മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം57

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം57

1 [ധൃ]
     ക്ഷത്രതേജാ ബ്രഹ്മ ചാരീ കൗമാരാദ് അപി പാണ്ഡവഃ
     തേന സംയുഗം ഏഷ്യന്തി മന്ദാ വിലപതോ മമ
2 ദുര്യോധന നിവർതസ്വ യുദ്ധാദ് ഭരതസത്തമ
     ന ഹി യുദ്ധം പ്രശംസന്തി സർവാവസ്ഥം അരിന്ദമ
3 അലം അർധം പൃഥിവ്യാസ് തേ സഹാമാത്യസ്യ ജീവിതും
     പ്രയച്ഛ പാണ്ഡുപുത്രാണാം യഥോചിതം അരിന്ദമ
4 ഏതദ് ധി കുരവഃ സർവേ മന്യന്തേ ധർമസംഹിതം
     യത് ത്വം പ്രശാന്തിം ഇച്ഛേഥാഃ പാണ്ഡുപുത്രൈർ മഹാത്മഭിഃ
5 അംഗേമാം സമവേക്ഷസ്വ പുത്ര സ്വാം ഏവ വാഹിനീം
     ജാത ഏവ തവ സ്രാവസ് ത്വം തു മോഹാൻ ന ബുധ്യസേ
6 ന ഹ്യ് അഹം യുദ്ധം ഇച്ഛാമി നൈതദ് ഇച്ഛതി ബാഹ്ലികഃ
     ന ച ഭീഷ്മോ ന ച ദ്രോണോ നാശ്വത്ഥാമാ ന സഞ്ജയഃ
7 ന സോമദത്തോ ന ശല്യോ ന കൃപോ യുദ്ധം ഇച്ഛതി
     സത്യവ്രതഃ പുരുമിത്രോ ജയോ ഭൂരിശ്രവാസ് തഥാ
8 യേഷു സമ്പ്രതിതിഷ്ഠേയുഃ കുരവഃ പീഡിതാഃ പരൈഃ
     തേ യുദ്ധം നാഭിനന്ദന്തി ത തുഭ്യം താത രോചതാം
9 ന ത്വം കരോഷി കാമേന കർണഃ കാരയിതാ തവ
     ദുഃശാസനശ് ച പാപാത്മാ ശകുനിശ് ചാപി സൗബലഃ
10 നാഹം ഭവതി ന ദ്രോണേ നാശ്വത്ഥാമ്നി ന സഞ്ജയേ
    ന വികർണേ ന കാംബോജേ ന കൃപേ ന ച ബാഹ്ലികേ
11 സത്യവ്രതേ പുരുമിത്രേ ഭൂരിശ്രവസി വാ പുനഃ
    അന്യേഷു വാ താവകേഷു ഭാരം കൃത്വാ സമാഹ്വയേ
12 അഹം ച താത കർണശ് ച രണയജ്ഞം വിതത്യ വൈ
    യുധിഷ്ഠിരം പശും കൃത്വാ ദീക്ഷിതൗ ഭരതർഷഭ
13 രഥോ വേദീ സ്രുവഃ ഖഡ്ഗോ ഗദാ സ്രുക് കവചം സദഃ
    ചാതുർഹോത്രം ച ധുര്യോ മേ ശരാ ദർഭാ ഹവിർ യശഃ
14 ആത്മയജ്ഞേന നൃപതേ ഇഷ്ട്വാ വൈവസ്വതം രണേ
    വിജിത്യ സ്വയം ഏഷ്യാവോ ഹതാമിത്രൗ ശ്രിയാ വൃതൗ
15 അഹം ച താത കർണശ് ച ഭ്രാതാ ദുഃശാസനശ് ച മേ
    ഏതേ വയം ഹനിഷ്യാമഃ പാണ്ഡവാൻ സമരേ ത്രയഃ
16 അഹം ഹി പാണ്ഡവാൻ ഹത്വാ പ്രശാസ്താ പൃഥിവീം ഇമാം
    മാം വാ ഹത്വാ പാണ്ഡുപുത്രാ ഭോക്താരഃ പൃഥിവീം ഇമാം
17 ത്യക്തം മേ ജീവിതം രാജൻ ധനം രാജ്യം ച പാർഥിവ
    ന ജാതു പാണ്ഡവൈഃ സാർധം വസേയം അഹം അച്യുത
18 യാവദ് ധി സൂച്യാസ് തീക്ഷ്ണായാ വിധ്യേദ് അഗ്രേണ മാരിഷ
    താവദ് അപ്യ് അപരിത്യാജ്യം ഭൂമേർ നഃ പാണ്ഡവാൻ പ്രതി
19 സർവാൻ വസ് താത ശോചാമി ത്യക്തോ ദുര്യോധനോ മയാ
    യേ മന്ദം അനുയാസ്യധ്വം യാന്തം വൈവസ്വതക്ഷയം
20 രുരൂണാം ഇവ യൂഥേഷു വ്യാഘ്രാഃ പ്രഹരതാം വരാഃ
    വരാൻ വരാൻ ഹനിഷ്യന്തി സമേതാ യുധി പാണ്ഡവാഃ
21 പ്രതീപം ഇവ മേ ഭാതി യുയുധാനേന ഭാരതീ
    വ്യതാ സീമന്തിനീ ത്രസ്താ പ്രമൃഷ്ടാ ദീർഘവാഹുനാ
22 സമ്പൂർണം പൂരയൻ ഭൂയോ ബലം പാർഥസ്യ മാധവഃ
    ശൈനേയഃ സമരേ സ്ഥാതാ ബീജവത് പ്രവപഞ് ശരാൻ
23 സേനാമുഖേ പ്രയുദ്ധാനാം ഭീമസേനോ ഭവിഷ്യതി
    തം സർവേ സംശ്രയിഷ്യന്തി പ്രാകാരം അകുതോഭയം
24 യദാ ദ്രഷ്ക്യസി ഭീമേന കുഞ്ജരാൻ വിനിപാതിതാൻ
    വിശീർണദന്താൻ ഗിര്യാഭാൻ ഭിന്നകുംഭാൻ സ ശോണിതാൻ
25 താൻ അഭിപ്രേക്ഷ്യ സംഗ്രാമേ വിശീർണാൻ ഇവ പർവതാൻ
    ഭീതോ ഭീമസ്യ സംസ്പർശാത് സ്മർതാസി വചനസ്യ മേ
26 നിർദഗ്ധം ഭീമസേനേന സൈന്യം ഹതരഥദ്വിപം
    ഗതിം അഗ്നേർ ഇവ പ്രേക്ഷ്യ സ്മർതാസി വചനസ്യ മേ
27 മഹദ് വോ ഭയം ആഗാമി ന ചേച് ഛാമ്യഥ പാണ്ഡവൈഃ
    ഗദയാ ഭീമസേനേന ഹതാഃ ശമം ഉപൈഷ്യഥ
28 മഹാവനം ഇവ ഛിന്നം യദാ ദ്രക്ഷ്യസി പാതിതം
    ബലം കുരൂണാം സംഗ്രാമേ തദാ സ്മർതാസി മേ വചഃ
29 ഏതാവദ് ഉക്ത്വാ രാജാ തു സ സർവാൻ പൃഥിവീപതീൻ
    അനുഭാഷ്യ മഹാരാജ പുനഃ പപ്രച്ഛ സഞ്ജയം