ഉപനിഷത്തുകൾ/കഠരുദ്രോപനിഷദ്

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
കഠരുദ്രോപനിഷത്
ഉപനിഷത്തുകൾ

കഠരുദ്രോപനിഷത്
[തിരുത്തുക]



പരിവ്രജ്യാധർമപൂഗാലങ്കാരാ യത്പദം യയുഃ .
തദഹം കഠവിദ്യാർഥം രാമചന്ദ്രപദം ഭജേ ..
ഓം സഹനാവവതു സഹ നൗ ഭുനക്തു സഹ വീര്യം കരവാവഹൈ ..
തേജസ്വിനാവധീതമസ്തു മാ വിദ്വിഷാവഹൈ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഹരിഃ ഓം .. ദേവാ ഹ വൈ ഭഗവന്തമബ്രുവന്നധീഹി ഭഗവൻബ്രഹ്മവിദ്യാം .
സ പ്രജാപതിരബ്രവീത്സശിഖാൻകേശാന്നിഷ്കൃത്യ വിസൃജ്യ യജ്ഞോപവീതം
നിഷ്കൃത്യ പുത്രം ദൃഷ്ട്വാ ത്വം ബ്രഹ്മാ ത്വം യജ്ഞസ്ത്വം വഷട്കാര-
സ്ത്വമോങ്കാരസ്ത്വം സ്വാഹാ ത്വം സ്വധാ ത്വം ധാതാ ത്വം വിധാതാ ത്വം
പ്രതിഷ്ഠാഽസീതി വദേത് . അഥ പുത്രോ വദത്യഹം ബ്രഹ്മാഹം യജ്ഞോഽഹം
വഷട്കാരോഽഹമോങ്കാരോഽഹം സ്വാഹാഹം സ്വധാഹം ധാതാഹം
വിധാതാഹം ത്വഷ്ടാഹം പ്രതിഷ്ഠാസ്മീതി .
താന്യേതാന്യനുവ്രജന്നാശ്രുമാപാതയേത് .
യദശ്രുമാപാതയേത്പ്രജാം വിച്ഛിന്ദ്യാത് .
പ്രദക്ഷിണമാവൃത്ത്യൈതച്ചൈതച്ചാനവേക്ഷമാണാഃ പ്രത്യായന്തി .
സ സ്വർഗ്യോ ഭവതി ബ്രഹ്മചാരീ വേദമധീത്യ വേദോക്താചരിതബ്രഹ്മചര്യോ
ദാരാനാഹൃത്യ പുത്രാനുത്പാദ്യ താനനുപാദിഭിർവിതത്യേഷ്ട്വാ ച
ശക്തിതോ യജ്ഞൈഃ . തസ്യ സംന്യാസോ ഗുരുഭിരനുജ്ഞാതസ്യ ബാന്ധവൈശ്ച .
സോഽരണ്യം പരേത്യ ദ്വാദശരാത്രം പയസാഗ്നിഹോത്രം ജുഹുയാത് .
ദ്വാദശരാത്രം പയോഭക്ഷാ സ്യാത് . ദ്വാദശരാത്രസ്യാന്തേ
അഗ്നയേ വൈശ്വാനരായ പ്രജാപതയേ ച പ്രാജാപത്യം ചരും
വൈഷ്ണവം ത്രികപാലമഗ്നിം സംസ്ഥിതാനി പൂർവാണി ദാരുപാത്രാണ്യാഗ്നൗ
ജുഹുയാത് . മൃണ്മയാന്യപ്സു ജുഹുയാത് . തൈജസാനി ഗുരവേ ദദ്യാത് .
മാ ത്വം മാമപഹായ പരാഗാഃ . നാഹം ത്വാമപഹായ പരാഗാമിതി .
