ഉപനിഷത്തുകൾ/സീതോപനിഷദ്

സീതോപനിഷത് ഉപനിഷത്തുകൾ

സീതോപനിഷത്

ഇച്ഛാജ്ഞാനക്രിയാശക്തിത്രയം യദ്ഭാവസാധനം .
തദ്ബ്രഹ്മസത്താസാമാന്യം സീതാതത്ത്വമുപാസ്മഹേ ..
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശ്രുണുയാമ ദേവാഃ .
ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ .
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാം ̐സസ്തനൂഭിഃ .
വ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ .
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ . സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ .
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോ അരിഷ്ടനേമിഃ . സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു .
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ദേവാ ഹ വൈ പ്രജാപതിമബ്രുവൻകാ സീതാ കിം രൂപമിതി .
സ ഹോവാച പ്രജാപതിഃ സാ സീതേതി . മൂലപ്രകൃതിരൂപത്വാത്സാ
സീതാ പ്രകൃതിഃ സ്മൃതാ . പ്രണവപ്രകൃതിരൂപത്വാത്സാ സീതാ
പ്രകൃതിരുച്യതേ . സീതാ ഇതി ത്രിവർണാത്മാ സാക്ഷാന്മായാമയീ
ഭവേത് . വിഷ്ണുഃ പ്രപഞ്ചബീജം ച മായാ ഈകാര ഉച്യതേ .
സകാരഃ സത്യമമൃതം പ്രാപ്തിഃ സോമശ്ച കീർത്യതേ .
തകാരസ്താരലക്ഷ്മ്യാ ച വൈരാജഃ പ്രസ്തരഃ സ്മൃതഃ .
ഈകാരരൂപിണീ സോമാമൃതാവയവദിവ്യാലങ്കാരസ്രങ്മൗക്തികാ-
ദ്യാഭരണലങ്കൃതാ മഹാമായാഽവ്യക്തരൂപിണീ വ്യക്താ ഭവതി .
പ്രഥമാ ശബ്ദബ്രഹ്മമയീ സ്വാധ്യായകാലേ പ്രസന്നാ
ഉദ്ഭാവനകരീ സാത്മികാ ദ്വിതീയാ ഭൂതലേ ഹലാഗ്രേ സമുത്പന്നാ
തൃതീയാ ഈകാരരൂപിണീ അവ്യക്തസ്വരൂപാ ഭവതീതി സീതാ
ഇത്യുദാഹരന്തി . ശൗനകീയേ . ശ്രീരാമസാന്നിധ്യവശാ-
ജ്ജഗദാനന്ദകാരിണീ . ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകാരിണീ സർവദേഹിനാം .
സീതാ ഭഗവതീ ജ്ഞേയാ മൂലപ്രകൃതിസഞ്ജ്ഞിതാ . പ്രണവത്വാ-
ത്പ്രകൃരിതി വദന്തി ബ്രഹ്മവാദിന ഇതി . അഥാതോ ബ്രഹ്മജിജ്ഞാസേതി ച .
സാ സർവവേദമയീ സർവദേവമയീ സർവലോകമയീ സർവകീർതിമയീ
സർവധർമമയീ സർവാധാരകാര്യകാരണമയീ മഹാലക്ഷ്മീ-
ർദേവേശസ്യ ഭിന്നാഭിന്നരൂപാ ചേതനാചേതനാത്മികാ
ബ്രഹ്മസ്ഥാവരാത്മാ തദ്ഗുണകർമവിഭാഗഭേദാച്ഛരീരൂപാ
ദേവർഷിമനുഷ്യഗന്ധർവരൂപാ അസുരരാക്ഷസഭൂതപ്രേത-
പിശാചഭൂതാദിഭൂതശരീരൂപാ ഭൂതേന്ദ്രിയമനഃപ്രാണരൂപേതി
ച വിജ്ഞായതേ .
