മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം24

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം24

1 [ദുർ]
     ഭൂയ ഏവ തു മദ്രേശ യത് തേ വക്ഷ്യാമി തച് ഛൃണു
     യഥാ പുരാവൃത്തം ഇദം യുദ്ധേ ദേവാസുരേ വിഭോ
 2 യദ് ഉക്തവാൻ പിതുർ മഹ്യം മാർകണ്ഡേയോ മഹാൻ ഋഷിഃ
     തദ് അശേഷേണ ബ്രുവതോ മമ രാജർഷിസത്തമ
     ത്വം നിബോധ ന ചാപ്യ് അത്ര കർതവ്യാ തേ വിചാരണാ
 3 ദേവാനാം അസുരാണാം ച മഹാൻ ആസീത് സമാഗമഃ
     ബഭൂവ പ്രഥമോ രാജൻ സംഗ്രാമസ് താരകാ മയഃ
     നിർജിതാശ് ച തദാ ദൈത്യാ ദൈവതൈർ ഇതി നഃ ശ്രുതം
 4 നിർജിതേഷു ച ദൈത്യേഷു താരകസ്യ സുതാസ് ത്രയഃ
     താരാക്ഷഃ കമലാക്ഷശ് ച വിദ്യുന്മാലീ ച പാർഥിവ
 5 തപ ഉഗ്രം സമാസ്ഥായ നിയമേ പരമേ സ്ഥിതാഃ
     തപസാ കർശയാം ആസുർ ദേഹാൻ സ്വാഞ് ശത്രുതാപന
 6 ദമേന തപസാ ചൈവ നിയമേന ച പാർഥിവ
     തേഷാം പിതാമഹഃ പ്രീതോ വരദഃ പ്രദദൗ വരാൻ
 7 അവധ്യത്വം ച തേ രാജൻ സർവഭൂതേഷു സർവദാ
     സഹിതാ വരയാം ആസുഃ സർവലോകപിതാമഹം
 8 താന ബ്രവീത് തദാ ദേവോ ലോകാനാം പ്രഭുർ ഈശ്വരഃ
     നാസ്തി സർവാമരത്വം ഹി നിവർതധ്വം അതോ ഽസുരാഃ
     വരം അന്യം വൃണീധ്വം വൈ യാദൃശം സമ്പ്രരോചതേ
 9 തതസ് തേ സഹിതാ രാജൻ സമ്പ്രധാര്യാസകൃദ് ബഹു
     സർവലോകേശ്വരം വാക്യം പ്രണമ്യൈനം അഥാബ്രുവൻ
 10 അസ്മാകം ത്വം വരം ദേവ പ്രയച്ഛേമം പിതാമഹ
    വയം പുരാണി ത്രീണ്യ് ഏവ സമാസ്ഥായ മഹീം ഇമാം
    വിചരിഷ്യാമ ലോകേ ഽസ്മിംസ് ത്വത്പ്രസാദ പുരസ്കൃതാഃ
11 തതോ വർഷസഹസ്രേ തു സമേഷ്യാമഃ പരസ്പരം
    ഏകീഭാവം ഗമിഷ്യന്തി പുരാണ്യ് ഏതാനി ചാനഘ
12 സമാഗതാനി ചൈതാനി യോ ഹന്യാദ് ഭഗവംസ് തദാ
    ഏകേഷുണാ ദേവവരഃ സ നോ മൃത്യുർ ഭവിഷ്യതി
    ഏവം അസ്ത്വ് ഇതി താൻ ദേവഃ പ്രത്യുക്ത്വാ പ്രാവിശദ് ദിവം
13 തേ തു ലബ്ധവരാഃ പ്രീതാഃ സമ്പ്രധാര്യ പരസ്പരം
    പുരത്രയ വിസൃഷ്ട്യ് അർഥം മയം വവ്രുർ മഹാസുരം
    വിശ്വകർമാണം അജരം ദൈത്യദാനവ പൂജിതം
14 തതോ മയഃ സ്വതപസാ ചക്രേ ധീമാൻ പുരാണി ഹ
    ത്രീണി കാഞ്ചനം ഏകം തു രൗപ്യം കാർഷ്ണായസം തഥാ
15 കാഞ്ചനം ദിവി തത്രാസീദ് അന്തരിക്ഷേ ച രാജതം
    ആയസം ചാഭവദ് ഭൂമൗ ചക്രസ്ഥം പൃഥിവീപതേ
16 ഏകൈകം യോജനശതം വിസ്താരായാമ സംമിതം
    ഗൃഹാട്ടാട്ടാലക യുതം ബൃഹത് പ്രാകാരതോരണം
17 ഗുണപ്രസവ സംബാധം അസംബാധം അനാമയം
    പ്രാസാദൈർ വിവിധൈശ് ചൈവ ദ്വാരൈശ് ചാപ്യ് ഉപശോഭിതം
18 പുരേഷു ചാഭവൻ രാജൻ രാജാനോ വൈ പൃഥക് പൃഥക്
