രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം/അധ്യായം61

രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം61

1 ശുനഃശേപം നരശ്രേഷ്ഠ ഗൃഹീത്വാ തു മഹായശാഃ
വ്യശ്രാമ്യത് പുഷ്കരേ രാജാ മധ്യാഹ്നേ രഘുനന്ദന
2 തസ്യ വിശ്രമമാണസ്യ ശുനഃശേപോ മഹായശാഃ
പുഷ്കരം ശ്രേഷ്ഠം ആഗമ്യ വിശ്വാമിത്രം ദദർശ ഹ
3 വിഷണ്ണവദനോ ദീനസ് തൃഷ്ണയാ ച ശ്രമേണ ച
പപാതാങ്കേ മുനേ രാമ വാക്യം ചേദം ഉവാച ഹ
4 ന മേ ഽസ്തി മാതാ ന പിതാ ജ്ഞാതയോ ബാന്ധവാഃ കുതഃ
ത്രാതും അർഹസി മാം സൗമ്യ ധർമേണ മുനിപുംഗവ
5 ത്രാതാ ത്വം ഹി മുനിശ്രേഷ്ഠ സർവേഷാം ത്വം ഹി ഭാവനഃ
രാജാ ച കൃതകാര്യഃ സ്യാദ് അഹം ദീർഘായുർ അവ്യയഃ
6 സ്വർഗലോകം ഉപാശ്നീയാം തപസ് തപ്ത്വാ ഹ്യ് അനുത്തമം
സ മേ നാഥോ ഹ്യ് അനാഥസ്യ ഭവ ഭവ്യേന ചേതസാ
പിതേവ പുത്രം ധർമാത്മംസ് ത്രാതും അർഹസി കിൽബിഷാത്
7 തസ്യ തദ്വചനം ശ്രുത്വാ വിശ്വാമിത്രോ മഹാതപാഃ
സാന്ത്വയിത്വാ ബഹുവിധം പുത്രാൻ ഇദം ഉവാച ഹ
8 യത്കൃതേ പിതരഃ പുത്രാഞ് ജനയന്തി ശുഭാർഥിനഃ
പരലോകഹിതാർഥായ തസ്യ കാലോ ഽയം ആഗതഃ
9 അയം മുനിസുതോ ബാലോ മത്തഃ ശരണം ഇച്ഛതി
അസ്യ ജീവിതമാത്രേണ പ്രിയം കുരുത പുത്രകാഃ
10 സർവേ സുകൃതകർമാണഃ സർവേ ധർമപരായണാഃ
  പശുഭൂതാ നരേന്ദ്രസ്യ തൃപ്തിം അഗ്നേഃ പ്രയച്ഛത
11 നാഥവാംശ് ച ശുനഃശേപോ യജ്ഞശ് ചാവിഘ്നതോ ഭവേത്
  ദേവതാസ് തർപിതാശ് ച സ്യുർ മമ ചാപി കൃതം വചഃ
12 മുനേസ് തു വചനം ശ്രുത്വാ മധുഷ്യന്ദാദയഃ സുതാഃ
  സാഭിമാനം നരശ്രേഷ്ഠ സലീലം ഇദം അബ്രുവൻ
13 കഥം ആത്മസുതാൻ ഹിത്വാ ത്രായസേ ഽന്യസുതം വിഭോ
  അകാര്യം ഇവ പശ്യാമഃ ശ്വമാംസം ഇവ ഭോജനേ
14 തേഷാം തദ് വചനം ശ്രുത്വാ പുത്രാണാം മുനിപുംഗവഃ
  ക്രോധസംരക്തനയനോ വ്യാഹർതും ഉപചക്രമേ
15 നിഃസാധ്വസം ഇദം പ്രോക്തം ധർമാദ് അപി വിഗർഹിതം
  അതിക്രമ്യ തു മദ്വാക്യം ദാരുണം രോമഹർഷണം
16 ശ്വമാംസഭോജിനഃ സർവേ വാസിഷ്ഠാ ഇവ ജാതിഷു
  പൂർണം വർഷസഹസ്രം തു പൃഥിവ്യാം അനുവത്സ്യഥ
17 കൃത്വാ ശാപസമായുക്താൻ പുത്രാൻ മുനിവരസ് തദാ
  ശുനഃശേപം ഉവാചാർതം കൃത്വാ രക്ഷാം നിരാമയാം
18 പവിത്രപാശൈർ ആസക്തോ രക്തമാല്യാനുലേപനഃ
  വൈഷ്ണവം യൂപം ആസാദ്യ വാഗ്ഭിർ അഗ്നിം ഉദാഹര
19 ഇമേ തു ഗാഥേ ദ്വേ ദിവ്യേ ഗായേഥാ മുനിപുത്രക
  അംബരീഷസ്യ യജ്ഞേ ഽസ്മിംസ് തതഃ സിദ്ധിം അവാപ്സ്യസി
20 ശുനഃശേപോ ഗൃഹീത്വാ തേ ദ്വേ ഗാഥേ സുസമാഹിതഃ
  ത്വരയാ രാജസിംഹം തം അംബരീഷം ഉവാച ഹ
21 രാജസിംഹ മഹാസത്ത്വ ശീഘ്രം ഗച്ഛാവഹേ സദഃ
  നിവർതയസ്വ രാജേന്ദ്ര ദീക്ഷാം ച സമുപാഹര
22 തദ് വാക്യം ഋഷിപുത്രസ്യ ശ്രുത്വാ ഹർഷം സമുത്സുകഃ
  ജഗാമ നൃപതിഃ ശീഘ്രം യജ്ഞവാടം അതന്ദ്രിതഃ
23 സദസ്യാനുമതേ രാജാ പവിത്രകൃതലക്ഷണം
  പശും രക്താംബരം കൃത്വാ യൂപേ തം സമബന്ധയത്
24 സ ബദ്ധോ വാഗ്ഭിർ അഗ്ര്യാഭിർ അഭിതുഷ്ടാവ വൈ സുരൗ
  ഇന്ദ്രം ഇന്ദ്രാനുജം ചൈവ യഥാവൻ മുനിപുത്രകഃ
25 തതഃ പ്രീതഃ സഹസ്രാക്ഷോ രഹസ്യസ്തുതിതർപിതഃ
  ദീർഘം ആയുസ് തദാ പ്രാദാച് ഛുനഃശേപായ രാഘവ
26 സ ച രാജാ നരശ്രേഷ്ഠ യജ്ഞസ്യ ച സമാപ്തവാൻ
  ഫലം ബഹുഗുണം രാമ സഹസ്രാക്ഷപ്രസാദജം
27 വിശ്വാമിത്രോ ഽപി ധർമാത്മാ ഭൂയസ് തേപേ മഹാതപാഃ
  പുഷ്കരേഷു നരശ്രേഷ്ഠ ദശവർഷശതാനി ച