മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം22

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം22

1 [സ്]
     തതോ യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ സ്വാം സേനാം സമചോദയത്
     പ്രതിവ്യൂഹന്ന് അനീകാനി ഭീഷ്മസ്യ ഭരതർഷഭ
2 യഥോദ്ദിഷ്ടാന്യ് അനീകാനി പ്രത്യവ്യൂഹന്ത പാണ്ഡവാഃ
     സ്വർഗം പരം അഭീപ്സന്തഃ സുയുദ്ധേന കുരൂദ്വഹാഃ
3 മധ്യേ ശിഖണ്ഡിനോ ഽനീകം രക്ഷിതം സവ്യസാചിനാ
     ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ ച സ്വയം ഭീഷ്മേണ പരിപാലിതം
4 അനീകം ദക്ഷിണം രാജൻ യുയുധാനേന പാലിതം
     ശ്രീമതാ സാത്വതാഗ്ര്യേണ ശക്രേണേവ ധനുഷ്മതാ
5 മഹേന്ദ്ര യാനപ്രതിമം രഥം തു; സോപസ്കരം ഹാടകരത്നചിത്രം
     യുധിഷ്ഠിരഃ കാഞ്ചനഭാണ്ഡ യോക്ത്രം; സമാസ്ഥിതോ നാഗകുലസ്യ മധ്യേ
6 സമുച്ഛ്രിതം ദാന്തശലാകം അസ്യ; സുപാണ്ഡുരം ഛത്രം അതീവ ഭാതി
     പ്രദക്ഷിണം ചൈനം ഉപാചരന്തി; മഹർഷയഃ സംസ്തുതിഭിർ നരേന്ദ്രം
7 പുരോഹിതാഃ ശത്രുവധം വദന്തോ; മഹർഷിവൃദ്ധാഃ ശ്രുതവന്ത ഏവ
     ജപ്യൈശ് ച മന്ത്രൈശ് ച തഥൗഷധീഭിഃ; സമന്തതഃ സ്വസ്ത്യ് അയനം പ്രചക്രുഃ
8 തതഃ സ വസ്ത്രാണി തഥൈവ ഗാശ് ച; ഫലാനി പുഷ്പാണി തഥൈവ നിഷ്കാൻ
     കുരൂത്തമോ ബ്രാഹ്മണ സാൻ മഹാത്മാ; കുർവൻ യയൗ ശക്ര ഇവാമരേഭ്യഃ
9 സഹസ്രസൂര്യഃ ശതകിങ്കിണീകഃ; പരാർധ്യ ജാംബൂനദഹേമചിത്രഃ
     രഥോ ഽർജുനസ്യാഗ്നിർ ഇവാർചി മാലീ; വിഭ്രാജതേ ശ്വേതഹയഃ സുചക്രഃ
10 തം ആസ്ഥിതഃ കേശവ സംഗൃഹീതം; കപിധ്വജം ഗാണ്ഡിവബാണഹസ്തഃ
    ധനുർധരോ യസ്യ സമഃ പൃഥിവ്യാം; ന വിദ്യതേ നോ ഭവിതാ വാ കദാ ചിത്
11 ഉദ്വർതയിഷ്യംസ് തവ പുത്ര സേനാം; അതീവ രൗദ്രം സ ബിഭർതി രൂപം
    അനായുധോ യഃ സുഭുജോ ഭുജാഭ്യാം; നരാശ്വനാഗാൻ യുധി ഭസ്മ കുര്യാത്
12 സ ഭീമസേനഃ സഹിതോ യമാഭ്യാം; വൃകോദരോ വീര രഥസ്യ ഗോപ്താ
    തം പ്രേക്ഷ്യ മത്തർഷഭ സിംഹഖേലം; ലോകേ മഹേന്ദ്രപ്രതിമാനകൽപം
13 സമീക്ഷ്യ സേനാഗ്രഗതം ദുരാസദം; പ്രവിവ്യഥുഃ പങ്കഗതാ ഇവോഷ്ട്രാഃ
    വൃകോദരം വാരണരാജദർപം; യോധാസ് ത്വദീയാ ഭയവിഘ്ന സത്ത്വാഃ
14 അനീകമധ്യേ തിഷ്ഠന്തം രാജപുത്രം ദുരാസദം
    അബ്രവീദ് ഭരതശ്രേഷ്ഠം ഗുഡാകേശം ജനാർദനഃ
15 [വാ]
    യ ഏഷ ഗോപ്താ പ്രതപൻ ബലസ്ഥോ; യോ നഃ സേനാം സിംഹ ഇവേക്ഷതേ ച
    സ ഏഷ ഭീഷ്മഃ കുരുവംശകേതുർ; യേനാഹൃതാസ് ത്രിംശതോ വാജിമേധാഃ
16 ഏതാന്യ് അനീകാനി മഹാനുഭാവം; ഗൂഹന്തി മേഘാ ഇവ ഘർമരശ്മിം
    ഏതാനി ഹത്വാ പുരുഷപ്രവീര; കാങ്ക്ഷസ്വ യുദ്ധം ഭരതർഷഭേണ
17 [ധൃ]
    കേഷാം പ്രഹൃഷ്ടാസ് തത്രാഗ്രേ യോധാ യുധ്യന്തി സഞ്ജയ
    ഉദഗ്രമനസഃ കേ ഽത്ര കേ വാ ദീനാ വിചേതസഃ
18 കേ പൂർവം പ്രാഹരംസ് തത്ര യുദ്ധേ ഹൃദയകമ്പനേ
    മാമകാഃ പാണ്ഡവാനാം വാ തൻ മമാചക്ഷ്വ സഞ്ജയ
19 കസ്യ സേനാ സമുദയേ ഗന്ധമാല്യസമുദ്ഭവഃ
    വാചഃ പ്രദക്ഷിണാശ് ചൈവ യോധാനാം അഭിഗർജതാം
20 [സ്]
    ഉഭയോഃ സേനയോസ് തത്ര യോധാ ജഹൃഷിരേ മുദാ
    സ്രഗ് ധൂപപാനഗന്ധാനാം ഉഭയത്ര സമുദ്ഭവഃ
21 സംഹതാനാം അനീകാനാം വ്യൂഢാനാം ഭരതർഷഭ
    സംസർപതാം ഉദീർണാനാം വിമർദഃ സുമഹാൻ അഭൂത്
22 വാദിത്രശബ്ദസ് തുമുലഃ ശംഖഭേരീ വിമിശ്രിതഃ
    കുഞ്ജരാണാം ച നദതാം സൈന്യാനാം ച പ്രഹൃഷ്യതാം