മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം31

←അധ്യായം30

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം31

അധ്യായം32→

1 [ധൃ]
     ഏവം സന്തർജ്യമാനസ് തു മമ പുത്രോ മഹീപതിഃ
     പ്രകൃത്യാ മന്യുമാൻ വീരഃ കഥം ആസീത് പരന്തപഃ
 2 ന ഹി സന്തർജനാ തേന ശ്രുതപൂർവാ കദാ ചന
     രാജഭാവേന മാന്യശ് ച സർവലോകസ്യ സോ ഽഭവത്
 3 ഇയം ച പൃഥിവീ സർവാ സംലേച്ഛാടവികാ ഭൃശം
     പ്രസാദാദ് ധ്രിയതേ യസ്യ പ്രത്യക്ഷം തവ സഞ്ജയ
 4 സ തഥാ തർജ്യമാനസ് തു പാണ്ഡുപുത്രൈർ വിശേഷതഃ
     വിഹീനശ് ച സ്വകൈർ ഭൃത്യൈർ നിർജനേ ചാവൃതോ ഭൃശം
 5 ശ്രുത്വാ സ കടുകാ വാചോ ജയ യുക്താഃ പുനഃ പുനഃ
     കിം അബ്രവീത് പാണ്ഡവേയാംസ് തൻ മമാചക്ഷ്വ സഞ്ജയ
 6 [സ്]
     തർജ്യമാനസ് തദാ രാജന്ന് ഉദകസ്ഥസ് തവാത്മജഃ
     യുധിഷ്ഠിരേണ രാജേന്ദ്ര ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതേന ഹ
 7 ശ്രുത്വാ സ കടുകാ വാചോ വിഷമസ്ഥോ ജനാധിപഃ
     ദീർഘം ഉഷ്ണം ച നിഃശ്വസ്യ സലിലസ്ഥഃ പുനഃ പുനഃ
 8 സലിലാന്തർ ഗതോ രാജാ ധുന്വൻ ഹസ്തൗ പുനഃ പുനഃ
     മനശ് ചകാര യുദ്ധായ രാജാനം ചാഭ്യഭാഷത
 9 യൂയം സസുഹൃദഃ പാർഥാഃ സർവേ സരഥ വാഹനാഃ
     അഹം ഏകഃ പരിദ്യൂനോ വിരഥോ ഹതവാഹനഃ
 10 ആത്തശസ്ത്രൈ രഥഗതൈർ ബഹുഭിഃ പരിവാരിതഃ
    കഥം ഏകഃ പദാതിഃ സന്നശസ്ത്രോ യോദ്ധും ഉത്സഹേ
11 ഏകൈകേന തു മാം യൂയം യോധയധ്വം യുധിഷ്ഠിര
    ന ഹ്യ് ഏകോ ബഹുഭിർ വീരൈർ ന്യായ്യം യോധയിതും യുധി
12 വിശേഷതോ വികവചഃ ശ്രാന്തശ് ചാപഃ സമാശ്രിതഃ
    ഭൃശം വിക്ഷത ഗാത്രശ് ച ശ്രാന്തവാഹന സൈനികഃ
13 ന മേ ത്വത്തോ ഭയം രാജൻ ന ച പാർഥാദ് വൃകോദരാത്
    ഫൽഗുനാദ് വാസുദേവാദ് വാ പാഞ്ചാലേഭ്യോ ഽഥ വാ പുനഃ
14 യമാഭ്യാം യുയുധാനാദ് വാ യേ ചാന്യേ തവ സൈനികാഃ
    ഏകഃ സർവാൻ അഹം ക്രുദ്ധോ ന താൻ യോദ്ധും ഇഹോത്സഹേ
15 ധർമമൂലാ സതാം കീർതിർ മനുഷ്യാണാം ജനാധിപ