    കാഞ്ചനം താരകാക്ഷസ്യ ചിത്രം ആസീൻ മഹാത്മനഃ
    രാജതം കമലാക്ഷസ്യ വിദ്യുന്മാലിന ആയസം
19 ത്രയസ് തേ ദൈത്യ രാജാനസ് ത്രീംൽ ലോകാൻ ആശു തേജസാ
    ആക്രമ്യ തസ്ഥുർ വർഷാണാം പൂഗാൻ നാമ പ്രജാപതിഃ
20 തേഷാം ദാനവമുഖ്യാനാം പ്രയുതാന്യ് അർബുദാനി ച
    കോട്യശ് ചാപ്രതിവീരാണാം സമാജഗ്മുസ് തതസ് തതഃ
    മഹദ് ഐശ്വര്യം ഇച്ഛന്തസ് ത്രിപുരം ദുർഗം ആശ്രിതാഃ
21 സർവേഷാം ച പുനസ് തേഷാം സർവയോഗവഹോ മയഃ
    തം ആശ്രിത്യ ഹി തേ സർവേ അവർതന്താകുതോ ഭയാഃ
22 യോ ഹി യം മനസാ കാമം ദധ്യൗ ത്രിപുരസംശ്രയഃ
    തസ്മൈ കാമം മയസ് തം തം വിദധേ മായയാ തദാ
23 താരകാക്ഷ സുതശ് ചാസീദ് ധരിർ നാമ മഹാബലഃ
    തപസ് തേപേ പരമകം യേനാതുഷ്യത് പിതാമഹഃ
24 സ തുഷ്ടം അവൃണോദ് ദേവം വാപീ ഭവതു നഃ പുരേ
    ശസ്ത്രൈർ വിനിഹതാ യത്ര ക്ഷിപ്താഃ സ്യുർ ബലവത്തരാഃ
25 സ തു ലബ്ധ്വാ വരം വീരസ് താരകാക്ഷ സുതോ ഹരിഃ
    സസൃജേ തത്ര വാപീം താം മൃതാനാം ജീവനീം പ്രഭോ
26 യേന രൂപേണ ദൈത്യസ് തു യേന വേഷേണ ചൈവ ഹ
    മൃതസ് തസ്യാം പരിക്ഷിപ്തസ് താദൃശേനൈവ ജജ്ഞിവാൻ
27 താം പ്രാപ്യ ത്രൈപുരസ്ഥാസ് തു സർവാംൽ ലോകാൻ ബബാധിരേ
    മഹതാ തപസാ സിദ്ധാഃ സുരാണാം ഭയവർധനാഃ
    ന തേഷാം അഭവദ് രാജൻ ക്ഷയോ യുദ്ധേ കഥം ചന
28 തതസ് തേ ലോഭമോഹാഭ്യാം അഭിഭൂതാ വിചേതസഃ
    നിർഹ്രീകാഃ സംസ്ഥിതിം സർവേ സ്ഥാപിതാം സമലൂലുപൻ
29 വിദ്രാവ്യ സഗണാൻ ദേവാംസ് തത്ര തത്ര തദാ തദാ
    വിചേരുഃ സ്വേന കാമേന വരദാനേന ദർപിതാഃ
30 ദേവാരണ്യാനി സർവാണി പ്രിയാണി ച ദിവൗകസാം
    ഋഷീണാം ആശ്രമാൻപുണ്യാൻ യൂപാഞ്ജന പദാംസ് തഥാ
    വ്യനാശയന്ത മര്യാദാ ദാനവാ ദുഷ്ടചാരിണഃ
31 തേ ദേവാഃ സഹിതാഃ സർവേ പിതാമഹം അരിന്ദമ
    അഭിജഗ്മുസ് തദാഖ്യാതും വിപ്ര കാരം സുരേതരൈഃ
32 തേ തത്ത്വം സർവം ആഖ്യായ ശിരസാഭിപ്രണമ്യ ച
    വധോപായമപൃച്ഛന്ത ഭഗവന്തം പിതാമഹം
33 ശ്രുത്വാ തദ് ഭഗവാൻ ദേവോ ദേവാൻ ഇദം ഉവാച ഹ
    അസുരാശ് ച ദുരാത്മാനസ് തേ ചാപി വിഭുധ ദ്വിഷഃ
    അപരാധ്യന്തി സതതം യേ യുഷ്മാൻ പീഡയന്ത്യ് ഉത
34 അഹം ഹി തുല്യഃ സർവേഷാം ഭൂതാനാം നാത്ര സംശയഃ
    അധാർമികാസ് തു ഹന്തവ്യാ ഇത്യ് അഹം പ്രബ്രവീമി വഃ
35 തേ യൂയം സ്ഥാണും ഈശാനം ജിഷ്ണും അക്ലിഷ്ടകാരിണം
    യോദ്ധാരം വൃണുതാദിത്യാഃ സ താൻ ഹന്താ സുരേതരാൻ
36 ഇതി തസ്യ വചഃ ശ്രുത്വാ ദേവാഃ ശക്രപുരോഗമാഃ
    ബ്രഹ്മാണം അഗ്രതഃ കൃത്വാ വൃഷാങ്കം ശരണം യയുഃ
37 തപഃ പരം സമാതസ്ഥുർ ഗൃണന്തോ ബ്രഹ്മ ശാശ്വതം
