മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം27

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം27

1 [സ്]
     തസ്മിൻ പ്രവൃത്തേ സംഗ്രാമേ നരവാജി ഗജക്ഷയേ
     ശകുനിഃ സൗബലോ രാജൻ സഹദേവം സമഭ്യയാത്
 2 തതോ ഽസ്യാപതതസ് തൂർണം സഹദേവഃ പ്രതാപവാൻ
     ശരൗഘാൻ പ്രേഷയാം ആസ പതംഗാൻ ഇവ ശീഘ്രഗാൻ
     ഉലൂകശ് ച രണേ ഭീമം വിവ്യാധ ദശഭിഃ ശരൈഃ
 3 ശകുനിസ് തു മഹാരാജ ഭീമം വിദ്ധ്വാ ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
     സായകാനാം നവത്യാ വൈ സഹദേവം അവാകിരത്
 4 തേ ശൂരാഃ സമരേ രാജൻ സമാസാദ്യ പരസ്പരം
     വിവ്യധുർ നിശിതൈർ ബാണൈഃ കങ്കബർഹിണ വാജിതൈഃ
     സ്വർണപുംഖൈഃ ശിലാ ധൗതൈർ ആ കർണാത് പ്രഹിതൈഃ ശരൈഃ
 5 തേഷാം ചാപാ ഭുജോത്സൃഷ്ടാ ശരവൃഷ്ടിർ വിശാം പതേ
     ആച്ഛാദയദ് ദിശഃ സർവാ ധാരാഭിർ ഇവ തോയദഃ
 6 തതഃ ക്രുദ്ധോ രണേ ഭീമഃ സഹദേവശ് ച ഭാരത
     ചേരതുഃ കദനം സംഖ്യേ കുർവന്തൗ സുമഹാബലൗ
 7 താഭ്യാം ശരശതൈശ് ഛന്നം തദ് ബലം തവ ഭാരത
     അന്ധകാരം ഇവാകാശം അഭവത് തത്ര തത്ര ഹ
 8 അശ്വൈർ വിപരിധാവദ്ഭിഃ ശരച് ഛന്നൈർ വിശാം പതേ
     തത്ര തത്ര കൃതോ മാർഗോ വികർഷദ്ഭിർ ഹതാൻ ബഹൂൻ
 9 നിഹതാനാം ഹയാനാം ച സഹൈവ ഹയയോധിഭിഃ
     വർമഭിർ വിനികൃത്തൈശ് ച പ്രാസൈശ് ഛിന്നൈശ് ച മാരിഷ
     സഞ്ഛന്നാ പൃഥിവീ ജജ്ഞേ കുസുമൈഃ ശബലാ ഇവ
 10 യോധാസ് തത്ര മഹാരാജ സമാസാദ്യ പരസ്പരം
    വ്യചരന്ത രണേ ക്രുദ്ധാ വിനിഘ്നന്തഃ പരസ്പരം
11 ഉദ്വൃത്തനയനൈ രോഷാത് സന്ദഷ്ടൗഷ്ഠ പുടൈർ മുഖൈഃ
    സകുണ്ഡലൈർ മഹീ ഛന്നാ പദ്മകിഞ്ജൽക സംനിഭൈഃ
12 ഭുജൈശ് ഛിനൈർ മഹാരാജ നാഗരാജകരോപമൈഃ
    സാംഗദൈഃ സതനുത്രൈശ് ച സാസി പ്രാസപരശ്വധൈഃ
13 കബന്ധൈർ ഉത്ഥിതൈശ് ഛിന്നൈർ നൃത്യദ്ഭിശ് ചാപരൈർ യുധി
    ക്രവ്യാദഗണസങ്കീർണാ ഘോരാഭുത് പൃഥിവീ വിഭോ
14 അൽപാവശിഷ്ടേ സൈന്യേ തു കൗരവേയാൻ മഹാഹവേ
    പ്രഹൃഷ്ടാഃ പാണ്ഡവാ ഭൂത്വാ നിന്യിരേ യമസാദനം
15 ഏതസ്മിന്ന് അന്തരേ ശൂരഃ സൗബലേയഃ പ്രതാപവാൻ
    പ്രാസേന സാഹദേവസ്യ ശിരസി പ്രാഹരദ് ഭൃശം
    സ വിഹ്വലോ മഹാരാജ രഥോപസ്ഥ ഉപാവിശത്
