മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം220

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 220

1 [ജ്]
     കിമർഥം ശാർമ്ഗകാൻ അഗ്നിർ ന ദദാഹ തഥാഗതേ
     തസ്മിൻ വനേ ദഹ്യമാനേ ബ്രഹ്മന്ന് ഏതദ് വദാശു മേ
2 അദാഹേ ഹ്യ് അശ്വസേനസ്യ ദാനവസ്യ മയസ്യ ച
     കാരണം കീർതിതം ബ്രഹ്മഞ് ശാർമ്ഗകാനാം ന കീർതിതം
3 തദ് ഏതദ് അദ്ഭുതം ബ്രഹ്മഞ് ശാർമ്ഗാനാം അവിനാശനം
     കീർതയസ്വാഗ്നിസംമർദേ കഥം തേ ന വിനാശിതാഃ
4 [വൈ]
     യദർഥം ശാർമ്ഗകാൻ അഗ്നിർ ന ദദാഹ തഥാഗതേ
     തത് തേ സർവം യഥാവൃത്തം കഥയിഷ്യാമി ഭാരത
5 ധർമജ്ഞാനാം മുഖ്യതമസ് തപസ്വീ സംശിതവ്രതഃ
     ആസീൻ മഹർഷിഃ ശ്രുതവാൻ മന്ദപാല ഇതി ശ്രുതഃ
6 സ മാർഗം ആസ്ഥിതോ രാജന്ന് ഋഷീണാം ഊർധ്വരേതസാം
     സ്വാധ്യായവാൻ ധർമരതസ് തപസ്വീ വിജിതേന്ദ്രിയഃ
7 സ ഗത്വാ തപസഃ പാരം ദേഹം ഉത്സൃജ്യ ഭാരത
     ജഗാമ പിതൃലോകായ ന ലേഭേ തത്ര തത് ഫലം
8 സ ലോകാൻ അഫലാൻ ദൃഷ്ട്വാ തപസാ നിർജിതാൻ അപി
     പപ്രച്ഛ ധർമരാജസ്യ സമീപസ്ഥാൻ ദിവൗകസഃ
9 കിമർഥം ആവൃതാ ലോകാ മമൈതേ തപസാർജിതാഃ
     കിം മയാ ന കൃതം തത്ര യസ്യേദം കർമണഃ ഫലം
10 തത്രാഹം തത് കരിഷ്യാമി യദർഥം ഇദം ആവൃതം
    ഫലം ഏതസ്യ തപസഃ കഥയധ്വം ദിവൗകസഃ
11 [ദേവാഹ്]
    ഋണിനോ മാനവാ ബ്രഹ്മഞ് ജായന്തേ യേന തച് ഛൃണു
    ക്രിയാഭിർ ബ്രഹ്മചര്യേണ പ്രജയാ ച ന സംശയഃ
12 തദ് അപാക്രിയതേ സർവം യജ്ഞേന തപസാ സുതൈഃ
    തപസ്വീ യജ്ഞകൃച് ചാസി ന തു തേ വിദ്യതേ പ്രജാ
13 ത ഇമേ പ്രസവസ്യാർഥേ തവ ലോകാഃ സമാവൃതാഃ
    പ്രജായസ്വ തതോ ലോകാൻ ഉപഭോക്താസി ശാശ്വതാൻ
14 പുൻ നാമ്നോ നരകാത് പുത്രസ് ത്രാതീതി പിതരം മുനേ
    തസ്മാദ് അപത്യസന്താനേ യതസ്വ ദ്വിജസത്തമ
15 [വൈ]
    തച് ഛ്രുത്വാ മന്ദപാലസ് തു തേഷാം വാക്യം ദിവൗകസാം
    ക്വ നു ശീഘ്രം അപത്യം സ്യാദ് ബഹുലം ചേത്യ് അചിന്തയത്
16 സ ചിന്തയന്ന് അഭ്യഗച്ഛദ് ബഹുല പ്രസവാൻ ഖഗാൻ
    ശാർമ്ഗികാം ശാർമ്ഗകോ ഭൂത്വാ ജരിതാം സമുപേയിവാൻ
17 തസ്യാം പുത്രാൻ അജനയച് ചതുരോ ബ്രഹ്മവാദിനഃ