സാ ദേവീ ത്രിവിധാ ഭവതി ശക്ത്യാസനാ ഇച്ഛാശക്തിഃ
ക്രിയാശക്തിഃ സാക്ഷാച്ഛക്തിരിതി . ഇച്ഛാശക്തിസ്ത്രിവിധാ
ഭവതി . ശ്രീഭൂമിനീലാത്മികാ ഭദ്രരൂപിണീ പ്രഭാവരൂപിണീ
സോമസൂര്യാഗ്നിരൂപാ ഭവതി . സോമാത്മികാ ഓഷധീനാം
പ്രഭവതി കൽപവൃക്ഷപുഷ്പഫലലതാഗുൽമാത്മികാ
ഔഷധഭേഷജാത്മികാ അമൃതരൂപാ ദേവാനാം മഹസ്തോമ-
ഫലപ്രദാ അമൃതേന തൃപ്തിം ജനയന്തീ ദേവാനാമന്നേന
പശൂനാം തൃണേന തത്തജ്ജീവാനാം സൂര്യാദിസകലഭുവന-
പ്രകാശിനീ ദിവാ ച രാത്രിഃ കാലകലാനിമേഷമാരഭ്യ
ഘടികാഷ്ടയാമദിവസ(വാര)രാത്രിഭേദേന
പക്ഷമാസർത്വയനസംവത്സരഭേദേന മനുഷ്യാണാം
ശതായുഃകൽപനയാ പ്രകാശമാനാ ചിരക്ഷിപ്രവ്യപദേശേന
നിമേഷമാരഭ്യ പരാർധപര്യന്തം കാലചക്രം
ജഗച്ചക്രമിത്യാദിപ്രകാരേണ ചക്രവത്പരിവർതമാനാഃ
സർവസ്യൈതസ്യൈവ കാലസ്യ വിഭാഗവിശേഷാഃ പ്രകാശരൂപാഃ
കാലരൂപാ ഭവന്തി . അഗ്നിരൂപാ അന്നപാനാദിപ്രാണിനാം
ക്ഷുത്തൃഷ്ണാത്മികാ ദേവാനാം മുഖരൂപാ വനൗഷധീനാം
ശീതോഷ്ണരൂപാ കാഷ്ഠേഷ്വന്തർബഹിശ്ച നിത്യാനിത്യരൂപാ
ഭവതി . ശ്രീദേവീ ത്രിവിധം രൂപം കൃത്വാ ഭഗവത്സങ്കൽപാനു-
ഗുണ്യേന ലോകരക്ഷണാർഥം രൂപം ധാരയതി . ശ്രീരിതി ലക്ഷ്മീരിതി
ലക്ഷ്യമാണാ ഭവതീതി വിജ്ഞായതേ . ഭൂദേവീ സസാഗരാംഭഃ-
സപ്തദ്വീപാ വസുന്ധരാ ഭൂരാദിചതുർദശഭുവനാനാ-
മാധാരാധേയാ പ്രണവാത്മികാ ഭവതി . നീലാ ച മുഖ-
വിദ്യുന്മാലിനീ സർവൗഷധീനാം സർവപ്രാണിനാം പോഷണാർഥം
സർവരൂപാ ഭവതി . സമസ്തഭുവനസ്യാധോഭാഗേ ജലാകാരാത്മികാ
മണ്ഡൂകമയേതി ഭുവനാധാരേതി വിജ്ഞായതേ ..
ക്രിയാശക്തിസ്വരൂപം ഹരേർമുഖാന്നാദഃ . തന്നാദാദ്ബിന്ദുഃ .
ബിന്ദോരോങ്കാരഃ . ഓങ്കാരാത്പരതോ രാമ വൈഖാനസപർവതഃ .
തത്പർവതേ കർമജ്ഞാനമയീഭിർബഹുശാഖാ ഭവന്തി . തത്ര
ത്രയീമയം ശാസ്ത്രമാദ്യം സർവാർഥദർശനം .
ഋഗ്യജുഃസാമരൂപത്വാത്ത്രയീതി പരികീർതിതാ . കാര്യസിദ്ധേന ചതുർധാ
പരികീർതിതാ . ഋചോ യജൂംഷി സാമാനി അഥർവാംഗിരസസ്തഥാ .
ചാതുർഹോത്രപ്രധാനത്വാല്ലിംഗാദിത്രിതയം ത്രയീ . അഥർവാംഗിരസം
രൂപം സാമഋഗ്യജുരാത്മകം . തഥാ ദിശന്ത്യാഭിചാര-
സാമാന്യേന പൃഥക്പൃഥക് . ഏകവിംശതിശാഖായാമൃഗ്വേദഃ
പരികീർതിതഃ . ശതം ച നവശാഖാസു യജുഷാമേവ ജന്മനാം .
സാമ്നഃ സഹസ്രശാഖാഃ സ്യുഃ പഞ്ചശാഖാ അഥർവണഃ .
വൈഖാനസമതസ്തസ്മിന്നാദൗ പ്രത്യക്ഷദർശനം . സ്മര്യതേ
മുനിഭിർനിത്യം വൈഖാനസമതഃ പരം . കൽപോ വ്യാകരണം ശിക്ഷാ
നിരുക്തം ജ്യോതിഷം ഛന്ദ ഏതാനി ഷഡംഗാനി ..
ഉപാംഗമയനം ചൈവ മീമാംസാന്യായവിസ്തരഃ .
ധർമജ്ഞസേവിതാർഥം ച വേദവേദോഽധികം തഥാ .
നിബന്ധാഃ സർവശാഖാ ച സമയാചാരസംഗതിഃ .
ധർമശാസ്ത്രം മഹർഷിണാമന്തഃകരണസംഭൃതം .
ഇതിഹാസപുരാണാഖ്യമുപാംഗം ച പ്രകീർതിതം .
വാസ്തുവേദോ ധനുർവേദോ ഗാന്ധർവശ്ച തഥാ മുനേ .
ആയുർവേദശ്ച പഞ്ചൈതേ ഉപവേദാഃ പ്രകീർതിതാഃ .
