മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം102

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം102

1 [നാരദ]
     സൂതോ ഽയം മാതലിർ നാമ ശക്രസ്യ ദയിതഃ സുഹൃത്
     ശുചിഃ ശീലഗുണോപേതസ് തേജസ്വീ വീര്യവാൻ ബലീ
2 ശക്രസ്യായം സഖാ ചൈവ മന്ത്രീ സാരഥിർ ഏവ ച
     അൽപാന്തരപ്രഭാവശ് ച വാസവേന രണേ രണേ
3 അയം ഹരിസഹസ്രേണ യുക്തം ജൈത്രം രഥോത്തമം
     ദേവാസുരേഷു യുദ്ധേഷു മനസൈവ നിയച്ഛതി
4 അനേന വിജിതാൻ അശ്വൈർ ദോർഭ്യാം ജയതി വാസവഃ
     അനേന പ്രഹൃതേ പൂർവം ബലഭിത് പ്രഹരത്യ് ഉത
5 അസ്യ കന്യാ വരാരോഹാ രൂപേണാസദൃശീ ഭുവി
     സത്ത്വശീലഗുണോപേതാ ഗുണകേശീതി വിശ്രുതാ
6 തസ്യാസ്യ യത്നാച് ചരതസ് ത്രൈലോക്യം അമര ദ്യുതേ
     സുമുഖോ ഭവതഃ പൗത്രോ രോചതേ ദുഹിതുഃ പതിഃ
7 യദി തേ രോചതേ സൗമ്യ ഭുജഗോത്തമ മാചിരം
     ക്രിയതാം ആര്യക ക്ഷിപ്രം ബുദ്ധിഃ കന്യാ പ്രതിഗ്രഹേ
8 യഥാ വിഷ്ണുകുലേ ലക്ഷ്മീർ യഥാ സ്വാഹാ വിഭാവസോഃ
     കുലേ തവ തഥൈവാസ്തു ഗുണകേശീ പ്രതീച്ഛതു
9 പൗത്രസ്യാർഥേ ഭവാംസ് തസ്മാദ് ഗുണകേശീ പ്രതീച്ഛതു
     സദൃശീം പ്രതിരൂപസ്യ വാസവസ്യ ശചീം ഇവ
10 പിതൃഹീനം അപി ഹ്യ് ഏനം ഗുണതോ വരയാമഹേ
    ബഹുമാനാച് ച ഭവതസ് തഥൈവൈരാവതസ്യ ച
    സുമുഖസ്യ ഗുണൈശ് ചൈവ ശീലശൗചദമാദിഭിഃ
11 അഭിഗമ്യ സ്വയം കന്യാം അയം ദാതും സമുദ്യതഃ
    മാലതേസ് തസ്യ സംമാനം കർതും അർഹോ ഭവാൻ അപി
12 സ തു ദീനഃ പ്രഹൃഷ്ടശ് ച പ്രാഹ നാരദം ആര്യകഃ
    വ്രിയമാണേ തഥാ പൗത്രേ പുത്രേ ച നിധനം ഗതേ
13 ന മേ നൈതദ് ബഹുമതം ദേവർഷേ വചനം തവ
    സഖാ ശക്രസ്യ സംയുക്തഃ കസ്യായം നേപ്സിതോ ഭവേത്
14 കാരണസ്യ തു ദൗർബല്യാച് ചിന്തയാമി മഹാമുനേ
    ഭക്ഷിതോ വൈനതേയേന ദുഃഖാർതാസ് തേന വൈ വയം
15 പുനർ ഏവ ച തേനോക്തം വൈനതേയേന ഗച്ഛതാ
    മാസേനാന്യേന സുമുഖം ഭക്ഷയിഷ്യ ഇതി പ്രഭോ
16 ധ്രുവം തഥാ തദ് ഭവിതാ ജാനീമസ് തസ്യ നിശ്ചയം
    തേന ഹർഷഃ പ്രനഷ്ടോ മേ സുപർണവചനേന വൈ
17 മാതലിസ് ത്വ് അബ്രവീദ് ഏനം ബുദ്ധിർ അത്ര കൃതാ മയാ
    ജാമാതൃഭാവേന വൃതഃ സുമുഖസ് തവ പുത്രജഃ
18 സോ ഽയം മയാ ച സഹിതോ നാരദേന ച പന്നഗഃ
    ത്രിലോകേശം സുരപതിം ഗത്വാ പശ്യതു വാസവം
19 ശേഷേണൈവാസ്യ കാര്യേണ പ്രജ്ഞാസ്യാമ്യ് അഹം ആയുഷഃ
    സുപർണസ്യ വിഘാതേ ച പ്രയതിഷ്യാമി സത്തമ
20 സുമുഖശ് ച മയാ സാർധം ദേവേശം അഭിഗച്ഛതു
    കാര്യസംസാധനാർഥായ സ്വസ്തി തേ ഽസ്തു ഭുജംഗമ
21 തതസ് തേ സുമുഖം ഗൃഹ്യ സർവ ഏവ മഹൗജസഃ
    ദദൃശുഃ ശക്രം ആസീനം ദേവരാജം മഹാദ്യുതിം
22 സംഗത്യാ തത്ര ഭഗവാൻ വിഷ്ണുർ ആസീച് ചതുർഭുജഃ
    തതസ് തത് സർവം ആചഖ്യൗ നാരദോ മാതലിം പ്രതി
23 തതഃ പുരന്ദരം വിഷ്ണുർ ഉവാച ഭുവനേശ്വരം
    അമൃതം ദീയതാം അസ്മൈ ക്രിയതാം അമരൈഃ സമഃ
24 മാതലിർ നാരദശ് ചൈവ സുമുഖശ് ചൈവ വാസവ
    ലഭന്താം ഭവതഃ കാമാത് കാമം ഏതം യഥേപ്സിതം
25 പുരന്ദരോ ഽഥ സഞ്ചിന്ത്യ വൈനതേയ പരാക്രമം
    വിഷ്ണും ഏവാബ്രവീദ് ഏനം ഭവാൻ ഏവ ദദാത്വ് ഇതി
26 ഈശസ് ത്വം അസി ലോകാനാം ചരാണാം അചരാശ് ച യേ
    ത്വയാ ദത്തം അദത്തം കഃ കർതും ഉത്സഹതേ വിഭോ
27 പ്രാദാച് ഛക്രസ് തതസ് തസ്മൈ പന്നഗായായുർ ഉത്തമം
    ന ത്വ് ഏനം അമൃതപ്രാശം ചകാര ബലവൃത്രഹാ
28 ലബ്ധ്വാ വരം തു സുമുഖഃ സുമുഖഃ സംബഭൂവ ഹ
    കൃതദാരോ യഥാകാമം ജഗാമ ച ഗൃഹാൻ പ്രതി
29 നാരദസ് ത്വ് ആര്യകശ് ചൈവ കൃതകാര്യൗ മുദാ യുതൗ
    പ്രതിജഗ്മതുർ അഭ്യർച്യ ദേവരാജം മഹാദ്യുതിം