16 സഹദേവം തഥാ ദൃഷ്ട്വാ ഭീമസേനഃ പ്രതാപവാൻ
    സർവസൈന്യാനി സങ്ക്രുദ്ധോ വാരയാം ആസ ഭാരത
17 നിർബിഭേദ ച നാരാചൈഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
    വിനിർഭിദ്യാകരോച് ചൈവ സിംഹനാദം അരിന്ദമ
18 തേന ശബ്ദേന വിത്രസ്താഃ സർവേ സഹയവാരണാഃ
    പ്രാദ്രവൻ സഹസാ ഭീതാഃ ശകുനേശ് ച പദാനുഗാഃ
19 പ്രഭഗ്നാൻ അഥ താൻ ദൃഷ്ട്വാ രാജാ ദുര്യോധനോ ഽബ്രവീത്
    നിവർതധ്വം അധർമജ്ഞാ യുധ്യധ്വം കിം സൃതേന വഃ
20 ഇഹ കീർതിം സമാധായ പ്രേത്യ ലോകാൻ സമശ്നുതേ
    പ്രാണാഞ് ജഹാതി യോ വീരോ യുധി പൃഷ്ഠം അദർശയൻ
21 ഏവം ഉക്താസ് തു തേ രാജ്ഞാ സൗബലസ്യ പദാനുഗാഃ
    പാണ്ഡവാൻ അഭ്യവർതന്ത മൃത്യും കൃത്വാ നിവർതനം
22 ദ്രവദ്ഭിസ് തത്ര രാജേന്ദ്ര കൃതഃ ശബ്ദോ ഽതിദാരുണഃ
    ക്ഷുബ്ധസാഗരസങ്കാശഃ ക്ഷുഭിതഃ സർവതോ ഽഭവത്
23 താംസ് തദാപതതോ ദൃഷ്ട്വാ സൗബലസ്യ പദാനുഗാൻ
    പ്രത്യുദ്യയുർ മഹാരാജ പാണ്ഡവാ വിജയേ വൃതാഃ
24 പ്രത്യാശ്വസ്യ ച ദുർധർഷഃ സഹദേവോ വിശാം പതേ
    ശകുനിം ദശഭിർ വിദ്ധ്വാ ഹയാംശ് ചാസ്യ ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
    ധനുശ് ചിച്ഛേദ ച ശരൈഃ സൗബലസ്യ ഹസന്ന് ഇവ
25 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ ശകുനിർ യുദ്ധദുർമദഃ
    വിവ്യാധ നകുലം ഷഷ്ട്യാ ഭീമസേനം ച സപ്തഭിഃ
26 ഉലൂകോ ഽപി മഹാരാജ ഭീമം വിവ്യാധ സപ്തഭിഃ
    സഹദേവം ച സപ്തത്യാ പരീപ്സൻ പിതരം രണേ
27 തം ഭീമസേനഃ സമരേ വിവ്യാധ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    ശകുനിം ച ചതുഃഷഷ്ട്യാ പാർശ്വസ്ഥാംശ് ച ത്രിഭിസ് ത്രിഭിഃ
28 തേ ഹന്യമാനാ ഭീമേന നാരാചൈസ് തൈലപായിതൈഃ
    സഹദേവം രണേ ക്രുദ്ധാശ് ഛാദയഞ് ശരവൃഷ്ടിഭിഃ
    പർവതം വാരിധാരാഭിഃ സവിദ്യുത ഇവാംബുദാഃ
29 തതോ ഽസ്യാപതതഃ ശൂരഃ സഹദേവഃ പ്രതാപവാൻ
    ഉലൂകസ്യ മഹാരാജ ഭല്ലേനാപാഹരച് ഛിരഃ
30 സ ജഗാമ രഥാദ് ഭൂമിം സഹദേവേന പാതിതഃ
    രുധിരാപ്ലുത സർവാംഗോ നന്ദയൻ പാണ്ഡവാൻ യുധി
31 പുത്രം തു നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ ശകുനിസ് തത്ര ഭാരത
