മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം108

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം108

1 [സ്]
     അഥ വീരോ മഹേഷ്വാസോ മത്തവാരണവിക്രമഃ
     സമാദായ മഹച് ചാപം മത്തവാരണവാരണം
2 വിധുന്വാനോ ധനുഃശ്രേഷ്ഠം ദ്രാവയാണോ മഹാരഥാൻ
     പൃതനാം പാണ്ഡവേയാനാം പാതയാനോ മഹാരഥഃ
3 നിമിത്താനി നിമിത്തജ്ഞഃ സർവതോ വീക്ഷ്യ വീര്യവാൻ
     പ്രതപന്തം അനീകാനി ദ്രോണഃ പുത്രം അഭാഷത
4 അയം സ ദിവസസ് താത യത്ര പാർഥോ മഹാരഥഃ
     ജിഘാംസുഃ സമരേ ഭീഷ്മം പരം യത്നം കരിഷ്യതി
5 ഉത്പതന്തി ഹി മേ ബാണാ ധനുഃ പ്രസ്ഫുരതീവ മേ
     യോഗം അസ്താണി ഗച്ഛന്തി ക്രൂരേ മേ വർതതേ മതിഃ
6 ദിക്ഷു ശാന്താസു ഘോരാണി വ്യാഹരന്തി മൃഗദ്വിജാഃ
     നീചൈർ ഗൃധ്രാ നിലീയന്തേ ഭാരതാനാം ചമൂം പ്രതി
7 നഷ്ടപ്രഭ ഇവാദിത്യഃ സർവതോ ലോഹിതാ ദിശഃ
     രസതേ വ്യഥതേ ഭൂമിർ അനുഷ്ടനതി വാഹനം
8 കങ്കാ ഗൃധ്രാ ബലാകാശ് ച വ്യാഹരന്തി മുഹുർ മുഹുഃ
     ശിവാശ് ചാശിവ നിർഘോഷാ വേദയന്ത്യോ മഹദ് ഭയം
9 പപാത മഹതീ ചോക്ലാ മധ്യേനാദിത്യ മണ്ഡലാത്
     സ കബന്ധശ് ച പരിഘോ ഭാനും ആവൃത്യ തിഷ്ഠതി
10 പരിവേഷസ് തഥാ ഘോരശ് ചന്ദ്രഭാസ്കരയോർ അഭൂത്
    വേദയാനോ ഭയം ഘോരം രാജ്ഞാം ദേഹാവകർതനം
11 ദേവതായതനസ്ഥാശ് ച കൗരവേന്ദ്രസ്യ ദേവതാഃ
    കമ്പന്തേ ച ഹസന്തേ ച നൃത്യന്തി ച രുദന്തി ച
12 അപസവ്യം ഗ്രഹാശ് ചക്രുർ അലക്ഷ്മാണം നിശാകരം
    അവാക്ശിരാശ് ച ഭഗവാൻ ഉദതിഷ്ഠത ചന്ദ്രമാഃ
13 വപൂംഷി ച നരേന്ദ്രാണാം വിഗതാനീവ ലക്ഷയേ
    ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ സൈന്യേഷു ന ച ഭ്രാജന്തി ദംശിതഃ
14 സേനയോർ ഉഭയോശ് ചൈവ സമന്താച് ഛ്രൂയതേ മഹാൻ
    പാഞ്ചജന്യസ്യ നിർഘോഷോ ഗാണ്ഡീവസ്യ ച നിസ്വനഃ
15 ധ്രുവം ആസ്ഥായ ബീഭത്സുർ ഉത്തമാസ്ത്രാണി സംയുഗേ
    അപാസ്യാന്യാൻ രണേ യോധാൻ അഭ്യസ്യതി പിതാമഹം
16 ഹൃഷ്യന്തി രോമകൂപാനി സീദതീവ ച മേ മനഃ
    ചിന്തയിത്വാ മഹാബാഹോ ഭീഷ്മാർജുനസമാഗമം
17 തം ചൈവ നികൃതിപ്രജ്ഞം പാഞ്ചാല്യം പാപചേതസം
    പുരസ്കൃത്യ രണേ പാർഥോ ഭീഷ്മസ്യായോധനം ഗതഃ
18 അബ്രവീച് ച പുരാ ഭീഷ്മോ നാഹം ഹന്യാം ശിഖണ്ഡിനം
    സ്ത്രീ ഹ്യ് ഏഷാ വിഹിതാ ധാത്രാ ദൈവാച് ച സ പുനഃ പുമാൻ
19 അമംഗല്യധ്വജശ് ചൈവ യാജ്ഞസേനിർ മഹാരഥഃ
    ന ചാമംഗല കേതോഃ സ പ്രഹരേദ് ആപഗാ സുതഃ
20 ഏതദ് വിചിന്തയാനസ്യ പ്രജ്ഞാ സീദതി മേ ഭൃശം
    അദ്യൈവ തു രണേ പാർഥഃ കുരുവൃദ്ധം ഉപാദ്രവത്
