മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം10

←അധ്യായം9

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം10

അധ്യായം11→

1 [സ്]
     തസ്മിൻ വിലുലിതേ സൈന്യേ വധ്യമാനേ പരസ്പരം
     ദ്രവമാണേഷു യോധേഷു നിനദത്സു ച ദന്തിഷു
 2 കൂജതാം സ്തനതാം ചൈവ പദാതീനാം മഹാഹവേ
     വിദ്രുതേഷു മഹാരാജ ഹയേഷു ബഹുധാ തദാ
 3 പ്രക്ഷയേ ദാരുണേ ജാതേ സംഹാരേ സർവദേഹിനാം
     നാനാശസ്ത്രസമാവാപേ വ്യതിഷക്ത രഥദ്വിപേ
 4 ഹർഷണേ യുദ്ധശൗണ്ഡാനാം ഭീരൂണാം ഭയവർധനേ
     ഗാഹമാനേഷു യോധേഷു പരസ്പരവധൈഷിഷു
 5 പ്രാണാദാനേ മഹാഘോരേ വർതമാനേ ദുരോദരേ
     സംഗ്രാമേ ഘോരരൂപേ തു യമ രാഷ്ട്രവിവർധനേ
 6 പാണ്ഡവാസ് താവകം സൈന്യം വ്യധമൻ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
     തഥൈവ താവകാ യോധാ ജഗ്നുഃ പാണ്ഡവസൈനികാൻ
 7 തസ്മിംസ് തഥാ വർതമാനേ യുദ്ധേ ഭീരു ഭയാവഹേ
     പൂർവാഹ്ണേ ചൈവ സമ്പ്രാപ്തേ ഭാസ്കരോദയനം പ്രതി
 8 ലബ്ധലക്ഷാഃ പരേ രാജൻ രക്ഷിതാശ് ച മഹാത്മനാ
     അയോധയംസ് തവ ബലം മൃത്യും കൃത്വാ നിവർതനം
 9 ബലിഭിഃ പാണ്ഡവൈർ ദൃപ്തൈർ ലബ്ധലക്ഷൈഃ പ്രഹാരിഭിഃ
     കൗരവ്യ് അസീദത് പൃതനാ മൃഗീവാഗ്നിസമാകുലാ
 10 താം ദൃഷ്ട്വാ സീദതീം സേനാം പങ്കേ ഗാം ഇവ ദുർബലാം
    ഉജ്ജിഹീർഷുസ് തദാ ശല്യഃ പ്രായത് പാണ്ഡുചമൂം പ്രതി
11 മദ്രരാജസ് തു സങ്ക്രുദ്ധോ ഗൃഹീത്വാ ധനുർ ഉത്തമം
    അഭ്യദ്രവത സംഗ്രാമേ പാണ്ഡവാൻ ആതതായിനഃ
12 പാണ്ഡവാശ് ച മഹാരാജ സമരേ ജിതകാശിനഃ
    മദ്രരാജം സമാസാദ്യ വിവ്യധുർ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
13 തതഃ ശരശതൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ മദ്രരാജോ മഹാബലഃ
    അർദയാം ആസ താം സേനാം ധർമരാജസ്യ പശ്യതഃ
14 പ്രാദുരാസംസ് തതോ രാജൻ നാനാരൂപണ്യ് അനേകശഃ
    ചചാല ശബ്ദം കുർവാണാ മഹീ ചാപി സപർവതാ
15 സദണ്ഡ ശൂലാ ദീപ്താഗ്രാഃ ശീര്യമാണാഃ സമന്തതഃ
    ഉൽകാ ഭൂമിം ദിവഃ പേതുർ ആഹത്യ രവിമണ്ഡലം
16 മൃഗശ് ച മാഹിഷാശ് ചാപി പക്ഷിണശ് ച വിശാം പതേ
    അപസവ്യം തദാ ചക്രുഃ സേനാം തേ ബഹുശോ നൃപ
17 തതസ് തദ് യുദ്ധം അത്യുഗ്രം അഭവത് സംഘചാരിണാം
    തഥ സർവാണ്യ് അനീകാനി സംനിപത്യ ജനാധിപ
    അഭ്യയുഃ കൗരവാ രാജൻ പാണ്ഡവാനാം അനീകിനീം
18 ശല്യസ് തു ശരവർഷേണ വർഷന്ന് ഇവ സഹസ്രദൃക്
    അഭ്യവർഷദ് അദീനാത്മാ കുന്തീപുത്രം യുധിഷ്ഠിരം
