ഹിതോപദേശഃ । ൬൧
ലോകരാജഹംസസൈനികാദുൎഗ്ഗവാസിനശ്ചസത്വരംഹ്രദം പ്രവി
ഷ്ടാഃ ।
യതഃ । സുമന്ത്രിതംസുവിക്രാന്തംസുയുദ്ധംസുപലായിതം ।
കാൎയ്യകാലേയഥാശക്തികുൎയ്യാന്നതുവിചാരയെൽ ॥
രാജഹംസഃസ്വഭാവാന്മന്ദഗതിഃ സാരസഃദ്വിതീയശ്ചചിത്രവൎണ്ണസ്യ
സേനാപതിനാകുക്കുടേനാഗത്യവേഷ്ടിതഃ । ഹിരണ്യഗൎഭഃസാരസമാ
ഹ,സാരസസേനാപതേമമാനുരോധാദാത്മാനംകഥം വ്യാപാദയിഷ്യ
സി? ത്വമധുനാഗന്തുംശക്തഃതൽ കൃത്വാജലംപ്രവിശ്യാത്മാനംപരിര
ക്ഷ,അസ്മൽപുത്രംചൂഡാമണിനാമാനം സൎവ്വജ്ഞസമ്മത്യാരാജാനംക
രിഷ്യസി । സാരസോബ്രൂതേ,ദേവനവക്തവ്യമേവംദുഃ സഹംവചഃ
യാവൽ ചന്ദ്രാൎക്കൌദിവിതിഷ്ഠതഃ താവൽവിജയതാംദേവ,അഹംദേവ
ദുൎഗ്ഗാധികാരീമന്മാംസാ സൃഗ്വിലിപ്തേനദ്വാര വൎത്മനാപ്രവിശതുശ
ത്രുഃ । അപരഞ്ചദാതാക്ഷമീഗുണഗ്രാഹീസ്വാമീദുഃഖേനലഭ്യതേ । രാജാ
ഹ,സത്യമേവൈതൽ കിംതുശുചിൎദ്ദക്ഷോ,നുരക്തശ്ചജാനേഭൃത്യോപിലുദു
ൎല്ലഭഃ । സാരസോബ്രൂതേ,ശൃണുദേവ ।
യദിസമരമപാസ്യനാസ്തിമൃത്യോ,
ൎഭയമിതിയുക്തമിതോ,ന്യതഃപ്രയാതും ।
അഥമരണമവശ്യമേവജന്തോഃ,
കിമിതിമുധാമലിനംയശഃക്രിയതേ ॥
അന്യച്ച । ഭവേസ്മിൻപവനോൽഭ്രാന്തവീചിവിഭ്രമഭംഗുരേ ।
ജായതേപുണ്യയോഗേനപരാൎത്ഥേജീവിതവ്യയഃ ॥
സ്വാമ്യമാത്യശ്ചരാഷ്ട്രഞ്ചദുൎഗ്ഗംകോശോബലംസുഹൃൽ ।
രാജ്യാംഗാനിപ്രകൃതയഃപൌരാണാംശ്രേണയോപിച ॥
ദേവത്വഞ്ചസ്വാമീസൎവ്വഥാരക്ഷണീയഃ ।
യതഃ । പ്രകൃതിഃസ്വാമിനംത്യക്ത്വാസമൃദ്ധാപിനജീവതി ।
അപിധന്വന്തരിൎവ്വൈദ്യഃകിംകരോതിഗതായുഷി ।
അപരഞ്ച । നരേശേജീവലോകോ,യംനിമീലതിനിമീലതി ।
ഉദേതത്യുദീയമാനേചരവാവിവസരോരുഹം ॥
അഥകുക്കുടേനാഗത്യരാജഹംസസ്യശരീരേഖരതരനഖാഘാതഃ കൃതഃ ।
തദാസത്വരമുപസൃത്യസാരസേനസ്വദേഹാന്തരിതോ രാജാജലേക്ഷി
പ്തഃ । അഥകുക്കുടൈൎന്നഖപ്രഹാരജൎജ്ജരീകൃതേനസാരസേന കുക്കുട
സേനാബഹുശോഹതാഃപശ്ചാൽസാരസോപിചഞ്ചു പ്രഹാരേണ
വിഭിദ്യപാദിതഃ ॥ അഥചിത്രവൎണ്ണോദുൎഗ്ഗംപ്രവിശ്യദുൎഗ്ഗാവസ്ഥി
തംദ്രവ്യംഗ്രാഹയിത്വാവന്ദിഭിൎജ്ജയശബ്ദൈരാനന്ദിതഃ സ്വസ്കന്ധാ
വാരംജഗാമ । അഥരാജപുത്രൈരുക്തംതസ്മിൻ രാജബലേസപുണ്യ
വാൻസാരസഏവയേനസ്വദേഹത്യാഗേനസ്വാമീരക്ഷിതഃ ।
ഉക്തഞ്ചൈതൽ । ജനയന്തിസുതാൻഗാവഃസൎവ്വഏവഗവാകൃതീൻ ।
വിഷാണോല്ലിഖിതസ്കന്ധംകാചിദേവഗവാംപതിം ॥
വിഷ്ണുശൎമ്മോവാച,സതാവൽവിദ്യാധരീപരിജനഃ സ്വൎഗ്ഗസുഖമനുഭ
വതുമഹാസത്വഃ ।
