മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം9

←അധ്യായം8

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം9

അധ്യായം10→

1 [യ്]
     കഥം ഇന്ദ്രേണ രാജേന്ദ്ര സഭാര്യേണ മഹാത്മനാ
     ദുഃഖം പ്രാപ്തം പരം ഘോരം ഏതദ് ഇച്ഛാമി വേദിതും
 2 [ഷ്]
     ശൃണു രാജൻ പുരാവൃത്തം ഇതിഹാസം പുരാതനം
     സഭാര്യേണ യഥാ പ്രാപ്തം ദുഃഖം ഇദ്ന്രേണ ഭാരത
 3 ത്വഷ്ടാ പ്രജാപതിർ ഹ്യ് ആസീദ് ദേവ ശ്രേഷ്ഠോ മഹാതപാഃ
     സപുത്രം വൈ ത്രിശിരസം ഇന്ദ്ര ദ്രോഹാത് കിലാസൃജത്
 4 ഐന്ദ്രം സ പ്രാർഥയത് സ്ഥാനം വിശ്വരൂപോ മഹാദ്യുതിഃ
     തൈസ് ത്രിഭിർ വദനൈർ ഘോരൈഃ സൂര്യേന്ദു ജ്വലനോപമൈഃ
 5 വേദാൻ ഏകേന സോ ഽധീതേ സുരാം ഏകേന ചാപിബത്
     ഏകേന ച ദിശഃ സർവാഃ പിബന്ന് ഇവ നിരീക്ഷതേ
 6 സ തപസ്വീ മൃദുർ ദാന്തോ ധർമേ തപസി ചോദ്യതഃ
     തപോ ഽതപ്യൻ മഹത് തീവ്രം സുദുശ്ചരം അരിന്ദമ
 7 തസ്യ ദൃഷ്ട്വാ തപോ വീര്യം സത്ത്വം ചാമിതതേജസഃ
     വിഷാദം അഗമച് ഛക്ര ഇന്ദ്ര്യോ ഽയം മാ ഭവേദ് ഇതി
 8 കഥം സജ്ജേത ഭോഗേഷു ന ച തപ്യേൻ മഹത് തപഃ
     വിവർധമാനസ് ത്രിശിരാഃ സർവം ത്രിഭുവനം ഗ്രസേത്
 9 ഇതി സഞ്ചിന്ത്യ ബഹുധാ ബുദ്ധിമാൻ ഭരതർഷഭ
     ആജ്ഞാപയത് സോ ഽപ്സരസസ് ത്വഷ്ടൃപുത്ര പ്രലോഭനേ
 10 യഥാ സ സജ്ജേത് ത്രിശിരാഃ കാമഭോഗേഷു വൈ ഭൃശം
    ക്ഷിപ്രം കുരുത ഗച്ഛധ്വം പ്രലോഭയത മാചിരം
11 ശൃംഗാരവേഷാഃ സുശ്രോണ്യോ ഭാവൈർ യുക്താ മനോഹരൈഃ
    പ്രലോഭയത ഭദ്രം വഃ ശമയധ്വം ഭയം മമ
12 അസ്വസ്ഥം ഹ്യ് ആത്മനാത്മാനം ലക്ഷയാമി വരാംഗനാഃ
    ഭയം ഏതൻ മഹാഘോരം ക്ഷിപ്രം നാശയതാബലാഃ
13 തഥാ യത്നം കരിഷ്യാമഃ ശക്ര തസ്യ പ്രലോഭനേ
    യഥാ നാവാപ്സ്യസി ഭയം തസ്മാദ് ബലനിഷൂദന
14 നിർദഹന്ന് ഇവ ചക്ഷുർഭ്യാം യോ ഽസാവ് ആസ്തേ തപോ നിധിഃ
    തം പ്രലോഭയിതും ദേവ ഗച്ഛാമഃ സഹിതാ വയം
    യതിഷ്യാമോ വശേ കർതും വ്യപനേതും ച തേ ഭയം
15 ഇന്ദ്രേണ താസ് ത്വ് അനുജ്ഞാതാ ജഗ്മുസ് ത്രിശിരസോ ഽന്തികം
    തത്ര താ വിവിധൈർ ഭാവൈർ ലോഭയന്ത്യോ വരാംഗനാഃ
    നൃത്യം സന്ദർശയന്ത്യശ് ച തഥൈവാംഗേഷു സൗഷ്ഠവം
16 വിചേരുഃ സമ്പ്രഹർഷം ച നാഭ്യഗച്ഛൻ മഹാതപാഃ
    ഇന്ദ്രിയാണി വശേ കൃത്വാ പൂർണസാഗര സംനിഭഃ
17 താസ് തു യത്നം പരം കൃത്വാ പുനഃ ശക്രം ഉപസ്ഥിതാഃ
    കൃതാഞ്ജലിപുടാഃ സർവാ ദേവരാജം അഥാബ്രുവൻ
18 ന സ ശക്യഃ സുദുർധർഷോ ധൈര്യാച് ചാലയിതും പ്രഭോ
