മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം268

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം268

1 [മാർക്]
     പ്രഭൂതാന്നോദകേ തസ്മിൻ ബഹുമൂലഫലേ വനേ
     സേനാം നിവേശ്യ കാകുത്സ്ഥോ വിധിവത് പര്യരക്ഷത
2 രാവണശ് ച വിധിം ചക്രേ ലങ്കായാം ശാസ്ത്രനിർമിതം
     പ്രകൃത്യൈവ ദുരാധർഷാ ദൃഢപ്രാകാരതോരണാ
3 അഘാധ തോയാഃ പരിഖാ മീനനക്ര സമാകുലാഃ
     ബഭൂവുഃ സപ്ത ദുർധർഷാഃ ഖാദിരൈഃ ശങ്കുഭിശ് ചിതാഃ
4 കർണാട്ട യന്ത്രദുർധർഷാ ബഭൂവുഃ സഹുഡോപലാഃ
     സാശീവിഷ ഘടായോധാഃ സസർജ രസപാംസവഃ
5 മുസലാലാത നാരാചതോമരാസി പരശ്വധൈഃ
     അന്വിതാശ് ച ശതഘ്നീഭിഃ സമധൂച് ഛിഷ്ട മുദ്ഗരാഃ
6 പുരദ്വാരേഷു സർവേഷു ഗുൽമാഃ സ്ഥാവരജംഗമാഃ
     ബഭൂവുഃ പത്തിബഹുലാഃ പ്രഭൂതഗജവാജിനഃ
7 അംഗദസ് ത്വ് അഥ ലങ്കായാ ദ്വാരദേശം ഉപാഗതഃ
     വിദിതോ രാക്ഷസേന്ദ്രസ്യ പ്രവിവേശ ഗതവ്യഥഃ
8 മധ്യേ രാക്ഷസ കോടീനാം ബഹ്വീനാം സുമഹാബലഃ
     ശുശുഭേ മേഘമാലാഭിർ ആദിത്യ ഇവ സംവൃതഃ
9 സ സമാസാദ്യ പൗലസ്ത്യം അമാത്യൈർ അഭിസംവൃതം
     രാമ സന്ദേശം ആമന്ത്ര്യ വാഗ്മീ വക്തും പ്രചക്രമേ
10 ആഹ ത്വാം രാഘവോ രാജൻ കോസലേന്ദ്രോ മഹായശാഃ
    പ്രാപ്തകാലം ഇദം വാക്യം തദ് ആദത്സ്വ കുരുഷ്വ ച
11 അകൃതാത്മാനം ആസാദ്യ രാജാനം അനയേ രതം
    വിനശ്യന്ത്യ് അനയാവിഷ്ടാ ദേശാശ് ച നഗരാണി ച
12 ത്വയൈകേനാപരാദ്ധം മേ സീതാം ആഹരതാ ബലാത്
    വധായാനപരാദ്ധാനാം അന്യേഷാം തദ് ഭവിഷ്യതി
13 യേ ത്വയാ ബലദർപാഭ്യാം ആവിഷ്ടേന വനേചരാഃ
    ഋഷയോ ഹിംസിതാഃ പൂർവം ദേവാശ് ചാപ്യ് അവമാനിതാഃ
14 രാജർഷയശ് ച നിഹതാ രുദന്ത്യശ് ചാഹൃതാഃ സ്ത്രിയഃ
    തദ് ഇദം സമനുപ്രാപ്തം ഫലം തസ്യാനയസ്യ തേ
15 ഹന്താസ്മി ത്വാം സഹാമാത്യം യുധ്യസ്വ പുരുഷോ ഭവ
    പശ്യ മേ ധനുഷോ വീര്യം മാനുഷസ്യ നിശാചര
16 മുച്യതാം ജാനകീ സീതാ ന മേ മോക്ഷ്യസി കർഹി ചിത്
    അരാക്ഷസം ഇമം ലോകം കർതാസ്മി നിശിതൈഃ ശരൈഃ
17 ഇതി തസ്യ ബ്രുവാണസ്യ ദൂതസ്യ പരുഷം വചഃ
    ശ്രുത്വാ ന മമൃഷേ രാജാ രാവണഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
18 ഇംഗിതജ്ഞാസ് തതോ ഭർതുശ് ചത്വാരോ രജനീചരാഃ
    ചതുർഷ്വ് അംഗേഷു ജഗൃഹുഃ ശാർദൂലം ഇവ പക്ഷിണഃ
19 താംസ് തഥാംഗേഷു സംസക്താൻ അംഗദോ രജനീചരാൻ
    ആദായൈവ ഖം ഉത്പത്യ പ്രാസാദതലം ആവിശത്