    ഋഷിഭിഃ സഹധർമജ്ഞാ ഭവം സർവാത്മനാ ഗതാഃ
38 തുഷ്ടുവുർ വാഗ്ഭിർ അർഥ്യാഭിർ ഭയേഷ്വ് അഭയകൃത്തമം
    സർവാത്മാനം മഹാത്മാനം യേനാപ്തം സർവം ആത്മനാ
39 തപോ വിശേഷൈർ ബഹുഭിർ യോഗം യോ വേദ ചാത്മനഃ
    യഃ സാംഖ്യം ആത്മനോ വേദ യസ്യ ചാത്മാ വശേ സദാ
40 തേ തം ദദൃശുർ ഈശാനം തേജോരാശിം ഉമാപതിം
    അനന്യസദൃശം ലോകേ വ്രതവന്തം അകൽമഷം
41 ഏകം ച ഭഗവന്തം തേ നാനാരൂപം അകൽപയൻ
    ആത്മനഃ പ്രതിരൂപാണി രൂപാണ്യ് അഥ മഹാത്മനി
    പരസ്പരസ്യ ചാപശ്യൻ സർവേ പരമവിസ്മിതാഃ
42 സർവഭൂതമയം ചേശം തം അജം ജഗതഃ പതിം
    ദേവാ ബ്രഹ്മർഷയശ് ചൈവ ശിരോഭിർ ധരണീം ഗതാഃ
43 താൻ സ്വസ്തി വാക്യേനാഭ്യർച്യ സമുത്ഥാപ്യ ച ശങ്കരഃ
    ബ്രൂത ബ്രൂതേതി ഭഗവാൻ സ്മയമാനോ ഽഭ്യഭാഷത
44 ത്ര്യംബകേണാഭ്യനുജ്ഞാതാസ് തതസ് തേ ഽസ്വസ്ഥചേതസഃ
    നമോ നമസ് തേ ഽസ്തു വിഭോ തത ഇത്യ് അബ്രുവൻ ഭവം
45 നമോ ദേവാതിദേവായ ധന്വിനേ ചാതിമന്യവേ
    പ്രജാപതിമഖഘ്നായ പ്രജാപതിഭിർ ഈഡ്യസേ
46 നമഃ സ്തുതായ സ്തുത്യായ സ്തൂയമാനായ മൃത്യവേ
    വിലോഹിതായ രുദ്രായ നീലഗ്രീവായ ശൂലിനേ
47 അമോഘായ മൃഗാക്ഷായ പ്രവരായുധ യോധിനേ
    ദുർവാരണായ ശുക്രായ ബ്രഹ്മണേ ബ്രഹ്മചാരിണേ
48 ഈശാനായാപ്രമേയായ നിയന്ത്രേ ചർമ വാസസേ
    തപോനിത്യായ പിംഗായ വ്രതിനേ കൃത്തി വാസസേ
49 കുമാര പിത്രേ ത്ര്യക്ഷായ പ്രവരായുധ ധാരിണേ
    പ്രപന്നാർതി വിനാശായ ബ്രഹ്മ ദ്വിട് സംഘഘാതിനേ
50 വനസ്പതീനാം പതയേ നരാണാം പതയേ നമഃ
    ഗവാം ച പതയേ നിത്യം യജ്ഞാനാം പതയേ നമഃ
51 നമോ ഽസ്തു തേ സസൈന്യായ ത്ര്യംബകായോഗ്ര തേജസേ
    മനോവാക് കർമഭിർ ദേവ ത്വാം പ്രപന്നാൻ ഭജസ്വ നഃ
52 തതഃ പ്രസന്നോ ഭഗവാൻ സ്വാഗതേനാഭിനന്ദ്യ താൻ
    പ്രോവാച വ്യേതു വസ്ത്രാസോ ബ്രൂത കിം കരവാണി വഃ
53 പിതൃദേവർഷിസംഘേഭ്യോ വരേ ദത്തേ മഹാത്മനാ
    സത്കൃത്യ ശങ്കരം പ്രാഹ ബ്രഹ്മാ ലോകഹിതം വചഃ
54 തവാതിസർഗാദ് ദേവേശ പ്രാജാപത്യം ഇദം പദം
    മയാധിതിഷ്ഠതാ ദത്തോ ദാനവേഭ്യോ മഹാൻ വരഃ
55 താൻ അതിക്രാന്ത മര്യാദാൻ നാന്യഃ സംഹർതും അർഹതി
    ത്വാം ഋതേ ഭൂതഭവ്യേശ ത്വം ഹ്യ് ഏഷാം പ്രത്യ് അരിർ വധേ
56 സ ത്വം ദേവ പ്രപന്നാനാം യാചതാം ച ദിവൗകസാം
    കുരു പ്രസാദം ദേവേശ ദാനവാഞ് ജഹി ശൂലഭൃത്
57 [ഭഗ്]
    ഹന്തവ്യാഃ ശത്രവഃ സർവേ യുഷ്മാകം ഇതി മേ മതിഃ
    ന ത്വ് ഏകോ ഽഹം വധേ തേഷാം സമർഥോ വൈ സുരദ്വിഷാം
58 തേ യൂയം സഹിതാഃ സർവേ മദീയേനാസ്ത്ര തേജസാ
    ജയധ്വം യുധി താഞ് ശത്രൂൻ സംഘാതോ ഹി മഹാബലഃ