ഗാർഹപത്യദക്ഷിണാഗ്ന്യാഹവനീയേഷ്വരണിദേശാദ്ഭസ്മമുഷ്ടിം
പിബേദിത്യേകേ . സശിഖാൻകേശാന്നിഷ്കൃത്യ വിസൃജ്യ യജ്ഞോപവീതം
ഭൂഃസ്വാഹേത്യപ്സു ജുഹുയാത് . അത ഊർധ്വമനശനമപാം പ്രവേശ-
മഗ്നിപ്രവേശം വീരാധ്വാനം മഹാപ്രസ്ഥാനം വൃദ്ധാശ്രമം വാ
ഗച്ഛേത് . പയസാ യം പ്രാശ്നീയാത്സോഽസ്യ സായംഹോമഃ . യത്പ്രാതഃ
സോഽയം പ്രാതഃ . യദ്ദർശേ തദ്ദർശനം . യത്പൗർണമാസ്യേ തത്പൗർണമാസ്യം .
യദ്വസന്തേ കേശശ്മശ്രുലോമനഖാനി വാപയേത്സോഽസ്യാഗ്നിഷ്ടോമഃ .
സംന്യസ്യാഗ്നിം ന പുനരാവർതയേന്മൃത്യുർജയമാവഹമിത്യധ്യാത്മ-
മന്ത്രാൻപഠേത് . സ്വസ്തി സർവജീവേഭ്യ ഇത്യുക്ത്വാത്മാനമനന്യം ധ്യായൻ തദൂർധ്വബാഹുർവിമുക്തമാർഗോ ഭവേത് .
അനികേതശ്ചരേത് . ഭിക്ഷാശീ യത്കിഞ്ചിന്നാദ്യാത് . ലവൈകം ന ധാവയേജ്ജന്തുസംരക്ഷണാർഥം വർഷവർജമിതി . തദപി ശ്ലോകാ ഭവന്തി .
കുണ്ഡികാം ചമസം ശിക്യം ത്രിവിഷ്ടമുപാനഹൗ .
ശീതോപഘാതിനീം കന്ഥാം കൗപീനാച്ഛാദനം തഥാ .. 1..
പവിത്രം ജ്ഞാനശാടീം ച ഉത്തരാസംഗമേവ ച .
യജ്ഞോപവീതം വേദാംശ്ച സർവം തദ്വർജയേദ്യതിഃ .. 2..
സ്നാനം പാനം തഥാ ശൗചമദ്ഭിഃ പൂതാഭിരാചരേത് .
നദീപുലിനശായീ സ്യാദ്ദേവാഗാരേഷു വാ സ്വപേത് .. 3..
നാത്യർഥം സുഖദുഃഖാഭ്യാം ശരീരമുപതായേത് .
സ്തൂയമാനോ ന തുഷേത നിന്ദിതോ ന ശപേത്പരാൻ .. 4..
ബ്രഹ്മചര്യേണ സന്തിഷ്ഠേദപ്രമാദേന മസ്കരീ .
ദർശനം സ്പർശനം കേലിഃ കീർതനം ഗുഹ്യഭാഷണം .. 5..
സങ്കൽപോഽധ്യവസായശ്ച ക്രിയാന്നിർവൃത്തിരേവ ച .
ഏതന്മൈഥുനമഷ്ടാംഗം പ്രവദന്തി മനീഷിണഃ .. 6..
വിപരീതം ബ്രഹ്മചര്യമനുഷ്ഠേയം മുമുക്ഷുഭിഃ .
യജ്ജഗദ്ഭാസകം ഭാനം നിത്യം ഭാതി സ്വതഃ സ്ഫുരത് .. 7..
സ ഏവ ജഗതഃ സാക്ഷീ സർവാത്മാ വിമലാകൃതിഃ .
പ്രതിഷ്ഠാ സർവഭൂതാനാം പ്രജ്ഞാനഘനലക്ഷണഃ .. 8..
ന കർമണാ ന പ്രജയാ ന ചാന്യേനാപി കേചിത് .
ബ്രഹ്മവേദനമാത്രേണ ബ്രഹ്മാപ്നോത്യേവ മാനവഃ .. 9..
തദ്വിദ്യാ വിഷയം ബ്രഹ്മ സത്യജ്ഞാനസുഖാദ്വയം .
സംസാരേ ച ഗുഹാവാച്യേ മായാജ്ഞാനാദിസഞ്ജ്ഞകേ .. 10..
നിഹിതം ബ്രഹ്മ യോ വേദ പരമേ വ്യോമ്നി സഞ്ജ്ഞിതേ .
സോഽശ്നുതേ സകലാൻകാമാൻക്രമേണൈവ ദ്വിജോത്തമഃ .. 11..
