മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം19

←അധ്യായം18

മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം19

അധ്യായം20→

1 [സ്]
     ശ്വേതാശ്വോ ഽപി മഹാരാജ വ്യധമത് താവകം ബലം
     യഥാ വായുഃ സമാസാദ്യ തൂലാ രാശിം സമന്തതഃ
 2 പ്രത്യുദ്യയുസ് ത്രിഗർതാസ് തം ശിബയഃ കൗരവൈഃ സഹ
     ശാല്വാഃ സംശപ്തകാശ് ചൈവ നാരായണ ബലം ച യത്
 3 സത്യസേനഃ സത്യകീർതിർ മിത്ര ദേവഃ ശ്രുതം ജയഃ
     സൗശ്രുതിശ് ചിത്രസേനശ് ച മിത്ര വർമാ ച ഭാരത
 4 ത്രിഗർതരാജഃ സമരേ ഭ്രാതൃഭിഃ പരിവാരിതഃ
     പുത്രൈശ് ചൈവ മഹേഷ്വാസൈർ നാനാശസ്ത്രധരൈർ യുധി
 5 തേ സൃജന്തഃ ശരവ്രാതാൻ കിരന്തോ ഽർജുനം ആഹവേ
     അഭ്യദ്രവന്ത സമരേ വാര്യോഘാ ഇവ സാഗരം
 6 തേ ത്വ് അർജുനം സമാസാദ്യ യോധാഃ ശതസഹസ്രശഃ
     അഗച്ഛൻ വിലയം സർവേ താർക്ഷ്യം ദൃഷ്ട്വേവ പന്നഗാഃ
 7 തേ വധ്യമാനാഃ സമരേ നാജഹുഃ പാണ്ഡവം തദാ
     ദഹ്യമാനാ യഥാ രാജഞ് ശലഭാ ഇവ പാവകം
 8 സത്യസേനസ് ത്രിഭിർ ബാണൈർ വിവ്യാധ യുധി പാണ്ഡവം
     മിത്ര ദേവസ് ത്രിഷഷ്ട്യാ ച ചന്ദ്ര ദേവശ് ച സപ്തഭിഃ
 9 മിത്ര വർമാ ത്രിസപ്തത്യാ സൗശ്രുതിശ് ചാപി പഞ്ചഭിഃ
     ശത്രുഞ്ജയശ് ച വിംശത്യാ സുശർമാ നവഭിഃ ശരൈഃ
 10 ശത്രുഞ്ജയം ച രാജാനം ഹത്വാ തത്ര ശിലാശിതൈഃ
    സൗശ്രുതേഃ സശിരസ്ത്രാണം ശിരഃ കായാദ് അപാഹരത്
    ത്വരിതശ് ചന്ദ്ര ദേവം ച ശരൈർ നിന്യേ യമക്ഷയം
11 അഥേതരാൻ മഹാരാജ യതമാനാൻ മഹാരഥാൻ
    പഞ്ചഭിഃ പഞ്ചഭിർ ബാണൈർ ഏകൈകം പ്രത്യവാരയത്
12 സത്യസേനസ് തു സങ്ക്രുദ്ധസ് തോമരം വ്യസൃജൻ മഹത്
    സമുദ്ദിശ്യ രണേ കൃഷ്ണം സിംഹനാദം നനാദ ച
13 സ നിർഭിദ്യ ഭുജം സവ്യം മാധവസ്യ മഹാത്മനഃ
    അയോ മയോ മഹാചണ്ഡോ ജഗാമ ധരണീം തദാ
14 മാധവസ്യ തു വിദ്ധസ്യ തോമരേണ മഹാരണേ
    പ്രതോദഃ പ്രാപതദ് ധസ്താദ് രശ്മയശ് ച വിശാം പതേ
