ഹിതോപദേശഃ । ൪൩
ഗൂലഉന്നതചരണോവികൃതാസ്യസ്ത്വാം പശ്യതിതദാത്വമേസ്വവിക്ര
മംദശയിഷ്യസി ।
യതഃ । ബലവാനപിനിസ്തേജാഃകസ്യനാഭിഭവാസ്പദം ।
നിഃശങ്കംദീയതേലോകൈഃപശ്യഭസ്മചയേപദം ।
കിന്തുസൎവ്വമേതൽ
സുഗുപ്തമനുഷ്ഠാതവ്യം നോചേന്നത്വംനാഹമിത്യു
ക്ത്വാദമനകഃകരടകസമിപംഗതഃ । കരടകോക്തം,കിംനിഷ്പന്നം?
ദമനകേനോക്തം,നിഷ്പന്നോ,സാവന്യോന്യഭേദഃ । കരടകോ ബ്രൂതേ,
കോത്രസന്ദേഹഃ ।
യതഃ । ബന്ധുഃകോനാമദുഷ്ടാനാംകുപ്യേൽകോനാതിയാചിതഃ ।
കോനതൃപ്യവിത്തേനകുകൃത്യേകോനപണ്ഡിതഃ ॥
അന്യച്ച । ദുൎവൃത്തഃക്രിയതേദൂൎത്തൈഃശ്രീമാനത്മവിവൃദ്ധയേ ।
കിംനാമഖലസംസൎഗ്ഗഃകുരുതേനാശ്രയാശവൽ ॥
തതോദമനകഃ പിംഗലകസപീപംഗത്വാദേവസമാഗതോസൌപാ
പാശയഃ തതഃ സജ്ജീഭൂയസ്ഥീയതാമിത്യുക്ത്വാപൂൎവോക്താകാരംകാര
യാമാസ । സഞ്ജീവകോപ്യാഗതതഥാവിധം വികൃതാകാരംസിംഹംദൃ
ഷ്ട്വാസ്വാനുരൂപംവിക്രമംചകാര । തതസ്തയോൎയ്യുദ്ധേസഞ്ജീവകഃസിം
ഹേനവ്യാപാദിതഃ । അഥസഞ്ജീവകംസേവകംപിംഗലകോവ്യാപാദ്യ
വിശ്രാന്തഃസശോകഇവതിഷ്ഠതി ബ്രൂതേചകിംമയാദാരുണംകൎമ്മകൃതം
യതഃ । പരൈഃസംഭുജ്യതേരാജ്യംസ്വയംപാപസ്യഭാജനം ।
ധൎമ്മാതിക്രമതോരാജാസിംഹോഹസ്തിവധാദിവ ।
അപരഞ്ച ।ഭൂമ്യേകദേശസഗുണാന്വിതസ്യഭൃത്യസ്യവാബുദ്ധിമതഃപ്ര
ണാശഃ ।
ഭൃത്യപ്രണാശോമരണംനൃപാണാം നഷ്ടാപിഭൂമിഃസുലഭാനഭൃത്യാഃ ॥
ദമനകോബ്രൂതേ, സ്വാമിൻകോയംനൂതനോന്യായഃ യദാരാതിംഹത്വാ
സന്താപഃക്രിയതേ ।
തഥാചോക്തം । പിതാവായദിവാഭ്രാതാപുത്രോവായദിവാസുഹൃൽ ।
പ്രാണഛേദകരാരാജ്ഞാഹന്തവ്യാഭൂതിമിഛതാ ॥
അപിച । ധൎമ്മിൎത്ഥകാമതത്വജ്ഞോനൈകാന്തകരുണോഭവേൽ ।
നഹിഹസ്തസ്ഥമപ്യന്നംക്ഷമാവാൻഭക്ഷിതുംക്ഷമഃ ॥
കിഞ്ച । ക്ഷമാശത്രൌചമിത്രേചയതീനാമേവഭൂഷണം ।
അപരാധിഷുസത്വേഷുനൃപാണാംസൈവദൂഷണം ॥
അപരഞ്ച । രാജ്യലോഭാദഹംകാരാദിഛതഃസ്വാമിനഃപദം ।
പ്രായശ്ചിത്തന്തുതസ്യൈകംജീവോത്സൎഗ്ഗോനചാപരം ॥
അന്യച്ച । രാജാഘൃണീബ്രാഹ്മണഃസൎവ്വഭക്ഷഃ,
സ്ത്രീചാപശാദുഷ്പ്രകൃതിഃസഹായഃ ।
പ്രേഷ്യഃപ്രതീപോ,ധികൃതഃപ്രമാദീ,
ത്യാജ്യാ‌ഇമേസപ്തകൃതംനവേത്തി ॥
വിശേഷതശ്ച । സത്യാനൃതാചപരുഷാപ്രിയവാദിനീച,
ഹിംസ്രാദയാലുരപിചാൎത്ഥപരാവദാന്യാ
F 2
