Jump to content

പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലിക

വിക്കിഗ്രന്ഥശാല സംരംഭത്തിൽ നിന്ന്
പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലിക

രചന:ശങ്കരാചാര്യർ

പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലിക

[തിരുത്തുക]
കഃ ഖലു നാലങ്ക്രിയതേ ദൃഷ്ടാദൃഷ്ടാർഥസാധനപടീയാൻ
അമുയാ കണ്ഠസ്ഥിതയാ പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലികയാ 1
ഭഗവൻ കിമുപാദേയം ഗുരുവചനം ഹേയമപി കിമകാര്യം
കോ ഗുരുഃ അധിഗതതത്ത്വഃ ശിഷ്യഹിതായോദ്യതഃ സതതം 2
ത്വരിതം കിം കർതവ്യം വിദുഷാം സംസാരസന്തതിച്ഛേദഃ
കിം മോക്ഷതരോർബീജം സമ്യക്ജ്ഞാനം ക്രിയാസിദ്ധം 3
കഃ പഥ്യതരോ ധർമഃ കഃ ശുചിരിഹ യസ്യ മാനസം ശുദ്ധം
കഃ പണ്ഡിതോ വിവേകീ കിം വിഷമവധീരണാ ഗുരുഷു 4
കിം സംസാരേ സാരം ബഹുശോƒ പി വിചിന്ത്യമാനമിദമേവ
കിം മനുജേഷ്വിഷ്ടതമം സ്വപരഹിതായോദ്യതം ജന്മ 5
മദിരേവ മോഹജനകഃ കഃ സ്നേഹഃ കേ ച ദസ്യവോ വിഷയാഃ
കാ ഭവവല്ലി തൃഷ്ണാ കോ വൈരീ യസ്ത്വനുദ്യോഗഃ 6
കസ്മാദ്ഭയമിഹ മരണാദന്ധാദിഹ കോ വിശിഷ്യതേ രാഗീ
കഃ ശൂരോ യോ ലലനാലോചനബാണൈർന ച വ്യധിതഃ 7
പാന്തും കർണാഞ്ജലിഭിഃ കിമമൃതമിഹ യുജ്യതേ സദുപദേശഃ
കിം ഗുരുതായാ മൂലം യദേതദപ്രാർഥനം നാമ 8
കിം ഗഹനം സ്ത്രീചരിതം കശ്ചതുരോ യോ ന ഖണ്ഡിതസ്തേന
കിം ദുഃഖം അസന്തോഷഃ കിം ലാഘവമധമതോ യാച്ഞാ 9
കിം ജീവിതമനവദ്യം കിം ജാഡ്യം പാഠതോƒ പ്യനഭ്യാസഃ
കോ ജാഗർതി വിവേകീ കോ നിദ്രാ മൂഢതാ ജന്തോഃ 10
നലിനീദലഗതജലവത്തരലം കിം യൗവനം ധനം ചായുഃ
കഥയ പുനഃ കേ ശശിനഃ കിരണസമാഃ സജ്ജനാ ഏവ 11
കോ നരകഃ പരവശതാ കിം സൗഖ്യം സർവസംഗവിരതിര്യാ
കിം സത്യം ഭൂതഹിതം പ്രിയം ച കിം പ്രാണിനാമസവഃ 12
കോƒ നർഥഫലോ മാനഃ കാ സുഖദാ സാധുജനമൈത്രീ
സർവവ്യസനവിനാശേ കോ ദക്ഷഃ സർവഥാ ത്യാഗീ 13
കിം മരണം മൂർഖത്വം കിം ചാനർഘം യദവസരേ ദത്തം
ആമരണാത് കിം ശല്യം പ്രച്ഛന്നം യത്കൃതം പാപം 14
കുത്ര വിധേയോ യത്നോ വിദ്യാഭ്യാസേ സദൗഷധേ ദാനേ
അവധീരണാ ക്വ കാര്യാ ഖലപരയോഷിത്പരധനേഷു 15