15 സ പ്രതോദം പുനർ ഗൃഹ്യ രശ്മീംശ് ചൈവ മഹായശാഃ
    വാഹയാം ആസ താൻ അശ്വാൻ സത്യസേനരഥം പ്രതി
16 വിഷ്വക്സേനം തു നിർഭിന്നം പ്രേക്ഷ്യ പാർഥോ ധനഞ്ജയഃ
    സത്യസേനം ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ ദാരയിത്വാ മഹാബലഃ
17 തതഃ സുനിശിതൈർ ബാണൈ രാജ്ഞസ് തസ്യ മഹച് ഛിരഃ
    കുണ്ഡലോപചിതം കായാച് ചകർത പൃതനാന്തരേ
18 തം നിഹത്യ ശിതൈർ ബാണൈർ മിത്ര വർമാണം ആക്ഷിപത്
    വത്സദന്തേന തീക്ഷ്ണേന സാരഥിം ചാസ്യ മാരിഷ
19 തതഃ ശരശതൈർ ഭൂയഃ സംശപ്തക ഗണാൻ വശീ
    പാതയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
20 തതോ രജതപുംഖേന രാജ്ഞഃ ശീർഷം മഹാത്മനഃ
    മിത്ര ദേവസ്യ ചിച്ഛേദ ക്ഷുരപ്രേണ മഹായശാഃ
    സുശർമാണം ച സങ്ക്രുദ്ധോ ജത്രു ദേശേ സമാർദയത്
21 തതഃ സംശപ്തകാഃ സർവേ പരിവാര്യ ധനഞ്ജയം
    ശസ്ത്രൗഘൈർ മമൃദുഃ ക്രുദ്ധാ നാദയന്തോ ദിശോ ദശ
22 അഭ്യർദിതസ് തു തൈർ ജിഷ്ണുഃ ശക്രതുല്യപരാക്രമഃ
    ഐന്ദ്രം അസ്ത്രം അമേയാത്മാ പ്രാദുശ്ചക്രേ മഹാരഥഃ
    തതഃ ശരസഹസ്രാണി പ്രാദുരാസൻ വിശാം പതേ
23 ധ്വജാനാം ഛിദ്യമാനാനാം കാർമുകാണാം ച സംയുഗേ
    രഥാനാം സപതാകാനാം തൂണീരാണാം ശരൈഃ സഹ
24 അക്ഷാണാം അഥ യോക്ത്രാണാം ചക്രാണാം രശ്മിഭിഃ സഹ
    കൂബരാണാം വരൂഥാനാം പൃഷത്കാനാം ച സംയുഗേ
25 അശ്മനാം പതതാം ചൈവ പ്രാസാനാം ഋഷ്ടിഭിഃ സഹ
    ഗദാനാം പരിഘാണാം ച ശക്തീനാം തോമരൈഃ സഹ
26 ശതഘ്നീനാം സചക്രാണാം ഭുജാനാം ഊരുഭിഃ സഹ
    കണ്ഠസൂത്രാംഗദാനാം ച കേയൂരാണാം ച മാരിഷ
27 ഹരാണാം അഥ നിഷ്കാണാം തനുത്രാണാം ച ഭാരത
    ഛത്രാണാം വ്യജനാനാം ച ശിരസാം മുകുടൈഃ സഹ
    അശ്രൂയത മഹാഞ് ശബ്ദസ് തത്ര തത്ര വിശാം പതേ
28 സകുണ്ഡലാനി സ്വക്ഷീണി പൂർണചന്ദ്ര നിഭാനി ച
    ശിരാംസ്യ് ഉർവ്യാം അദൃശ്യന്ത താരാഗണ ഇവാംബരേ
29 സുസ്രഗ്വീണി സുവാസാംസി ചന്ദനേനോക്ഷിതാനി ച
    ശരീരാണി വ്യദൃശ്യന്ത ഹതാനാം ച മഹീതലേ
