മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം112

←അധ്യായം111

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം112

അധ്യായം113→

1 [സ്]
     അഭിമന്യുർ മഹാരാജ തവ പുത്രം അയോധയത്
     മഹത്യാ സേനയാ യുക്തോ ഭീഷ്മഹേതോഃ പരാക്രമീ
 2 ദുര്യോധനോ രണേ കാർഷ്ണിം നവഭിർ നവ പർവഭിഃ
     ആജഘാന രണേ ക്രുദ്ധഃ പുനശ് ചൈനം ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
 3 തസ്യ ശക്തിം രണേ കാർഷ്ണിർ മൃത്യോർ ഘോരാം ഇവ സ്വസാം
     പ്രേഷയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധോ ദുര്യോധന രഥം പ്രതി
 4 താം ആപതന്തീം സഹസാ ഘോരരൂപാം വിശാം പതേ
     ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ തേ പുത്രഃ ക്ഷുരപ്രേണ മഹാരഥഃ
 5 താം ശക്തിം പതിതാം ദൃഷ്ട്വാ കാർഷ്ണിഃ പരമകോപനഃ
     ദുര്യോധനം ത്രിഭിർ ബാണൈർ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
 6 പുനശ് ചൈനം ശരൈർ ഘോരൈർ ആജഘാന സ്തനാന്തരേ
     ദശഭിർ ഭരതശ്രേഷ്ഠ ദുര്യോധനം അമർഷണം
 7 തദ് യുദ്ധം അഭവദ് ഘോരം ചിത്രരൂപം ച ഭാരത
     ഈക്ഷിതൃപ്രീതിജനനം സർവപാർഥിവപൂജിതം
 8 ഭീഷ്മസ്യ നിധനാർഥായ പാർഥസ്യ വിജയായ ച
     യുയുധാതേ രണേ വീരൗ സൗഭദ്ര കുരുപുംഗവൗ
 9 സാത്യകിം രഭസം യുദ്ധേ ദ്രൗണിർ ബ്രാഹ്മണപുംഗവഃ
     ആജഘാനോരസി ക്രുദ്ധോ നാരാചേന പരന്തപഃ
 10 ശൈനേയോ ഽപി ഗുരോഃ പുത്രം സർവമർമസു ഭാരത
    അതാഡയദ് അമേയാത്മാ നവഭിഃ കങ്കപത്രിഭിഃ
11 അശ്വത്ഥാമാ തു സമരേ സാത്യകിം നവഭിഃ ശരൈഃ
    ത്രിംശതാ ച പുനസ് തൂർണം ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
12 സോ ഽതിവിദ്ധോ മഹേഷ്വാസോ ദ്രോണപുത്രേണ സാത്വതഃ
    ദ്രോണപുത്രം ത്രിഭിർ ബാണൈർ ആജഘാന മഹായശാഃ
13 പൗരവോ ധൃഷ്ടകേതും ച ശരൈർ ആസാദ്യ സംയുഗേ
    ബഹുധാ ദാരയാം ചക്രേ മഹേഷ്വാസം മഹാരഥം
14 തഥൈവ പൗരവം യുദ്ധേ ധൃഷ്ടകേതുർ മഹാരഥഃ
    ത്രിംശതാ നിശിതൈർ ബാണൈർ വിവ്യാധ സുമഹാബലഃ
15 പൗരവസ് തു ധനുശ് ഛിത്ത്വാ ധൃഷ്ടകേതോർ മഹാരഥഃ
    നനാദ ബലവൻ നാദം വിവ്യാധ ദശഭിഃ ശരൈഃ