    സാശ്രുകണ്ഠോ വിനിഃശ്വസ്യ ക്ഷത്തുർ വാക്യം അനുസ്മരൻ
32 ചിന്തയിത്വാ മുഹൂർതം സബാഷ്പപൂർണേക്ഷണഃ ശ്വസൻ
    സഹദേവം സമാസാദ്യ ത്രിഭിർ വിവ്യാധ സായകൈഃ
33 താൻ അപാസ്യ ശരാൻ മുക്താഞ് ശരസംഘൈഃ പ്രതാപവാൻ
    സഹദേവോ മഹാരാജ ധനുശ് ചിച്ഛേദ സംയുഗേ
34 ഛിന്നേ ധനുഷി രാജേന്ദ്ര ശകുനിഃ സൗബലസ് തദാ
    പ്രഗൃഹ്യ വിപുലം ഖഡ്ഗം സഹദേവായ പ്രാഹിണോത്
35 തം ആപതന്തം സഹസാ ഘോരരൂപം വിശാം പതേ
    ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ സമരേ സൗബലസ്യ ഹസന്ന് ഇവ
36 അസിം ദൃഷ്ട്വാ ദ്വിധാ ഛിന്നം പ്രഗൃഹ്യ മഹതീം ഗദാം
    പ്രാഹിണോത് സഹസേവായ സാ മോഘാ ന്യപതദ് ഭുവി
37 തതഃ ശക്തിം മഹാഘോരാം കാലരാത്രിം ഇവോദ്യതാം
    പ്രേഷയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധഃ പാണ്ഡവം പ്രതി സൗബലഃ
38 താം ആപതന്തീം സഹസാ ശരൈഃ കാഞ്ചനഭൂഷണൈഃ
    ത്രിധാ ചിച്ഛേദ സമരേ സഹദേവോ ഹസന്ന് ഇവ
39 സാ പപാത ത്രിധാ ഛിന്നാ ഭൂമൗ കനകഭൂഷണാ
    ശീര്യമാണാ യഥാ ദീപ്താ ഗഗനാദ് വൈ ശതഹ്രദാ
40 ശക്തിം വിനിഹതാം ദൃഷ്ട്വാ സൗബലം ച ഭയാർദിതം
    ദുദ്രുവുസ് താവകാഃ സർവേ ഭയേ ജാതേ സസൗബലാഃ
41 അഥോത്ക്രുഷ്ടം മഹദ് ധ്യാസീത് പാണ്ഡവൈർ ജിതകാശിഭിഃ
    ധാർതരാഷ്ട്രാസ് തതഃ സർവേ പ്രായശോ വിമുഖാഭവൻ
42 താൻ വൈ വിമനസോ ദൃഷ്ട്വാ മാദ്രീപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    ശരൈർ അനേകസാഹസ്രൈർ വാരയാം ആസ സംയുഗേ
43 തതോ ഗാന്ധാരകൈർ ഗുപ്തം പൃഷ്ഠൈർ അശ്വൈർ ജയേ ധൃതം
    ആസസാദ രണേ യാന്തം സഹദേവോ ഽഥ സൗബലം
44 സ്വം അംശം അവശിഷ്ടം സ സംസ്മൃത്യ ശകുനിം നൃപ
    രഥേന കാഞ്ചനാംഗേന സഹദേവഃ സമഭ്യയാത്
    അധിജ്യം ബലവത് കൃത്വാ വ്യാക്ഷിപൻ സുമഹദ് ധനുഃ
45 സ സൗബലം അഭിദ്രുത്യ ഗൃധ്രപത്രൈഃ ശിലാശിതൈഃ
    ഭൃശം അഭ്യഹനത് ക്രുദ്ധസ് തോത്ത്രൈർ ഇവ മഹാദ്വിപം
46 ഉവാച ചൈനം മേധാവീ നിഗൃഹ്യ സ്മാരയന്ന് ഇവ
    ക്ഷത്രധർമേ സ്ഥിതോ ഭൂത്വാ യുധ്യസ്വ പുരുഷോ ഭവ
47 യത് തദാ ഹൃഷ്യസേ മൂഢ ഗ്ലഹന്ന് അക്ഷൈഃ സഭാ തലേ
    ഫലം അദ്യ പ്രപദ്യസ്വ കർമണസ് തസ്യ ദുർമതേ