    ഗന്ധർവനഗരാകാരം ഘോരം ആയോധനം തദാ
30 നിഹതൈ രാജപുത്രൈശ് ച ക്ഷത്രിയൈശ് ച മഹാബലൈഃ
    ഹസ്തിഭിഃ പതിതൈശ് ചൈവ തുരഗൈശ് ചാഭവൻ മഹീ
    അഗമ്യമാർഗാ സമരേ വിശീർണൈർ ഇവ പർവതൈഃ
31 നാസീച് ചക്രപഥശ് ചൈവ പാണ്ഡവസ്യ മഹാത്മനഃ
    നിഘ്നതഃ ശാത്രവാൻ ഭല്ലൈർ ഹസ്ത്യശ്വം ചാമിതം മഹത്
32 ആ തുംബാദ് അവസീദന്തി രഥചക്രാണി മാരിഷ
    രണേ വിചരതസ് തസ്യ തസ്മിംൽ ലോഹിതകർദമേ
33 സീദമാനാനി ചക്രാണി സമൂഹുസ് തുരഗാ ഭൃശം
    ശ്രമേണ മഹതാ യുക്താ മനോമാരുതരംഹസഃ
34 വധ്യമാനം തു തത് സൈന്യം പാണ്ഡുപുത്രേണ ധന്വിനാ
    പ്രായശോ വിമുഖം സർവം നാവതിഷ്ഠത സംയുഗേ
35 താഞ് ജിത്വാ സമരേ ജിഷ്ണുഃ സംശപ്തക ഗണാൻ ബഹൂൻ
    രരാജ സ മഹാരാജ വിധൂമോ ഽഗ്നിർ ഇവ ജ്വലൻ
36 യുധിഷ്ഠിരം മഹാരാജ വിസൃജന്തം ശരാൻ ബഹൂൻ
    സ്വയം ദുര്യോധനോ രാജാ പ്രത്യഗൃഹ്ണാദ് അഭീതവത്
37 തം ആപതന്തം സഹസാ തവ പുത്രം മഹാബലം
    ധർമരാജോ ദ്രുതം വിദ്ധ്വാ തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രവീത്
38 സാ ച തം പ്രതിവിവ്യാധ നവഭിർ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    സാരഥിം ചാസ്യ ഭല്ലേന ഭൃശം ക്രുദ്ധോ ഽഭ്യതാഡയത്
39 തതോ യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ ഹേമപുംഖാഞ് ശിലീമുഖാൻ
    ദുര്യോധനായ ചിക്ഷേപ ത്രയോദശ ശിലാശിതാൻ
40 ചതുർഭിശ് ചതുരോ വാഹാംസ് തസ്യ ഹത്വാ മഹാരഥഃ
    പഞ്ചമേന ശിരഃ കായാത് സാരഥേസ് തു സമാക്ഷിപത്
41 ഷഷ്ഠേന ച ധ്വജം രാജ്ഞഃ സപ്തമേന ച കാർമുകം
    അഷ്ടമേന തഥാ ഖഡ്ഗം പാതയാം ആസ ഭൂതലേ
    പഞ്ചഭിർ നൃപതിം ചാപി ധർമരാജോ ഽർദയദ് ഭൃശം
42 ഹതാശ്വാത് തു രഥാത് തസ്മാദ് അവപ്ലുത്യ സുതസ് തവ
    ഉത്തമം വ്യസനം പ്രാപ്തോ ഭൂമാവ് ഏവ വ്യതിഷ്ഠത
43 തം തു കൃച്ഛ്രഗതം ദൃഷ്ട്വാ കർണ ദ്രൗണികൃപാദയഃ
    അഭ്യവർതന്ത സഹിതാഃ പരീപ്സന്തോ നരാധിപം
