മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം34

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 34

1 [സ്]
     മാതുഃ സകാശാത് തം ശാപം ശ്രുത്വാ പന്നഗസത്തമഃ
     വാസുകിശ് ചിന്തയാം ആസ ശാപോ ഽയം ന ഭവേത് കഥം
2 തതഃ സ മന്ത്രയാം ആസ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ സർവശഃ
     ഐരാവതപ്രഭൃതിഭിർ യേ സ്മ ധർമപരായണാഃ
3 [വാ]
     അയം ശാപോ യഥോദ്ധിഷ്ടോ വിദിതം വസ് തഥാനഘാഃ
     തസ്യ ശാപസ്യ മോക്ഷാർഥം മന്ത്രയിത്വാ യതാമഹേ
4 സർവേഷാം ഏവ ശാപാനാം പ്രതിഘാതോ ഹി വിദ്യതേ
     ന തു മാത്രാഭിശപ്താനാം മോക്ഷോ വിദ്യേത പന്നഗാഃ
5 അവ്യയസ്യാപ്രമേയസ്യ സത്യസ്യ ച തഥാഗ്രതഃ
     ശപ്താ ഇത്യ് ഏവ മേ ശ്രുത്വാ ജായതേ ഹൃദി വേപഥുഃ
6 നൂനം സർവവിനാശോ ഽയം അസ്മാകം സമുദാഹൃതഃ
     ന ഹ്യ് ഏനാം സോ ഽവ്യയോ ദേവഃ ശപന്തീം പ്രത്യഷേധയത്
7 തസ്മാത് സംമന്ത്രയാമോ ഽത്ര ഭുജഗാനാം അനാമയം
     യഥാ ഭവേത സർവേഷാം മാ നഃ കാലോ ഽത്യഗാദ് അയം
8 അപി മന്ത്രയമാണാ ഹി ഹേതും പശ്യാമ മോക്ഷണേ
     യഥാ നഷ്ടം പുരാ ദേവാ ഗൂഢം അഗ്നിം ഗുഹാ ഗതം
9 യഥാ സ യജ്ഞോ ന ഭവേദ് യഥാ വാപി പരാഭവേത്
     ജനമേജയസ്യ സർപാണാം വിനാശകരണായ ഹി
10 [സ്]
    തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ തു തേ സർവേ കാദ്രവേയാഃ സമാഗതാഃ
    സമയം ചക്രിരേ തത്ര മന്ത്രബുദ്ധിവിശാരദാഃ
11 ഏകേ തത്രാബ്രുവൻ നാഗാ വയം ഭൂത്വാ ദ്വിജർഷഭാഃ
    ജനമേജയം തം ഭിക്ഷാമോ യജ്ഞസ് തേ ന ഭവേദ് ഇതി
12 അപരേ ത്വ് അബ്രുവൻ നാഗാസ് തത്ര പണ്ഡിതമാനിനഃ
    മന്ത്രിണോ ഽസ്യ വയം സർവേ ഭവിഷ്യാമഃ സുസംമതാഃ
13 സ നഃ പ്രക്ഷ്യതി സർവേഷു കാര്യേഷ്വ് അർഥവിനിശ്ചയം
    തത്ര ബുദ്ധിം പ്രവക്ഷ്യാമോ യഥാ യജ്ഞോ നിവർതതേ
14 സ നോ ബഹുമതാൻ രാജാ ബുദ്ധ്വാ ബുദ്ധിമതാം വരഃ
    യജ്ഞാർഥം പ്രക്ഷ്യതി വ്യക്തം നേതി വക്ഷ്യാമഹേ വയം
15 ദർശയന്തോ ബഹൂൻ ദോഷാൻ പ്രേത്യ ചേഹ ച ദാരുണാൻ
    ഹേതുഭിഃ കാരണൈശ് ചൈവ യഥാ യജ്ഞോ ഭവേൻ ന സഃ