    ധർമം ചൈവ ഹ കീർതിം ച പാലയൻ പ്രബ്രവീമ്യ് അഹം
16 അഹം ഉത്ഥായ വഃ സർവാൻ പ്രതിയോത്സ്യാമി സംയുഗേ
    അന്വംശാഭ്യാഗതാൻ സർവാൻ ഋതൂൻ സംവത്സരോ യഥാ
17 അദ്യ വഃ സരഥാൻ സാശ്വാൻ അശസ്ത്രോ വിരഥോ ഽപി സൻ
    നക്ഷത്രാണീവ സർവാണി സവിതാ രാത്രിസങ്ക്ഷയേ
    തേജസാ നാശയിഷ്യാമി സ്ഥിരീ ഭവത പാണ്ഡവാഃ
18 അദ്യാനൃണ്യം ഗമിഷ്യാമി ക്ഷത്രിയാണാം യശാസ്വിനാം
    ബാഹ്ലീക ദ്രോണ ഭീഷ്മാണാം കർണസ്യ ച മഹാത്മനഃ
19 ജയദ്രഥസ്യ ശൂരസ്യ ഭഗദത്തസ്യ ചോഭയോഃ
    മദ്രരാജസ്യ ശല്യസ്യ ഭൂരിശ്രവസ ഏവ ച
20 പുത്രാണാം ഭരതശ്രേഷ്ഠ ശകുനേഃ സൗബലസ്യ ച
    മിത്രാണാം സുഹൃദാം ചൈവ ബാന്ധവാനാം തഥൈവ ച
21 ആനൃണ്യം അദ്യ ഗച്ഛാമി ഹത്വാ ത്വാം ഭ്രതൃഭിഃ സഹ
    ഏതാവദ് ഉക്ത്വാ വചനം വിരരാമ ജനാധിപഃ
22 [യ്]
    ദിഷ്ട്യാ ത്വം അപി ജാനീഷേ ക്ഷത്രധർമം സുയോധന
    ദിഷ്ട്യാ തേ വർതതേ ബുദ്ധിർ യുദ്ധായൈവ മഹാഭുജ
23 ദിഷ്ട്യാ ശൂരോ ഽസി കൗരവ്യ ദിഷ്ട്യാ ജാനാസി സംഗരം
    യസ് ത്വം ഏകോ ഹി നഃ സർവാൻ സംയുഗേ യോദ്ധും ഇച്ഛസി
24 ഏക ഏകേന സംഗമ്യ യത് തേ സംമതം ആയുധം
    തത് ത്വം ആദായ യുധ്യസ്വ പ്രേക്ഷകാസ് തേ വയം സ്ഥിതാഃ
25 അയം ഇഷ്ടം ച തേ കാമം വീര ഭൂയോ ദദാമ്യ് അഹം
    ഹത്വൈകം ഭവതോ രാജ്യം ഹതോ വാ സ്വർഗം ആപ്നുഹി
26 [ദുർ]
    ഏകശ് ചേദ് യോദ്ധും ആക്രന്ദേ വരോ ഽദ്യ മമ ദീയതേ
    ആയുധാനാം ഇയം ചാപി വൃതാ ത്വത് സംമതേ ഗദാ
27 ഭ്രാതൄണാം ഭവതാം ഏകഃ ശക്യം മാം യോ ഽഭിമന്യതേ
    പദാതിർ ഗദയാ സംഖ്യേ സ യുധ്യതു മയാ സഹ
28 വൃത്താനി രഥയുദ്ധാനി വിചിത്രാണി പദേ പദേ
    ഇദം ഏകം ഗദായുദ്ധം ഭവത്വ് അദ്യാദ്ഭുതം മഹത്
29 അന്നാനാം അപി പര്യായം കർതും ഇച്ഛന്തി മാനവാഃ
    യുദ്ധാനാം അപി പര്യായോ ഭവത്വ് അനുമതേ തവ
30 ഗദയാ ത്വാം മഹാബാഹോ വിജേഷ്യാമി സഹാനുജം
    പാഞ്ചാലാൻ സൃഞ്ജയാംശ് ചൈവ യേ ചാന്യേ തവ സൈനികാഃ
31 [യ്]