പ്രത്യഗാത്മാനമജ്ഞാനമായാശക്തേശ്ച സാക്ഷിണം .
ഏകം ബ്രഹ്മാഹമസ്മീതി ബ്രഹ്മൈവ ഭവതി സ്വയം .. 12..
ബ്രഹ്മഭൂതാത്മനസ്തസ്മാദേതസ്മാച്ഛ്ക്തിമിശ്രിതാത് .
അപഞ്ചീകൃത ആകാശസംഭൂതോ രജ്ജുസർപവത് .. 13..
ആകാശാദ്വായുസഞ്ജ്ഞസ്തു സ്പർശോഽപഞ്ചീകൃതഃ പുനഃ .
വായോരഗ്നിസ്തഥാ ചാഗ്നേരാപ അദ്ഭ്യോ വസുന്ധരാ .. 14..
താനി ഭൂതാനി സൂക്ഷ്മാണി പഞ്ചീകൃത്യേശ്വരസ്തദാ .
തേഭ്യ ഏവ വിസൃഷ്ടം തദ്ബ്രഹ്മാണ്ഡാദി ശിവേന ഹ .. 15..
ബ്രഹ്മാണ്ഡസ്യോദരേ ദേവാ ദാനവാ യക്ഷകിന്നരാഃ .
മനുഷ്യാഃ പശുപക്ഷ്യാദ്യാസ്തത്തത്കർമാനുസാരതഃ .. 16..
അസ്ഥിസ്നായ്വാദിരൂപോഽയം ശരീരം ഭാതി ദേഹിനാം .
യോഽയമന്നമയോ ഹ്യാത്മാ ഭാതി സർവശരീരിണഃ .. 17..
തതഃ പ്രാണമയോ ഹ്യാത്മാ വിഭിന്നശ്ചാന്തരഃ സ്ഥിതഃ .
തതോ വിജ്ഞാന ആത്മാ തു തതോഽന്യശ്ചാന്തരഃ സ്വതഃ .. 18..
ആനന്ദമയ ആത്മാ തു തതോഽന്യശ്ചാന്തരസ്ഥിതഃ .
യോഽയമന്നമയഃ സോഽയം പൂർണഃ പ്രാണമയേന തു .. 19..
മനോമയേന പ്രാണോഽപി തഥാ പൂർണഃ സ്വഭാവതഃ .
തഥാ മനോമയോ ഹ്യാത്മാ പൂർണോ ജ്ഞാനമയേന തു .. 20..
ആനന്ദേന സദാ പൂർണഃ സദാ ജ്ഞാനമയഃ സുഖം .
തഥാനന്ദമയശ്ചാപി ബ്രഹ്മണോഽന്യേന സാക്ഷിണാ .. 21..
സർവാന്തരേണ പൂർണശ്ച ബ്രഹ്മ നാന്യേന കേനചിത് .
യദിദം ബ്രഹ്മപുച്ഛാഖ്യം സത്യജ്ഞാനദ്വയാത്മകം .. 22..
സാരമേവ രസം ലബ്ധ്വാ സാക്ഷാദ്ദേഹീ സനാതനം .
സുഖീ ഭവതി സർവത്ര അന്യഥാ സുഖതാ കുതഃ .. 23..
അസത്യസ്മിൻപരാനന്ദേ സ്വാത്മഭൂതേഽഖിലാത്മനാം .
കോ ജീവതി നരോ ജന്തുഃ കോ വാ നിത്യം വിചേഷ്ടതേ .. 24..
തസ്മാത്സർവാത്മനാ ചിത്തേ ഭാസമാനോ ഹ്യസൗ നരഃ .
ആനന്ദയതി ദുഃഖാഢ്യം ജീവാത്മാനം സദാ ജനഃ .. 25..
യദാ ഹ്യേവൈഷ ഏതസ്മിന്നദൃശ്യത്വാദിലക്ഷണേ .
നിർഭേദം പരമാദ്വൈതം വിന്ദതേ ച മഹായതിഃ .. 26..
തദേവാഭയമത്യന്തകല്യാണം പരമാമൃതം .
സദ്രൂപം പരമം ബ്രഹ്മ ത്രിപരിച്ഛേദവർജിതം .. 27..
