർജുനാവ് ഇതി
29 വിവക്ഷിതം കിം അസ്യേതി സംശയഃ സുമഹാൻ അഭൂത്
    ഉഭയോഃ സേനയോ രാജൻ യുധിഷ്ഠിരകൃതേ തദാ
30 സ വിഗാഹ്യ ചമൂം ശത്രോഃ ശരശക്തിസമാകുലാം
    ഭീഷ്മം ഏവാഭ്യയാത് തൂർണം ഭ്രാതൃഭിഃ പരിവാരിതഃ
31 തം ഉവാച തതഃ പാദൗ കരാഭ്യാം പീഡ്യ പാണ്ഡവഃ
    ഭീഷ്മം ശാന്തനവം രാജാ യുദ്ധായ സമുപസ്ഥിതം
32 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ആമന്ത്രയേ ത്വാം ദുർധർഷ യോത്സ്യേ താത ത്വയാ സഹ
    അനുജാനീഹി മാം താത ആശിഷശ് ച പ്രയോജയ
33 ഭീഷ്മ ഉവാച
    യദ്യ് ഏവം നാഭിഗച്ഛേഥാ യുധി മാം പൃഥിവീപതേ
    ശപേയം ത്വാം മഹാരാജ പരാഭാവായ ഭാരത
34 പ്രീതോ ഽസ്മി പുത്ര യുധ്യസ്വ ജയം ആപ്നുഹി പാണ്ഡവ
    യത് തേ ഽഭിലഷിതം ചാന്യത് തദ് അവാപ്നുഹി സംയുഗേ
35 വ്രിയതാം ച വരഃ പാർഥ കിം അസ്മത്തോ ഽഭികാങ്ക്ഷസി
    ഏവം ഗതേ മഹാരാജ ന തവാസ്തി പരാജയഃ
36 അർഥസ്യ പുരുഷോ ദാസോ ദാസസ് ത്വ് അർഥോ ന കസ്യ ചിത്
    ഇതി സത്യം മഹാരാജ ബദ്ധോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവൈഃ
37 അതസ് ത്വാം ക്ലീബവദ് വാക്യം ബ്രവീമി കുരുനന്ദന
    ഹൃതോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവ്യ യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
38 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    മന്ത്രയസ്വ മഹാപ്രാജ്ഞ ഹിതൈഷീ മമ നിത്യശഃ
    യുധ്യസ്വ കൗരവസ്യാർഥേ മമൈഷ സതതം വരഃ
39 ഭീഷ്മ ഉവാച
    രാജൻ കിം അത്ര സാഹ്യം തേ കരോമി കുരുനന്ദന
    കാമം യോത്സ്യേ പരസ്യാർഥേ ബ്രൂഹി യത് തേ വിവക്ഷിതം
40 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    കഥം ജയേയം സംഗ്രാമേ ഭവന്തം അപരാജിതം
    ഏതൻ മേ മന്ത്രയ ഹിതം യദി ശ്രേയഃ പ്രപശ്യസി
41 ഭീഷ്മ ഉവാച
    ന തം പശ്യാമി കൗന്തേയ യോ മാം യുധ്യന്തം ആഹവേ
    വിജയേത പുമാൻ കശ് ചിദ് അപി സാക്ഷാച് ഛതക്രതുഃ
42 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ഹന്ത പൃച്ഛാമി തസ്മാത് ത്വാം പിതാമഹ നമോ ഽസ്തു തേ
    ജയോപായം ബ്രവീഹി ത്വം ആത്മനഃ സമരേ പരൈഃ
43 ഭീഷ്മ ഉവാച
    ന ശത്രും താത പശ്യാമി സമരേ യോ ജയേത മാം