ദണ്ഡോ നീതിശ്ച വാർതാ ച വിദ്യാ വായുജയഃ പരഃ .
ഏകവിംശതിഭേദോഽയം സ്വപ്രകാശഃ പ്രകീർതിതഃ .
വൈഖാനസഋഷേഃ പൂർവം വിഷ്ണോർവാണീ സമുദ്ഭവേത് .
ത്രയീരൂപേണ സങ്കൽപ്യ വൈഖാനസഋഷേഃ പുരാ .
ഉദിതോ യാദൃശഃ പൂർവം താദൃശം ശൃണു മേഽഖിലം .
ശശ്വദ്ബ്രഹ്മമയം രൂപം ക്രിയാശക്തിരുദാഹൃതാ .
സാക്ഷാച്ഛക്തിർഭഗവതഃ സ്മരണമാത്രരൂപാവിർഭാവ-
പ്രാദുർഭാവാത്മികാ നിഗ്രഹാനുഗ്രഹരൂപാ ഭഗവത്സഹചാരിണീ
അനപായിനീ അനവരതസഹാശ്രയിണീ ഉദിതാനുദിതാകാരാ
നിമേഷോന്മേഷസൃഷ്ടിസ്ഥിതിസംഹാരതിരോധാനാനുഗ്രഹാദി-
സർവശക്തിസാമർഥ്യാത്സാക്ഷാച്ഛക്തിരിതി ഗീയതേ .
ഇച്ഛാശക്തിസ്ത്രിവിധാ പ്രലയാവസ്ഥായാം വിശ്രമണാർഥം
ഭഗവതോ ദക്ഷിണവക്ഷഃസ്ഥലേ ശ്രീവത്സാകൃതിർഭൂത്വാ
വിശ്രാമ്യതീതി സാ യോഗശക്തിഃ . ഭോഗശക്തിർഭോഗരൂപാ
കൽപവൃക്ഷകാമധേനുചിന്താമണിശംഖപദ്മ-
നിധ്യാദിനവനിധിസമാശ്രിതാ ഭഗവദുപാസകാനാം
കാമനയാ അകാമനയാ വാ ഭക്തിയുക്താ നരം
നിത്യനൈമിത്തികകർമഭിരഗ്നിഹോത്രാദിഭിർവാ യമനിയമാസന-
പ്രാണായാമപ്രത്യാഹാരധ്യാനധാരണാസമാധിഭി-
ർവാലമണന്വപി ഗോപുരപ്രാകാരാദിഭിർവിമാനാദിഭിഃ സഹ
ഭഗവദ്വിഗ്രഹാർചാപൂജോപകരണൈരർചനൈഃ സ്നാനാധിപർവാ
പിതൃപൂജാദിഭിരന്നപാനാദിഭിർവാ ഭഗവത്പ്രീത്യർഥമുക്ത്വാ
സർവം ക്രിയതേ . അഥാതോ വീരശക്തിശ്ചതുർഭുജാഽഭയവരദ-
പദ്മധരാ കിരീടാഭരണയുതാ സർവദേവൈഃ പരിവൃതാ
കൽപതരുമൂലേ ചതുർഭിർഗജൈ രത്നഘടൈരമൃതജലൈ-
രഭിഷിച്യമാനാ സർവദൈവതൈർബ്രഹ്മാദിഭിർവന്ദ്യമാനാ
അണിമാദ്യഷ്ടൈശ്വര്യയുതാ സംമുഖേ കാമധേനുനാ
സ്തൂയമാനാ വേദശാസ്ത്രാദിഭിഃ സ്തൂയമാനാ ജയാദ്യപ്സര-
സ്സ്ത്രീഭിഃ പരിചര്യമാണാ ആദിത്യസോമാഭ്യാം ദീപാഭ്യാം
പ്രകാശ്യമാനാ തുംബുരുനാരദാദിഭിർഗായമാനാ
രാകാസിനീവാലീഭ്യാം ഛത്രേണ ഹ്ലാദിനീമായാഭ്യാം ചാമരേണ
സ്വാഹാസ്വധാഭ്യാം വ്യജനേന ഭൃഗുപുണാദിഭിരഭ്യർച്യമാനാ
ദേവീ ദിവ്യസിംഹാസനേ പദ്മാസനരൂഢാ സകലകാരണകാര്യകരീ
ലക്ഷ്മീർദേവസ്യ പൃഥഗ്ഭവനകൽപനാ . അലഞ്ചകാര സ്ഥിരാ
പ്രസന്നലോചനാ സർവദേവതൈഃ പൂജ്യമാനാ വീരലക്ഷ്മീരിതി
വിജ്ഞായത ഇത്യുപനിഷത് ..
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ .
ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ .
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാം ̐സസ്തനൂഭിഃ .
വ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ .
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ . സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ .
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോ അരിഷ്ടനേമിഃ . സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഇതി സീതോപനിഷത്സമാപ്താ ..