59 [ദേവാഹ്]
    അസ്മത് തേജോബലം യാവത് താവദ് ദ്വിഗുണം ഏവ ച
    തേഷാം ഇതി ഹ മന്യാമോ ദൃഷ്ടതേജോബലാ ഹി തേ
60 [ഭഗ്]
    വധ്യാസ് തേ സർവതഃ പാപാ യേ യുഷ്മാസ്വ് അപരാധിനഃ
    മമ തേജോബലാർധേന സർവാംസ് താൻ ഘ്നത ശാത്രവാൻ
61 [ദേവാഹ്]
    ബിഭർതും തേജസോ ഽർധം തേ ന ശക്ഷ്യാമോ മഹേശ്വര
    സർവേഷാം നോ ബലാർധേന ത്വം ഏവ ജഹി ശാത്രവാൻ
62 [ദുർ]
    തതസ് തഥേതി ദേവേശസ് തൈർ ഉക്തോ രാജസത്തമ
    അർധം ആദായ സർവേഭ്യസ് തേജസാഭ്യധികോ ഽഭവത്
63 സ തു ദേവോ ബലേനാസീത് സർവേഭ്യോ ബലവത്തരഃ
    മഹാദേവ ഇതി ഖ്യാതസ് തദാ പ്രഭൃതി ശങ്കരഃ
64 തതോ ഽബ്രവീൻ മഹാദേവോ ധനുർ ബാണധരസ് ത്വ് അഹം
    ഹനിഷ്യാമി രഥേനാജൗ താൻ രിപൂൻ വൈ ദിവൗകസഃ
65 തേ യൂയം മേ രഥം ചൈവ ധനുർ ബാണം തഥൈവ ച
    പശ്യധ്വം യാവദ് അദ്യൈതാൻ പാതയാമി മഹീതലേ
66 [ദേവാഹ്]
    മൂർതി സർവസ്വം ആദായ ത്രൈലോക്യസ്യ തതസ് തതഃ
    രഥം തേ കൽപയിഷ്യാമ ദേവേശ്വര മഹൗജസം
67 തഥൈവ ബുദ്ധ്യാ വിഹിതം വിശ്വകർമ കൃതം ശുഭം
    തതോ വിബുധശാർദൂലാസ് തം രഥം സമകൽപയൻ
68 വന്ധുരം പൃഥിവീം ദേവീം വിശാലപുരമാലിനീം
    സപർവതവനദ്വീപാം ചക്രൂർ ഭൂതധരാം തദാ
69 മന്ദരം പർവതം ചാക്ഷം ജംഘാസ് തസ്യ മഹാനദീഃ
    ദിശശ് ച പ്രദിശശ് ചൈവ പരിവാരം രഥസ്യ ഹി
70 അനുകർഷാൻ ഗ്രഹാൻ ദീപ്താൻ വരൂഥം ചാപി താരകാഃ
    ധർമാർഥകാമസംയുക്തം ത്രിവേണും ചാപി ബന്ധുരം
    ഓഷധീർ വിവിധാസ് തത്ര നാനാപുഷ്പഫലോദ്ഗമാഃ
71 സൂര്യാ ചന്ദ്രമസൗ കൃത്വാ ചക്രേ രഥവരോത്തമേ
    പക്ഷൗ പൂർവാപരൗ തത്ര കൃതേ രാത്ര്യഹനീ ശുഭേ
72 ദശനാഗപതീനീഷാം ധൃതരാഷ്ട്ര മുഖാൻ ദൃഢാം
    ദ്യാം യുഗം യുഗചർമാണി സംവർതക ബലാഹകാൻ
73 ശമ്യാം ധൃതിം ച മേഘാം ച സ്ഥിതിം സംനതിം ഏവ ച
    ഗ്രഹനക്ഷത്രതാരാഭിശ് ചർമ ചിത്രം നഭസ്തലം
74 സുരാംബുപ്രേതവിത്താനാം പതീംൽ ലോകേശ്വരാൻ ഹയാൻ
    സിനീവാലീം അനുമതിം കുഹൂം രാകാം ച സുവ്രതാം
    യോക്ത്രാണി ചക്രുർ വാഹാനാം രോഹകാംശ് ചാപി കണ്ഠകം
75 കർമ സത്യം തപോ ഽർഥശ് ച വിഹിതാസ് തത്ര രശ്മയഃ
    അധിഷ്ഠാനം മനസ് ത്വ് ആസീത് പരിരഥ്യം സരസ്വതീ
76 നാനാവർണാശ് ച ചിത്രാശ് ച പതാകാഃ പവനേരിതാഃ
    വിദ്യുദ് ഇന്ദ്ര ധനുർ നദ്ധം രഥം ദീപ്തം വ്യദീപയത്
77 ഏവം തസ്മിൻ മഹാരാജ കൽപിതേ രഥസത്തമേ
    ദേവൈർ മനുജശാർദൂല ദ്വിഷതാം അഭിമർദനേ
78 സ്വാന്യ് ആയുധാനി മുഖ്യാനി ന്യദധാച് ഛങ്കരോ രഥേ
    രഥയഷ്ടിം വിയത് കൃഷ്ടാം സ്ഥാപയാം ആസ ഗോവൃഷം
79 ബ്രഹ്മദണ്ഡഃ കാലദണ്ഡോ രുദ്ര ദണ്ഡസ് തഥാ ജ്വരഃ