    ഉത്തിഷ്ഠോത്തിഷ്ഠ ഗാന്ധാരേ മാം യോധയ സുയോധന
    ഏക ഏകേന സംഗമ്യ സംയുഗേ ഗദയാ ബലീ
32 പുരുഷോ ഭവ ഗാന്ധാരേ യുധ്യസ്വ സുസമാഹിതഃ
    അദ്യ തേ ജീവിതം നാസ്തി യദ്യ് അപി ത്വം മനോജവഃ
33 [സ്]
    ഏതത് സ നരശാർദൂല നാമൃഷ്യത തവാത്മജഃ
    സലിലാന്തർ ഗതഃ ശ്വഭ്രേ മഹാനാഗ ഇവ ശ്വസൻ
34 തഥാസൗ വാക് പ്രതോദേന തുദ്യമാനഃ പുനഃ പുനഃ
    വാചം ന മാമൃഷേ ധീമാൻ ഉത്തമാശ്വഃ കശാം ഇവ
35 സങ്ക്ഷോഭ്യ സലിലം വേഗാദ് ഗദാം ആദായ വീര്യവാൻ
    അദ്രിസാരമയീം ഗുർവീം കാഞ്ചനാംഗദഭൂഷണാം
    അന്തർജലാത് സമുത്തസ്ഥൗ നാഗേന്ദ്ര ഇവ നിഃശ്വസൻ
36 സ ഭിത്ത്വാ സ്തംഭിതം തോയം സ്കന്ധേ കൃത്വായസീം ഗദാം
    ഉദതിഷ്ഠത പുത്രസ് തേ പ്രതപൻ രശ്മിമാൻ ഇവ
37 തതഃ ശൈക്യായസീം ഗുർവീം ജാതരൂപപരിഷ്കൃതാം
    ഗദാം പരാമൃശദ് ധീമാൻ ധാർതരാഷ്ട്രോ മഹാബലഃ
38 ഗദാഹസ്തം തു തം ദൃഷ്ട്വാ സശൃംഗം ഇവ പർവതം
    പ്രജാനാം ഇവ സങ്ക്രുദ്ധം ശൂലപാണിം അവസ്ഥിതം
    സഗദോ ഭരതോ ഭാതി പ്രതപൻ ഭാസ്കരോ യഥാ
39 തം ഉത്തീർണം മഹാബാഹും ഗദാഹസ്തം അരിന്ദമം
    മേനിരേ സർവഭൂതാനി ദണ്ഡഹസ്തം ഇവാന്തകം
40 വജ്രഹസ്തം യഥാ ശക്രം ശൂലഹസ്തം യഥാ ഹരം
    ദദൃശുഃ സർവപാഞ്ചാലാഃ പുത്രം തവ ജനാധിപ
41 തം ഉത്തീർണം തു സമ്പ്രേക്ഷ്യ സമഹൃഷ്യന്ത സർവശഃ
    പാഞ്ചാലാഃ പാണ്ഡവേയാശ് ച തേ ഽന്യോന്യസ്യ തലാൻ ദദുഃ
42 അവഹാസം തു തം മത്വാ പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
    ഉദ്വൃത്യ നയനേ ക്രുദ്ധോ ദിധക്ഷുർ ഇവ പാണ്ഡവാൻ
43 ത്രിശിഖാം ഭ്രുകുടീം കൃത്വാ സന്ദഷ്ട ദശനച് ഛദഃ
    പ്രത്യുവാച തതസ് താൻ വൈ പാണ്ഡവാൻ സഹകേശവാൻ
44 അവഹാസസ്യ വോ ഽസ്യാദ്യ പ്രതിവക്താസ്മി പാണ്ഡവാഃ
    ഗമിഷ്യഥ ഹതാഃ സദ്യഃ സപാനാലാ യമക്ഷയം
45 ഉത്ഥിതസ് തു ജലാത് തസ്മാത് പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
    അതിഷ്ഠത ഗദാപാണീ രുധിരേണ സമുക്ഷിതഃ
