മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം113

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 113

1 [വ്]
     ഏവം ഉക്തസ് തയാ രാജാ താം ദേവീം പുനർ അബ്രവീത്
     ധർമവിദ് ധർമസംയുക്തം ഇദം വചനം ഉത്തമം
2 ഏവം ഏതത് പുരാ കുന്തി വ്യുഷിതാശ്വശ് ചകാര ഹ
     യഥാ ത്വയോക്തം കല്യാണി സ ഹ്യ് ആസീദ് അമരോപമഃ
3 അഥ ത്വ് ഇമം പ്രവക്ഷ്യാമി ധർമം ത്വ് ഏതം നിബോധ മേ
     പുരാണം ഋഷിഭിർ ദൃഷ്ടം ധർമവിദ്ഭിർ മഹാത്മഭിഃ
4 അനാവൃതാഃ കില പുരാ സ്ത്രിയ ആസൻ വരാനനേ
     കാമചാരവിഹാരിണ്യഃ സ്വതന്ത്രാശ് ചാരുലോചനേ
5 താസാം വ്യുച്ചരമാണാനാം കൗമാരാത് സുഭഗേ പതീൻ
     നാധർമോ ഽഭൂദ് വരാരോഹേ സ ഹി ധർമഃ പുരാഭവത്
6 തം ചൈവ ധർമം പൗരാണം തിര്യഗ്യോനിഗതാഃ പ്രജാഃ
     അദ്യാപ്യ് അനുവിധീയന്തേ കാമദ്വേഷവിവർജിതാഃ
     പുരാണദൃഷ്ടോ ധർമോ ഽയം പൂജ്യതേ ച മഹർഷിഭിഃ
7 ഉത്തരേഷു ച രംഭോരു കുരുഷ്വ് അദ്യാപി വർതതേ
     സ്ത്രീണാം അനുഗ്രഹ കരഃ സ ഹി ധർമഃ സനാതനഃ
8 അസ്മിംസ് തു ലോകേ നചിരാൻ മര്യാദേയം ശുചിസ്മിതേ
     സ്ഥാപിതാ യേന യസ്മാച് ച തൻ മേ വിസ്തരതഃ ശൃണു
9 ബഭൂവോദ്ദാലകോ നാമ മഹർഷിർ ഇതി നഃ ശ്രുതം
     ശ്വേതകേതുർ ഇതി ഖ്യാതഃ പുത്രസ് തസ്യാഭവൻ മുനിഃ
10 മര്യാദേയം കൃതാ തേന മാനുഷേഷ്വ് ഇതി നഃ ശ്രുതം
    കോപാത് കമലപത്രാക്ഷി യദർഥം തൻ നിബോധ മേ
11 ശ്വേതകേതോഃ കില പുരാ സമക്ഷം മാതരം പിതുഃ
    ജഗ്രാഹ ബ്രാഹ്മണഃ പാണൗ ഗച്ഛാവ ഇതി ചാബ്രവീത്
12 ഋഷിപുത്രസ് തതഃ കോപം ചകാരാമർഷിതസ് തദാ
    മാതരം താം തഥാ ദൃഷ്ട്വാ നീയമാനാം ബലാദ് ഇവ
13 ക്രുദ്ധം തം തു പിതാ ദൃഷ്ട്വാ ശ്വേതകേതും ഉവാച ഹ
    മാ താത കോപം കാർഷീസ് ത്വം ഏഷ ധർമഃ സനാതനഃ
14 അനാവൃതാ ഹി സർവേഷാം വർണാനാം അംഗനാ ഭുവി
    യഥാ ഗാവഃ സ്ഥിതാസ് താത സ്വേ സ്വേ വർണേ തഥാ പ്രജാഃ
15 ഋഷിപുത്രോ ഽഥ തം ധർമം ശ്വേതകേതുർ ന ചക്ഷമേ
    ചകാര ചൈവ മര്യാദാം ഇമാം സ്ത്രീപുംസയോർ ഭുവി
16 മാനുഷേഷു മഹാഭാഗേ ന ത്വ് ഏവാന്യേഷു ജന്തുഷു
    തദാ പ്രഭൃതി മര്യാദാ സ്ഥിതേയം ഇതി നഃ ശ്രുതം
17 വ്യുച്ചരന്ത്യാഃ പതിം നാര്യാ അദ്യ പ്രഭൃതി പാതകം
    ഭ്രൂണ ഹത്യാ കൃതം പാപം ഭവിഷ്യത്യ് അസുഖാവഹം
18 ഭാര്യാം തഥാ വ്യുച്ചരതഃ കൗമാരീം ബ്രഹ്മചാരിണീം
    പതിവ്രതാം ഏതദ് ഏവ ഭവിതാ പാതകം ഭുവി
19 പത്യാ നിയുക്താ യാ ചൈവ പത്ന്യ് അപത്യാർഥം ഏവ ച
    ന കരിഷ്യതി തസ്യാശ് ച ഭവിഷ്യത്യ് ഏതദ് ഏവ ഹി
20 ഇതി തേന പുരാ ഭീരു മര്യാദാ സ്ഥാപിതാ ബലാത്
    ഉദ്ദാലകസ്യ പുത്രേണ ധർമ്യാ വൈ ശ്വേതകേതുനാ
21 സൗദാസേന ച രംഭോരു നിയുക്താപത്യ ജന്മനി
    മദയന്തീ ജഗാമർഷിം വസിഷ്ഠം ഇതി നഃ ശ്രുതം