16 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ പൗരവം നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    ആജഘാന മഹാരാജ ത്രിസപ്തത്യാ ശിലീമുഖൈഃ
17 തൗ തു തത്ര മഹേഷ്വാസൗ മഹാമാത്രൗ മഹാരഥൗ
    മഹതാ ശരവർഷേണ പരസ്പരം അവർഷതാം
18 അന്യോന്യസ്യ ധനുശ് ഛിത്ത്വാ ഹയാൻ ഹത്വാ ച ഭാരത
    വിരഥാവ് അസിയുദ്ധായ സംഗതൗ തൗ മഹാരഥൗ
19 ആർഷഭേ ചർമണീ ചിത്രേ ശതചന്ദ്ര പരിഷ്കൃതേ
    താരകാ ശതചിത്രൗ ച നിസ്ത്രിംശൗ സുമഹാപ്രഭൗ
20 പ്രഗൃഹ്യ വിമലൗ രാജംസ് താവ് അന്യോന്യം അഭിദ്രുതൗ
    വാശിതാ സംഗമേ യത്തൗ സിംഹാവ് ഇവ മഹാവനേ
21 മണ്ഡലാനി വിചിത്രാണി ഗതപ്രത്യാഗതാനി ച
    ചേരതുർ ദർശയന്തൗ ച പ്രാർഥയന്തൗ പരസ്പരം
22 പൗരവോ ധൃഷ്ടകേതും തു ശംഖദേശേ മഹാസിനാ
    താഡയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധസ് തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രവീത്
23 ചേദിരാജോ ഽപി സമരേ പൗരവം പുരുഷർഷഭം
    ആജഘാന ശിതാഗ്രേണ ജത്രു ദേശേ മഹാസിനാ
24 താവ് അന്യോന്യം മഹാരാജ സമാസാദ്യ മഹാഹവേ
    അന്യോന്യവേഗാഭിഹതൗ നിപേതതുർ അരിന്ദമൗ
25 തതഃ സ്വരഥം ആരോപ്യ പൗരവം തനയസ് തവ
    ജയത്സേനോ രഥേ രാജന്ന് അപോവാഹ രണാജിരാത്
26 ധൃഷ്ടകേതും ച സമരേ മാദ്രീപുത്രഃ പരന്തപഃ
    അപോവാഹ രണേ രാജൻ സഹദേവഃ പ്രതാപവാൻ
27 ചിത്രസേനഃ സുശർമാണം വിദ്ധ്വാ നവഭിർ ആശുഗൈഃ
    പുനർ വിവ്യാധ തം ഷഷ്ട്യാ പുനശ് ച നവഭിഃ ശരൈഃ
28 സുശർമാ തു രണേ ക്രുദ്ധസ് തവ പുത്രം വിശാം പതേ
    ദശഭിർ ദശഭിശ് ചൈവ വിവ്യാധ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
29 ചിത്രസേനശ് ച തം രാജംസ് ത്രിംശതാ നതപർവണാം
    ആജഘാന രണേ ക്രുദ്ധഃ സ ച തം പ്രത്യവിധ്യത
    ഭീഷ്മസ്യ സമരേ രാജൻ യശോ മാനം ച വർധയൻ
30 സൗഭദ്രോ രാജപുത്രം തു ബൃഹദ്ബലം അയോധയത്
    ആർജുനിം കോസലേന്ദ്രസ് തു വിദ്ധ്വാ പഞ്ചഭിർ ആയസൈഃ
    പുനർ വിവ്യാധ വിംശത്യാ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
31 ബൃഹദ്ബലം ച സൗഭദ്രോ വിദ്ധ്വാ നവഭിർ ആയസൈഃ
    നാകമ്പയത സംഗ്രാമേ വിവ്യാധ ച പുനഃ പുനഃ
32 കൗസല്യസ്യ പുനശ് ചാപി ധനുശ് ചിച്ഛേദ ഫാൽഗുണിഃ