    ന താവൻ മൃത്യുകാലോ മേ പുനരാഗമനം കുരു
44 സഞ്ജയ ഉവാച
    തതോ യുധിഷ്ഠിരോ വാക്യം ഭീഷ്മസ്യ കുരുനന്ദന
    ശിരസാ പ്രതിജഗ്രാഹ ഭൂയസ് തം അഭിവാദ്യ ച
45 പ്രായാത് പുനർ മഹാബാഹുർ ആചാര്യസ്യ രഥം പ്രതി
    പശ്യതാം സർവസൈന്യാനാം മധ്യേന ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ
46 സ ദ്രോണം അഭിവാദ്യാഥ കൃത്വാ ചൈവ പ്രദക്ഷിണം
    ഉവാച വാചാ ദുർധർഷം ആത്മനിഃശ്രേയസം വചഃ
47 ആമന്ത്രയേ ത്വാം ഭഗവൻ യോത്സ്യേ വിഗതകൽമഷഃ
    ജയേയം ച രിപൂൻ സർവാൻ അനുജ്ഞാതസ് ത്വയാ ദ്വിജ
48 ദ്രോണ ഉവാച
    യദി മാം നാഭിഗച്ഛേഥാ യുദ്ധായ കൃതനിശ്ചയഃ
    ശപേയം ത്വാം മഹാരാജ പരാഭാവായ സർവശഃ
49 തദ് യുധിഷ്ഠിര തുഷ്ടോ ഽസ്മി പൂജിതശ് ച ത്വയാനഘ
    അനുജാനാമി യുധ്യസ്വ വിജയം സമവാപ്നുഹി
50 കരവാണി ച തേ കാമം ബ്രൂഹി യത് തേ ഽഭികാങ്ക്ഷിതം
    ഏവം ഗതേ മഹാരാജ യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
51 അർഥസ്യ പുരുഷോ ദാസോ ദാസസ് ത്വ് അർഥോ ന കസ്യ ചിത്
    ഇതി സത്യം മഹാരാജ ബദ്ധോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവൈഃ
52 അതസ് ത്വാം ക്ലീബവദ് ബ്രൂമോ യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
    യോത്സ്യാമി കൗരവസ്യാർഥേ തവാശാസ്യോ ജയോ മയാ
53 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ജയം ആശാസ്സ്വ മേ ബ്രഹ്മൻ മന്ത്രയസ്വ ച മദ്ധിതം
    യുധ്യസ്വ കൗരവസ്യാർഥേ വര ഏഷ വൃതോ മയാ
54 ദ്രോണ ഉവാച
    ധ്രുവസ് തേ വിജയോ രാജൻ യസ്യ മന്ത്രീ ഹരിസ് തവ
    അഹം ച ത്വാഭിജാനാമി രണേ ശത്രൂൻ വിജേഷ്യസി
55 യതോ ധർമസ് തതഃ കൃഷ്ണോ യതഃ കൃഷ്ണസ് തതോ ജയഃ
    യുധ്യസ്വ ഗച്ഛ കൗന്തേയ പൃച്ഛ മാം കിം ബ്രവീമി തേ
56 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    പൃച്ഛാമി ത്വാം ദ്വിജശ്രേഷ്ഠ ശൃണു മേ യദ് വിവക്ഷിതം
    കഥം ജയേയം സംഗ്രാമേ ഭവന്തം അപരാജിതം
57 ദ്രോണ ഉവാച
    ന തേ ഽസ്തി വിജയസ് താവദ് യാവദ് യുധ്യാമ്യ് അഹം രണേ
    മമാശു നിധനേ രാജൻ യതസ്വ സഹ സോദരൈഃ