    യത് തേ കാര്യം മഹാഭാഗ ക്രിയതാം തദനന്തരം
19 സമ്പൂജ്യാപ്സരസഃ ശക്രോ വിസൃജ്യ ച മഹാമതിഃ
    ചിന്തയാം ആസ തസ്യൈവ വധോപായം മഹാത്മനഃ
20 സ തൂഷ്ണീം ചിന്തയൻ വീരോ ദേവരാജഃ പ്രതാപവാൻ
    വിനിശ്ചിത മതിർ ധീമാൻ വധേ ത്രിശിരസോ ഽഭവത്
21 വജ്രം അസ്യ ക്ഷിപാമ്യ് അദ്യ സ ക്ഷിപ്രം ന ഭവിഷ്യതി
    ശത്രുഃ പ്രവൃദ്ധോ നോപേക്ഷ്യോ ദുർബലോ ഽപി ബലീയസാ
22 ശാസ്ത്രബുദ്ധ്യാ വിനിശ്ചിത്യ കൃത്വാ ബുദ്ധിം വധേ ദൃഠാം
    അഥ വൈശ്വാനര നിഭം ഘോരരൂപം ഭയാവഹം
    മുമോച വജ്രം സങ്ക്രുദ്ധഃ ശക്രസ് ത്രിശിരസം പ്രതി
23 സ പപാത ഹതസ് തേന വജ്രേണ ദൃഢം ആഹതഃ
    പർവതസ്യേവ ശിഖരം പ്രണുന്നം മേദിനീ തലേ
24 തം തു വജ്രഹതം ദൃഷ്ട്വാ ശയാനം അചലോപമം
    ന ശർമ ലേഭേ ദേവേന്ദ്രോ ദീപിതസ് തസ്യ തേജസാ
    ഹതോ ഽപി ദീപ്തതേജാഃ സ ജീവന്ന് ഇവ ച ദൃശ്യതേ
25 അഭിതസ് തത്ര തക്ഷാണാം ഘടമാനം ശചീപതിഃ
    അപശ്യദ് അബ്രവീച് ചൈനം സ ത്വരം പാകശാസനഃ
    ക്ഷിപ്രം ഛിന്ധി ശിരാംസ്യ് അസ്യ കുരുഷ്വ വചനം മമ
26 മഹാസ്കന്ധോ ഭൃശം ഹ്യ് ഏഷ പരശുർ ന തരിഷ്യതി
    കർതും ചാഹം ന ശക്ഷ്യാമി കർമ സദ്ഭിർ വിഗർഹിതം
27 മാ ഭൈസ് ത്വം ക്ഷിപ്രം ഏതദ് വൈ കുരുഷ്വ വചനം മമ
    മത്പ്രസാദാദ് ധി തേ ശസ്ത്രവർജ കൽപം ഭവിഷ്യതി
28 കം ഭവന്തം അഹം വിദ്യാം ഘോരകർമാണം അദ്യ വൈ
    ഏതദ് ഇച്ഛാമ്യ് അഹം ശ്രോതും തത്ത്വേന കഥയസ്വ മേ
29 അഹം ഇന്ദ്രോ ദേവരാജസ് തക്ഷൻ വിദിതം അസ്തു തേ
    കുരുഷ്വൈതദ് യഥോക്തം മേ തക്ഷൻ മാ ത്വം വിചാരയ
30 ക്രൂരേണ നാപത്രപസേ കഥം ശക്രേഹ കർമണാ
    ഋഷിപുത്രം ഇമം ഹത്വാ ബ്രഹ്മഹത്യാ ഭയം ന തേ
31 പശ്ചാദ് ധർമം ചരിഷ്യാമി പാവനാർഥം സുദുശ്ചരം
    ശത്രുർ ഏഷ മഹാവീര്യോ വജ്രേണ നിഹതോ മയാ
32 അദ്യാപി ചാഹം ഉദ്വിഗ്നസ് തക്ഷന്ന് അസ്മാദ് ബിഭേമി വൈ
    ക്ഷിപ്രം ഛിന്ധി ശിരാംസി ത്വം കരിഷ്യേ ഽനുഗ്രഹം തവ
33 ശിരഃ പശോസ് തേ ദാസ്യന്തി ഭാഗം യജ്ഞേഷു മാനവാഃ
    ഏഷ തേ ഽനുഗ്രഹസ് തക്ഷൻ ക്ഷിപ്രം കുരു മമ പ്രിയം
34 ഏതച് ഛ്രുത്വാ തു തക്ഷാ സ മഹേന്ദ്ര വചനം തദാ
    ശിരാംസ്യ് അഥ ത്രിശിരസഃ കുഠാരേണാഛിനത് തദാ
35 നികൃത്തേഷു തതസ് തേഷു നിഷ്ക്രാമംസ് ത്രിശിരാസ് ത്വ് അഥ
    കപിഞ്ജലാസ് തിത്തിരാശ് ച കലവിങ്കാശ് ച സർവശഃ
36 യേന വേദാൻ അധീതേ സ്മ പിബതേ സോമം ഏവ ച
    തസ്മാദ് വക്ത്രാൻ നിവിഷ്പേതുഃ ക്ഷിപ്രം തസ്യ കപിഞ്ജലാഃ