കാഹർനിശമനുചിന്ത്യാ സംസാരാസാരതാ ന തു പ്രമദാ
കാ പ്രേയസീ വിധേയാ കരണാ ദീനേഷു സജ്ജനേ മൈത്രീ 16
കണ്ഠഗതൈരപ്യസുഭിഃ കസ്യ ഹ്യാത്മാ ന ശക്യതേ ജേതും
മൂർഖസ്യ ശങ്കിതസ്യ ച വിഷാദിനോ വാ കൃതഘ്നസ്യ 17
കഃ സാധുഃ സദവൃത്തഃ കമധമമാചക്ഷതേ ത്വസദ്വൃത്തം
കേന ജിതം ജഗദേതത്സത്യതിതിക്ഷാവതാ പുംസാ 18
കസ്മൈ നമാംസി ദേവാഃ കുർവന്തി ദയാപ്രധാനായ
കസ്മാദുദ്വേഗഃ സ്യാത്സംസാരാരണ്യതഃ സുധിയഃ 19
കസ്യ വശേ പ്രാണിഗണഃ സത്യപ്രിയഭാഷിണോ വിനീതസ്യ
ക്വ സ്ഥാതവ്യം ന്യായ്യേ പഥി ദൃഷ്ടാദൃഷ്ടലാഭാഢ്യേ 20
കോƒ ന്ധോ യോƒ കര്യരതഃ കോ ബധിരോ യോ ഹിതാനി ന ശൃണോതി
കോ മൂകോ യഃ കാലേ പ്രിയാണി വക്തും ന ജാനാതി 21
കിം ദാനമനാകാങ്ക്ഷം കിം മിത്രം യോ നിവാരയതി പാപാത്
കോƒ ലങ്കാരഃ ശീലം കിം വാചാം മണ്ഡനം സത്യം 22
വിദ്യുദ്വിലസിതചപലം കിം ദുർജനസംഗതിര്യുവതയശ്ച
കുലശീലനിഷ്പ്രകമ്പാഃ കേ കലികാലേƒ പി സജ്ജനാ ഏവ 23
ചിന്താമണിരിവ ദുർലഭമിഹ കിം കഥയാമി തച്ചതുർഭദ്രം
കിം തദ്വദന്തി ഭൂയോ വിധുതതമസാ വിശേഷേണ 24
ദാനം പ്രിയവാക്സഹിതം ജ്ഞാനമഗർവം ക്ഷമാന്വിതം ശൗര്യം
വിത്തം ത്യാഗസമേതം ദുർലഭമേതച്ചതുർഭദ്രം 25
കിം ശോച്യം കാർപണ്യം സതി വിഭവേ കിം പ്രശസ്തമൗദാര്യം
കഃ പൂജ്യോ വിദ്വദ്ഭിഃ സ്വഭാവതഃ സർവദാ വിനീതോ യഃ 26
കഃ കുലകമലദിനേശഃ സതി ഗുണാവിഭവേƒ പി യോ നമ്രഃ
കസ്യ വശേ ജഗദേതത്പ്രിയഹിതവചനസ്യധർമനിരതസ്യ 27
വിദ്വന്മനോഹരാ കാ സത്കവിതാ ബോധവനിതാ ച
കം ന സ്പൃശതി വിപത്തിഃ പ്രവൃദ്ധവചനാനുവർതിനം ദാന്തം 28
കസ്മൈ സ്പൃഹയതി കമലാ ത്വനലസചിത്തായ നീതിവൃത്തായ
ത്യജതി ച കം സഹസാ ദ്വിജഗുരുസുരനിന്ദാകരം ച സാലസ്യം 29
കുത്ര വിധേയോ വാസഃ സജ്ജനനികടേƒ ഥവാ കാശ്യാം
കഃ പരിഹാര്യോ ദേശഃ പിശുനയുതോ ലുബ്ധഭൂപശ്ച 30
കേനാശോച്യഃ പുരുഷഃ പ്രണതകലത്രേണ ധീരവിഭവേന
ഇഹ ഭുവനേ കഃ ശോച്യഃ സത്യപി വിഭവേ ന യോ ദാതാ 31
കിം ലഘുതായാ മൂലം പ്രാകൃതപുരുഷേഷു യാ യാച്ഞാ
രാമാദപി കഃ ശൂരഃ സ്മരശരനിഹതോ ന യശ്ചലതി 32
കിമഹർനിശമനുചിന്ത്യം ഭഗവച്ചരണം ന സംസാരഃ
ചക്ഷുഷ്മന്തോƒ പ്യന്ധാഃ കേ സ്യുഃ യേ നാസ്തികാ മനുജാഃ 33