19 ഭീമസേനം ശരൈശ് ചാപി രുക്മപുംഖൈഃ ശിലാശിതഃ
    ദ്രൗപദേയാംസ് തഥാ സർവാൻ മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
20 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം ച ശൈനേയം ശിഖണ്ഡിനം അഥാപി ച
    ഏകൈകം ദശഭിർ ബാണൈർ വിവ്യാധ ച മഹാബലഃ
    തതോ ഽസൃജദ് ബാണവർഷം ഘർമാന്തേ മഘവാൻ ഇവ
21 തതഃ പ്രഭദ്രകാ രാജൻ സോമകാശ് ച സഹസ്രശഃ
    പതിതാഃ പാത്യമാനാശ് ച ദൃശ്യന്തേ ശല്യ സായകൈഃ
22 ഭ്രമരാണാം ഇവ വ്രാതാഃ ശലഭാനാം ഇവ വ്രജാഃ
    ഹ്രാദിന്യ ഇവ മേഘേഭ്യഃ ശല്യസ്യ ന്യപതഞ് ശരാഃ
23 ദ്വിരദാസ് തുരഗാശ് ചാർതാഃ പത്തയോ രഥിനസ് തഥാ
    ശല്യസ്യ ബാണൈർ ന്യപതൻ ബഭ്രമുർ വ്യനദംസ് തഥാ
24 ആവിഷ്ട ഇവ മദ്രേശോ മന്യുനാ പൗരുഷേണ ച
    പ്രാച്ഛാദയദ് അരീൻ സംഖ്യേ കാലസൃഷ്ട ഇവാന്തകഃ
    വിനർദമാനോ മദ്രേശോ മേഘഹ്രാദോ മഹാബലഃ
25 സ വധ്യമാനാ ശല്യേന പാണ്ഡവാനാം അനീകിനീ
    അജാതശത്രും കൗന്തേയം അഭ്യധാവദ് യുധിഷ്ഠിരം
26 താം സമർപ്യ തതഃ സംഖ്യേ ലഘുഹസ്തഃ ശിതൈഃ ശരൈഃ
    ശരവർഷേണ മഹതാ യുധിഷ്ഠിരം അപീഡയത്
27 തം ആപതന്തം പത്ത്യശ്വൈഃ ക്രുദ്ധോ രാജാ യുധിഷ്ഠിരഃ
    അവാരയച് ഛരൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ മത്തം ദ്വിപം ഇവാങ്കുശൈഃ
28 തസ്യ ശല്യഃ ശരം ഘോരം മുമോചാശീവിഷോപമം
    സോ ഽഭ്യവിധ്യൻ മഹാത്മാനം വേഗേനാഭ്യപതച് ച ഗാം
29 തതോ വൃകോദരഃ ക്രുദ്ധഃ ശല്യം വിവ്യാധ സപ്തഭിഃ
    പഞ്ചഭിഃ സഹദേവസ് തു നകുലോ ദശഭിഃ ശരൈഃ
30 ദ്രൗപദേയാശ് ച ശത്രുഘ്നം ശൂരം ആർതായനിം ശരൈഃ
    അഭ്യവർഷൻ മഹാഭാഗം മേഘാ ഇവ മഹീധരം
31 തതോ ദൃഷ്ട്വാ തുദ്യമാനം ശല്യം പാർഥൈഃ സമന്തതഃ
    കൃതവർമാ കൃപശ് ചൈവ സങ്ക്രുദ്ധാവ് അഭ്യധാവതാം
32 ഉലൂകശ് ച പതത്രീ ച ശകുനിശ് ചാപി സൗബലഃ
    സ്മയമാനശ് ച ശനകൈർ അശ്വത്ഥാമാ മഹാരഥഃ
    തവ പുത്രാശ് ച കാർത്സ്ന്യേന ജുഗുപുഃ ശല്യം ആഹവേ
33 ഭീമസേനം ത്രിഭിർ വിദ്ധ്വാ കൃതവർമാ ശിലീമുഖൈഃ
    ബാണവർണേണ മഹതാ ക്രുദ്ധ രൂപം അവാരയത്
34 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം കൃപഃ ക്രുദ്ധോ ബാണവർണൈർ അപീഡയത്
    ദ്രൗപദേയാംശ് ച ശകുനിർ യമൗ ച ദ്രൗണിർ അഭ്യയാത്
35 ദുര്യോധനോ യുധാം ശ്രേഷ്ഠാവ് ആഹവേ കേശവാർജുനൗ
    സമഭ്യയാദ് ഉഗ്രതേജാഃ ശരൈശ് ചാഭ്യഹനദ് ബലീ
36 ഏവം ദ്വന്ദ്വ ശതാന്യ് ആസംസ് ത്വദീയാനാം പരിഃ സഹ
    ഘോരരൂപാണി ചിത്രാണി തത്ര തത്ര വിശാം പതേ
