മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം29
| ←അധ്യായം28 | മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന: അധ്യായം29 |
അധ്യായം30→ |
1 ശ്രീഭഗവാൻ ഉവാച
മയ്യ് ആസക്തമനാഃ പാർഥ യോഗം യുഞ്ജൻ മദാശ്രയഃ
അസംശയം സമഗ്രം മാം യഥാ ജ്ഞാസ്യസി തച് ഛൃണു
2 ജ്ഞാനം തേ ഽഹം സവിജ്ഞാനം ഇദം വക്ഷ്യാമ്യ് അശേഷതഃ
യജ് ജ്ഞാത്വാ നേഹ ഭൂയോ ഽന്യജ് ജ്ഞാതവ്യം അവശിഷ്യതേ
3 മനുഷ്യാണാം സഹസ്രേഷു കശ് ചിദ് യതതി സിദ്ധയേ
യതതാം അപി സിദ്ധാനാം കശ് ചിൻ മാം വേത്തി തത്ത്വതഃ
4 ഭൂമിർ ആപോ ഽനലോ വായുഃ ഖം മനോ ബുദ്ധിർ ഏവ ച
അഹങ്കാര ഇതീയം മേ ഭിന്നാ പ്രകൃതിർ അഷ്ടധാ
5 അപരേയം ഇതസ് ത്വ് അന്യാം പ്രകൃതിം വിദ്ധി മേ പരാം
ജീവഭൂതാം മഹാബാഹോ യയേദം ധാര്യതേ ജഗത്
6 ഏതദ്യോനീനി ഭൂതാനി സർവാണീത്യ് ഉപധാരയ
അഹം കൃത്സ്നസ്യ ജഗതഃ പ്രഭവഃ പ്രലയസ് തഥാ
7 മത്തഃ പരതരം നാന്യത് കിം ചിദ് അസ്തി ധനഞ്ജയ
മയി സർവം ഇദം പ്രോതം സൂത്രേ മണിഗണാ ഇവ
8 രസോ ഽഹം അപ്സു കൗന്തേയ പ്രഭാസ്മി ശശിസൂര്യയോഃ
പ്രണവഃ സർവവേദേഷു ശബ്ദഃ ഖേ പൗരുഷം നൃഷു
9 പുണ്യോ ഗന്ധഃ പൃഥിവ്യാം ച തേജശ് ചാസ്മി വിഭാവസൗ
ജീവനം സർവഭൂതേഷു തപശ് ചാസ്മി തപസ്വിഷു
10 ബീജം മാം സർവഭൂതാനാം വിദ്ധി പാർഥ സനാതനം
ബുദ്ധിർ ബുദ്ധിമതാം അസ്മി തേജസ് തേജസ്വിനാം അഹം
11 ബലം ബലവതാം ചാഹം കാമരാഗവിവർജിതം
ധർമാവിരുദ്ധോ ഭൂതേഷു കാമോ ഽസ്മി ഭരതർഷഭ
12 യേ ചൈവ സാത്ത്വികാ ഭാവാ രാജസാസ് താമസാശ് ച യേ
മത്ത ഏവേതി താൻ വിദ്ധി ന ത്വ് അഹം തേഷു തേ മയി
13 ത്രിഭിർ ഗുണമയൈർ ഭാവൈർ ഏഭിഃ സർവം ഇദം ജഗത്
മോഹിതം നാഭിജാനാതി മാം ഏഭ്യഃ പരം അവ്യയം
14 ദൈവീ ഹ്യ് ഏഷാ ഗുണമയീ മമ മായാ ദുരത്യയാ
മാം ഏവ യേ പ്രപദ്യന്തേ മായാം ഏതാം തരന്തി തേ
15 ന മാം ദുഷ്കൃതിനോ മൂഢാഃ പ്രപദ്യന്തേ നരാധമാഃ
മായയാപഹൃതജ്ഞാനാ ആസുരം ഭാവം ആശ്രിതാഃ
16 ചതുർവിധാ ഭജന്തേ മാം ജനാഃ സുകൃതിനോ ഽർജുന
ആർതോ ജിജ്ഞാസുർ അർഥാർഥീ ജ്ഞാനീ ച ഭരതർഷഭ
17 തേഷാം ജ്ഞാനീ നിത്യയുക്ത ഏകഭക്തിർ വിശിഷ്യതേ
പ്രിയോ ഹി ജ്ഞാനിനോ ഽത്യർഥം അഹം സ ച മമ പ്രിയഃ
18 ഉദാരാഃ സർവ ഏവൈതേ ജ്ഞാനീ ത്വ് ആത്മൈവ മേ മതം
ആസ്ഥിതഃ സ ഹി യുക്താത്മാ മാം ഏവാനുത്തമാം ഗതിം
19 ബഹൂനാം ജന്മനാം അന്തേ ജ്ഞാനവാൻ മാം പ്രപദ്യതേ
വാസുദേവഃ സർവം ഇതി സ മഹാത്മാ സുദുർലഭഃ
20 കാമൈസ് തൈസ് തൈർ ഹൃതജ്ഞാനാഃ പ്രപദ്യന്തേ ഽന്യദേവതാഃ
തം തം നിയമം ആസ്ഥായ പ്രകൃത്യാ നിയതാഃ സ്വയാ
21 യോ യോ യാം യാം തനും ഭക്തഃ ശ്രദ്ധയാർചിതും ഇച്ഛതി
തസ്യ തസ്യാചലാം ശ്രദ്ധാം താം ഏവ വിദധാമ്യ് അഹം
22 സ തയാ ശ്രദ്ധയാ യുക്തസ് തസ്യാ രാധനം ഈഹതേ
ലഭതേ ച തതഃ കാമാൻ മയൈവ വിഹിതാൻ ഹി താൻ
23 അന്തവത് തു ഫലം തേഷാം തദ് ഭവത്യ് അൽപമേധസാം
ദേവാൻ ദേവയജോ യാന്തി മദ്ഭക്താ യാന്തി മാം അപി
24 അവ്യക്തം വ്യക്തിം ആപന്നം മന്യന്തേ മാം അബുദ്ധയഃ
പരം ഭാവം അജാനന്തോ മമാവ്യയം അനുത്തമം
25 നാഹം പ്രകാശഃ സർവസ്യ യോഗമായാസമാവൃതഃ
മൂഢോ ഽയം നാഭിജാനാതി ലോകോ മാം അജം അവ്യയം
26 വേദാഹം സമതീതാനി വർതമാനാനി ചാർജുന
ഭവിഷ്യാണി ച ഭൂതാനി മാം തു വേദ ന കശ് ചന
27 ഇച്ഛാദ്വേഷസമുത്ഥേന ദ്വന്ദ്വമോഹേന ഭാരത
സർവഭൂതാനി സംമോഹം സർഗേ യാന്തി പരന്തപ
28 യേഷാം ത്വ് അന്തഗതം പാപം ജനാനാം പുണ്യകർമണാം
തേ ദ്വന്ദ്വമോഹനിർമുക്താ ഭജന്തേ മാം ദൃഢവ്രതാഃ
29 ജരാമരണമോക്ഷായ മാം ആശ്രിത്യ യതന്തി യേ
തേ ബ്രഹ്മ തദ് വിദുഃ കൃത്സ്നം അധ്യാത്മം കർമ ചാഖിലം
30 സാധിഭൂതാധിദൈവം മാം സാധിയജ്ഞം ച യേ വിദുഃ
പ്രയാണകാലേ ഽപി ച മാം തേ വിദുർ യുക്തചേതസഃ