58 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ഹന്ത തസ്മാൻ മഹാബാഹോ വധോപായം വദാത്മനഃ
    ആചാര്യ പ്രണിപത്യൈഷ പൃച്ഛാമി ത്വാം നമോ ഽസ്തു തേ
59 ദ്രോണ ഉവാച
    ന ശത്രും താത പശ്യാമി യോ മാം ഹന്യാദ് രണേ സ്ഥിതം
    യുധ്യമാനം സുസംരബ്ധം ശരവർഷൗഘവർഷിണം
60 ഋതേ പ്രായഗതം രാജൻ ന്യസ്തശസ്ത്രം അചേതനം
    ഹന്യാൻ മാം യുധി യോധാനാം സത്യം ഏതദ് ബ്രവീമി തേ
61 ശസ്ത്രം ചാഹം രണേ ജഹ്യാം ശ്രുത്വാ സുമഹദ് അപ്രിയം
    ശ്രദ്ധേയവാക്യാത് പുരുഷാദ് ഏതത് സത്യം ബ്രവീമി തേ
62 സഞ്ജയ ഉവാച
    ഏതച് ഛ്രുത്വാ മഹാരാജ ഭാരദ്വാജസ്യ ധീമതഃ
    അനുമാന്യ തം ആചാര്യം പ്രായാച് ഛാരദ്വതം പ്രതി
63 സോ ഽഭിവാദ്യ കൃപം രാജാ കൃത്വാ ചാപി പ്രദക്ഷിണം
    ഉവാച ദുർധർഷതമം വാക്യം വാക്യവിശാരദഃ
64 അനുമാനയേ ത്വാം യോത്സ്യാമി ഗുരോ വിഗതകൽമഷഃ
    ജയേയം ച രിപൂൻ സർവാൻ അനുജ്ഞാതസ് ത്വയാനഘ
65 കൃപ ഉവാച
    യദി മാം നാഭിഗച്ഛേഥാ യുദ്ധായ കൃതനിശ്ചയഃ
    ശപേയം ത്വാം മഹാരാജ പരാഭാവായ സർവശഃ
66 അർഥസ്യ പുരുഷോ ദാസോ ദാസസ് ത്വ് അർഥോ ന കസ്യ ചിത്
    ഇതി സത്യം മഹാരാജ ബദ്ധോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവൈഃ
67 തേഷാം അർഥേ മഹാരാജ യോദ്ധവ്യം ഇതി മേ മതിഃ
    അതസ് ത്വാം ക്ലീബവദ് ബ്രൂമി യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
68 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ഹന്ത പൃച്ഛാമി തേ തസ്മാദ് ആചാര്യ ശൃണു മേ വചഃ
69 സഞ്ജയ ഉവാച
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാ വ്യഥിതോ രാജാ നോവാച ഗതചേതനഃ
    തം ഗൗതമഃ പ്രത്യുവാച വിജ്ഞായാസ്യ വിവക്ഷിതം
    അവധ്യോ ഽഹം മഹീപാല യുധ്യസ്വ ജയം ആപ്നുഹി
70 പ്രീതസ് ത്വ് അഭിഗമേനാഹം ജയം തവ നരാധിപ
    ആശാസിഷ്യേ സദോത്ഥായ സത്യം ഏതദ് ബ്രവീമി തേ
71 ഏതച് ഛ്രുത്വാ മഹാരാജ ഗൗതമസ്യ വചസ് തദാ
    അനുമാന്യ കൃപം രാജാ പ്രയയൗ യേന മദ്രരാട്
72 സ ശല്യം അഭിവാദ്യാഥ കൃത്വാ ചാഭിപ്രദക്ഷിണം
    ഉവാച രാജാ ദുർധർഷം ആത്മനിഃശ്രേയസം വചഃ
73 അനുമാനയേ ത്വാം യോത്സ്യാമി ഗുരോ വിഗതകൽമഷഃ
    ജയേയം ച മഹാരാജ അനുജ്ഞാതസ് ത്വയാ രിപൂൻ
74 ശല്യ ഉവാച