21 യുധിഷ്ഠിരസ്യ ച ക്രോധോ ഭീഷ്മാർജുനസമാഗമഃ
    മമ ചാസ്ത്രാഭിസംരംഭഃ പ്രജാനാം അശുഭം ധ്രുവം
22 മനസ്വീ ബലവാഞ് ശൂരഃ കൃതാസ്ത്രോ ദൃഢവിക്രമഃ
    ദൂരപാതീ ദൃഢേഷുശ് ച നിമിത്തജ്ഞശ് ച പാണ്ഡവഃ
23 അജേയഃ സമരേ ചൈവ ദേവൈർ അപി സ വാസവൈഃ
    ബലവാൻ ബുദ്ധിമാംശ് ചൈവ ജിതക്ലേശോ യുധാം വരഃ
24 വിജയീ ച രണേ നിത്യം ഭൈരവാസ്ത്രശ് ച പാണ്ഡവഃ
    തസ്യ മാർഗം പരിഹരൻ ദ്രുതം ഗച്ഛ യതവ്രതം
25 പശ്യ ചൈതൻ മഹാബാഹോ വൈശസം സമുപസ്ഥിതം
    ഹേമചിത്രാണി ശൂരാണാം മഹാന്തി ച ശുഭാനി ച
26 കവചാന്യ് അവദീര്യന്തേ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
    ഛിദ്യന്തേ ച ധ്വജാഗ്രാണി തോമരാണി ധനൂംഷി ച
27 പ്രാസാശ് ച വിമലാസ് തീക്ഷ്ണാഃ ശക്ത്യശ് ച കനകോജ്ജ്വലാഃ
    വൈജയന്ത്യശ് ച നാഗാനാം സങ്ക്രുദ്ധേന കിരീടിനാ
28 നായം സംരക്ഷിതും കാലഃ പ്രാണാൻ പുത്രോപജീവിഭിഃ
    യാഹി സ്വർഗം പുരസ്കൃത്യ യശസേ വിജയായ ച
29 ഹയനാഗരഥാവർതാം മഹാഘോരാം സുദുസ്തരാം
    രഥേന സംഗ്രാമനദീം തരത്യ് ഏഷ കപിധ്വജഃ
30 ബ്രഹ്മണ്യതാ ദമോ ദാനം തപശ് ച ചരിതം മഹത്
    ഇഹൈവ ദൃശ്യതേ രാജ്ഞോ ഭ്രാതാ യസ്യ ധനഞ്ജയഃ
31 ഭീമസേനശ് ച ബലവാൻ മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
    വാസുദേവശ് ച വാർഷ്ണേയോ യസ്യ നാഥോ വ്യവസ്ഥിതഃ
32 തസ്യൈഷ മന്യുപ്രഭവോ ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ ദുർമതേഃ
    തപോ ദഗ്ധശരീരസ്യ കോപോ ദഹതി ഭാരതാൻ
33 ഏഷ സന്ദൃശ്യതേ പാർഥോ വാസുദേവ വ്യപാശ്രയഃ
    ദാരയൻ സർവസൈന്യാനി ധാർതരാഷ്ട്രാണി സർവശഃ
34 ഏതദ് ആലോക്യതേ സൈന്യം ക്ഷോഭ്യമാണം കിരീടിനാ
    മഹോർമിനദ്ധം സുമഹത് തിമിനേവ നദീ മുഖം
35 ഹാഹാ കില കിലാ ശബ്ദാഃ ശ്രൂയന്തേ ച ചമൂമുഖേ
    യാഹി പാഞ്ചാല ദായാദം അഹം യാസ്യേ യുധിഷ്ഠിരം
36 ദുർലഭം ഹ്യ് അന്തരം രാജ്ഞോ വ്യൂഹസ്യാമിത തേജസഃ
    സമുദ്രകുക്ഷിപതിമം സർവതോ ഽതിരഥൈഃ സ്ഥിതൈഃ
37 സാത്യകിശ് ചാഭിമന്യുശ് ച ധൃഷ്ടദ്യുമ്നവൃകോദരൗ
    പരിരക്ഷന്തി രാജാനം യമൗ ച മനുജേശ്വരം
38 ഉപേന്ദ്ര സദൃശഃ ശ്യാമോ മഹാശാല ഇവോദ്ഗതഃ
    ഏഷ ഗച്ഛത്യ് അനീകാനി ദ്വിതീയ ഇവ ഫൽഗുനഃ
39 ഉത്തമാസ്ത്രാണി ചാദത്സ്വ ഗൃഹീത്വാന്യൻ മഹദ് ധനുഃ
    പാർശ്വതോ യാഹി രാജാനം യുധ്യസ്വ ച വൃകോദരം
40 കോ ഹി നേച്ഛേത് പ്രിയം പുത്രം ജീവന്തം ശാശ്വതീഃ സമാഃ
    ക്ഷത്രധർമം പുരസ്കൃത്യ തതസ് ത്വാ വിനിയുജ്മഹേ
41 ഏഷ ചാപി രണേ ഭീഷ്മോ ദഹതേ വൈ മഹാചമൂം
    യുദ്ധേ സുസദൃശസ് താത യമസ്യ വരുണസ്യ ച