    പരിസ്കന്ദാ രഥസ്യാസ്യ സർവതോദിശം ഉദ്യതാഃ
80 അഥർവാംഗിരസാവ് ആസ്താം ചക്രരക്ഷൗ മഹാത്മനഃ
    ഋഗ്വേദഃ സാമവേദശ് ച പുരാണം ച പുരഃസരാഃ
81 ഇതിഹാസ യജുർവേദൗ പൃഷ്ഠരക്ഷൗ ബഭൂവതുഃ
    ദിവ്യാ വാചശ് ച വിദ്യാശ് ച പരിപാർശ്വ ചരാഃ കൃതാഃ
82 തോത്ത്രാദയശ് ച രാജേന്ദ്ര വഷട്കാരസ് തഥൈവ ച
    ഓങ്കാരശ് ച മുഖേ രാജന്ന് അതിശോഭാ കരോ ഽഭവത്
83 വിചിത്രം ഋതുഭിഃ ഷഡ്ഭിഃ കൃത്വാ സംവത്സരം ധനുഃ
    തസ്മാൻ നൄണാം കാലരാത്രിർ ജ്യാ കൃതാ ധനുഷോ ഽജരാ
84 ഇഷുശ് ചാപ്യ് അഭവദ് വിഷ്ണുർ ജ്വലനഃ സോമ ഏവ ച
    അഗ്നീ ഷോമൗ ജഗത് കൃത്സ്നം വൈഷ്ണവം ചോച്യതേ ജഗത്
85 വിഷ്ണുശ് ചാത്മാ ഭഗവതോ ഭവസ്യാമിത തേജസഃ
    തസ്മാദ് ധനുർജ്യാ സംസ്പർശം ന വിഷേഹുർ ഹരസ്യ തേ
86 തസ്മിഞ് ശരേ തിഗ്മമന്യുർ മുമോചാവിഷഹം പ്രഭുഃ
    ഭൃഗ്വംഗിരോ മന്യുഭവം ക്രോധാഗ്നിം അതിദുഃസഹം
87 സ നീലലോഹിതോ ധൂമ്രഃ കൃത്തിവാസാ ഭയങ്കരഃ
    ആദിത്യായുത സങ്കാശസ് തേജോ ജ്വാലാവൃതോ ജ്വലൻ
88 ദുശ്ച്യാവശ് ച്യാവനോ ജേതാ ഹന്താ ബ്രഹ്മ ദ്വിഷാം ഹരഃ
    നിത്യം ത്രാതാ ച ഹന്താ ച ധർമാധർമാശ്രിതാഞ് ജനാൻ
89 പ്രമാഥിഭിർ ഘോരരൂപൈർ ഭീമോദഗ്രൈർ ഗണൈർ വൃതഃ
    വിഭാതി ഭഗവാൻ സ്ഥാണുസ് തൈർ ഏവാത്മ ഗുണൈർ വൃതഃ
90 തസ്യാംഗാനി സമാശ്രിത്യ സ്ഥിതം വിശ്വം ഇദം ജഗത്
    ജംഗമാജംഗമം രാജഞ് ശുശുഭേ ഽദ്ഭുതദർശനം
91 ദൃഷ്ട്വാ തു തം രഥം ദിവ്യം കവചീ സ ശരാസനീ
    ബാണം ആദത്ത തം ദിവ്യം സോമവിഷ്ണ്വ് അഗ്നിസംഭവം
92 തസ്യ വാജാംസ് തതോ ദേവാഃ കൽപയാം ചക്രിരേ വിഭോഃ
    പുണ്യഗന്ധവഹം രാജഞ് ശ്വസനം രാജസത്തമ
93 തം ആസ്ഥായ മഹാദേവസ് ത്രാസയൻ ദൈവതാന്യ് അപി
    ആരുരോഹ തദാ യത്തഃ കമ്പയന്ന് ഇവ രോദസീ
94 സ ശോഭമാനോ വരദഃ ഖഡ്ഗീ ബാണീ ശരാസനീ
    ഹസന്ന് ഇവാരവീദ് ദേവോ സാരഥിഃ കോ ഭവിഷ്യതി
95 തം അബ്രുവൻ ദേവഗണാ യം ഭവാൻ സംനിയോക്ഷ്യതേ
    സ ഭവിഷ്യതി ദേവേശ സാരഥിസ് തേ ന സംശയഃ
96 താൻ അബ്രവീത് പുനർ ദേവോ മത്തഃ ശ്രേഷ്ഠതരോ ഹി യഃ
    തം സാരഥിം കുരുധ്വം മേ സ്വയം സഞ്ചിന്ത്യ മാചിരം
97 ഏതച് ഛ്രുത്വാ തതോ ദേവാ വാക്യം ഉക്തം മഹാത്മനാ
    ഗത്വാ പിതാമഹം ദേവം പ്രസാദ്യൈവം വചോ ഽബ്രുവൻ
98 ദേവ ത്വയേദം കഥിതം ത്രിദശാരിനിബർഹണം
    തഥാ ച കൃതം അസ്മാഭിഃ പ്രസന്നോ വൃഷഭധ്വജഃ
99 രഥശ് ച വിഹിതോ ഽസ്മാഭിർ വിചിത്രായുധ സംവൃതഃ
    സാരഥിം തു ന ജാനീമഃ കഃ സ്യാത് തസ്മിൻ രഥോത്തമേ
100 തസ്മാദ് വിധീയതാം കശ് ചിത് സാരഥിർ ദേവ സത്തമ
