മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം187

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം187

1 [ദേവ]
     കാമം ദേവാപി മാം വിപ്ര ന വിജാനന്തി തത്ത്വതഃ
     ത്വത് പ്രീത്യാ തു പ്രവക്ഷ്യാമി യഥേദം വിസൃജാമ്യ് അഹം
 2 പിതൃഭക്തോ ഽസി വിപ്രർഷേ മാം ചൈവ ശരണം ഗതഃ
     അതോ ദൃഷ്ടോ ഽസ്മി തേ സാക്ഷാദ് ബ്രഹ്മചര്യം ച തേ മഹത്
 3 ആപോ നാരാ ഇതി പ്രോക്താഃ സഞ്ജ്ഞാ നാമ കൃതം മയാ
     തേന നാരായണോ ഽസ്മ്യ് ഉക്തോ മമ തദ് ധ്യയനം സദാ
 4 അഹം നാരായണോ നാമ പ്രഭവഃ ശാശ്വതോ ഽവ്യയഃ
     വിധാതാ സർവഭൂതാനാം സംഹർതാ ച ദ്വിജോത്തമ
 5 അഹം വിഷ്ണുർ അഹം ബ്രഹ്മാ ശക്രശ് ചാഹം സുരാധിപഃ
     അഹം വൈശ്രവണോ രാജാ യമഃ പ്രേതാധിപസ് തഥാ
 6 അഹം ശിവശ് ച സോമശ് ച കശ്യപശ് ച പ്രജാപതിഃ
     അഹം ധാതാ വിധാതാ ച യജ്ഞശ് ചാഹം ദ്വിജോത്തമ
 7 അഗ്നിർ ആസ്യം ക്ഷിതിഃ പാദൗ ചന്ദ്രാദിത്യൗ ച ലോചനേ
     സദിശം ച നഭോ കായോ വായുർ മനസി മേ സ്ഥിതഃ
 8 മയാ ക്രതുശതൈർ ഇഷ്ടം ബഹുഭിഃ സ്വാപ്തദക്ഷിണൈഃ
     യജന്തേ വേദവിദുഷോ മാം ദേവയജനേ സ്ഥിതം
 9 പൃഥിവ്യാം ക്ഷത്രിയേന്ദ്രാശ് ച പാർഥിവാഃ സ്വർഗകാങ്ക്ഷിണഃ
     യജന്തേ മാം തഥാ വൈശ്യാഃ സ്വർഗലോകജിഗീഷവഃ
 10 ചതുഃസമുദ്ര പര്യന്താം മേരുമന്ദര ഭൂഷണാം
    ശേഷോ ഭൂത്വാഹം ഏവൈതാം ധാരയാമി വസുന്ധരാം
11 വാരാഹം രൂപം ആസ്ഥായ മയേയം ജഗതീ പുരാ
    മജ്ജമാനാ ജലേ വിപ്ര വീര്യേണാസീത് സമുദ്ധൃതാ
12 അഗ്നിശ് ച വഡവാ വക്ത്രോ ഭൂത്വാഹം ദ്വിജസത്തമ
    പിബാമ്യ് അപഃ സമാവിദ്ധാസ് താശ് ചൈവ വിസൃജാമ്യ് അഹം
13 ബ്രഹ്മ വക്ത്രം ഭുജൗ ക്ഷത്രം ഊരൂ മേ സംശ്രിതാ വിശഃ
    പാദൗ ശൂദ്രാ ഭജന്തേ മേ വിക്രമേണ ക്രമേണ ച
14 ഋഗ്വേദഃ സാമവേദശ് ച യജുർവേദോ ഽപ്യ് അഥർവണഃ
    മത്തഃ പ്രാദുർഭവന്ത്യ് ഏതേ മാം ഏവ പ്രവിശന്തി ച
15 യതയഃ ശാന്തി പരമാ യതാത്മാനോ മുമുക്ഷവഃ
    കാമക്രോധദ്വേഷമുക്താ നിഃസംഗാ വീതകൽമഷാഃ
16 സത്ത്വസ്ഥാ നിരഹങ്കാരാ നിത്യം അധ്യാത്മകോവിദാഃ
    മാം ഏവ സതതം വിപ്രാശ് ചിന്തയന്ത ഉപാസതേ
17 അഹം സംവർതകോ ജ്യോതിർ അഹം സർവർതകോ യമഃ
    അഹം സംവർതകഃ സൂര്യോ അഹം സംവർതകോ ഽനിലഃ
18 താരാ രൂപാണി ദൃശ്യന്തേ യാന്യ് ഏതാനി നഭസ്തലേ