20 വേഗേനോത്പതതസ് തസ്യ പേതുസ് തേ രജനീചരാഃ
    ഭുവി സംഭിന്നഹൃദയാഃ പ്രഹാര പരിപീഡിതാഃ
21 സ മുക്തോ ഹർമ്യശിഖരാത് തസ്മാത് പുനർ അവാപതത്
    ലംഘയിത്വാ പുരീം ലങ്കാം സ്വബലസ്യ സമീപതഃ
22 കോസലേന്ദ്രം അഥാഭ്യേത്യ സർവം ആവേദ്യ ചാംഗദഃ
    വിശശ്രാമ സ തേജസ്വീ രാഘവേണാഭിനന്ദിതഃ
23 തതഃ സർവാഭിസാരേണ ഹരീണാം വാതരംഹസാം
    ഭേദയാം ആസ ലങ്കായാഃ പ്രാകാരം രഘുനന്ദനഃ
24 വിഭീഷണർക്ഷാധിപതീ പുരസ്കൃത്യാഥ ലക്ഷ്മണഃ
    ദക്ഷിണം നഗരദ്വാരം അവാമൃദ്നാദ് ദുരാസദം
25 കരഭാരുണ ഗാത്രാണാം ഹരീണാം യുദ്ധശാലിനാം
    കോടീശതസഹസ്രേണ ലങ്കാം അഭ്യപതത് തദാ
26 ഉത്പതദ്ഭിഃ പതദ് ഭിശ് ച നിപതദ് ഭിശ് ച വാനരൈഃ
    നാദൃശ്യത തദാ സൂര്യോ രജസാ നാശിത പ്രഭഃ
27 ശാലിപ്രസൂന സദൃശൈഃ ശിരീഷ കുസുമപ്രഭൈഃ
    തരുണാദിത്യസദൃശൈഃ ശരഗൗരൈശ് ച വാനരൈഃ
28 പ്രാകാരം ദദൃശുസ് തേ തു സമന്താത് കപിലീ കൃതം
    രാക്ഷസാ വിസ്മിതാ രാജൻ സസ്ത്രീ വൃദ്ധാഃ സമന്തതഃ
29 വിഭിദുസ് തേ മണിസ്തംഭാൻ കർണാട്ട ശിഖരാണി ച
    ഭഗ്നോന്മഥിത വേഗാനി യന്ത്രാണി ച വിചിക്ഷിപുഃ
30 പരിഗൃഹ്യ ശതഘ്നീശ് ച സചക്രാഃ സഹുഡോപലാഃ
    ചിക്ഷിപുർ ഭുജവേഗേന ലങ്കാ മധ്യേ മഹാബലാഃ
31 പ്രാകാരസ്ഥാശ് ച യേ കേ ചിൻ നിശാചരഗണാസ് തദാ
    പ്രദുദ്രുവുസ് തേ ശതശഃ കപിഭിഃ സമഭിദ്രുതാഃ
32 തതസ് തു രാജവചനാദ് രാക്ഷസാഃ കാമരൂപിണഃ
    നിര്യയുർ വികൃതാകാരാഃ സഹസ്രശതസംഘശഃ
33 ശസ്ത്രവർഷാണി വർഷന്തോ ദ്രാവയന്തോ വനൗകസഃ
    പ്രാകാരം ശോധയന്തസ് തേ പരം വിക്രമം ആസ്ഥിതാഃ
34 സ മാഷരാശിസദൃശൈർ ബഭൂവ ക്ഷണദാചരൈഃ
    കൃതോ നിർവാനരോ ഭൂയഃ പ്രാകാരോ ഭീമദർശനൈഃ
35 പേതുഃ ശൂലവിഭിന്നാംഗാ ബഹവോ വാനരർഷഭാഃ
    സ്തംഭതോരണ ഭഗ്നാശ് ച പേതുസ് തത്ര നിശാചരാഃ
36 കേശാ കേശ്യ് അഭവദ് യുദ്ധം രക്ഷസാം വാനരൈഃ സഹ
    നഖൈർ ദന്തൈശ് ച വീരാണാം ഖാദതാം വൈ പരസ്പരം
37 നിഷ്ടനന്തോ ഹ്യ് അഭയതസ് തത്ര വാനരരാക്ഷസാഃ
    ഹതാ നിപതിതാ ഭൂമൗ ന മുഞ്ചന്തി പരസ്പരം
38 രാമസ് തു ശരജാലാനി വവർഷ ജലദോ യഥാ
    താനി ലങ്കാം സമാസാദ്യ ജഘ്നുസ് താൻ രജനീചരാൻ
39 സൗമിത്രിർ അപി നാരാചൈർ ദൃഢധന്വാ ജിതക്ലമഃ
    ആദിശ്യാദിശ്യ ദുർഗസ്ഥാൻ പാതയാം ആസ രാക്ഷസാൻ
40 തതഃ പ്രത്യവഹാരോ ഽഭൂത് സൈന്യാനാം രാഘവാജ്ഞയാ
    കൃതേ വിമർദേ ലങ്കായാം ലബ്ധലക്ഷോ ജയോത്തരഃ