   സഫലാം താം ഗിരം ദേവകർതും അർഹസി നോ വിഭോ
101 ഏവം അസ്മാസു ഹി പുരാ ഭഗവന്ന് ഉക്തവാൻ അസി
   ഹിതങ്കർതാസ്മി ഭവതാം ഇതി തത് കർതും അർഹസി
102 സ ദേവ യുക്തോ രഥസത്തമോ നോ; ദുരാവരോ ദ്രാവണഃ ശാത്രവാണാം
   പിനാക പാണിർ വിഹിതോ ഽത്ര യോദ്ധാ; വിഭീഷയൻ ദാനവാൻ ഉദ്യതോ ഽസൗ
103 തഥൈവ വേദാശ് ചതുരോ ഹയാഗ്ര്യാ; ധരാ സശൈലാ ച രഥോ മഹാത്മൻ
   നക്ഷത്രവംശോ ഽനുഗതോ വരൂഥേ; യസ്മിൻ യോദ്ധാ സാരഥിനാഭിരക്ഷ്യഃ
104 തത്ര സാരഥിർ ഏഷ്ടവ്യഃ സർവൈർ ഏതൈർ വിശേഷവാൻ
   തത് പ്രതിഷ്ഠോ രഥോ ദേവ ഹയാ യോദ്ധാ തഥൈവ ച
   കവചാനി ച ശസ്ത്രാണി കാർമുകം ച പിതാമഹ
105 ത്വാം ഋതേ സാരഥിം തത്ര നാന്യം പശ്യാമഹേ വയം
   ത്വം ഹി സർവൈർ ഗുണൈർ യുക്തോ ദേവതാഭ്യോ ഽധികഃ പ്രഭോ
   സാരഥ്യേ തൂർണം ആരോഹ സംയച്ഛ പരമാൻ ഹയാൻ
106 ഇതി തേ ശിരസാ നത്വാ ത്രിലോകേശം പിതാമഹം
   ദേവാഃ പ്രസാദയാം ആസുഃ സാരഥ്യായേതി നഃ ശ്രുതം
107 [ബ്രഹ്മാ]
   നാത്ര കിം ചിൻ മൃഷാ വാക്യം യദ് ഉക്തം വോ ദിവൗകസഃ
   സംയച്ഛാമി ഹയാൻ ഏഷ യുധ്യതോ വൈ കപർദിനഃ
108 തതഃ സ ഭഗവാൻ ദേവോ ലോകസ്രഷ്ടാ പിതാമഹഃ
   സാരഥ്യേ കൽപിതോ ദേവൈർ ഈശാനസ്യ മഹാത്മനഃ
109 തസ്മിന്ന് ആരോഹതി ക്ഷിപ്രം സ്യന്ദനം ലോകപൂജിതേ
   ശിരോഭിർ അഗമംസ് തൂർണം തേ ഹയാ വാതരംഹസഃ
110 മഹേശ്വരേ ത്വാരുഹതി ജാനുഭ്യാം അഗമൻ മഹീം
111 അഭീശൂൻ ഹി ത്രിലോകേശഃ സംഗൃഹ്യ പ്രപിതാമഹഃ
   താൻ അശ്വാംശ് ചോദയാം ആസ മനോമാരുതരംഹസഃ
112 തതോ ഽധിരൂഢേ വരദേ പ്രയാതേ ചാസുരാൻ പ്രതി
   സാധു സാധ്വ് ഇതി വിശ്വേശഃ സ്മയമാനോ ഽഭ്യഭാഷത
113 യാഹി ദേവ യതോ ദൈത്യാശ് ചോദയാശ്വാൻ അതന്ദ്രിതഃ
   പശ്യ ബാഹ്വോർ ബലം മേ ഽദ്യ നിഘ്നതഃ ശാത്രവാൻ രണേ
114 തതസ് താംശ് ചോദയാം ആസ വായുവേഗസമാഞ്ജവേ
   യേന തന്ത്രിപുരം രാജൻ ദൈത്യദാനവരക്ഷിതം
115 അഥാധിജ്യം ധനുഃ കൃത്വാ ശർവഃ സന്ധായ തം ശരം
   യുക്ത്വാ പാശുപതാസ്ത്രേണ ത്രിപുരം സമചിന്തയത്
116 തസ്മിൻ സ്ഥിതേ തദാ രാജൻ ക്രുദ്ധേ വിധൃത കാർമുകേ
   പുരാണി താനി കാലേന ജഗ്മുർ ഏകത്വതാം തദാ
117 ഏകീഭാവം ഗതേ ചൈവ ത്രിപുരേ സമുപാഗതേ
   ബഭൂവ തുമുലോ ഹർഷോ ദൈവതാനാം മഹാത്മനാം
118 തതോ ദേവഗണാഃ സർവേ സിദ്ധാശ് ച പരമർഷയഃ
   ജയേതി വാചോ മുമുചുഃ സംസ്തുവന്തോ മുദാന്വിതാഃ
119 തതോ ഽഗ്രതോ പ്രാദുരഭൂത് ത്രിപുരം ജഘ്നുഷോ ഽസുരാൻ
   അനിർദേശ്യോഗ്ര വപുഷോ ദേവസ്യാസഹ്യ തേജസഃ
120 സ തദ് വികൃഷ്യ ഭഗവാൻ ദിവ്യം ലോകേശ്വരോ ധനുഃ
   ത്രൈലോക്യസാരം തം ഇഷും മുമോച ത്രിപുരം പ്രതി
