മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം/അധ്യായം1

മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം1

1 [ജ്]
     കഥം വിരാടനഗരേ മമ പൂർവപിതാമഹാഃ
     അജ്ഞാതവാസം ഉഷിതാ ദുര്യോധന ഭയാർദിതാഃ
2 തഥാ തു സ വരാംൽ ലബ്ധ്വാ ധർമാധർമഭൃതാം വരഃ
     ഗത്വാശ്രമം ബ്രാഹ്മണേഭ്യ ആചഖ്യൗ സർവം ഏവ തത്
3 കഥയിത്വാ തു തത് സർവം ബ്രാഹ്മണേഭ്യോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     അരണീ സഹിതം തസ്മൈ ബ്രാഹ്മണായ ന്യവേദയത്
4 തതോ യുധിഷ്ഠിരോ രാജാ ധർമപുത്രോ മഹാമനാഃ
     സംനിവർത്യാനുജാൻ സർവാൻ ഇതി ഹോവാച ഭാരത
5 ദ്വാദശേമാനി വർഷാണി രാഷ്ട്രാദ് വിപ്രോഷിതാ വയം
     ത്രയോദശോ ഽയം സമ്പ്രാപ്തഃ കൃച്ഛ്രഃ പരമദുർവസഃ
6 സ സാധു കൗന്തേയ ഇതോ വാസം അർജുന രോചയ
     യത്രേമാ വസതീഃ സർവാ വസേമാവിദിതാഃ പരൈഃ
7 തസ്യൈവ വരദാനേന ധർമസ്യ മനുജാധിപ
     അജ്ഞാതാ വിചരിഷ്യാമോ നരാണാ ഭരതർഷഭ
8 കിം തു വാസായ രാഷ്ട്രാണി കീർതയിഷ്യാമി കാനി ചിത്
     രമണീയാനി ഗുപ്താനി തേഷാം കിം ചിത് സ്മ രോചയ
9 സന്തി രമ്യാ ജനപദാ ബഹ്വ് അന്നാഃ പരിതഃ കുരൂൻ
     പാഞ്ചാലാശ് ചേദിമത്സ്യാശ് ച ശൂരസേനാഃ പടച്ചരാഃ
     ദശാർണാ നവ രാഷ്ട്രം ച മല്ലാഃ ശാല്വ യുഗന്ധരാഃ
10 ഏതേഷാം കതമോ രാജൻ നിവാസസ് തവ രോചതേ
    വത്സ്യാമോ യത്ര രാജേന്ദ്ര സംവത്സരം ഇമം വയം
11 ഏവം ഏതൻ മഹാബാഹോ യഥാ സ ഭഗവാൻ പ്രഭുഃ
    അബ്രവീത് സർവഭൂതേശസ് തത് തഥാ ന തദ് അന്യഥാ
12 അവശ്യം ത്വ് ഏവ വാസാർഥം രമണീയം ശിവം സുഖം
    സംമന്ത്ര്യ സഹിതൈഃ സർവൈർ ദ്രഷ്ടവ്യം അകുതോഭയം
13 മത്സ്യോ വിരാടോ ബലവാൻ അഭിരക്ഷേത് സ പാണ്ഡവാൻ
    ധർമശീലോ വദാന്യശ് ച വൃദ്ധശ് ച സുമഹാധനഃ
14 വിരാടനഗരേ താത സംവത്സരം ഇമം വയം
    കുർവന്തസ് തസ്യ കർമാണി വിഹരിഷ്യാമ ഭാരത
15 യാനി യാനി ച കർമാണി തസ്യ ശക്ഷ്യാമഹേ വയം
    കർതും യോ യത് സ തത് കർമ ബ്രവീതു കുരുനന്ദനാഃ
16 നരദേവ കഥം കർമ രാഷ്ട്രേ തസ്യ കരിഷ്യസി
    വിരാട നൃപതേഃ സാധോ രംസ്യസേ കേന കർമണാ
17 മൃദുർ വദാന്യോ ഹ്രീമാംശ് ച ധാർമികഃ സത്യവിക്രമഃ
    രാജംസ് ത്വം ആപദാ ക്ലിഷ്ടഃ കിം കരിഷ്യസി പാണ്ഡവ
18 ന ദുഃഖം ഉചിതം കിം ചിദ് രാജൻ വേദ യഥാ ജനഃ
    സ ഇമാം ആപദം പ്രാപ്യ കഥം ഘോരാം തരിഷ്യസി
19 ശൃണുധ്വം യത് കരിഷ്യാമി കർമ വൈ കുരുനന്ദനാഃ
    വിരാടം അനുസമ്പ്രാപ്യ രാജാനം പുരുഷർഷഭം
20 സഭാസ്താരോ ഭവിഷ്യാമി തസ്യ രാജ്ഞോ മഹാത്മനഃ
    കങ്കോ നാമ ദ്വിജോ ഭൂത്വാ മതാക്ഷഃ പ്രിയ ദേവിതാ
21 വൈഡൂര്യാൻ കാഞ്ചനാൻ ദാന്താൻ ഫലൈർ ജ്യോതീ രസൈഃ സഹ
    കൃഷ്ണാക്ഷാംൽ ലോഹിതാക്ഷാംശ് ച നിർവർത്സ്യാമി മനോരമാൻ
22 ആസം യുധിഷ്ഠിരസ്യാഹം പുരാ പ്രാണസമഃ സഖാ
    ഇതി വക്ഷ്യാമി രാജാനം യദി മാം അനുയോക്ഷ്യതേ
23 ഇത്യ് ഏതദ് വോ മയാഖ്യാതം വിഹരിഷ്യാമ്യ് അഹം യഥാ
    വൃകോദര വിരാടേ ത്വം രംസ്യസേ കേന കർമണാ