    മമ രൂപാണ്യ് അഥൈതാനി വിദ്ധി ത്വം ദ്വിജസത്തമ
19 രത്നാകരാഃ സമുദ്രാശ് ച സർവ ഏവ ചതുർദിശം
    വസനം ശയനം ചൈവ നിലയം ചൈവ വിദ്ധി മേ
20 കാമം ക്രോധം ച ഹർഷം ച ഭയം മോഹം തഥൈവ ച
    മമൈവ വിദ്ധി രൂപാണി സർവാണ്യ് ഏതാനി സത്തമ
21 പ്രാപ്നുവന്തി നരാ വിപ്ര യത്കൃത്വാ കർമശോഭനം
    സത്യം ദാനം തപോ ചോഗ്രം അഹിംസാ ചൈവ ജന്തുഷു
22 മദ്വിധാനേന വിഹിതാ മമ ദേഹവിഹാരിണഃ
    മയാഭിഭൂത വിജ്ഞാനാ വിചേഷ്ടന്തേ ന കാമതഃ
23 സമ്യഗ് വേദം അധീയാനാ യജന്തോ വിവിധൈർ മഖൈഃ
    ശാന്താത്മാനോ ജിതക്രോധാഃ പ്രാപ്നുവന്തി ദ്വിജാതയഃ
24 പ്രാപ്തും ന ശക്യോ യോ വിദ്വൻ നരൈർ ദുഷ്കൃതകർമഭിഃ
    ലോഭാഭിഭൂതൈഃ കൃപണൈർ അനാര്യൈർ അകൃതാത്മഭിഃ
25 തം മാം മഹാഫലം വിദ്ധി പദം സുകൃതകർമണഃ
    ദുഷ്പ്രാപം വിപ്ര മൂഢാനാം മാർഗം യോഗൈർ നിഷേവിതം
26 യദാ യദാ ച ധർമസ്യ ഗ്ലാനിർ ഭവതി സത്തമ
    അഭ്യുത്ഥാനം അധർമസ്യ തദാത്മാനം സൃജാമ്യ് അഹം
27 ദൈത്യാ ഹിംസാനുരക്താശ് ച അവധ്യാഃ സുരസത്തമൈഃ
    രാക്ഷസാശ് ചാപി ലോകേ ഽസ്മിൻ യദോത്പത്സ്യന്തി ദാരുണാഃ
28 തദാഹം സമ്പ്രസൂയാമി ഗൃഹേഷു ശുഭകർമണാം
    പ്രവിഷ്ടോ മാനുഷം ദേഹം സർവം പ്രശമയാമ്യ് അഹം
29 സൃഷ്ട്വാ ദേവമനുഷ്യാംശ് ച ഗന്ധർവോരഗരാക്ഷസാൻ
    സ്ഥാവരാണി ച ഭൂതാനി സംഹരാമ്യ് ആത്മമായയാ
30 കർമകാലേ പുനർ ദേഹം അനുചിന്ത്യ സൃജാമ്യ് അഹം
    പ്രവിശ്യ മാനുഷം ദേഹം മര്യാദാ ബന്ധകാരണാത്
31 ശ്വേതഃ കൃതയുഗേ വർണഃ പീതസ് ത്രേതായുഗേ മമ
    രക്തോ ദ്വാപരം ആസാദ്യ കൃഷ്ണഃ കലിയുഗേ തഥാ
32 ത്രയോ ഭാഗാ ഹ്യ് അധർമസ്യ തസ്മിൻ കാലേ ഭവന്ത്യ് ഉത
    അന്തകാലേ ച സമ്പ്രാപ്തേ കാലോ ഭൂത്വാതിദാരുണഃ
    ത്രൈലോക്യം നാശയാമ്യ് ഏകഃ കൃത്സ്നം സ്ഥാവരജംഗമം
33 അഹം ത്രിവർത്മാ സർവാത്മാ സർവലോകസുഖാവഹഃ
    അഭിഭൂഃ സർവഗോ ഽനന്തോ ഹൃഷീകേശ ഉരു ക്രമഃ
34 കാലചക്രം നയാമ്യ് ഏകോ ബ്രഹ്മന്ന് അഹം അരൂപി വൈ
    ശമനം സർവഭൂതാനാം സർവലോകകൃതോദ്യമം
35 ഏവം പ്രണിഹിതഃ സമ്യങ് മയാത്മാ മുനിസത്തമ
    സർവഭൂതേഷു വിപ്രേന്ദ്ര ന ച മാം വേത്തി കശ് ചന
36 യച് ച കിം ചിത് ത്വയാ പ്രാപ്തം മയി ക്ലേഷാത്മകം ദ്വിജ
    സുഖോദയായ തത് സർവം ശ്രേയസേ ച തവാനഘ
