മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം95

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം95

1 [ജ്]
     ധർമാഗതേന ത്യാഗേന ഭഗവൻ സർവം അസ്തി ചേത്
     ഏതൻ മേ സർവം ആചക്ഷ്വ കുശലോ ഹ്യ് അസി ഭാഷിതും
2 തതോഞ്ഛവൃത്തേർ യദ്വൃത്തം സക്തു ദാനേ ഫലം മഹത്
     കഥിതം മേ മഹദ് ബ്രഹ്മംസ് തഥ്യം ഏതദ് അസംശയം
3 കഥം ഹി സർവയജ്ഞേഷു നിശ്ചയഃ പരമോ ഭവേത്
     ഏതദ് അർഹസി മേ വക്തും നിഖിലേന ദ്വിജർഷഭ
4 അത്രാപ്യ് ഉദാഹരന്തീമം ഇതിഹാസം പുരാതനം
     അഗസ്ത്യസ്യ മയാ യജ്ഞേ പുരാവൃത്തം അരിന്ദമ
5 പുരാഗസ്ത്യോ മഹാതേജാ ദീക്ഷാം ദ്വാദശ വാർഷികീം
     പ്രവിവേശ മഹാരാജ സർവഭൂതഹിതേ രതഃ
6 തത്രാഗ്നികൽപാ ഹോതാര ആസൻ സത്രേ മഹാത്മനഃ
     മൂലാഹാരാ നിരാഹാരാഃ സാശ്മ കുട്ടാ മരീചിപാഃ
7 പരിഘൃഷ്ടികാ വൈഘസികാഃ സമ്പ്രക്ഷാലാസ് തഥൈവ ച
     യതയോ ഭിക്ഷവശ് ചാത്ര ബഭൂവുഃ പര്യവസ്ഥിതാഃ
8 സർവേ പ്രത്യക്ഷധർമാണോ ജിതക്രോധാ ജിതേന്ദ്രിയാഃ
     ദമേ സ്ഥിതാശ് ച തേ സർവേ ദംഭമോഹവിവർജിതാഃ
9 വൃത്തേ ശുദ്ധേ സ്ഥിതാ നിത്യം ഇന്ദ്രിയൈശ് ചാപ്യ് അവാഹിതാഃ
     ഉപാസതേ സ്മ തം യജ്ഞം ഭുഞ്ജാനാസ് തേ മഹർഷയഃ
10 യഥാശക്ത്യാ ഭഗവതാ തദന്നം സമുപാർജിതം
    തസ്മിൻ സത്രേ തു യത് കിം ചിദ് അയോഗ്യം തത്ര നാഭവത്
    തഥാ ഹ്യ് അനേകൈർ മുനിഭിർ മഹാന്തഃ ക്രതവഃ കൃതാഃ
11 ഏവംവിധേസ് ത്വ് അഗസ്ത്യസ്യ വർതമാനേ മഹാധ്വരേ
    ന വവർഷ സഹസ്രാക്ഷസ് തദാ ഭരതസത്തമ
12 തതഃ കർമാന്തരേ രാജന്ന് അഗസ്ത്യസ്യ മഹാത്മനഃ
    കഥേയം അഭിനിർവൃത്താ മുനീനാം ഭാവിതാത്മനാം
13 അഗസ്ത്യോ യജമാനോ ഽസൗ ദദാത്യ് അന്നം വിമത്സരഃ
    ന ച വർഷതി പർജന്യഃ കഥം അന്നം ഭവിഷ്യതി
14 സത്രം ചേദം മഹദ് വിപ്രാ മുനേർ ദ്വാദശ വാർഷികം
    ന വർഷിഷ്യതി ദേവശ് ച വർഷാണ്യ് ഏതാനി ദ്വാദശ
15 ഏതദ് ഭവന്തഃ സഞ്ചിന്ത്യ മഹർഷേർ അസ്യ ധീമതഃ
    അഗസ്ത്യസ്യാതിതപസഃ കർതും അർഹന്ത്യ് അനുഗ്രഹം
16 ഇത്യ് ഏവം ഉക്തേ വചനേ തതോ ഽഗസ്ത്യഃ പ്രതാപവാൻ
    പ്രോവാചേദം വചോ വാഗ്മീ പ്രസാദ്യ ശിരസാ മുനീൻ
17 യദി ദ്വാദശ വർഷാണി ന വർഷിഷ്യതി വാസവഃ
    ചിന്താ യജ്ഞം കരിഷ്യാമി വിധിർ ഏഷ സനാതനഃ
18 യദി ദ്വാദശ വർഷാണി ന വർഷിഷ്യതി വാസവഃ