    താൻ അപാസ്യ സ തത്രൈവ ജഗാമ ലപിതാം പ്രതി
    ബാലാൻ സുതാൻ അണ്ഡ ഗതാൻ മാത്രാ സഹ മുനിർ വനേ
18 തസ്മിൻ ഗതേ മഹാഭാഗേ ലപിതാം പ്രതി ഭാരത
    അപത്യസ്നേഹസംവിഗ്നാ ജരിതാ ബഹ്വ് അചിന്തയത്
19 തേന ത്യക്താൻ അസന്ത്യാജ്യാൻ ഋഷീൻ അണ്ഡ ഗതാൻ വനേ
    നാജഹത് പുത്രകാൻ ആർതാ ജരിതാ ഖാണ്ഡവേ നൃപ
    ബഭാര ചൈതാൻ സഞ്ജാതാൻ സ്വവൃത്ത്യാ സ്നേഹവിക്ലവാ
20 തതോ ഽഗ്നിം ഖാണ്ഡവം ദഗ്ധും ആയാന്തം ദൃഷ്ടവാൻ ഋഷിഃ
    മന്ദപാലശ് ചരംസ് തസ്മിൻ വനേ ലപിതയാ സഹ
21 തം സങ്കൽപം വിദിത്വാസ്യ ജ്ഞാത്വാ പുത്രാംശ് ച ബാലകാൻ
    സോ ഽഭിതുഷ്ടാവ വിപ്രർഷേർ ബ്രാഹ്മണോ ജാതവേദസം
    പുത്രാൻ പരിദദദ് ഭീതോ ലോകപാലം മഹൗജസം
22 [മന്ദപാല]
    ത്വം അഗ്നേ സർവദേവാനാം മുഖം ത്വം അസി ഹവ്യവാട്
    ത്വം അന്തഃ സർവഭൂതാനാം ഗൂഢശ് ചരസി പാവക
23 ത്വം ഏകം ആഹുഃ കവയസ് ത്വാം ആഹുസ് ത്രിവിധം പുനഃ
    ത്വാം അഷ്ടധാ കൽപയിത്വാ യജ്ഞവാഹം അകൽപയൻ
24 ത്വയാ സൃഷ്ടം ഇദം വിശ്വം വദന്തി പരമർഷയഃ
    ത്വദൃതേ ഹി ജഗത് കൃത്സ്നം സദ്യോ ന സ്യാദ് ധുതാശന
25 തുഭ്യം കൃത്വാ നമോ വിപ്രാഃ സ്വകർമ വിജിതാം ഗതിം
    ഗച്ഛന്തി സഹ പത്നീഭിഃ സുതൈർ അപി ച ശാശ്വതീം
26 ത്വാം അഗ്നേ ജലദാൻ ആഹുഃ ഖേ വിഷക്താൻ സവിദ്യുതഃ
    ദഹന്തി സർവഭൂതാനി ത്വത്തോ നിഷ്ക്രമ്യ ഹായനാഃ
27 ജാതവേദസ് തവൈവേയം വിശ്വസൃഷ്ടിർ മഹാദ്യുതേ
    തവൈവ കർമ വിഹിതം ഭൂതം സർവം ചരാചരം
28 ത്വയാപോ വിഹിതാഃ പൂർവം ത്വയി സർവം ഇദം ജഗത്
    ത്വയി ഹവ്യം ച കവ്യം ച യഥാവത് സമ്പ്രതിഷ്ഠിതം
29 അഗ്നേ ത്വം ഏവ ജ്വലനസ് ത്വം ധാതാ ത്വം ബൃഹസ്പതിഃ
    ത്വം അശ്വിനൗ യമൗ മിത്രഃ സോമസ് ത്വം അസി ചാനിലഃ
30 [വൈ]
    ഏവം സ്തുതസ് തതസ് തേന മന്ദപാലേന പാവകഃ
    തുതോഷ തസ്യ നൃപതേ മുനേർ അമിതതേജസഃ
    ഉവാച ചൈനം പ്രീതാത്മാ കിം ഇഷ്ടം കരവാണി തേ
31 തം അബ്രവീൻ മന്ദപാലഃ പ്രാഞ്ജലിർ ഹവ്യവാഹനം
    പ്രദഹൻ ഖാണ്ഡവം ദാവം മമ പുത്രാൻ വിസർജയ
32 തഥേതി തത് പ്രതിശ്രുത്യ ഭഗവാൻ ഹവ്യവാഹനഃ
    ഖാണ്ഡവേ തേന കാലേന പ്രജജ്വാല ദിധക്ഷയാ