44 അഥ പാണ്ഡുസുതാഃ സർവേ പരിവാര്യ യുധിഷ്ഠിരം
    അഭ്യയുഃ സമരേ രാജംസ് തതോ യുദ്ധം അവർതത
45 അഥ തൂര്യസഹസ്രാണി പ്രാവാദ്യന്ത മഹാമൃധേ
    ക്ഷ്വേഡാഃ കിലലിലാ ശബ്ദാഃ പ്രാദുരാസൻ മഹീപതേ
    യദ് അഭ്യഗച്ഛൻ സമരേ പാഞ്ചാലാഃ കൗരവൈഃ സഹ
46 നരാ നരൈഃ സമാജഗ്മുർ വാരണാ വരവാരണൈഃ
    രഥാശ് ച രഥിഭിഃ സാർധം ഹയാശ് ച ഹയസാദിഭിഃ
47 ദ്വന്ദ്വാന്യ് ആസൻ മഹാരാജ പ്രേക്ഷണീയാനി സംയുഗേ
    വിസ്മാപനാന്യ് അചിന്ത്യാനി ശസ്ത്രവന്ത്യ് ഉത്തമാനി ച
48 അയുധ്യന്ത മഹാവേഗാഃ പരസ്പരവധൈഷിണഃ
    അന്യോന്യം സമരേ ജഘ്നുർ യോധവ്രതം അനുഷ്ഠിതാഃ
    ന ഹി തേ സമരം ചക്രുഃ പൃഷ്ഠതോ വൈ കഥം ചന
49 മുഹൂർതം ഏവ തദ് യുദ്ധം ആസീൻ മധുരദർശനം
    തത ഉന്മത്തവദ് രാജൻ നിർമര്യാദം അവർതത
50 രഥീ നാഗം സമാസാദ്യ വിചരൻ രണമൂർധനി
    പ്രേഷയാം ആസ കാലായ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
51 നാഗാ ഹയാൻ സമാസാദ്യ വിക്ഷിപന്തോ ബഹൂൻ അഥ
    ദ്രാവയാം ആസുർ അത്യുഗ്രാസ് തത്ര തത്ര തദാ തദാ
52 വിദ്രാവ്യ ച ബഹൂൻ അശ്വാൻ നാഗാ രാജൻ ബലോത്കടാഃ
    വിഷാണൈശ് ചാപരേ ജഘ്നുർ മമൃദുശ് ചാപരേ ഭൃശം
53 സാശ്വാരോഹാംശ് ച തുരഗാൻ വിഷാണൈർ ബിഭിദൂ രണേ
    അപരാംശ് ചിക്ഷിപുർ വേഗാത് പ്രഗൃഹ്യാതിബലാസ് തഥാ
54 പാദാതൈർ ആഹതാ നാഗാ വിവരേഷു സമന്തതഃ
    ചക്രുർ ആർതസ്വരം ഘോരം വ്യദ്രവന്ത ദിശോ ദശ
55 പദാതീനാം തു സഹസാ പ്രദ്രുതാനാം മഹാമൃധേ
    ഉത്സൃജ്യാഭരണം തൂർണം അവപ്ലുത്യ രണാജിരേ
56 നിമിത്തം മന്യമാനാസ് തു പരിണമ്യ മഹാഗജാഃ
    ജഗൃഹുർ ബിഭിദുശ് ചൈവ ചിത്രാണ്യ് ആഭരണാനി ച
57 പ്രതിമാനേഷു കുംഭേഷു ദന്തവേഷ്ടേഷു ചാപരേ
    നിഗൃഹീതാ ഭൃശം നാഗാഃ പ്രാസതോമര ശക്തിഭിഃ
58 നിഗൃഹ്യ ച ഗദാഃ കേ ചിത് പാർശ്വസ്ഥൈർ ഭൃശദാരുണൈഃ
    രഥാശ്വസാദിഭിസ് തത്ര സംഭിന്നാ ന്യപതൻ ഭുവി
59 സരഥം സാദിനം തത്ര അപരേ തു മഹാഗജാഃ