   തത് സാസുരഗണം ദഗ്ധ്വാ പ്രാക്ഷിപത് പശ്ചിമാർണവേ
121 ഏവം തത് ത്രിപുരം ദഗ്ധം ദാനവാശ് ചാപ്യ് അശേഷതഃ
   മഹേശ്വരേണ ക്രുദ്ധേന ത്രൈലോക്യസ്യ ഹിതൈഷിണാ
122 സ ചാത്മക്രോധജോ വഹ്നിർ ഹാഹേത്യ് ഉക്ത്വാ നിവാരിതഃ
   മാ കാർഷീർ ഭസ്മസാൽ ലോകാൻ ഇതി ത്ര്യക്ഷോ ഽബ്രവീച് ച തം
123 തതഃ പ്രകൃതിം ആപന്നാ ദേവാ ലോകാസ് തഥർഷയഃ
   തുഷ്ടുവുർ വാഗ്ഭിർ അർഥ്യാഭിഃ സ്ഥാണും അപ്രതിമൗജസം
124 തേ ഽനുജ്ഞാതാ ഭഗവതാ ജഗ്മുഃ സർവേ യഥാഗതം
   കൃതകാമാഃ പ്രസന്നേന പ്രജാപതിമുഖാഃ സുരാഃ
125 യഥൈവ ഭഗവാൻ ബ്രഹ്മാ ലോകധാതാ പിതാ മഹഃ
   സംയച്ഛ ത്വം ഹയാൻ അസ്യ രാധേയസ്യ മഹാത്മനഃ
126 ത്വം ഹി കൃഷ്ണാച് ച കർണാച് ച ഫൽഗുനാച് ച വിശേഷതഃ
   വിശിഷ്ടോ രാജശാർദൂല നാസ്തി തത്ര വിചാരണാ
127 യുദ്ധേ ഹ്യ് അയം രുദ്ര കൽപസ് ത്വം ച ബ്രഹ്മ സമോ ഽനഘ
   തസ്മാച് ഛക്തൗ യുവാം ജേതും മച്ഛത്രൂംസ് താവ് ഇവാസുരാൻ
128 യഥാ ശല്യാദ്യ കർണോ ഽയം ശ്വേതാശ്വം കൃഷ്ണസാരഥിം
   പ്രമഥ്യ ഹന്യാത് കൗന്തേയം തഥാ ശീഘ്രം വിധീയതാം
   ത്വയി കർണശ് ച രാജ്യം ച വയം ചൈവ പ്രതിഷ്ഠിതാഃ
129 ഇംമം ചാപ്യ് അപരം ഭൂയ ഇതിഹാസം നിബോധ മേ
   പിതുർ മമ സകാശേ യം ബ്രാഹ്മണഃ പ്രാഹ ധർമവിത്
130 ശ്രുത്വാ ചൈതദ് വചശ് ചിത്രം ഹേതുകാര്യാർഥ സംഹിതം
   കുരു ശല്യ വിനിശ്ചിത്യ മാ ഭൂദ് അത്ര വിചാരണാ
131 ഭാർഗവാണാം കുലേ ജാതോ ജമദ് അഗ്നിർ മഹാതപാഃ
   തസ്യ രാമേതി വിഖ്യാതഃ പുത്രസ് തേജോ ഗുണാന്വിതഃ
132 സ തീവ്രം തപ ആസ്ഥായ പ്രസാദയിതവാൻ ഭവം
   അസ്ത്രഹേതോഃ പ്രസന്നാത്മാ നിയതഃ സംയതേന്ദ്രിയഃ
133 തസ്യ തുഷ്ടോ മഹാദേവോ ഭക്ത്യാ ച പ്രശമേന ച
   ഹൃദ്ഗതം ചാസ്യ വിജ്ഞായ ദർശയാം ആസ ശങ്കരഃ
134 [ഇഷ്വര]
   രാമ തുഷ്ടോ ഽസ്മി ഭദ്രം തേ വിദിതം മേ തവേപ്സിതം
   കുരുഷ്വ പൂതം ആത്മാനം സർവം ഏതദ് അവാപ്സ്യസി
135 ദാസ്യാമി തേ തദാസ്ത്രാണി യദാ പൂതോ ഭവിഷ്യസി
   അപാത്രം അസമർഥം ച ദഹന്ത്യ് അസ്ത്രാണി ഭാർഗവ
136 ഇത്യ് ഉക്തോ ജാമദഗ്ന്യസ് തു ദേവദേവേന ശൂലിനാ
   പ്രത്യുവാച മഹാത്മാനം ശിരസാവനതഃ പ്രഭും
137 യദാ ജാനാസി ദേവേശ പാത്രം മാം അസ്ത്രധാരണേ
   തദാ ശുശ്രൂഷതേ ഽസ്ത്രാണി ഭവാൻ മേ ദാതും അർഹതി
138 [ദുർ]
   തതഃ സ തപസാ ചൈവ ദമേന നിയമേന ച
   പൂജോപഹാര ബലിഭിർ ഹോമമന്ത്രപുരസ്കൃതൈഃ
139 ആരാധയിതവാഞ് ശർവം ബഹൂൻ വർഷഗണാംസ് തദാ
   പ്രസന്നശ് ച മഹാദേവോ ഭാർഗവസ്യ മഹാത്മനഃ
140 അബ്രവീത് തസ്യ ബഹുശോ ഗുണാൻ ദേവ്യാഃ സമീപതഃ
   ഭക്തിമാൻ ഏഷ സതതം മയി രാമോ ദൃഢവ്രതഃ