48 നിഹതാസ് തേ ദുരാത്മാനോ യേ ഽസ്മാൻ അവഹസൻ പുരാ
    ദുര്യോധനഃ കുലാംഗാരഃ ശിഷ്ടസ് ത്വം തസ്യ മാതുലഃ
49 അദ്യ തേ വിഹനിഷ്യാമി ക്ഷുരേണോന്മഥിതം ശിരഃ
    വൃക്ഷാത് ഫലം ഇവോദ്ധൃത്യ ലഗുഡേന പ്രമാഥിനാ
50 ഏവം ഉക്ത്വാ മഹാരാജ സഹദേവോ മഹാബലഃ
    സങ്ക്രുദ്ധോ നരശാർദൂലോ വേഗേനാഭിജഗാമ ഹ
51 അഭിഗമ്യ തു ദുർധർഷഃ സഹദേവോ യുധാം പതിഃ
    വികൃഷ്യ ബലവച് ചാപം ക്രോധേന പ്രഹസന്ന് ഇവ
52 ശകുനിം ദശഭിർ വിദ്ധ്വാ ചതുർഭിശ് ചാസ്യ വാജിനഃ
    ഛത്ത്രം ധ്വജം ധനുശ് ചാസ്യ ഛിത്ത്വാ സിംഹ ഇവാനദത്
53 ഛിന്നധ്വജധനുശ് ഛത്ത്രഃ സഹദേവേന സൗബലഃ
    തതോ വിദ്ധശ് ച ബഹുഭിഃ സർവമർമസു സായകൈഃ
54 തതോ ഭൂയോ മഹാരാജ സഹദേവഃ പ്രതാപവാൻ
    ശകുനേഃ പ്രേഷയാം ആസ ശരവൃഷ്ടിം ദുരാസദാം
55 തതസ് തു ക്രുദ്ധഃ സുബലസ്യ പുത്രോ; മാദ്രീ സുതം സഹദേവം വിമർദേ
    പ്രാസേന ജാംബൂനദഭൂഷണേന; ജിഘാംസുർ ഏകോ ഽഭിപപാത ശീഘ്രം
56 മാദ്രീ സുതസ് തസ്യ സമുദ്യതം തം; പ്രാസം സുവൃത്തൗ ച ഭുജൗ രണാഗ്രേ
    ഭല്ലൈസ് ത്രിഭിർ യുഗപത് സഞ്ചകർത; നനാദ ചോച്ചൈസ് തരസാജിമധ്യേ
57 തസ്യാശു കാരീ സുസമാഹിതേന; സുവർണപുംഖേന ദൃഢായസേന
    ഭല്ലേന സർവാവരണാതിഗേന; ശിരഃ ശരീരാത് പ്രമമാഥ ഭൂയഃ
58 ശരേണ കാർതസ്വരഭൂഷിതേന; ദിവാകരാഭേന സുസംശിതേന
    ഹൃതോത്തമാംഗോ യുധി പാണ്ഡവേന; പപാത ഭൂമൗ സുബലസ്യ പുത്രഃ
59 സ തച്ഛിരോ വേഗവതാ ശരേണ; സുവർണപുംഖേന ശിലാശിതേന
    പ്രാവേരയത് കുപിതഃ പാണ്ഡുപുത്രോ; യത് തത് കുരൂണാം അനയസ്യ മൂലം
60 ഹൃതോത്തമാംഗം ശകുനിം സമീക്ഷ്യ; ഭൂമൗ ശയാനം രുധിരാർദ്രഗാത്രം
    യോധാസ് ത്വദീയാ ഭയനഷ്ട സത്ത്വാ; ദിശഃ പ്രജഗ്മുഃ പ്രഗൃഹീതശസ്ത്രാഃ
61 വിപ്രദ്രുതാഃ ശുഷ്കമുഖാ വിസഞ്ജ്ഞാ; ഗാണ്ഡീവഘോഷേണ സമാഹതാശ് ച
    ഭയാർദിതാ ഭഗ്നരഥാശ്വനാഗാഃ; പദാതയശ് ചൈവ സധാർതരാഷ്ട്രാഃ
62 തതോ രഥാച് ഛകുനിം പാതയിത്വാ; മുദാന്വിതാ ഭാരത പാണ്ഡവേയാഃ
    ശംഖാൻ പ്രദധ്മുഃ സമരേ പ്രഹൃഷ്ടാഃ; സകേശവാഃ സൈങ്കികാൻ ഹർഷയന്തഃ
63 തം ചാപി സർവേ പ്രതിപൂജയന്തോ; ഹൃഷ്ടാ ബ്രുവാണാഃ സഹദേവം ആജൗ
    ദിഷ്ട്യാ ഹതോ നൈകൃതികോ ദുരാത്മാ; സഹാത്മജോ വീര രണേ ത്വയേതി