    യദി മാം നാഭിഗച്ഛേഥാ യുദ്ധായ കൃതനിശ്ചയഃ
    ശപേയം ത്വാം മഹാരാജ പരാഭാവായ വൈ രണേ
75 തുഷ്ടോ ഽസ്മി പൂജിതശ് ചാസ്മി യത് കാങ്ക്ഷസി തദ് അസ്തു തേ
    അനുജാനാമി ചൈവ ത്വാം യുധ്യസ്വ ജയം ആപ്നുഹി
76 ബ്രൂഹി ചൈവ പരം വീര കേനാർഥഃ കിം ദദാമി തേ
    ഏവം ഗതേ മഹാരാജ യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
77 അർഥസ്യ പുരുഷോ ദാസോ ദാസസ് ത്വ് അർഥോ ന കസ്യ ചിത്
    ഇതി സത്യം മഹാരാജ ബദ്ധോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവൈഃ
78 കരിഷ്യാമി ഹി തേ കാമം ഭാഗിനേയ യഥേപ്സിതം
    ബ്രവീമ്യ് അതഃ ക്ലീബവത് ത്വാം യുദ്ധാദ് അന്യത് കിം ഇച്ഛസി
79 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    മന്ത്രയസ്വ മഹാരാജ നിത്യം മദ്ധിതം ഉത്തമം
    കാമം യുധ്യ പരസ്യാർഥേ വരം ഏതദ് വൃണോമ്യ് അഹം
80 ശല്യ ഉവാച
    ബ്രൂഹി കിം അത്ര സാഹ്യം തേ കരോമി നൃപസത്തമ
    കാമം യോത്സ്യേ പരസ്യാർഥേ വൃതോ ഽസ്മ്യ് അർഥേന കൗരവൈഃ
81 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    സ ഏവ മേ വരഃ സത്യ ഉദ്യോഗേ യസ് ത്വയാ കൃതഃ
    സൂതപുത്രസ്യ സംഗ്രാമേ കാര്യസ് തേജോവധസ് ത്വയാ
82 ശല്യ ഉവാച
    സമ്പത്സ്യത്യ് ഏഷ തേ കാമഃ കുന്തീപുത്ര യഥേപ്സിതഃ
    ഗച്ഛ യുധ്യസ്വ വിസ്രബ്ധം പ്രതിജാനേ ജയം തവ
83 സഞ്ജയ ഉവാച
    അനുമാന്യാഥ കൗന്തേയോ മാതുലം മദ്രകേശ്വരം
    നിർജഗാമ മഹാസൈന്യാദ് ഭ്രാതൃഭിഃ പരിവാരിതഃ
84 വാസുദേവസ് തു രാധേയം ആഹവേ ഽഭിജഗാമ വൈ
    തത ഏനം ഉവാചേദം പാണ്ഡവാർഥേ ഗദാഗ്രജഃ
85 ശ്രുതം മേ കർണ ഭീഷ്മസ്യ ദ്വേഷാത് കില ന യോത്സ്യസി
    അസ്മാൻ വരയ രാധേയ യാവദ് ഭീഷ്മോ ന ഹന്യതേ
86 ഹതേ തു ഭീഷ്മേ രാധേയ പുനർ ഏഷ്യസി സംയുഗേ
    ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ സാഹായ്യം യദി പശ്യസി ചേത് സമം
87 കർണ ഉവാച
    ന വിപ്രിയം കരിഷ്യാമി ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ കേശവ
    ത്യക്തപ്രാണം ഹി മാം വിദ്ധി ദുര്യോധനഹിതൈഷിണം
88 സഞ്ജയ ഉവാച
    തച് ഛ്രുത്വാ വചനം കൃഷ്ണഃ സംന്യവർതത ഭാരത
    യുധിഷ്ഠിരപുരോഗൈശ് ച പാണ്ഡവൈഃ സഹ സംഗതഃ