16 അഥ വാ യ ഉപാധ്യായഃ ക്രതൗ തസ്മിൻ ഭവിഷ്യതി
    സർപസത്ര വിധാനജ്ഞോ രാജകാര്യഹിതേ രതഃ
17 തം ഗത്വാ ദശതാം കശ് ചിദ് ഭുജഗഃ സ മരിഷ്യതി
    തസ്മിൻ ഹതേ യജ്ഞകരേ ക്രതുഃ സ ന ഭവിഷ്യതി
18 യേ ചാന്യേ സർപസത്രജ്ഞാ ഭവിഷ്യന്ത്യ് അസ്യ ഋത്വിജഃ
    താംശ് ച സർവാൻ ദശിഷ്യാമഃ കൃതം ഏവം ഭവിഷ്യതി
19 തത്രാപരേ ഽമന്ത്രയന്ത ധർമാത്മാനോ ഭുജംഗമാഃ
    അബുദ്ധിർ ഏഷാ യുഷ്മാകം ബ്രഹ്മഹത്യാ ന ശോഭനാ
20 സമ്യക് സദ് ധർമമൂലാ ഹി വ്യസനേ ശാന്തിർ ഉത്തമാ
    അധർമോത്തരതാ നാമ കൃത്സ്നം വ്യാപാദയേജ് ജഗത്
21 അപരേ ത്വ് അബ്രുവൻ നാഗാഃ സമിദ്ധം ജാതവേദസം
    വർഷൈർ നിർവാപയിഷ്യാമോ മേഘാ ഭൂത്വാ സവിദ്യുതഃ
22 സ്രുഗ്ഭാണ്ഡം നിശി ഗത്വാ വാ അപരേ ഭുജഗോത്തമാഃ
    പ്രമത്താനാം ഹരന്ത്വ് ആശു വിഘ്ന ഏവം ഭവിഷ്യതി
23 യജ്ഞേ വാ ഭുജഗാസ് തസ്മിഞ് ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
    ജനം ദശന്തു വൈ സർവം ഏവം ത്രാസോ ഭവിഷ്യതി
24 അഥ വാ സംസ്കൃതം ഭോജ്യം ദൂഷയന്തു ഭുജംഗമാഃ
    സ്വേന മൂത്ര പുരീഷേണ സർവഭോജ്യ വിനാശിനാ
25 അപരേ ത്വ് അബ്രുവംസ് തത്ര ഋത്വിജോ ഽസ്യ ഭവാമഹേ
    യജ്ഞവിഘ്നം കരിഷ്യാമോ ദീയതാം ദക്ഷിണാ ഇതി
    വശ്യതാം ച ഗതോ ഽസൗ നഃ കരിഷ്യതി യഥേപ്ഷിതം
26 അപരേ ത്വ് അബ്രുവംസ് തത്ര ജലേ പ്രക്രീഡിതം നൃപം
    ഗൃഹം ആനീയ ബധ്നീമഃ ക്രതുർ ഏവം ഭവേൻ ന സഃ
27 അപരേ ത്വ് അബ്രുവംസ് തത്ര നാഗാഃ സുകൃതകാരിണഃ
    ദശാമൈനം പ്രഗൃഹ്യാശു കൃതം ഏവം ഭവിഷ്യതി
    ഛിന്നം മൂലം അനർഥാനാം മൃതേ തസ്മിൻ ഭവിഷ്യതി
28 ഏഷാ വൈ നൈഷ്ഠികീ ബുദ്ധിഃ സർവേഷാം ഏവ സംമതാ
    യഥാ വാ മന്യസേ രാജംസ് തത് ക്ഷിപ്രം സംവിധീയതാം
29 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ സമുദൈക്ഷന്ത വാസുകിം പന്നഗേശ്വരം
    വാസുകിശ് ചാപി സഞ്ചിന്ത്യ താൻ ഉവാച ഭുജംഗമാൻ
30 നൈഷാ വോ നൈഷ്ഠികീ ബുദ്ധിർ മതാ കർതും ഭുജംഗമാഃ
    സർവേഷാം ഏവ മേ ബുദ്ധിഃ പന്നഗാനാം ന രോചതേ
31 കിം ത്വ് അത്ര സംവിധാതവ്യം ഭവതാം യദ് ഭവേദ് ധിതം
    അനേനാഹം ഭൃശം തപ്യേ ഗുണദോഷൗ മദാശ്രയൗ