141 ഏവം തസ്യ ഗുണാൻ പ്രീതോ ബഹുശോ ഽകഥയത് പ്രഭുഃ
   ദേവതാനാം പിതൄണാം ച സമക്ഷം അരിസൂദനഃ
142 ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു ദൈത്യാ ആസൻ മഹാബലാഃ
   തൈസ് തദാ ദർപമോഹാന്ധൈർ അബാധ്യന്ത ദിവൗകസഃ
143 തതഃ സംഭൂയ വിബുധാസ് താൻ ഹന്തും കൃതനിശ്ചയാഃ
   ചക്രുഃ ശത്രുവധേ യത്നം ന ശേകുർ ജേതും ഏവ തേ
144 അഭിഗമ്യ തതോ ദേവാ മഹേശ്വരം അഥാബ്രുവൻ
   പ്രസാദയന്തസ് തം ഭക്ത്യാ ജഹി ശത്രുഗണാൻ ഇതി
145 പ്രതിജ്ഞായ തതോ ദേവോ ദേവതാനാം രിപുക്ഷയം
   രാമം ഭാർഗവം ആഹൂയ സോ ഽഭ്യഭാഷത ശങ്കരഃ
146 രിപൂൻ ഭാർഗവ ദേവാനാം ജഹി സർവാൻ സമാഗതാൻ
   ലോകാനാം ഹിതകാമാർഥം മത്പ്രീത്യർഥം തഥൈവ ച
147 [രാമ]
   അകൃതാസ്ത്രസ്യ ദേവേശ കാ ശക്തിർ മേ മഹേശ്വര
   നിഹന്തും ദാനവാൻ സർവാൻ കൃതാസ്ത്രാൻ യുദ്ധദുർമദാൻ
148 [ഇഷ്വര]
   ഗച്ഛ ത്വം മദ് അനുധ്യാനാൻ നിഹനിഷ്യസി ദാനവാൻ
   വിജിത്യ ച രിപൂൻ സർവാൻ ഗുണാൻ പ്രാപ്സ്യസി പുഷ്കലാൻ
149 [ദുർ]
   ഏതച് ഛ്രുത്വാ ച വചനം പ്രതിഗൃഹ്യ ച സർവശഃ
   രാമഃ കൃതസ്വസ്ത്യയനഃ പ്രയയൗ ദാനവാൻ പ്രതി
150 അവധീദ് ദേവശത്രൂംസ് താൻ മദദർപ ബലാന്വിതാൻ
   വജ്രാശനിസമസ്പർശൈഃ പ്രഹാരൈർ ഏവ ഭാർഗവഃ
151 സ ദാനവൈഃ ക്ഷതതനുർ ജാമദ് അഗ്ന്യോ ദ്വിജോത്തമഃ
   സംസ്പൃഷ്ടഃ സ്ഥാണുനാ സദ്യോ നിർവ്രണഃ സമജായത
152 പ്രീതശ് ച ഭഗവാൻ ദേവഃ കർമണാ തേന തസ്യ വൈ
   വരാൻ പ്രാദാദ് ബ്രഹ്മ വിദേ ഭാർഗവായ മഹാത്മനേ
153 ഉക്തശ് ച ദേവദേവേന പ്രീതിയുക്തേന ശൂലിനാ
   നിപാതാത് തവ ശസ്ത്രാണാം ശരീരേ യാഭവദ് രുജാ
154 തയാ തേ മാനുഷം കർമ വ്യപോഢം ഭൃഗുനന്ദന
   ഗൃഹാണാസ്ത്രാണി ദിവ്യാനി മത്സകാശാദ് യഥേപ്സിതം
155 തതോ ഽസ്ത്രാണി സമസ്താനി വരാംശ് ച മനസേപ്സിതാൻ
   ലബ്ധ്വാ ബഹുവിധാൻ രാമഃ പ്രണമ്യാ ശിരസാ ശിവം
156 അനുജ്ഞാം പ്രാപ്യ ദേവേശാഞ് ജഗാമ സ മഹാതപാഃ
   ഏവം ഏതത് പുരാവൃത്തം തദാ കഥിതവാൻ ഋഷിഃ
157 ഭാർഗവോ ഽപ്യ് അദദാത് സർവം ധനുർവേദം മഹാത്മനേ
   കർണായ പുരുഷവ്യാഘ്ര സുപ്രീതേനാന്തരാത്മനാ
158 വൃജിനം ഹി ഭവേത് കിം ചിദ് യദി കർണസ്യ പാർഥിവ
   നാസ്മൈ ഹ്യ് അസ്ത്രാണി ദിവ്യാനി പ്രാദാസ്യദ് ഭൃഗുനന്ദനഃ
159 നാപി സൂത കുലേ ജാത്മ കർണം മന്യേ കഥം ചന
   ദേവപുത്രം അഹം മന്യേ ക്ഷത്രിയാണാം കുലോദ്ഭവം
160 സകുണ്ഡലം സകവചം ദീർഘബാഹും മഹാരഥം
   കഥം ആദിത്യസദൃശം മൃഗീ വ്യാഘ്രം ജനിഷ്യതി
161 പശ്യ ഹ്യ് അസ്യ ഭുജൗ പീനൗ നാഗരാജകരോപമൗ
   വക്ഷഃ പശ്യ വിശാലം ച സർവശത്രുനിബർഹണം