46 തസ്യ ശോണിതദിഗ്ധസ്യ സലിലേന സമുക്ഷിതം
    ശരീരം സ്മ തദാ ഭാതി സ്രവന്ന് ഇവ മഹീധരഃ
47 തം ഉദ്യതഗദം വീരം മേനിരേ തത്ര പാണ്ഡവാഃ
    വൈവസ്വതം ഇവ ക്രുദ്ധം കിങ്കരോദ്യത പാണിനം
48 സ മേഘനിനദോ ഹർഷാൻ നദന്ന് ഇവ ച ഗോവൃഷഃ
    ആജുഹാവ തതഃ പാർഥാൻ ഗദയാ യുധി വീര്യവാൻ
49 [ദുർ]
    ഏകൈകേന ച മാം യൂയം ആസീദത യുധിഷ്ഠിര
    ന ഹ്യ് ഏകോ ബഹുഭിർ ന്യായ്യോ വീര യോധയിതും യുധി
50 ന്യസ്തവർമാ വിശേഷേണ ശ്രാന്തശ് ചാപ്സു പരിപ്ലുതഃ
    ഭൃശം വിക്ഷത ഗാത്രശ് ച ഹതവാഹന സൈനികഃ
51 [യ്]
    നാഭൂദ് ഇയം തവ പ്രജ്ഞാ കാഥം ഏവം സുയോധന
    യദാഭിമന്യു ബഹവോ ജഘ്നുർ യുധി മഹാരഥാഃ
52 ആമുഞ്ച കവചം വീര മൂർധജാൻ യമയസ്വ ച
    യച്ച് ചാന്യദ് അപി തേ നാസ്തി തദ് അപ്യ് ആദത്സ്വ ഭാരത
    ഇമം ഏകം ച തേ കാമം വീര ഭൂയോ ദദാമ്യ് അഹം
53 പഞ്ചാനാം പാണ്ഡവേയാനാം യേന യോദ്ധും ഇഹേച്ഛസി
    തം ഹത്വാ വൈ ഭവാൻ രാജാ ഹതോ വാ സ്വർഗം ആപ്നുഹി
    ഋതേ ച ജീവിതാദ് വീര യുദ്ധേ കിം കുർമ തേ പ്രിയം
54 [സ്]
    തതസ് തവ സുതോ രാജൻ വർമ ജഗ്രാഹ കാഞ്ചനം
    വിചിത്രം ച ശിരസ് ത്രാണം ജാംബൂനദപരിഷ്കൃതം
55 സോ ഽവബദ്ധ ശിരസ് ത്രാണഃ ശുഭകാഞ്ചനവർമ ഭൃത്
    രരാജ രാജൻ പുത്രസ് തേ കാഞ്ചനഃ ശൈലരാഡ് ഇവ
56 സംനദ്ധഃ സഗദീ രാജൻ സജ്ജഃ സംഗ്രാമമൂർധനി
    അബ്രവീത് പാണ്ഡവാൻ സർവാൻ പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
57 ഭ്രാതൄണാം ഭവതാം ഏകോ യുധ്യതാം ഗദയാ മയാ
    സഹദേവേന വാ യോത്സ്യേ ഭീമേന നകുലേന വാ
58 അഥ വാ ഫൽഗുനേനാദ്യ ത്വയാ വാ ഭരതർഷഭ
    യോത്സ്യേ ഽഹം സംഗരം പ്രാപ്യ വിജേഷ്യേ ച രണാജിതേ
59 അഹം അദ്യ ഗമിഷ്യാമി വൈരസ്യാന്തം സുദുർഗമാം
    ഗദയാ പുരുഷവ്യാഘ്ര ഹേമപട്ട വിനദ്ധയാ
60 ഗദായുദ്ധേ ന മേ കശ് ചിത് സദൃശോ ഽസ്തീതി ചിന്തയ
    ഗദയാ വോ ഹനിഷ്യാമി സർവാൻ ഏവ സമാഗതാൻ
    ഗൃഹ്ണാതു സഗദാം യോ വൈ യുധ്യതേ ഽദ്യ മയാ സഹ