    വ്യായാമേനാഹരിഷ്യാമി യജ്ഞാൻ അന്യാൻ അതിവ്രതാൻ
19 ബീജയജ്ഞോ മയായം വൈ ബഹുവർഷസമാചിതഃ
    ബീജൈഃ കൃതൈഃ കരിഷ്യേ ച നാത്ര വിഘ്നോ ഭവിഷ്യതി
20 നേദം ശക്യം വൃഥാ കർതും മമ സത്രം കഥം ചന
    വർഷിഷ്യതീഹ വാ ദേവോ ന വാ ദേവോ ഭവിഷ്യതി
21 അഥ വാഭ്യർഥനാം ഇന്ദ്രഃ കുര്യാൻ ന ത്വ് ഇഹ കാമതഃ
    സ്വയം ഇന്ദ്രോ ഭവിഷ്യാമി ജീവയിഷ്യാമി ച പ്രജാഃ
22 യോ യദ് ആഹാരജാതശ് ച സ തഥൈവ ഭവിഷ്യതി
    വിശേഷം ചൈവ കർതാസ്മി പുനഃ പുനർ അതീവ ഹി
23 അദ്യേഹ സ്വർണം അഭ്യേതു യച് ചാന്യദ് വസു ദുർലഭം
    ത്രിഷു ലോകേഷു യച് ചാസ്തി തദ് ഇഹാഗച്ഛതാം സ്വയം
24 ദിവ്യാശ് ചാപ്സരസാം സംഘാഃ സ ഗന്ധർവാഃ സ കിംനരാഃ
    വിശ്വാവസുശ് ച യേ ചാന്യേ തേ ഽപ്യ് ഉപാസന്തു വഃ സദാ
25 ഉത്തരേഭ്യഃ കുരുഭ്യശ് ച യത് കിം ചിദ് വസു വിദ്യതേ
    സർവം തദ് ഇഹ യജ്ഞേ മേ സ്വയം ഏവോപതിഷ്ഠതു
    സ്വർഗം സ്വർഗസദശ് ചൈവ ധർമശ് ച സ്വയം ഏവ തു
26 ഇത്യ് ഉക്തേ സർവം ഏവൈതദ് അഭവത് തസ്യ ധീമതഃ
    തതസ് തേ മുനയോ ദൃഷ്ട്വാ മുനേസ് തസ്യ തപോബലം
    വിസ്മിതാ വചനം പ്രാഹുർ ഇദം സർവേ മഹാർഥവത്
27 പ്രീതാഃ സ്മ തവ വാക്യേന ന ത്വ് ഇച്ഛാമസ് തപോ വ്യയം
    സ്വൈർ ഏവ യജ്ഞൈസ് തുഷ്ടാഃ സ്മോ ന്യായേനേച്ഛാമഹേ വയം
28 യജ്ഞാൻ ദീക്ഷാസ് തഥാ ഹോമാൻ യച് ചാന്യൻ മൃഗയാമഹേ
    തൻ നോ ഽസ്തു സ്വകൃതൈർ യജ്ഞൈർ നാന്യതോ മൃഗയാമഹേ
29 ന്യായേനോപാർജിതാഹാരാഃ സ്വകർമനിരതാ വയം
    വേദാശ് ച ബ്രഹ്മചര്യേണ ന്യായതഃ പ്രാർഥയാമഹേ
30 ന്യായേനോത്തര കാലം ച ഗൃഹേഭ്യോ നിഃസൃതാ വയം
    ധർമദൃഷ്ടൈർ വിധിദ് വാരൈസ് തപസ് തപ്സ്യാമഹേ വയം
31 ഭവതഃ സമ്യഗ് ഏഷാ ഹി ബുദ്ധിർ ഹിംസാ വിവർജിതാ
    ഏവാം അഹിംസാം യജ്ഞേഷു ബ്രൂയാസ് ത്വം സതതം പ്രഭോ
32 പ്രീതാസ് തതോ ഭവിഷ്യാമോ വയം ദ്വിജ വരോത്തമ
    വിസർജിതാഃ സമാപ്തൗ ച സത്രാദ് അസ്മാദ് വ്രജാമഹേ
33 [വ്]
    തഥാ കഥയതാം ഏവ ദേവരാജഃ പുരന്ദരഃ
    വവർഷ സുമഹാതേജാ ദൃഷ്ട്വാ തസ്യ തപോബലം
34 അസമാപ്തൗ ച യജ്ഞസ്യ തസ്യാമിത പരാക്രമഃ
    നികാമവർഷീ ദേവേന്ദ്രോ ബഭൂവ ജനമേജയ
35 പ്രസാദയാം ആസ ച തം അഗസ്ത്യം ത്രിദശേശ്വരഃ
    സ്വയം അഭ്യേത്യ രാജർഷേ പുരസ്കൃത്യ ബൃഹസ്പതിം
36 തതോ യജ്ഞസമാപ്തൗ താൻ വിസസർജ മഹാമുനീൻ
    അഗസ്ത്യഃ പരമപ്രീതഃ പൂജയിത്വാ യഥാവിധി