    ആജഘാന ശരൈശ് ചൈവ ത്രിംശതാ കങ്കപത്രിഭിഃ
33 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ രാജപുത്രോ ബൃഹദ്ബലഃ
    ഫാൽഗുണിം സമരേ ക്രുദ്ധോ വിവ്യാധബഹുഭിഃ ശരൈഃ
34 തയോർ യുദ്ധം സമഭവദ് ഭീഷ്മഹേതോഃ പരന്തപ
    സംരബ്ധയോർ മഹാരാജ സമരേ ചിത്രയോധിനോഃ
    യഥാ ദേവാസുരേ യുദ്ധേ മയ വാസവയോർ അഭൂത്
35 ഭീമസേനോ ഗജാനീകം യോധയൻ ബഹ്വ് അശോഭത
    യഥാ ശക്രോ വജ്രപാണിർ ദാരയൻ പർവതോത്തമാൻ
36 തേ വധ്യമാനാ ഭീമേന മാതംഗാ ഗിരിസംനിഭാഃ
    നിപേതുർ ഉർവ്യാം സഹിതാ നാദയന്തോ വസുന്ധരാം
37 ഗിരിമാത്രാ ഹി തേ നാഗാ ഭിന്നാഞ്ജനചയോപമാഃ
    വിരേജുർ വസുധാം പ്രാപ്യ വികീർണാ ഇവ പർവതഃ
38 യുധിഷ്ഠിരോ മഹേഷ്വാസോ മദ്രരാജാനം ആഹവേ
    മഹത്യാ സേനയാ ഗുപ്തം പീഡയാം ആസ സംഗതഃ
39 മദ്രേശ്വരശ് ച സമരേ ധർമപുത്രം മഹാരഥം
    പീഡയാം ആസ സംരബ്ധോ ഭീഷ്മഹേതോഃ പരാക്രമീ
40 വിരാടം സൈന്ധവോ രാജാ വിദ്ധ്വാ സംനതപർവഭിഃ
    നവഭിഃ സായകൈസ് തീക്ഷ്ണൈസ് ത്രിംശതാ പുനർ അർദയത്
41 വിരാടശ് ച മഹാരാജ സൈന്ധവം വാഹിനീമുഖേ
    ത്രിംശതാ നിശിതൈർ ബാണൈർ ആജഘാന സ്തനാന്തരേ
42 ചിത്രകാർമുകനിസ്ത്രിംശൗ ചിത്രവർമായുധ ധ്വജൗ
    രേജതുശ് ചിത്രരൂപൗ തൗ സംഗ്രാമേ മത്സ്യസൈന്ധവൗ
43 ദ്രോണഃ പാഞ്ചാല പുത്രേണ സമാഗമ്യ മഹാരണേ
    മഹാസമുദയം ചക്രേ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
44 തതോ ദ്രോണോ മഹാരാജ പാർഷതസ്യ മഹദ് ധനുഃ
    ഛിത്ത്വാ പഞ്ചാശതേഷൂണാം പാർഷതം സമവിധ്യത
45 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ പാർഷതഃ പരവീരഹാ
    ദ്രോണസ്യ മിഷതോ യുദ്ധേ പ്രേഷയാം ആസ സായകാൻ
46 താഞ് ശരാഞ് ശരസംഘൈസ് തു സംനിവാര്യ മഹാരഥഃ
    ദ്രോണോ ദ്രുപദപുത്രായ പ്രാഹിണോത് പഞ്ച സായകാൻ
47 തസ്യ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ പാർഷതഃ പരവീരഹാ
    ദ്രോണായ ചിക്ഷേപ ഗദാം യമദണ്ഡോപമം രണേ
48 താം ആപതന്തീം സഹസാ ഹേമപട്ട വിഭൂഷിതാം
    ശരൈഃ പഞ്ചാശതാ ദ്രോണോ വാരയാം ആസ സംയുഗേ
49 സാ ഛിന്നാ ബഹുധാ രാജൻ ദ്രോണ ചാപച്യുതൈഃ ശരൈഃ
    ചൂർണീകൃതാ വിശീര്യന്തീ പപാത വസുധാതലേ
