മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം45

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം45

1 [വൈ]
     തതോ ദേവാഃ സഗന്ധർവാഃ സമാദായാർഘ്യം ഉത്തമം
     ശക്രസ്യ മതം ആജ്ഞായ പാർഥം ആനർചുർ അഞ്ജസാ
2 പാദ്യം ആചമനീയം ച പ്രതിഗൃഹ്യ നൃപാത്മജം
     പ്രവേശയാ മാസുർ അഥോ പുരന്ദര നിവേശനം
3 ഏവം സമ്പൂജിതോ ജിഷ്ണുർ ഉവാസ ഭവനേ പിതുഃ
     ഉപശിക്ഷൻ മഹാസ്ത്രാണി സസംഹാരാണി പാണ്ഡവഃ
4 ശക്രസ്യ ഹസ്താദ് ദയിതം വജ്രം അസ്ത്രം ദുരുത്സഹം
     അശനീശ് ച മഹാനാദാ മേഘബർഹിണ ലക്ഷണാഃ
5 ഗൃഹീതാസ്ത്രസ് തു കൗന്തേയോ ഭ്രാതൄൻ സസ്മാര പാണ്ഡവഃ
     പുരന്ദര നിയോഗാച് ച പഞ്ചാബ്ദം അവസത് സുഖീ
6 തതഃ ശക്രോ ഽബ്രവീത് പാർഥം കൃതാസ്ത്രം കാല ആഗതേ
     നൃത്തം ഗീതം ച കൗന്തേയ ചിത്രസേനാദ് അവാപ്നുഹി
7 വാദിത്രം ദേവ വിഹിതം നൃലോകേ യൻ ന വിദ്യതേ
     തദ് അർജയസ്വ കൗന്തേയ ശ്രേയോ വൈ തേ ഭവിഷ്യതി
8 സഖായം പ്രദദൗ ചാസ്യ ചിത്രസേനം പുരന്ദരഃ
     സ തേന സഹ സംഗമ്യ രേമേ പാർഥോ നിരാമയഃ
9 കദാ ചിദ് അടമാനസ് തു മഹർഷിർ ഉത ലോമശഃ
     ജഗാമ ശക്ര ഭവനം പുരന്ദര ദിദൃക്ഷയാ
10 സ സമേത്യ നമസ്കൃത്യ ദേവരാജം മഹാമുനിഃ
    ദദർശാർധാസന ഗതം പാണ്ഡവം വാസവസ്യ ഹ
11 തതഃ ശക്രാഭ്യനുജ്ഞാത ആസനേ വിഷ്ടരോത്തരേ
    നിഷസാദ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠഃ പൂജ്യമാനോ മഹർഷിഭിഃ
12 തസ്യ ദൃഷ്ട്വാഭവദ് ബുദ്ധിഃ പാർഥം ഇന്ദ്രാസനേ സ്ഥിതം
    കഥം നു ക്ഷത്രിയഃ പാർഥഃ ശക്രാസനം അവാപ്തവാൻ
13 കിം ത്വ് അസ്യ സുകൃതം കർമ ലോകാ വാ കേ വിനിർജിതാഃ
    യ ഏവം ഉപസമ്പ്രാപ്തഃ സ്ഥാനം ദേവനമസ്കൃതം
14 തസ്യ വിജ്ഞായ സങ്കൽപം ശക്രോ വൃത്രനിഷൂദനഃ
    ലോമശം പ്രഹസൻ വാക്യം ഇദം ആഹ ശചീപതിഃ
15 ബ്രഹ്മർഷേ ശ്രൂയതാം യത് തേ മനസൈതദ് വിവക്ഷിതം
    നായം കേവലമർത്യോ വൈ ക്ഷത്രിയത്വം ഉപാഗതഃ
16 മഹർഷേ മമ പുത്രോ ഽയം കുന്ത്യാം ജാതോ മഹാഭുജഃ
    അസ്ത്രഹേതോർ ഇഹ പ്രാപ്തഃ കസ്മാച് ചിത് കാരണാന്തരാത്
17 അഹോ നൈനം ഭവാൻ വേത്തി പുരാണം ഋഷിസത്തമം
    ശൃണു മേ വദതോ ബ്രഹ്മൻ യോ ഽയം യച് ചാസ്യ കാരണം
18 നരനാരായണൗ യൗ തൗ പുരാണാവ് ഋഷിസത്തമൗ
    താവ് ഇമാവ് അഭിജാനീഹി ഹൃഷീകേശധനഞ്ജയൗ
19 യൻ ന ശക്യം സുരൈർ ദ്രഷ്ടും ഋഷിഭിർ വാ മഹാത്മഭിഃ