യദാ ഹ്യേവൈഷ ഏതസ്മിന്നൽപമപ്യന്തരം നരഃ .
വിജാനാതി തദാ തസ്യ ഭയം സ്യാന്നാത്ര സംശയഃ .. 28..
അസ്യൈവാനന്ദകോശേന സ്തംബാന്താ വിഷ്ണുപൂർവകാഃ .
ഭവന്തി സുഖിനോ നിത്യം താരതമ്യക്രമേണ തു .. 29..
തത്തത്പദവിരക്തസ്യ ശ്രോത്രിയസ്യ പ്രസാദിനഃ .
സ്വരൂപഭൂത ആനന്ദഃ സ്വയം ഭാതി പരേ യഥാ .. 30..
നിമിത്തം കിഞ്ചിദാശ്രിത്യ ഖലു ശബ്ദഃ പ്രവർതതേ .
യതോ വാചോ നിവർതന്തേ നിമിത്താനാമഭവതഃ .. 31..
നിർവിശേഷേ പരാനന്ദേ കഥം ശബ്ദഃ പ്രവർതതേ .
തസ്മാദേതന്മനഃ സൂക്ഷ്മം വ്യാവൃതം സർവഗോചരം .. 32..
യസ്മാച്ഛ്രോത്രത്വഗക്ഷ്യാദിഖാദികർമേന്ദ്രിയാണി ച .
വ്യാവൃത്താനി പരം പ്രാപ്തും ന സമർഥാനി താനി തു .. 33..
തദ്ബ്രഹ്മാനന്ദമദ്വന്ദ്വം നിർഗുണം സത്യചിദ്ഘനം .
വിദിത്വാ സ്വാത്മരൂപേണ ന ബിഭേതി കുതശ്ചന .. 34..
ഏവം യസ്തു വിജാനാതി സ്വഗുരോരുപദേശതഃ .
സ സാധ്വാസാധുകർമഭ്യാം സദാ ന തപതി പ്രഭുഃ .. 35..
താപ്യതാപകരൂപേണ വിഭാതമഖിലം ജഗത് .
പ്രത്യഗാത്മതയാ ഭാതി ജ്ഞാനാദ്വേദാന്തവാക്യജാത് .. 36..
ശുദ്ധമീശ്വരചൈതന്യം ജീവചൈതന്യമേവ ച .
പ്രമാതാ ച പ്രമാണം ച പ്രമേയം ച ഫലം തഥാ .. 37..
ഇതി സപ്തവിധം പ്രോക്തം ഭിദ്യതേ വ്യവഹാരതഃ .
മായോപാധിവിനിർമുക്തം ശുദ്ധമിത്യഭിധീയതേ .. 38..
മായാസംബന്ധതശ്ചേശോ ജീവോഽവിദ്യാവശസ്തഥാ .
അന്തഃകരണസംബന്ധാത്പ്രമാതേത്യഭിധീയതേ .. 39..
തഥാ തദ്വൃത്തിസംബന്ധാത്പ്രമാണമിതി കഥ്യതേ .
അജ്ഞാതമപി ചൈതന്യം പ്രമേയമിതി കഥ്യതേ .. 40..
തഥാ ജ്ഞാതം ച ചൈതന്യം ഫലമിത്യഭിധീയതേ .
സർവോപാധിവിനിർമുക്തം സ്വാത്മാനം ഭാവയേത്സുധീഃ .. 41..
ഏവം യോ വേദ തത്ത്വേന ബ്രഹ്മഭൂയായ കൽപതേ .
സർവവേദാന്തസിദ്ധാന്തസാരം വച്മി യഥാർഥതഃ .. 42..
സ്വയം മൃത്വാ സ്വയം ഭൂത്വാ സ്വയമേവാവശിഷ്യതേ .. ഇത്യുപനിഷത് ..
ഓം സഹനാവവതു സഹ നൗ ഭുനക്തു സഹ വീര്യം കരവാവഹൈ ..
തേജസ്വിനാവധീതമസ്തു മാ വിദ്വിഷാവഹൈ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ .. ഹരിഃ ഓം തത്സത് ..
ഇതി കഠരുദ്രോപനിഷത്സമാപ്താ ..