37 യച് ച കിം ചിത് ത്വയാ ലോകേ ദൃഷ്ടം സ്ഥാവരജംഗമം
    വിഹിതഃ സർവഥൈവാസൗ മമാത്മാ മുനിസത്തമ
38 അർധം മമ ശരീരസ്യ സർവലോകപിതാമഹഃ
    അഹം നാരായണോ നാമ ശംഖചക്രഗദാധരഃ
39 യാവദ് യുഗാനാം വിപ്രർഷേ സഹസ്രപരിവർതനം
    താവത് സ്വപിമി വിശ്വാത്മാ സർവലോകപിതാമഹഃ
40 ഏവം സർവം അഹം കാലം ഇഹാസേ മുനിസത്തമ
    അശിശുഃ ശിശുരൂപേണ യാവദ് ബ്രഹ്മാ ന ബുധ്യതേ
41 മയാ ച വിപ്ര ദത്തോ ഽയം വരസ് തേ ബ്രഹ്മരൂപിണാ
    അസകൃത് പരിതുഷ്ടേന വിപ്രർഷിഗണപൂജിത
42 സർവം ഏകാർണവം ദൃഷ്ട്വാ നഷ്ടം സ്ഥാവരജംഗമം
    വിക്ലവോ ഽസി മയാ ജ്ഞാതസ് തതസ് തേ ദർശിതം ജഗത്
43 അഭ്യന്തരം ശരീരസ്യ പ്രവിഷ്ടോ ഽസി യദാ മമ
    ദൃഷ്ട്വാ ലോകം സമസ്തം ച വിസ്മിതോ നാവബുധ്യസേ
44 തതോ ഽസി വക്ത്രാദ് വിപ്രർഷേ ദ്രുതം നിഃസാരിതോ മയാ
    ആഖ്യാതസ് തേ മയാ ചാത്മാ ദുർജ്ഞേയോ ഽപി സുരാസുരൈഃ
45 യാവത് സ ഭഗവാൻ ബ്രഹ്മാ ന ബുധ്യതി മഹാതപഃ
    താവത് ത്വം ഇഹ വിപ്രർഷേ വിശ്രബ്ധശ് ചര വൈ സുഖം
46 തതോ വിഭുദ്ധേ തസ്മിംസ് തു സർവലോകപിതാമഹേ
    ഏകീഭൂതോ ഹി സ്രക്ഷ്യാമി ശരീരാദ് ദ്വിജസത്തമ
47 ആകാശം പൃഥിവീം ജ്യോതിർ വായും സലിലം ഏവ ച
    ലോകേ യച് ച ഭവേച് ഛേഷം ഇഹ സ്ഥാവരജംഗമം
48 [മാർക്]
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാന്തർഹിതസ് താത സ ദേവഃ പരമാദ്ഭുതഃ
    പ്രജാശ് ചേമാഃ പ്രപശ്യാമി വിചിത്രാ ബഹുധാ കൃതാഃ
49 ഏതദ് ദൃഷ്ടം മയാ രാജംസ് തസ്മിൻ പ്രാപ്തേ യുഗക്ഷയേ
    ആശ്ചര്യം ഭരതശ്രേഷ്ഠ സർവധർമഭൃതാം വര
50 യഃ സ ദേവോ മയാ ദൃഷ്ടഃ പുരാ പദ്മനിഭേക്ഷണഃ
    സ ഏഷ പുരുഷവ്യാഘ്ര സംബന്ധീ തേ ജനാർദനഃ
51 അസ്യൈവ വരദാനാദ് ധി സ്മൃതിർ ന പ്രജഹാതി മാം
    ദീർഘം ആയുശ് ച കൗന്തേയ സ്വച്ഛന്ദമരണം തഥാ
52 സ ഏഷ കൃഷ്ണോ വാർഷ്ണേയഃ പുരാണപുരുഷോ വിഭുഃ
    ആസ്തേ ഹരിർ അചിന്ത്യാത്മാ ക്രീഡന്ന് ഇവ മഹാഭുജഃ
53 ഏഷ ധാതാ വിധാതാ ച സംഹർതാ ചൈവ സാത്വതഃ
    ശ്രീവത്സ വക്ഷാ ഗോവിന്ദഃ പ്രജാപതിപതിഃ പ്രഭുഃ
54 ദൃഷ്ട്വേമം വൃഷ്ണിശാർദൂലം സ്മൃതിർ മാം ഇയം ആഗതാ
    ആദിദേവം അജം വിഷ്ണും പുരുഷം പീതവാസസം
55 സർവേഷാം ഏവ ഭൂതാനാം പിതാ മാതാ ച മാധവഃ
    ഗച്ഛധ്വം ഏനം ശരണം ശരണ്യം കൗരവർഷഭാഃ