37 യേന സർവാ ദിശോ രാജൻ പീബന്ന് ഇവ നിരീക്ഷതേ
    തസ്മാദ് വക്ത്രാദ് വിനിഷ്പേതുസ് തിത്തിരാസ് തസ്യ പാണ്ഡവ
38 യത് സുരാപം തു തസ്യാസീദ് വക്ത്രം ത്രിശിരസസ് തദാ
    കലവിങ്കാ വിനിഷ്പേതുസ് തേനാസ്യ ഭരതർഷഭ
39 തതസ് തേഷു നികൃത്തേഷു വിജ്വരോ മഘവാൻ അഭൂത്
    ജഗാമ ത്രിദിവം ഹൃഷ്ടസ് തക്ഷാപി സ്വഗൃഹാൻ യയൗ
40 ത്വഷ്ടാ പ്രജാപതിഃ ശ്രുത്വാ ശക്രേണാഥ ഹതം സുതം
    ക്രോധസംരക്തനയന ഇദം വചനം അബ്രവീത്
41 തപ്യമാനം തപോനിത്യം ക്ഷാന്തം ദാന്തം ജിതേന്ദ്രിയം
    അനാപരാധിനം യസ്മാത് പുത്രം ഹിംസിതവാൻ മമ
42 തസ്മാച് ഛക്ര വധാർഥായ വൃത്രം ഉത്പാദയാമ്യ് അഹം
    ലോകാഃ പശ്യന്തു മേ വീര്യം തപസശ് ച ബലം മഹത്
    സ ച പശ്യതു ദേവേന്ദ്രോ ദുരാത്മാ പാപചേതനഃ
43 ഉപസ്പൃശ്യ തതഃ ക്രുദ്ധസ് തപസ്വീ സുമഹായശാഃ
    അഗ്നിം ഹുത്വാ സമുത്പാദ്യ ഘോരം വൃത്രം ഉവാച ഹ
    ഇന്ദ്രശത്രോ വിവർധസ്വ പ്രഭാവാത് തപസോ മമ
44 സോ ഽവർധത ദിവം സ്തബ്ധ്വാ സൂര്യവൈശ്വാനരോപമഃ
    കിം കരോമീതി ചോവാച കാലസൂര്യ ഇവോദിതഃ
    ശക്രം ജഹീതി ചാപ്യ് ഉക്തോ ജഗാമ ത്രിദിവം തതഃ
45 തതോ യുദ്ധം സമഭവദ് വൃത്രവാസവയോസ് തദാ
    സങ്ക്രുദ്ധയോർ മഹാഘോരം പ്രസക്തം കുരുസത്തമ
46 തതോ ജഗ്രാഹ ദേവേന്ദ്രം വൃത്രോ വീരഃ ശതക്രതും
    അപാവൃത്യ സ ജഗ്രാസ വൃത്രഃ ക്രോധസമന്വിതഃ
47 ഗ്രസ്തേ വക്ത്രേണ ശക്രേ തു സംഭ്രാന്താസ് ത്രിദശാസ് തദാ
    അസൃജംസ് തേ മഹാസത്ത്വാ ജൃംഭികാം വൃത്രനാശിനീം
48 വിജൃംഭമാണസ്യ തതോ വൃത്രസ്യാസ്യാദ് അപാവൃതാത്
    സ്വാന്യ് അംഗാന്യ് അഭിസങ്ക്ഷിപ്യ നിഷ്ക്രാന്തോ ബലസൂദനഃ
    തതഃ പ്രഭൃതി ലോകേഷു ജൃംഭികാ പ്രാണിസംശ്രിതാ
49 ജഹൃഷുശ് ച സുരാഃ സർവേ ദൃഷ്ട്വാ ശക്രം വിനിഃസൃതം
    തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം വൃത്രവാസവയോഃ പുനഃ
    സംരബ്ധയോസ് തദാ ഘോരം സുചിരം ഭരതർഷഭ
50 യദാ വ്യവർധത രണേ വൃത്രോ ബലസമന്വിതഃ
    ത്വഷ്ടുസ് തപോബലാദ് വിദ്വാംസ് തദാ ശക്രോ ന്യവർതത
51 നിവൃത്തേ തു തദാ ദേവാ വിഷാദം അഗമൻ പരം
    സമേത്യ ശക്രേണ ച തേ ത്വഷ്ടുസ് തേജോ വിമോഹിതാഃ
    അമന്ത്രയന്ത തേ സർവേ മുനിഭിഃ സഹ ഭാരത
52 കിം കാര്യം ഇതി തേ രാജൻ വിചിന്ത്യ ഭയമോഹിതാഃ
    ജഗ്മുഃ സർവേ മഹാത്മാനം മനോഭിർ വിഷ്ണും അവ്യയം
    ഉപവിഷ്ടാ മന്ദരാഗ്രേ സർവേ വൃത്രവധേപ്സവഃ