മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം77

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 77

1 [വ്]
     യയാതിഃ സ്വപുരം പ്രാപ്യ മഹേന്ദ്ര പുരസംനിഭം
     പ്രവിശ്യാന്തഃപുരം തത്ര ദേവ യാനീം ന്യവേശയത്
2 ദേവ യാന്യാശ് ചാനുമതേ താം സുതാം വൃഷപർവണഃ
     അശോകവനികാഭ്യാശേ ഗൃഹം കൃത്വാ ന്യവേശയത്
3 വൃതാം ദാസീ സഹസ്രേണ ശർമിഷ്ഠാം ആസുരായണീം
     വാസോഭിർ അന്നപാനൈശ് ച സംവിഭജ്യ സുസത്കൃതാം
4 ദേവ യാന്യാ തു സഹിതഃ സ നൃപോ നഹുഷാത്മജഃ
     വിജഹാര ബഹൂൻ അബ്ദാൻ ദേവവൻ മുദിതോ ഭൃശം
5 ഋതുകാലേ തു സമ്പ്രാപ്തേ ദേവ യാനീ വരാംഗനാ
     ലേഭേ ഗർഭം പ്രഥമതഃ കുമാരം ച വ്യജായത
6 ഗതേ വർഷസഹസ്രേ തു ശർമിഷ്ഠാ വാർഷപർവണീ
     ദദർശ യൗവനം പ്രാപ്താ ഋതും സാ ചാന്വചിന്തയത്
7 ഋതുകാലശ് ച സമ്പ്രാപ്തോ ന ച മേ ഽസ്തി പതിർ വൃതഃ
     കിം പ്രാപ്തം കിം നു കർതവ്യം കിം വാ കൃത്വാ കൃതം ഭവേത്
8 ദേവ യാനീ പ്രജാതാസൗ വൃഥാഹം പ്രാപ്തയൗവനാ
     യഥാ തയാ വൃതോ ഭർതാ തഥൈവാഹം വൃണോമി തം
9 രാജ്ഞാ പുത്രഫലം ദേയം ഇതി മേ നിശ്ചിതാ മതിഃ
     അപീദാനീം സ ധർമാത്മാ ഇയാൻ മേ ദർശനം രഹഃ
10 അഥ നിഷ്ക്രമ്യ രാജാസൗ തസ്മിൻ കാലേ യദൃച്ഛയാ
    അശോകവനികാഭ്യാശേ ശർമിഷ്ഠാം പ്രാപ്യ വിഷ്ഠിതഃ
11 തം ഏകം രഹിതേ ദൃഷ്ട്വാ ശർമിഷ്ഠാ ചാരുഹാസിനീ
    പ്രത്യുദ്ഗമ്യാഞ്ജലിം കൃത്വാ രാജാനം വാക്യം അബ്രവീത്
12 സോമസ്യേന്ദ്രസ്യ വിഷ്ണോർ വാ യമസ്യ വരുണസ്യ വാ
    തവ വാ നാഹുഷ കുലേ കഃ സ്ത്രിയം സ്പ്രഷ്ടും അർഹസി
13 രൂപാഭിജന ശീലൈർ ഹി ത്വം രാജൻ വേത്ഥ മാം സദാ
    സാ ത്വാം യാചേ പ്രസാദ്യാഹം ഋതും ദേഹി നരാധിപ
14 [യ്]
    വേദ്മി ത്വാം ശീലസമ്പന്നാം ദൈത്യ കന്യാം അനിന്ദിതാം
    രൂപേ ച തേ ന പശ്യാമി സൂച്യ് അഗ്രം അപി നിന്ദിതം
15 അബ്രവീദ് ഉശനാ കാവ്യോ ദേവ യാനീം യദാവഹം
    ന യം ആഹ്വയിതവ്യാ തേ ശയനേ വാർഷപർവണീ
16 [ഷർ]
    ന നർമ യുക്തം വചനം ഹിനസ്തി; ന സ്ത്രീഷു രാജൻ ന വിവാഹ കാലേ
    പ്രാണാത്യയേ സർവധനാപഹാരേ; പഞ്ചാനൃതാന്യ് ആഹുർ അപാതകാനി
17 പൃഷ്ടം തു സാക്ഷ്യേ പ്രവദന്തം അന്യഥാ; വദന്തി മിഥ്യോപഹിതം നരേന്ദ്ര
    ഏകാർഥതായാം തു സമാഹിതായാം; മിഥ്യാ വദന്തം അനൃതം ഹിനസ്തി
18 [യ്]
    രാജാ പ്രമാണം ഭൂതാനാം സ നശ്യേത മൃഷാ വദൻ
    അർഥകൃച്ഛ്രം അപി പ്രാപ്യ ന മിഥ്യാ കർതും ഉത്സഹേ
19 [ഷർ]
    സമാവ് ഏതൗ മതൗ രാജൻ പതിഃ സഖ്യാശ് ച യഃ പതിഃ
    സമം വിവാഹം ഇത്യ് ആഹുഃ സഖ്യാ മേ ഽസി പതിർ വൃതഃ
20 [യ്]
    ദാതവ്യം യാചമാനേഭ്യ ഇതി മേ വ്രതം ആഹിതം
    ത്വം ച യാചസി മാം കാമം ബ്രൂഹി കിം കരവാണി തേ
21 [ഷർ]
    അധർമാത് ത്രാഹി മാം രാജൻ ധർമം ച പ്രതിപാദയ
    ത്വത്തോ ഽപത്യവതീ ലോകേ ചരേയം ധർമം ഉത്തമം
22 ത്രയ ഏവാധനാ രാജൻ ഭാര്യാ ദാസസ് തഥാ സുതഃ
    യത് തേ സമധിപച്ഛന്തി യസ്യ തേ തസ്യ തദ് ധനം
23 ദേവ യാന്യാ ഭുജിഷ്യാസ്മി വശ്യാ ച തവ ഭാർഗവീ
    സാ ചാഹം ച ത്വയാ രാജൻ ഭരണീയേ ഭജസ്വ മാം
24 [വ്]
    ഏവം ഉക്തസ് തു രാജാ സ തഥ്യം ഇത്യ് ഏവ ജജ്ഞിവാൻ
    പൂജയാം ആസ ശർമിഷ്ഠാം ധർമം ച പ്രത്യപാദയത്
25 സമാഗമ്യ ച ശർമിഷ്ഠാം യഥാകാമം അവാപ്യ ച
    അന്യോന്യം അഭിസമ്പൂജ്യ ജഗ്മതുസ് തൗ യഥാഗതം
26 തസ്മിൻ സമാഗമേ സുഭ്രൂഃ ശർമിഷ്ഠാ ചാരു ഹാസിനീ
    ലേഭേ ഗർഭം പ്രഥമതസ് തസ്മാൻ നൃപതിസത്തമാത്
27 പ്രജജ്ഞേ ച തതഃ കാലേ രാജൻ രാജീവലോചനാ
    കുമാരം ദേവഗർഭാഭം രാജീവനിഭ ലോചനം