22 തസ്മാൽ ലേഭേ ച സാ പുത്രം അശ്മകം നാമ ഭാമിനീ
    ഭാര്യാ കൽമാഷപാദസ്യ ഭർതുഃ പ്രിയചികീർഷതാ
23 അസ്മാകം അപി തേ ജന്മ വിദിതം കമലേക്ഷണേ
    കൃഷ്ണദ്വൈപായനാദ് ഭീരു കുരൂണാം വംശവൃദ്ധയേ
24 അത ഏതാനി സർവാണി കാരണാനി സമീക്ഷ്യ വൈ
    മമൈതദ് വചനം ധർമ്യം കർതും അർഹസ്യ് അനിന്ദിതേ
25 ഋതാവ് ഋതൗ രാജപുത്രി സ്ത്രിയാ ഭർതാ യതവ്രതേ
    നാതിവർതവ്യ ഇത്യ് ഏവം ധർമം ധർമവിദോ വിദുഃ
26 ശേഷേഷ്വ് അന്യേഷു കാലേഷു സ്വാതന്ത്ര്യം സ്ത്രീ കിലാർഹതി
    ധർമം ഏതം ജനാഃ സന്തഃ പുരാണം പരിചക്ഷതേ
27 ഭർതാ ഭാര്യാം രാജപുത്രി ധർമ്യം വാധർമ്യം ഏവ വാ
    യദ് ബ്രൂയാത് തത് തഥാ കാര്യം ഇതി ധർമവിദോ വിദുഃ
28 വിശേഷതഃ പുത്രഗൃദ്ധീ ഹീനഃ പ്രജനനാത് സ്വയം
    യഥാഹം അനവദ്യാംഗി പുത്രദർശനലാലസഃ
29 തഥാ രക്താംഗുലി തലഃ പദ്മപത്ര നിഭഃ ശുഭേ
    പ്രസാദാർഥം മയാ തേ ഽയം ശിരസ്യ് അഭ്യുദ്യതോ ഽഞ്ജലിഃ
30 മന്നിയോഗാത് സുകേശാന്തേ ദ്വിജാതേസ് തപസാധികാത്
    പുത്രാൻ ഗുണസമായുക്താൻ ഉത്പാദയിതും അർഹസി
    ത്വത്കൃതേ ഽഹം പൃഥുശ്രോണിഗച്ഛേയം പുത്രിണാം ഗതിം
31 ഏവം ഉക്താ തതഃ കുന്തീ പാണ്ഡും പരപുരഞ്ജയം
    പ്രത്യുവാച വരാരോഹാ ഭർതുഃ പ്രിയഹിതേ രതാ
32 പിതൃവേശ്മന്യ് അഹം ബാലാ നിയുക്താതിഥി പൂജനേ
    ഉഗ്രം പര്യചരം തത്ര ബ്രാഹ്മണം സംശിതവ്രതം
33 നിഗൂഢ നിശ്ചയം ധർമേ യം തം ദുർവാസസം വിദുഃ
    തം അഹം സംശിതാത്മാനം സർവയജ്ഞൈർ അതോഷയം
34 സ മേ ഽഭിചാര സംയുക്തം ആചഷ്ട ഭഗവാൻ വരം
    മന്ത്രഗ്രാമം ച മേ പ്രാദാദ് അബ്രവീച് ചൈവ മാം ഇദം
35 യം യം ദേവം ത്വം ഏതേന മന്ത്രേണാവാഹയിഷ്യസി
    അകാമോ വാ സകാമോ വാ സ തേ വശം ഉപൈഷ്യതി
36 ഇത്യ് ഉക്താഹം തദാ തേന പിതൃവേശ്മനി ഭാരത
    ബ്രാഹ്മണേന വചസ് തഥ്യം തസ്യ കാലോ ഽയം ആഗതഃ
37 അനുജ്ഞാതാ ത്വയാ ദേവം ആഹ്വയേയം അഹം നൃപ
    തേന മന്ത്രേണ രാജർഷേ യഥാ സ്യാൻ നൗ പ്രജാ വിഭോ
38 ആവാഹയാമി കം ദേവം ബ്രൂഹി തത്ത്വവിദാം വര
    ത്വത്തോ ഽനുജ്ഞാ പ്രതീക്ഷാം മാം വിദ്ധ്യ് അസ്മിൻ കർമണി സ്ഥിതാം
39 [പ്]
    അദ്യൈവ ത്വം വരാരോഹേ പ്രയതസ്വ യഥാവിധി
    ധർമം ആവാഹയ ശുഭേ സ ഹി ദേവേഷു പുണ്യഭാക്
40 അധർമേണ ന നോ ധർമഃ സംയുജ്യേത കഥം ചന
    ലോകശ് ചായം വരാരോഹേ ധർമോ ഽയം ഇതി മംസ്യതേ
41 ധാർമികശ് ച കുരൂണാം സ ഭവിഷ്യതി ന സംശയഃ
    ദത്തസ്യാപി ച ധർമേണ നാധർമേ രംസ്യതേ മനഃ
42 തസ്മാദ് ധർമം പുരസ്കൃത്യ നിയതാ ത്വം ശുചിസ്മിതേ
    ഉപചാരാഭിചാരാഭ്യാം ധർമം ആരാധയസ്വ വൈ
43 [വ്]
    സാ തഥോക്താ തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ തേന ഭർത്രാ വരാംഗനാ
    അഭിവാദ്യാഭ്യനുജ്ഞാതാ പ്രദക്ഷിണം അവർതത