50 ഗദാം വിനിഹതാം ദൃഷ്ട്വാ പാർഷതഃ ശത്രുസൂദനഃ
    ദ്രോണായ ശക്തിം ചിക്ഷേപ സർവപാരശവീം ശുഭാം
51 താം ദ്രോണോ നവഭിർ ബാണൈശ് ചിച്ഛേദ യുധി ഭാരത
    പാർഷതം ച മഹേഷ്വാസം പീഡയാം ആസ സംയുഗേ
52 ഏവം ഏതൻ മഹദ് യുദ്ധം ദ്രോണ പാർഷതയോർ അഭൂത്
    ഭീഷ്മം പ്രതി മഹാരാജ ഘോരരൂപാം ഭയാനകം
53 അർജുനഃ പ്രാപ്യ ഗാംഗേയം പീഡയൻ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    അഭ്യദ്രവത സംയത്തം വനേ മത്തം ഇവ ദ്വിപം
54 പ്രത്യുദ്യയൗ ച തം പാർഥം ഭഗദത്തഃ പ്രതാപവാൻ
    ത്രിധാ ഭിന്നേന നാഗേന മദാന്ധേന മഹാബലഃ
55 തം ആപതന്തം സഹസാ മഹേന്ദ്ര ഗജസംനിഭം
    പരം യത്നം സമാസ്ഥായ ബീഭത്സുഃ പ്രത്യപദ്യത
56 തതോ ഗജഗതോ രാജാ ഭഗദത്തഃ പ്രതാപവാൻ
    അർജുനം ശരവർഷേണ വാരയാം ആസ സംയുഗേ
57 അർജുനസ് തു രണേ നാഗം ആയാന്തം രജതോപമം
    വിമലൈർ ആയസൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ അവിധ്യത മഹാരണേ
58 ശിഖണ്ഡിനം ച കൗന്തേയോ യാഹി യാഹീത്യ് അചോദയത്
    ഭീഷ്മം പ്രതി മഹാരാജ ജഹ്യ് ഏനം ഇതി ചാബ്രവീത്
59 പ്രാഗ്ജ്യോതിഷസ് തതോ ഹിത്വാ പാണ്ഡവം പാണ്ഡുപൂർവജ
    പ്രയയൗ ത്വരിതോ രാജൻ ദ്രുപദസ്യ രഥം പ്രതി
60 തതോ ഽർജുനോ മഹാരാജ ഭീഷ്മം അഭ്യദ്രവദ് ദ്രുതം
    ശിഖണ്ഡിനം പുരസ്കൃത്യ തതോ യുദ്ധം അവർതത
61 തതസ് തേ താവകാഃ ശൂരാഃ പാണ്ഡവം രഭസം രണേ
    സർവേ ഽഭ്യധാവൻ ക്രോശന്തസ് തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
62 നാനാവിധാന്യ് അനീകാനി പുത്രാണാം തേ ജനാധിപ
    അർജുനോ വ്യധമത് കാലേ ദിവീവാഭ്രാണി മാരുതഃ
63 ശിഖണ്ഡീ തു സമാസാദ്യ ഭരതാനാം പിതാമഹം
    ഇഷുഭിസ് തൂർണം അവ്യഗ്രോ ബഹുഭിഃ സ സമാചിനോത്
64 സോമകാംശ് ച രണേ ഭീഷ്മോ ജഘ്നേ പാർഥ പദാനുഗാൻ
    ന്യവാരയത സൈന്യം ച പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥഃ
65 രഥാഗ്ന്യഗാരശ് ചാപാർചിർ അസിശക്തിഗദേന്ധനഃ
    ശരസംഘ മഹാജ്വാലഃ ക്ഷത്രിയാൻ സമരേ ഽദഹത്
66 യഥാ ഹി സുമഹാൻ അഗ്നിഃ കക്ഷേ ചരതി സാനിലഃ
    തഥാ ജജ്വാല ഭീഷ്മോ ഽപി ദിവ്യാന്യ് അസ്ത്രാണ്യ് ഉദീരയൻ
67 സുവർണപുംഖൈർ ഇഷുഭിഃ ശിതൈഃ സംനതപർവഭിഃ