കഃ പംഗുരിഹ പ്രഥിതോ വ്രജതി ച യോ വാർദ്ധകേ തീർഥം
കിം തീർഥമപി ച മുഖ്യം ചിത്തമലം യന്നിവർതയതി 34
കിം സ്മർത്തവ്യം പുരുഷൈഃ ഹരിനാമ സദാ ന യാവനീ ഭാഷാ
കോ ഹി ന വാച്യഃ സുധിയാ പരദോഷശ്ചാനൃതം തദ്വത് 35
കിം സമ്പാദ്യം മനുജൈഃ വിദ്യാ വിത്തം ബലം യശഃ പുണ്യം
കഃ സർവഗുണവിനാശീ ലോഭഃ ശത്രുശ്ച കഃ കാമഃ 36
കാ ച സഭാ പരിഹാര്യാ ഹീനാ യാ വൃദ്ധസചിവേന
ഇഹ കുത്രാവഹിതഃ സ്യാന്മനുജഃ കില രാജസേവായാം 37
പ്രാണാദപി കോ രമ്യഃ കുലധർമഃ സാധുസംഗശ്ച
കാ സംരക്ഷ്യാ കീർതിഃ പതിവ്രതാ നൈജബുദ്ധിശ്ച 38
കാ കൽപലതാ ലോകേ സച്ഛിഷ്യായാർപിതാ വിദ്യാ
കോƒ ക്ഷയവടവൃക്ഷഃ സ്യാത്വിധിവത്സത്പാത്രദത്തദാനം യത് 39
കിം ശസ്ത്രം സർവേഷാം യുക്തിഃ മാതാ ച കാ ധേനുഃ
കിം നു ബലം യദ്ധൈര്യം കോ മൃത്യുഃ യദവധാനരഹിതത്വം 40
കുത്ര വിഷം ദുഷ്ടജനേ കിമിഹാശൗചം ഭവേതൃണം നൃണാം
കിമഭയമിഹ വൈരാമ്യം ഭയമപി കിം വിത്തമേവ സർവേഷാം 41
കാ ദുർലഭാ നരാണാം ഹരിഭക്തിഃ പാതകം ച കിം ഹിംസാ
കോ ഹി ഭഗവത്പ്രിയഃ സ്യാത്യോƒ ന്യം നോദ്വേജയേദനുദ്വിഗ്നഃ 42
കസ്മാത് സിദ്ധിഃ തപസഃ ബുദ്ധിഃ ക്വ നു ഭൂസുരേ കുതോ ബുദ്ധിഃ
വൃദ്ധോപസേവയാ കേ വൃദ്ധാ യേ ധർമതത്ത്വജ്ഞാഃ 43
സംഭാവിതസ്യ മരണാദധികം കിം ദുര്യശോ ഭവതി
ലോകേ സുഖീ ഭവേത്കോ ധനവാന്ധനമപി ച കിം യതശ്ചേഷ്ടം 44
സർവസുഖാനാം ബീജം കിം പുണ്യം ദുഃഖമപി കുതഃ പാപാത്
കസ്യൈശ്വര്യം യഃ കില ശങ്കരമാരാധയേദ്ഭക്ത്യാ 45
കോ വർദ്ധതേ വിനീതഃ കോ വാ ഹീയേത യോ ദൃപ്തഃ
കോ ന പ്രത്യേതവ്യോ ബ്രൂതേ യശ്ചാനൃതം ശശ്വത് 46
കുത്രാനൃതേƒ പ്യപാപാം യച്ചോക്തം ധർമരക്ഷാർഥം
കോ ധർമോƒ ഭിമതോ യഃ ശിഷ്ടാനാം നിജകുലീനാനാം 47
സാധുബലം കിം ദൈവം കഃ സാധുഃ സർവദാ തുഷ്ടഃ
ദൈവം കിം യത്സുകൃതം കഃ സുകൃതീ ശ്ലാഘ്യതേ ച യഃ സദ്ഭിഃ 48
ഗൃഹമേധിനശ്ച മിത്രം കിം ഭാര്യാ കോ ഗൃഹീ ച യോ യജതേ
കോ യജ്ഞോ യഃ ശ്രുത്യാ വിഹിതഃ ശ്രേയസ്കരോ നൃണാം 49
കസ്യ ക്രിയാ ഹി സഫലാ യഃ പുനരാചാരവാം ശിഷ്ടഃ
കഃ ശിഷ്ടോ യോ വേദപ്രമാണവാം കോ ഹതഃ ക്രിയാഭ്രഷ്ടഃ 50
കോ ധന്യഃ സംന്യാസീ കോ മാന്യഃ പണ്ഡിതഃ സാധുഃ
