മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം104

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം104

1 [ജ്]
     അനർഥേ ജാതനിർബന്ധം പരാർഥേ ലോഭമോഹിതം
     അനാര്യകേഷ്വ് അഭിരതം മരണേ കൃതനിശ്ചയം
2 ജ്ഞാതീനാം ദുഃഖകർതാരം ബന്ധൂനാം ശോകവർധനം
     സുഹൃദാം ക്ലേശദാതാരം ദ്വിഷതാം ഹർഷവർധനം
3 കഥം നൈനം വിമാർഗസ്ഥം വാരയന്തീഹ ബാന്ധവാഃ
     സൗഹൃദാദ് വാ സുഹൃത്സ്നിഗ്ധോ ഭഗവാൻ വാ പിതാമഹഃ
4 ഉക്തം ഭഗവതാ വാക്യം ഉക്തം ഭീഷ്മേണ യത് ക്ഷമം
     ഉക്തം ബഹുവിധം ചൈവ നാരദേനാപി തച് ഛൃണു
5 ദുർലഭോ വൈ സുഹൃച് ഛ്രോതാ ദുർലഭശ് ച ഹിതഃ സുഹൃത്
     തിഷ്ഠതേ ഹി സുഹൃദ് യത്ര ന ബന്ധുസ് തത്ര തിഷ്ഠതി
6 ശ്രോതവ്യം അപി പശ്യാമി സുഹൃദാം കുരുനന്ദന
     ന കർതവ്യശ് ച നിർബന്ധോ നിർബന്ധോ ഹി സുദാരുണഃ
7 അത്രാപ്യ് ഉദാഹരന്തീമം ഇതിഹാസം പുരാതനം
     യഥാ നിർബന്ധതഃ പ്രാപ്തോ ഗാലവേന പരാജയഃ
8 വിശ്വാമിത്രം തപസ്യന്തം ധർമോ ജിജ്ഞാസയാ പുരാ
     അഭ്യഗച്ഛത് സ്വയം ഭൂത്വാ വസിഷ്ഠോ ഭഗവാൻ ഋഷിഃ
9 സപ്തർഷീണാം അന്യതമം വേഷം അസ്ഥായ ഭാരത
     ബുഭുക്ഷുഃ ക്ഷുധിതോ രാജന്ന് ആശ്രമം കൗശികസ്യ ഹ
10 വിശ്വാമിത്രോ ഽഥ സംഭ്രാന്തഃ ശ്രപയാം ആസ വൈ ചരു
    പരമാന്നസ്യ യത്നേന ന ച സ പ്രത്യപാലയത്
11 അന്നം തേന യദാ ഭുക്തം അന്യൈർ ദത്തം തപസ്വിഭിഃ
    അഥ ഗൃഹ്യാൻ നമത്യ് ഉഷ്ണം വിശ്വാമിത്രോ ഽഭ്യുപാഗമത്
12 ഭുക്തം മേ തിഷ്ഠ താവത് ത്വം ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ഭഗവാൻ യയൗ
    വിശ്വാമിത്രസ് തതോ രാജൻ സ്ഥിത ഏവ മഹാദ്യുതിഃ
13 ഭക്തം പ്രഗൃഹ്യ മൂർധ്നാ തദ് ബാഹുഭ്യാം പാർശ്വതോ ഽഗമത്
    സ്ഥിതഃ സ്ഥാണുർ ഇവാഭ്യാശേ നിശ്ചേഷ്ടോ മാരുതാശനഃ
14 തസ്യ ശുശ്രൂഷണേ യത്നം അകരോദ് ഗാലവോ മുനിഃ
    ഗൗരവാദ് ബഹുമാനാച് ച ഹാർദേന പ്രിയകാമ്യയാ
15 അഥ വർഷശതേ പൂർണേ ധർമഃ പുനർ ഉപാഗമത്
    വാസിഷ്ഠം വേഷം ആസ്ഥായ കൗശികം ഭോജനേപ്സയാ
16 സ ദൃഷ്ട്വാ ശിരസാ ഭക്തം ധ്രിയമാണം മഹർഷിണാ
    തിഷ്ഠതാ വായുഭക്ഷേണ വിശ്വാമിത്രേണ ധീമതാ
17 പ്രതിഗൃഹ്യ തതോ ധർമസ് തഥൈവോഷ്ണം തഥാ നവം
    ഭുക്ത്വാ പ്രീതോ ഽസ്മി വിപ്രർഷേ തം ഉക്ത്വാ സ മുനിർ ഗതഃ
18 ക്ഷത്രഭാവാദ് അപഗതോ വിശ്വാമിത്രസ് തദാഭവത്
    ധർമസ്യ വചനാത് പ്രീതോ വിശ്വാമിത്രസ് തദാഭവത്
19 വിശ്വാമിത്രസ് തു ശിഷ്യസ്യ ഗാലവസ്യ തപസ്വിനഃ
    ശുശ്രൂഷയാ ച ഭക്ത്യാ ച പ്രീതിമാൻ ഇത്യ് ഉവാച തം
    അനുജ്ഞാതോ മയാ വത്സ യഥേഷ്ടം ഗച്ഛ ഗാലവ
20 ഇത്യ് ഉക്തഃ പ്രത്യുവാചേദം ഗാലവോ മുനിസത്തമം
    പ്രീതോ മധുരയാ വാചാ വിശ്വാമിത്രം മഹാദ്യുതിം
21 ദക്ഷിണാം കാം പ്രയച്ഛാമി ഭവതേ ഗുരു കർമണി
    ദക്ഷിണാഭിർ ഉപേതം ഹി കർമ സിധ്യതി മാനവം
22 ദക്ഷിണാനാം ഹി സൃഷ്ടാനാം അപവർഗേണ ഭുജ്യതേ
    സ്വർഗേ ക്രതുഫലം സദ്ഭിർ ദക്ഷിണാ ശാന്തിർ ഉച്യതേ
    കിം ആഹരാമി ഗുർവർഥം ബ്രവീതു ഭഗവാൻ ഇതി
23 ജാനമാനസ് തു ഭഗവാഞ് ജിതഃ ശുശ്രൂഷണേന ച
    വിശ്വാമിത്രസ് തം അസകൃദ് ഗച്ഛ ഗച്ഛേത്യ് അചോദയത്
24 അസകൃദ് ഗച്ഛ ഗച്ഛേതി വിശ്വാമിത്രേണ ഭാഷിതഃ
    കിം ദദാനീതി ബഹുശോ ഗാലവഃ പ്രത്യഭാഷത
25 നിർബന്ധതസ് തു ബഹുശോ ഗാലവസ്യ തപസ്വിനഃ
    കിം ചിദ് ആഗതസംരംഭോ വിശ്വാമിത്രോ ഽബ്രവീദ് ഇദം
26 ഏകതഃ ശ്യാമ കർണാനാം ശതാന്യ് അഷ്ടൗ ദദസ്വ മേ
    ഹയാനാം ചന്ദ്ര ശുഭ്രാണാം ഗച്ഛ ഗാലവ മാചിരം