    ഭൂമാവ് അമൃദ്നൻ വേഗേന സവർമാണം പതാകിനം
60 രഥം നാഗാഃ സമാസാദ്യ ധുരി ഗൃഹ്യ ച മാരിഷ
    വ്യാക്ഷിപൻ സഹസാ തത്ര ഘോരരൂപേ മഹാമൃധേ
61 നാരാചൈർ നിഹതശ് ചാപി നിപപാത മഹാഗജഃ
    പർവതസ്യേവ ശിഖരം വജ്രഭഗ്നം മഹീതലേ
62 യോധാ യോധാൻ സമാസാദ്യ മുഷ്ടിഭിർ വ്യഹനൻ യുധി
    കേശേഷ്വ് അന്യോന്യം ആക്ഷിപ്യ ചിച്ഛിദുർ ബിഭിദുഃ സഹ
63 ഉദ്യമ്യ ച ഭുജാവ് അന്യോ നിക്ഷിപ്യ ച മഹീതലേ
    പദാ ചോരഃ സമാക്രമ്യ സ്ഫുരതോ വ്യഹനച് ഛിരഃ
64 മൃതം അന്യോ മഹാരാജ പദ്ഭ്യാം താഡിതവാംസ് തദാ
    ജീവതശ് ച തഥൈവാന്യഃ ശസ്ത്രം കായേ ന്യമജ്ജയത്
65 മുഷ്ടിയുദ്ധം മഹച് ചാസീദ് യോധാനാം തത്ര ഭാരത
    തഥാ കേശഗ്രഹശ് ചോഗ്രോ ബാഹുയുദ്ധം ച കേവലം
66 സമാസക്തസ്യ ചാന്യേന അവിജ്ഞാതസ് തഥാപരഃ
    ജഹാര സമരേ പ്രാണാൻ നാനാശസ്ത്രൈർ അനേകധാ
67 സംസക്തേഷു ച യോധേഷു വർതമാനേ ച സങ്കുലേ
    കബന്ധാന്യ് ഉത്ഥിതാനി സ്മ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
68 ലോഹിതൈഃ സിച്യമാനാനി ശസ്ത്രാണി കവചാനി ച
    മഹാരംഗാനുരക്താനി വസ്ത്രാണീവ ചകാശിരേ
69 ഏവം ഏതൻ മഹായുദ്ധം ദാരുണം ഭൃശസങ്കുലം
    ഉന്മത്തരംഗപ്രതിമം ശബ്ദേനാപൂരയജ് ജഗത്
70 നൈവ സ്വേ ന പരേ രാജൻ വിജ്ഞായന്തേ ശരാതുരാഃ
    യോദ്ധവ്യം ഇതി യുധ്യന്തേ രാജാനോ ജയ ഗൃദ്ധിനഃ
71 സ്വാൻ സ്വേ ജഘ്നുർ മഹാരാജ പരാംശ് ചൈവ സമാഗതാൻ
    ഉഭയോഃ സേനയോർ വീരൈർ വ്യാകുലം സമപദ്യത
72 രഥൈർ ഭഗ്നൈർ മഹാരാജ വാരണൈശ് ച നിപാതിതൈഃ
    ഹയൈശ് ച പതിതൈസ് തത്ര നരൈശ് ച വിനിപാതിതൈഃ
73 അഗമ്യരൂപാ പൃഥിവീ മാംസശോണിതകർദമാ
    ക്ഷണേനാസീൻ മഹാരാജ ക്ഷതജൗഘപ്രവർതിനീ
74 പാഞ്ചാലാൻ അവധീത് കർണസ് ത്രിഗർതാംശ് ച ധനഞ്ജയഃ
    ഭീമസേനഃ കുരൂൻ രാജൻ ഹസ്ത്യനീകം ച സർവശഃ
75 ഏവം ഏഷ ക്ഷയോ വൃത്തഃ കുരുപാണ്ഡവസേനയോഃ
    അപരാഹ്ണേ മഹാരാജ കാങ്ക്ഷന്ത്യോർ വിപുലം ജയം