37 ഋശ്യ വർണാഞ് ജഘാനാശ്വാൻ ഭോജോ ഭീമസ്യ സംയുഗേ
    സോ ഽവതീര്യ രഥോപസ്ഥാദ് ധതാശ്വഃ പാണ്ഡുനന്ദനഃ
    കാലോ ദണ്ഡം ഇവോദ്യമ്യ ഗദാപാണിർ അയുധ്യത
38 പ്രമുഖേ സഹദേവസ്യ ജഘാനാശ്വാംശ് ച മദ്രരാട്
    തതഃ ശല്യസ്യ തനയം സഹദേവോ ഽസിനാവധീത്
39 ഗൗതമഃ പുനർ ആചാര്യോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം അയോധയത്
    അസംഭ്രാന്തം അസംഭ്രാന്തോ യത്നവാൻ യത്നവത്തരം
40 ദ്രൗപദേയാംസ് തഥാ വീരാൻ ഏകൈകം ദശഭിഃ ശരൈഃ
    അവിധ്യദ് ആചാര്യ സുതോ നാതിക്രുദ്ധഃ സ്മയന്ന് ഇവ
41 ശല്യോ ഽപി രാജൻ സങ്ക്രുദ്ധോ നിഘ്നൻ സോമക പാണ്ഡവാൻ
    പുനർ ഏവ ശിതൈർ ബാണൈർ യുധിഷ്ഠിരം അപീഡയത്
42 തസ്യ ഭീമോ രണേ ക്രുദ്ധഃ സന്ദഷ്ട ദശനച് ഛദഃ
    വിനാശായാഭിസന്ധായ ഗദാം ആദത്ത വീര്യവാൻ
43 യമദണ്ഡപ്രതീകാശാം കലരാത്രിം ഇവോദ്യതാം
    ഗജവാജിമനുഷ്യാണാം പ്രാണാന്ത കരണീം അപി
44 ഹേമപട്ട പരിക്ഷിപ്താം ഉൽകാം പ്രജ്വലിതാം ഇവ
    ശൈക്യാം വ്യാലീം ഇവാത്യുഗ്രാം വജ്രകൽപാം അയോ മയീം
45 ചന്ദനാഗുരുപങ്കാക്താം പ്രമദാം ഈപ്സിതാം ഇവ
    വസാ മേദോ മൃഗാദിഗ്ധാം ജിഹ്വാം വൈവസ്വതീം ഇവ
46 പടു ഘണ്ടാ രവ ശതാം വാസവീം അശനീം ഇവ
    നിർമുക്താശീവിഷാകാരാം പൃക്താം ഗജമദൈർ അപി
47 ത്രാസനീം രിപുസൈന്യാനാം സ്വസൈന്യപരിഹർഷിണീം
    മനുഷ്യലോകേ വിഖ്യാതാം ഗിരിശൃംഗവിദാരിണീം
48 യയാ കൗലാസ ഭവനേ മഹേശ്വര സഖം ബലീ
    ആഹ്വയാം ആസ കൗന്തേയഃ സങ്ക്രുദ്ധം അലകാധിപം
49 യയാ മായാവിനോ ദൃപ്താൻ സുബഹൂൻ ധനദാലയേ
    ജഘാന ഗുഹ്യകാൻ ക്രുദ്ധോ മന്ദാരാർഥേ മഹാബലഃ
    നിവാര്യമാണോ ബഹുഭിർ ദ്രൗപദ്യാഃ പ്രിയം ആസ്ഥിതഃ
50 താം വജ്രം മണിരത്നൗഘാം അഷ്ടാശ്രിം വജ്രഗൗരവാം
    സമുദ്യമ്യ മഹാബാഹുഃ ശല്യം അഭ്യദ്ദ്രവദ് രണേ
51 ഗദയാ യുദ്ധകുശലസ് തയാ ദാരുണനാദയാ
    പോഠയാം ആസ ശല്യസ്യ ചതുരോ ഽശ്വാൻ മഹാജവാൻ
52 തതഃ ശല്യോ രണേ ക്രുദ്ധഃ പീനേ വക്ഷസി തോമരം
    നിചഖാന നദൻ വീരോ വർമ ഭിത്ത്വാ ച സോ ഽഭ്യഗാത്
53 വൃകോദരസ് ത്വ് അസ്മഭ്രാതസ് തം ഏവോദ്ധൃത്യ തോമരം
    യന്താരം മദ്രരാജസ്യ നിർബിഭേദ തതോ ഹൃദി
54 സ ഭിന്നവർമാ രുധിരം വമൻ വിത്രസ്തമാനസഃ
    പപാതാഭിമുഹോ ദീനോ മദ്രരാജസ് ത്വ് അപാക്രമത്
55 കൃതപ്രതികൃതം ദൃഷ്ട്വാ ശല്യോ വിസ്മിതമാനസഃ
    ഗദാം ആശ്രിത്യ ധീരാത്മാ പ്രത്യമിത്രം അവൈക്ഷത
56 തതഃ സുമനസഃ പാർഥാ ഭീമസേനം അപൂജയൻ
    തദ് ദൃഷ്ട്വാ കർമസംഗ്രാമേ ഘോരം അക്ലിഷ്ടകർമണഃ