൭൪ ഹിതോപദേശഃ ।
വിഗൃഹ്യതാം । അത്രാന്തരേജംബുദ്വീപാദാഗത്യകേനോക്തം ദേവ
സിംഹളദ്വീപസ്യസാരസോരാജാ സംപ്രതിജംബുദ്വീപമാക്രമ്യാവതി
ഷ്ഠതേ । രാജാസസംഭ്രമംബ്രൂതേകിംകിം ? ശുകഃ പൂൎവ്വോക്തംകഥയതി ।
ഗൃദ്ധ്രഃ സ്വഗതമുവാച,സാധുരേചക്രവാകമന്ത്രിൻ സൎവ്വജ്ഞസാധു
സാധു । രാജാസകോപമാഹആസ്താംതാവദയം,ഗത്വാതമേവസമൂലമു
ന്മൂലയാമി । ദൂരദൎശീവിഹസ്യാഹ ।
നശരന്മേഘവൽകാൎയ്യംവൃഥൈവഘനഗൎജ്ജിതം ।
പരസ്യാൎത്ഥമനൎത്ഥംവാപ്രകാശയതിനോമഹാൻ ॥
അപരഞ്ച । ഏകദാനവിഗൃഹ്ണീയാൽബഹൂൻരാജാതിഘാതിനഃ ।
സദൎപ്പോപ്യുരഗഃകീടൈഃബഹുഭിൎന്നാശ്യതേധ്രുവം ॥
ദേവകിമിതിവിനാസന്ധാനംഗമനമസ്തി ? യതസ്തദാസ്മൽപശ്ചാൽ
പ്രകോപോ,നേനകൎത്തവ്യഃ ।
അപരഞ്ച । യോൎത്ഥതത്വമവിജ്ഞായക്രോധസ്യൈവശംഗതഃ ।
സതഥാതപ്യതേമൂഢോബ്രാഹ്മണോനകുലാൽയഥാ ॥
രാജാഹകഥമേതൽ ? ദൂരദൎശീകഥയതി,അസ്ത്യുജ്ജയന്യാംമാധവോനാ
മവിപ്രഃതസ്യബ്രാഹ്മണീപ്രസൂതാബാലാപത്യസ്യരക്ഷാൎത്ഥം ബ്രാഹ്മ
ണമവസ്ഥാപ്യസ്നാതുംഗതാ । അഥ ബാഹ്മണായരാജ്ഞഃ പാൎവ്വണ
ശ്രാൎദ്ധംദാതുമാഹ്വാനമാഗതം,തഛ്രുത്വാബ്രാഹ്മണഃ സഹജദാരിദ്രാദ
ചിന്തയൽയദിസത്വരംനഗഛാമിതദാന്യഃകശ്ചിൽ ശ്രുത്വാ ശാൎദ്ധംഗ്ര
ഹീഷ്യതി ।
യതഃ । ആദാനസ്യപ്രദാനസ്യകൎത്തവ്യസ്യചകൎമ്മണഃ ।
ക്ഷിപ്രമക്രിയമാണസ്യകാലഃപിബതിതദ്രസം ॥
കിന്തുബാലകസ്യാത്രരക്ഷകോനാസ്തിതൽ കിംകരോമിയാതുചിരകാല
പാലിതമിമംനകുലംപുത്രനിൎവ്വിശേഷംബാലകരക്ഷായാം വ്യവസ്ഥാ
പ്യഗഛാമി,തഥാകൃത്വാഗതഃ । തതസ്തേനനകുലേനബാലകസമീപമാ
ഗഛൻ കൃഷ്ണസൎപ്പോദൃഷ്ട്വാവ്യാപാദ്യകോപാൽ ഖന്ധംഖന്ധം കൃത്വാ
ഖാദിതഃ തതോ,സൌനകുലോബാഹ്മണമായാന്തം അവലോക്യരക്ത
വിലിപ്തമുഖപാദഃ സത്വരമുപാഗമ്യതച്ചരണയോൎല്ലുലോഠ । തതഃസ
വിപ്രസ്തഥാവിധംതംദൃഷ്ട്വാബാലകോ,നേനഖാദിതഃ ഇത്യവധാൎയ്യന
കുലംവ്യാപാദിതവാൻ । അനന്തരം യാവദുസൃത്യാപത്യംപശ്യതി ബ്രാഹ്മ
ണഃ.താവൽ ബാലകഃ സുസ്ഥഃസൎപ്പശ്ചവ്യാപാദിതസ്തിഷ്ഠതി । തതസ്ത
മുപകാരകംനകുലംനിരീക്ഷ്യഭാവിതചേതാഃസന്തപ്തഃ സപരം വിഷാ
ദമഗമൽഅതോ,ഹംബ്രവീമിയോൎത്ഥതത്വമവിജ്ഞായഇത്യാദി ।
അപരഞ്ച । കാമഃക്രോധസ്തഥാമോഹോലോഭോമാനോമദസ്തഥാ ।
ഷഡ്വൎഗ്ഗമുത്സൃജേദേനംഅസ്മിംസ്ത്യക്തേസുഖീനൃപഃ ॥
രാജാഹമന്ത്രിൻഏഷതേനിശ്ചയഃ ? മന്ത്രീബ്രൂതേഏവമേവ ।
യതഃ । സ്മൃതിശ്ചപരമാൎത്ഥേഷുവിതൎക്കോജ്ഞാനനിശ്ചയഃ ।
ദൃഢതാമന്ത്രഗുപ്തിശ്ചമന്ത്രിണഃപരമോഗുണഃ ॥
തഥാച । സഹസാവിദധീതനക്രിയാമവിവേകഃപരമാപദാംപദം ।
