മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം/അധ്യായം16

മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം16

1 [ബ്രാഹ്മണ]
     ന തദ് ദുര്യോധനകൃതം ന ച തദ് ഭവതാ കൃതം
     ന കർണ സൗബലാഭ്യാം ച കുരവോ യത് ക്ഷയം ഗതാഃ
2 ദൈവം തത് തു വിജാനീമോ യൻ ന ശക്യം പ്രബാധിതും
     ദൈവം പുരുഷകാരേണ ന ശക്യം അതിവർതിതും
3 അക്ഷൗഹിണ്യോ മഹാരാജ ദശാഷ്ടൗ ച സമാഗതാഃ
     അഷ്ടാദശാഹേന ഹതാ ദശഭിർ യോധപുംഗവൈഃ
4 ഭീഷ്മദ്രോണകൃപാദ്യൈശ് ച കർണേന ച മഹാത്മനാ
     യുയുധാനേന വീരേണ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന ചൈവ ഹ
5 ചതുർഭിഃ പാണ്ഡുപുത്രൈശ് ച ഭീമാർജുനയമൈർ നൃപ
     ജനക്ഷയോ ഽയം നൃപതേ കൃതോ ദൈവബലാത്കൃതൈഃ
6 അവശ്യം ഏവ സംഗ്രാമേ ക്ഷത്രിയേണ വിശേഷതഃ
     കർതവ്യം നിധനം ലോകേ ശസ്ത്രേണ ക്ഷത്രബന്ധുനാ
7 തൈർ ഇയം പുരുഷവ്യാഘ്രൈർ വിദ്യാ ബാഹുബലാന്വിതൈഃ
     പൃഥിവീ നിഹതാ സർവാ സഹയാ സരഥ ദ്വിപാ
8 ന സ രാജാപരാധ്നോതി പുത്രസ് തവ മഹാമനാഃ
     ന ഭവാൻ ന ച തേ ഭൃത്യാ ന കർണോ ന ച സൗബലഃ
9 യദ് വിനഷ്ടാഃ കുരുശ്രേഷ്ഠാ രാജാനശ് ച സഹസ്രശഃ
     സർവം ദൈവകൃതം തദ് വൈ കോ ഽത്ര കിം വക്തും അർഹതി
10 ഗുരുർ മതോ ഭവാൻ അസ്യ കൃത്സ്നസ്യ ജഗതഃ പ്രഭുഃ
    ധർമാത്മാനം അതസ് തുഭ്യം അനുജാനീമഹേ സുതം
11 ലഭതാം വീരലോകാൻ സ സസഹായോ നരാധിപഃ
    ദ്വിജാഗ്ര്യൈഃ സമനുജ്ഞാതസ് ത്രിദിവേ മോദതാം സുഖീ
12 പ്രാപ്സ്യതേ ച ഭവാൻ പുണ്യം ധർമേ ച പരമാം സ്ഥിതിം
    വേദ പുണ്യം ച കാർത്സ്ന്യേന സമ്യഗ് ഭരതസത്തമ
13 ദൃഷ്ടാപദാനാശ് ചാസ്മാഭിഃ പാണ്ഡവാഃ പുരുഷർഷഭാഃ
    സമർഥാസ് ത്രിദിവസ്യാപി പാലനേ കിം പുനഃ ക്ഷിതേഃ
14 അനുവത്സ്യന്തി ചാപീമാഃ സമേഷു വിഷമേഷു ച
    പ്രജാഃ കുരു കുലശ്രേഷ്ഠ പാണ്ഡവാഞ് ശീലഭൂഷണാൻ
15 ബ്രഹ്മ ദേയാഗ്രഹാരാംശ് ച പരിഹാരാംശ് ച പാർഥിവ
    പൂർവരാജാതിസർഗാംശ് ച പാലയത്യ് ഏവ പാണ്ഡവഃ
16 ദീർഘദർശീ കൃതപ്രജ്ഞഃ സദാ വൈശ്രവണോ യഥാ
    അക്ഷുദ്ര സച്ചിവശ് ചായം കുന്തീപുത്രോ മഹാമനാഃ
17 അപ്യ് അമിത്രേ ദയാവാംശ് ച ശുചിശ് ച ഭരതർഷഭ
    ഋജു പശ്യതി മേഘാവീ പുത്രവത് പാതി നഃ സദാ
18 വിപ്രിയം ച ജനസ്യാസ്യ സംസർഗാദ് ധർമജസ്യ വൈ
    ന കരിഷ്യന്തി രാജർഷേ തഥാ ഭീമാർജുനാദയഃ
19 മന്ദാ മൃദുഷു കൗരവ്യാസ് തീക്ഷ്ണേഷ്വ് ആശീവിഷോപമാഃ
    വീര്യവന്തോ മഹാത്മാനോ പൗരാണാം ച ഹിതേ രതാഃ
20 ന കുന്തീ ന ച പാഞ്ചാലീ ന ചോലൂപീ ന സാത്വതീ
    അസ്മിഞ് ജനേ കരിഷ്യന്തി പ്രതികൂലാനി കർഹി ചിത്
21 ഭവത് കൃതം ഇമം സ്നേഹം യുധിഷ്ഠിര വിവർധിതം
    ന പൃഷ്ഠതഃ കരിഷ്യന്തി പൗരജാനപദാ ജനാഃ
22 അധർമിഷ്ഠാൻ അപി സതഃ കുന്തീപുത്രാ മഹാരഥാഃ
    മാനവാൻ പാലയിഷ്യന്തി ഭൂത്വാ ധർമപരായണാഃ
23 സ രാജൻ മാനസം ദുഃഖം അപനീയ യുധിഷ്ഠിരാത്
    കുരു കാര്യാണി ധർമ്യാണി നമസ് തേ ഭരതർഷഭ
24 [വൈ]
    തസ്യ തദ് വചനം ധർമ്യം അനുബന്ധ ഗുണോത്തരം
    സാധു സാധ്വ് ഇതി സർവഃ സജനഃ പ്രതിഗൃഹീതവാൻ
25 ധൃതരാഷ്ട്രശ് ച തദ് വാക്യം അഭിപൂജ്യ പുനഃ പുനഃ
    വിസർജയാം ആസ തദാ സർവാസ് തു പ്രകൃതീഃ ശനൈഃ
26 സ തൈഃ സമ്പൂജിതോ രാജാ ശിവേനാവേക്ഷിതസ് തദാ
    പ്രാഞ്ജലിഃ പൂജയാം ആസ സജനം ഭരതർഷഭ
27 തതോ വിവേശ ഭുവനം ഗാന്ധാര്യാ സഹിതോ നൃപഃ
    വ്യുഷ്ടായാം ചൈവ ശർവര്യാ യച് ചകാര നിബോധ തത്