    നാദയൻ സ ദിശോ ഭീഷ്മഃ പ്രദിശശ് ച മഹായശാഃ
68 പാതയൻ രഥിനോ രാജൻ ഗജാംശ് ച സഹ സാദിഭിഃ
    മുണ്ഡതാലവനാനീവ ചകാര സ രഥവ്രജാൻ
69 നിർമനുഷ്യാൻ രഥാൻ രാജൻ ഗജാൻ അശ്വാംശ് ച സംയുഗേ
    ചകാര സ തദാ ഭീഷ്മഃ സർവശസ്ത്രഭൃതാം വരഃ
70 തസ്യ ജ്യാതലനിർഘോഷം വിസ്ഫൂർജിതം ഇവാശനേഃ
    നിശമ്യ സർവതോ രാജൻ സമകമ്പന്ത സൈനികാഃ
71 അമോഘാ ഹ്യ് അപതൻ ബാണാഃ പിതുസ് തേ മനുജേശ്വര
    നാസജ്ജന്ത ശരീരേഷു ഭീഷ്മചാപച്യുതാഃ ശരാഃ
72 നിർമനുഷ്യാൻ രഥാൻ രാജൻ സുയുക്താഞ് ജവനൈർ ഹയൈഃ
    വാതായമാനാൻ പശ്യാമ ഹ്രിയമാണാൻ വിശാം പതേ
73 ചേദികാശികരൂഷാണാം സഹസ്രാണി ചതുർദശ
    മഹാരഥാഃ സമാഖ്യാതാഃ കുലു പുത്രാസ് തനുത്യജഃ
74 അപരാവർതിനഃ ശൂരാഃ സുവർണവികൃതധ്വജാഃ
    സംഗ്രാമേ ഭീഷ്മം ആസാദ്യ സ വാജിരഥകുഞ്ജരാഃ
    ജഗ്മുസ് തേ പരലോകായ വ്യാദിതാസ്യം ഇവാന്തകം
75 ന തത്രാസീൻ മഹാരാജ സോമകാനാം മഹാരഥഃ
    യഃ സമ്പ്രാപ്യ രണേ ഭീഷ്മം ജീവിതേ സ്മ മനോ ദധേ
76 താംശ് ച സർവാൻ രണേ യോധാൻ പ്രേതരാജപുരം പ്രതി
    നീതാൻ അമന്യന്ത ജനാ ദൃഷ്ട്വാ ഭീഷ്മസ്യ വിക്രമം
77 ന കശ് ചിദ് ഏനം സമരേ പ്രത്യുദ്യാതി മഹാരഥഃ
    ഋതേ പാണ്ഡുസുതം വീരം ശ്വേതാശ്വം കൃഷ്ണസാരഥിം
    ശിഖണ്ഡിനം ച സമരേ പാഞ്ചാല്യം അമിതൗജസം
78 ശിഖണ്ഡീ തു രണേ ഭീഷ്മം ആസാദ്യ ഭരതർഷഭ
    ദശഭിർ ദശഭിർ ബാണൈർ ആജഘാന മഹാഹവേ
79 ശിഖണ്ഡിനം തു ഗാംഗേയഃ ക്രോധദീപ്തേന ചക്ഷുഷാ
    അവൈക്ഷത കടാക്ഷേണ നിർദഹന്ന് ഇവ ഭാരത
80 സ്ത്രീത്വം തത് സംസ്മരൻ രാജൻ സർവലോകസ്യ പശ്യതഃ
    ന ജഘാന രണേ ഭീഷ്മഃ സ ച തം നാവബുദ്ധവാൻ
81 അർജുനസ് തു മഹാരാജ ശിഖണ്ഡിനം അഭാഷത
    അഭിത്വരസ്വ ത്വരിതോ ജഹി ചൈനം പിതാമഹം
82 കിം തേ വിവക്ഷയാ വീര ജഹി ഭീഷ്മം മഹാരഥം
    ന ഹ്യ് അന്യം അനുപശ്യാമി കം ചിദ് യൗധിഷ്ഠിരേ ബലേ
83 യഃ ശക്തഃ സമരേ ഭീഷ്മം യോധയേത പിതാമഹം
    ഋതേ ത്വാം പുരുഷവ്യാഘ്ര സത്യം ഏതദ് ബ്രവീമി തേ
84 ഏവം ഉക്തസ് തു പാർഥേന ശിഖണ്ഡീ ഭരതർഷഭ
    ശനൈർ നാനാവിധൈസ് തൂർണം പിതാമഹം ഉപാദ്രവത്
85 അചിന്തയിത്വാ താൻ ബാണാൻ പിതാ ദേവവ്രതസ് തവ
    അർജുനം സമരേ ക്രുദ്ധം വാരയാം ആസ സായകൈഃ