89 അഥ സൈന്യസ്യ മധ്യേ തു പ്രാക്രോശത് പാണ്ഡവാഗ്രജഃ
    യോ ഽസ്മാൻ വൃണോതി തദ് അഹം വരയേ സാഹ്യകാരണാത്
90 അഥ താൻ സമഭിപ്രേക്ഷ്യ യുയുത്സുർ ഇദം അബ്രവീത്
    പ്രീതാത്മാ ധർമരാജാനം കുന്തീപുത്രം യുധിഷ്ഠിരം
91 അഹം യോത്സ്യാമി മിഷതഃ സംയുഗേ ധാർതരാഷ്ട്രജാൻ
    യുഷ്മദ് അർഥേ മഹാരാജ യദി മാം വൃണുഷേ ഽനഘ
92 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച
    ഏഹ്യ് ഏഹി സർവേ യോത്സ്യാമസ് തവ ഭ്രാതൄൻ അപണ്ഡിതാൻ
    യുയുത്സോ വാസുദേവശ് ച വയം ച ബ്രൂമ സർവശഃ
93 വൃണോമി ത്വാം മഹാബാഹോ യുധ്യസ്വ മമ കാരണാത്
    ത്വയി പിണ്ഡശ് ച തന്തുശ് ച ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ ദൃശ്യതേ
94 ഭജസ്വാസ്മാൻ രാജപുത്ര ഭജമാനാൻ മഹാദ്യുതേ
    ന ഭവിഷ്യതി ദുർബുദ്ധിർ ധാർതരാഷ്ട്രോ ഽത്യമർഷണഃ
95 സഞ്ജയ ഉവാച
    തതോ യുയുത്സുഃ കൗരവ്യഃ പരിത്യജ്യ സുതാംസ് തവ
    ജഗാമ പാണ്ഡുപുത്രാണാം സേനാം വിശ്രാവ്യ ദുന്ദുഭിം
96 തതോ യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ സമ്പ്രഹൃഷ്ടഃ സഹാനുജൈഃ
    ജഗ്രാഹ കവചം ഭൂയോ ദീപ്തിമത് കനകോജ്ജ്വലം
97 പ്രത്യപദ്യന്ത തേ സർവേ രഥാൻ സ്വാൻ പുരുഷർഷഭാഃ
    തതോ വ്യൂഹം യഥാപൂർവം പ്രത്യവ്യൂഹന്ത തേ പുനഃ
98 അവാദയൻ ദുന്ദുഭീംശ് ച ശതശശ് ചൈവ പുഷ്കരാൻ
    സിംഹനാദാംശ് ച വിവിധാൻ വിനേദുഃ പുരുഷർഷഭാഃ
99 രഥസ്ഥാൻ പുരുഷവ്യാഘ്രാൻ പാണ്ഡവാൻ പ്രേക്ഷ്യ പാർഥിവാഃ
    ധൃഷ്ടദ്യുമ്നാദയഃ സർവേ പുനർ ജഹൃഷിരേ മുദാ
100 ഗൗരവം പാണ്ഡുപുത്രാണാം മാന്യാൻ മാനയതാം ച താൻ
   ദൃഷ്ട്വാ മഹീക്ഷിതസ് തത്ര പൂജയാം ചക്രിരേ ഭൃശം
101 സൗഹൃദം ച കൃപാം ചൈവ പ്രാപ്തകാലം മഹാത്മനാം
   ദയാം ച ജ്ഞാതിഷു പരാം കഥയാം ചക്രിരേ നൃപാഃ
102 സാധു സാധ്വ് ഇതി സർവത്ര നിശ്ചേരുഃ സ്തുതിസംഹിതാഃ
   വാചഃ പുണ്യാഃ കീർതിമതാം മനോഹൃദയഹർഷിണീഃ
103 മ്ലേച്ഛാശ് ചാര്യാശ് ച യേ തത്ര ദദൃശുഃ ശുശ്രുവുസ് തദാ
   വൃത്തം തത് പാണ്ഡുപുത്രാണാം രുരുദുസ് തേ സഗദ്ഗദാഃ
104 തതോ ജഘ്നുർ മഹാഭേരീഃ ശതശശ് ചൈവ പുഷ്കരാൻ
   ശംഖാംശ് ച ഗോക്ഷീരനിഭാൻ ദധ്മുർ ഹൃഷ്ടാ മനസ്വിനഃ