    തദ് ആശ്രമപദം പുണ്യം ബദരീ നാമ വിശ്രുതം
20 സ നിവാസോ ഽഭവദ് വിപ്ര വിഷ്ണോർ ജിഷ്ണോസ് തഥൈവ ച
    യതഃ പ്രവവൃതേ ഗംഗാ സിദ്ധചാരണസേവിതാ
21 തൗ മന്നിയോഗാദ് ബ്രഹ്മർഷേ ക്ഷിതൗ ജാതൗ മഹാദ്യുതീ
    ഭൂമേർ ഭാരാവതരണം മഹാവീര്യൗ കരിഷ്യതഃ
22 ഉദ്വൃത്താ ഹ്യ് അസുരാഃ കേ ചിൻ നിവാതകവചാ ഇതി
    വിപ്രിയേഷു സ്ഥിതാസ്മാകം വരദാനേന മോഹിതാഃ
23 തർകയന്തേ സുരാൻ ഹന്തും ബലദർപ സമന്വിതാഃ
    ദേവാൻ ന ഗണയന്തേ ച തഥാ ദത്തവരാ ഹി തേ
24 പാതാലവാസിനോ രൗദ്രാ ദനോഃ പുത്രാ മഹാബലാഃ
    സർവേ ദേവ നികായാ ഹി നാലം യോധയിതും സ്മ താൻ
25 യോ ഽസൗ ഭൂമിഗതഃ ശ്രീമാൻ വിഷ്ണുർ മധു നിഷൂദനഃ
    കപിലോ നാമ ദേവോ ഽസൗ ഭഗവാൻ അജിതോ ഹരിഃ
26 യേന പൂർവം മഹാത്മാനഃ ഖനമാനാ രസാതലം
    ദർശനാദ് ഏവ നിഹതാഃ സഗരസ്യാത്മജാ വിഭോ
27 തേന കാര്യം മഹത് കാര്യം അസ്മാകം ദ്വിജസത്തമ
    പാർഥേന ച മഹായുദ്ധേ സമേതാഭ്യാം അസംശയം
28 അയം തേഷാം സമസ്താനാം ശക്തഃ പ്രതിസമാസനേ
    താൻ നിഹത്യ രണേ ശൂരഃ പുനർ യാസ്യതി മാനുഷാൻ
29 ഭവാംശ് ചാസ്മൻ നിയോഗേന യാതു താവൻ മഹീതലം
    കാമ്യകേ ദ്രക്ഷ്യസേ വീരം നിവസന്തം യുധിഷ്ഠിരം
30 സ വാച്യോ മമ സന്ദേശാദ് ധർമാത്മാ സത്യസംഗരഃ
    നോത്കണ്ഠാ ഫൽഗുനേ കാര്യാ കൃതാസ്ത്രഃ ശീഘ്രം ഏഷ്യതി
31 നാശുദ്ധ ബാഹുവീര്യേണ നാകൃതാസ്ത്രേണ വാ രണേ
    ഭീഷ്മദ്രോണാദയോ യുദ്ധേ ശക്ത്യാഃ പ്രതിസമാസിതും
32 ഗൃഹീതാസ്ത്രോ ഗുഡാ കേശോ മഹാബാഹുർ മഹാമനാഃ
    നൃത്തവാദിത്രഗീതാനാം ദിവ്യാനാം പാരം ഏയിവാൻ
33 ഭവാൻ അപി വിവിക്താനി തീർഥാനി മനുജേശ്വര
    ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതഃ സർവൈർ ദ്രഷ്ടും അർഹത്യ് അരിന്ദമ
34 തീർഥേഷ്വ് ആപ്ലുത്യ പുണ്യേഷു വിപാപ്മാ വിഗതജ്വരഃ
    രാജ്യം ഭോക്ഷ്യസി രാജേന്ദ്ര സുഖീ വിഗതകൽമഷഃ
35 ഭവാംശ് ചൈനം ദ്വിജശ്രേഷ്ഠ പര്യടന്തം മഹീതലേ
    ത്രാതും അർഹതി വിപ്രാഗ്ര്യ തപോബലസമന്വിതഃ
36 ഗിരിദുർഗേഷു ഹി സദാ ദേശേഷു വിഷമേഷു ച
    വസന്തി രാക്ഷസാ രൗദ്രാസ് തേഭ്യോ രക്ഷേത് സദാ ഭവാൻ
37 സ തഥേതി പ്രതിജ്ഞായ ലോമശഃ സുമഹാതപാഃ
    കാമ്യകം വനം ഉദ്ദിശ്യ സമുപായാൻ മഹീതലം
38 ദദർശ തത്ര കൗന്തേയം ധർമരാജം അരിന്ദമം
    താപസൈർ ഭ്രാതൃഭിശ് ചൈവ സർവതഃ പരിവാരിതം