86 തഥൈവ ച ചമൂം സർവാം പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥഃ
    അപ്രൈഷീത് സമരേ തീക്ഷ്ണൈഃ പരലോകായ മാരിഷ
87 തഥൈവ പാണ്ഡവാ രാജൻ സൈന്യേന മഹതാ വൃതാഃ
    ഭീഷ്മം പ്രച്ഛാദയാം ആസുർ മേഘാ ഇവ ദിവാകരം
88 സ സമന്താത് പരിവൃതോ ഭാരതോ ഭരതർഷഭ
    നിർദദാഹ രണേ ശൂരാൻ വനം വഹ്നിർ ഇവ ജ്വലൻ
89 തതാദ്ഭുതം അപശ്യാമ തവ പുത്രസ്യ പൗരുഷം
    അയോധയത യത് പാർഥം ജുഗോപ ച യതവ്രതം
90 കർമണാ തേന സമരേ തവ പുത്രസ്യ ധന്വിനഃ
    ദുഃശാസനസ്യ തുതുഷുഃ സർവേ ലോകാ മഹാത്മനഃ
91 യദ് ഏകഃ സമരേ പാർഥാൻ സാനുഗാൻ സമയോധയത്
    ന ചൈനം പാണ്ഡവാ യുദ്ധേ വായരാം ആസുർ ഉൽബണം
92 ദുഃശാസനേന സമരേ രഥിനോ വിരഥീ കൃതാഃ
    സാദിനശ് ച മഹാരാജ ദന്തിനശ് ച മഹാബലാഃ
93 വിനിർഭിന്നാഃ ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈർ നിപേതുർ ധരണീതലേ
    ശരാതുരാസ് തഥൈവാന്യേ ദന്തിനോ വിദ്രുതാ ദിശഃ
94 യഥാഗ്നിർ ഇന്ധനം പ്രാപ്യ ജ്വലേദ് ദീപ്താർചിർ ഉൽബണഃ
    തഥാ ജജ്വാല പുത്രസ് തേ പാണ്ഡവാൻ വൈ വിനിർദഹൻ
95 തം ഭാരത മഹാമാത്രം പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥഃ
    ജേതും നോത്സഹതേ കശ് ചിൻ നാപ്യ് ഉദ്യാതും കഥം ചന
    ഋതേ മഹേന്ദ്ര തനയം ശ്വേതാശ്വം കൃഷ്ണസാരഥിം
96 സ ഹി തം സമരേ രാജൻ വിജിത്യ വിജയോ ഽർജുനഃ
    ഭീഷ്മം ഏവാഭിദുദ്രാവ സർവസൈന്യസ്യ പശ്യതഃ
97 വിജിതസ് തവ പുത്രോ ഽപി ഭീഷ്മ ബാഹുവ്യപാശ്രയഃ
    പുനഃ പുനഃ സമാശ്വസ്യ പ്രായുധ്യത രണോത്കടഃ
    അർജുനം ച രണേ രാജൻ യോധയൻ സ വ്യരാജത
98 ശിഖണ്ഡീ തു രണേ രാജൻ വിവ്യാധൈവ പിതാമഹം
    ശരൈർ അശനിസംസ്പർശൈസ് തഥാ സർപവിഷോപമൈഃ
99 ന ച തേ ഽസ്യ രുജം ചക്രുഃ പിതുസ് തവ ജനേശ്വര
    സ്മയമാനശ് ച ഗാംഗേയസ് താൻ ബാണാഞ് ജഗൃഹേ തദാ
100 ഉഷ്ണാർഥോ ഹി നരോ യദ്വജ് ജലധാരാഃ പതീച്ഛതി
   തഥാ ജഗ്രാഹ ഗാംഗേയഃ ശരധാരാഃ ശിഖണ്ഡിനഃ
101 തം ക്ഷത്രിയാ മഹാരാജ ദദൃശുർ ഘോരം ആഹവേ
   ഭീഷ്മം ദഹന്തം സൈന്യാനി പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
102 തതോ ഽബ്രവീത് തവ സുതഃ സർവസൈന്യാനി മാരിഷ
   അഭിദ്രവത സംഗ്രാമേ ഫൽഗുനം സർവതോ രഥൈഃ
103 ഭീഷ്മോ വഃ സമരേ സർവാൻ പലയിഷ്യതി ധർമവിത്
   തേ ഭയം സുമഹത് ത്വക്ത്വാ പാണ്ഡവാൻ പ്രതിയുധ്യത
104 ഏഷ താലേന ദീപ്തേന ഭീഷ്മസ് തിഷ്ഠതി പാലയൻ
   സർവേഷാം ധാർതരാഷ്ട്രാണാം രണേ ശർമ ച വർമ ച
105 ത്രിദശാപി സമുദ്യുക്താ നാലം ഭീഷ്മം സമാസിതും
   കിം ഉ പാർഥാ മഹാത്മാനം മർത്യഭൂതാസ് തഥാബലാഃ
   തസ്മാദ് ദ്രവത ഹേ യോധാഃ ഫൽഗുനം പ്രാപ്യ സംയുഗേ
106 അഹം അദ്യ രണേ യത്തോ യോധയിഷ്യാമി ഫൽഗുനം
   സഹിതഃ സർവതോ യത്തൈർ ഭവദ്ഭിർ വസുധാധിപാഃ
107 തച് ഛ്രുത്വാ തു വചോ രാജംസ് തവ പുത്രസ്യ ധന്വിനഃ
   അർജുനം പ്രതി സംയത്താ ബലവന്തി മഹാരഥാഃ
108 തേ വിദേഹാഃ കലിംഗാശ് ച ദാശേരക ഗണൈഃ സഹ
   അഭിപേതുർ നിഷാദാശ് ച സൗവീരാശ് ച മഹാരണേ
109 ബാഹ്ലികാ ദരദാശ് ചൈവ പ്രാച്യോദീച്യാശ് ച മാലവാഃ
   അഭീഷാഹാഃ ശൂരസേനാഃ ശിബയോ ഽഥ വസാതയഃ
110 ശാല്വാശ്രയാസ് ത്രിഗർതാശ് ച അംബഷ്ഠാഃ കേകയൈഃ സഹ
   അഭിപേതൂ രണേ പാർഥം പതംഗാ ഇവ പാവകം
111 സ താൻ സർവാൻ സഹാനീകാൻ മഹാരാജ മഹാരഥാൻ
   ദിവ്യാന്യ് അസ്ത്രാണി സഞ്ചിന്ത്യ പ്രസന്ധായ ധനഞ്ജയഃ
112 സ തൈർ അസ്ത്രൈർ മഹാവേഗൈർ ദദാഹാശു മഹാബലഃ
   ശരപ്രതാപൈർ ബീഭത്സുഃ പതംഗാൻ ഇവ പാവകഃ
113 തസ്യ ബാണസഹസ്രാണി സൃജതോ ദൃഢധന്വിനഃ
   ദീപ്യമാനം ഇവാകാശേ ഗാണ്ഡീവം സമദൃശ്യത
114 തേ ശരാർതാ മഹാരാജ വിപ്രകീർണരഥധ്വജാഃ
   നാബ്യവർതന്ത രാജാനഃ സഹിതാ വാനരധ്വജം
115 സ ധ്വജാ രഥിനഃ പേതുർ ഹയാരോഹാ ഹയൈഃ സഹ
   ഗജാഃ സഹ ഗജാരോഹൈഃ കിരീടിശരതാഡിതാഃ
116 തതോ ഽർജുന ഭുജോത്സൃഷ്ടൈർ ആവൃതാസീദ് വസുന്ധരാ
   വിദ്രവദ്ഭിശ് ച ബഹുധാ ബലൈ രാജ്ഞാം സമന്തതഃ
117 അഥ പാർഥോ മഹാബാഹുർ ദ്രാവയിത്വാ വരൂഥിനീം
   ദുഃശാസനായ സമരേ പ്രേഷയാം ആസ സായകാൻ
118 തേ തു ഭിത്ത്വാ തവ സുതം ദുഃഷാസനം അയോമുഖാഃ
   ധരണീം വിവിശുഃ സർവേ വൽമീകം ഇവ പന്നഗാഃ
   ഹയാംശ് ചാസ്യ തതോ ജഘ്നേ സാരഥിം ചന്യപാതയത്
119 വിവിംശതിം ച വിംശത്യാ വിരഥം കൃതവാൻ പ്രഭോ
   ആജഘാന ഭൃശം ചൈവ പഞ്ചഭിർ നതപർവഭിഃ
120 കൃപം ശല്യം വികർണം ച വിദ്ധ്വാ ബഹുഭിർ ആയസൈഃ
   ചകാര വിരഥാംശ് ചൈവ കൗന്തേയഃ ശ്വേതവാഹനഃ
121 ഏവം തേ വിരഥാഃ പഞ്ച കൃപഃ ശല്യശ് ച മാരിഷ
   ദുഃശാസനോ വികർണശ് ച തഥൈവ ച വിവിംശതിഃ
   സമ്പ്രാദ്രവന്ത സമരേ നിർജിതാഃ സവ്യസാചിനാ
122 പൂർവാഹ്ണേ തു തഥാ രാജൻ പരാജിത്യ മഹാരഥാൻ
   പ്രജജ്വാല രണേ പാർഥോ വിധൂമ ഇവ പാവകഃ
123 തഥൈവ ശരവർഷേണ ഭാസ്കരോ രശ്മിവാൻ ഇവ
   അന്യാൻ അപി മഹാരാജ പാതയാം ആസ പാർഥിവാൻ
124 പരാങ്മുഖീ കൃത്യതദാ ശരവർഷൈർ മഹാരഥാൻ
   പ്രാവർതയത സംഗ്രാമേ ശോണിതോദാം മഹാനദീം
   മധ്യേന കുരുസൈന്യാനാം പാണ്ഡവാനാം ച ഭാരത
125 ഗജാശ് ച രഥസംഘാശ് ച ബഹുധാ രഥിഭിർ ഹതാഃ
   രഥാശ് ച നിഹതാ നാഗൈർ നാഗാ ഹയപദാതിഭിഃ
126 അന്തരാ ഛിധ്യമാനാനി ശരീരാണി ശിരാംസി ച
   നിപേതുർ ദിക്ഷു സർവാസു ഗജാശ്വരഥയോധിനാം
127 ഛന്നം ആയോധനം രേജേ കുണ്ഡലാംഗദ ധാരിഭിഃ
   പതിതൈഃ പാത്യമാനൈശ് ച രാജപുത്രൈർ മഹാരഥൈഃ
128 രഥനേമി നികൃത്താശ് ച ഗജൈശ് ചൈവാവപോഥിതാഃ
   പാദാതാശ് ചാപ്യ് അദൃശ്യന്ത സാശ്വാഃ സഹയസാദിനഃ
129 ഗജാശ്വരഥസംഘാശ് ച പരിപേതുഃ സമന്തതഃ
   വിശീർണാശ് ച രഥാ ഭൂമൗ ഭഗ്നചക്രയുഗധ്വജാഃ
130 തദ് ഗജാശ്വരഥൗഘാനാം രുധിരേണ സമുക്ഷിതം
   ഛന്നം ആയോധനം രേജേ രക്താഭ്രം ഇവ ശാരദം
131 ശ്വാനഃ കാകാശ് ച ഗൃധ്രാശ് ച വൃകാ ഗോമായുഭിഃ സഹ
   പ്രണേദുർ ഭക്ഷ്യം ആസാദ്യ വികൃതാശ് ച മൃഗദ്വിജാഃ
132 വവുർ ബഹുവിധാശ് ചൈവ ദിക്ഷു സർവാസു മാരുതാഃ
   ദൃശ്യമാനേഷു രക്ഷഃസു ഭൂതേഷു വിനദത്സു ച
133 കാഞ്ചനാനി ച ദാമാനി പതാകാശ് ച മഹാധനാഃ
   ധൂമായമാനാ ദൃശ്യന്തേ സഹസാ മാരുതേരിതാഃ
134 ശ്വേതച് ഛത്രസഹസ്രാണി സ ധ്വജാശ് ച മഹാരഥാഃ
   വിനികീർണാഃ സ്മ ദൃശ്യന്തേ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
   സ പതാകാശ് ച മാതംഗാ ദിശോ ജഗ്മുഃ ശരാതുരാഃ
135 ക്ഷത്രിയാശ് ച മനുഷ്യേന്ദ്ര ഗദാ ശക്തിധനുർധരാഃ
   സമന്തതോ വ്യദൃശ്യന്ത പതിതാ ധരണീതലേ
136 തതോ ഭീഷ്മോ മഹാരാജ ദിവ്യം അസ്ത്രം ഉദീരയൻ
   അഭ്യധാവത കൗന്തേയം മിഷതാം സർവധന്വിനാം
137 തം ശിഖണ്ഡീ രണേ യത്തം അഭ്യധാവത ദംശിതഃ
   സഞ്ജഹാര തതോ ഭീഷ്മസ് തദ് അസ്ത്രം പാവകോപമം
138 ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു കൗന്തേയഃ ശ്വേതവാഹനഃ
   നിജഘ്നേ താവകം സൈന്യം മോഹയിത്വാ പിതാമഹം