കഃ സേവ്യോ യോ ദാതാ കോ ദാതാ യോƒ ർഥിതൃപ്തിമാതനുതേ 51
കിം ഭാഗ്യം ദേഹവതാമാരോഗ്യം കഃ ഫലീ കൃഷികൃത്
കസ്യ ന പാപം ജപതഃ കഃ പൂർണോ യഃ പ്രജാവാം സ്യാത് 52
കിം ദുഷ്കരം നരാണാം യന്മനസോ നിഗ്രഹഃ സതതം
കോ ബ്രഹ്മചര്യവാം സ്യാത്യശ്ചാസ്ഖലിതോർധ്വരേതസ്കഃ 53
കാ ച പരദേവതോക്താ ചിച്ഛക്തിഃ കോ ജഗത്ഭർതാ
സൂര്യഃ സർവേഷാം കോ ജീവനഹേതുഃ സ പർജന്യഃ 54
കഃ ശുരോ യോ ഭീതത്രാതാ ത്രാതാ ച കഃ സദ്ഗുരുഃ
കോ ഹി ജഗദ്ഗുരുരുക്തഃ ശംഭുഃ ജ്ഞാനം കുതഃ ശിവാദേവ 55
മുക്തിം ലഭേത കസ്മാന്മുകുന്ദഭക്തേഃ മുകുന്ദഃ കഃ
യസ്താരയേദവിദ്യാം കാ ചാവിദ്യാ യദാത്മനോƒ സ്ഫൂർതിഃ 56
കസ്യ ന ശോകോ യഃ സ്യാദ്ക്രോധഃ കിം സുഖം തുഷ്ടിഃ
കോ രാജാ രഞ്ചനകൃത്കശ്ച ശ്വാ നീചസേവകോ യഃ സ്യാത് 57
കോ മായീ പരമേശഃ ക ഇന്ദ്രജാലായതേ പ്രപഞ്ചോƒ യം
കഃ സ്വപ്നനിഭോ ജാഗ്രദ്വ്യവഹാരഃ സത്യമപി ച കിം ബ്രഹ്മ 58
കിം മിഥ്യാ യദ്വിദ്യാനാശ്യം തുച്ഛം തു ശശവിഷാണാദി
കാ ചാനിർവാച്യാ മായാ കിം കൽപിതം ദ്വൈതം 59
കിം പാരമാർഥികം സ്യാദദ്വൈതം ചാജ്ഞതാ കുതോƒ നാദിഃ
വപുഷശ്ച പോഷകം കിം പ്രാരബ്ധം ചാന്നദായി കിം ചായുഃ 60
കോ ബ്രഹ്മണൈരുപാസ്യോ ഗായത്ര്യർകാഗ്നിഗോചരഃ ശംഭുഃ
ഗായത്ര്യാമാദിത്യേ ചാഗ്നൗ ശംഭ ച കിം നു തത്തത്ത്വം 61
പ്രാത്യക്ഷദേവതാ കാ മാതാ പൂജ്യോ ഗുരുശ്ച കഃ താതഃ
കഃ സർവദേവതാത്മാ വിദ്യാകർമാന്വിതോ വിപ്രഃ 62
കശ്ച കുലക്ഷയഹേതുഃ സന്താപഃ സജ്ജനേഷു യോƒ കാരി
കേഷാമമോഘ വചനം യേ ച പുനഃ സത്യമൗനശമശീലാഃ 63
കിം ജന്മ വിഷയസംഗഃ കിമുത്തരം ജന്മ പുത്രഃ സ്യാത്
കോƒ പരിഹാര്യോ മൃത്യുഃ കുത്ര പദം വിന്യസേച്ച ദൃക്പൂതേ 64
പാത്രം കിമന്നദാനേ ക്ഷുധിതം കോƒ ർച്യോ ഹി ഭഗവദവതാരഃ
കശ്ച ഭഗവാന്മഹേശഃ ശഞ്കരനാരായണാത്മൈകഃ 65
ഫലമപി ഭഗവദ്ഭക്തേഃ കിം തല്ലോകസ്വരുപസാക്ഷാത്ത്വം
മോക്ഷശ്ച കോ ഹ്യവിദ്യാസ്തമയഃ കഃ സർവവേദഭൂഃ അഥ ച ഓം 66
ഇത്യേഷാ കണ്ഠസ്ഥാ പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലികാ യേഷാം
തേ മുക്താഭരണാ ഇവ വിമലാശ്ചാഭാന്തി സത്സമാജേഷു 67
"https://ml.wikisource.org/w/index.php?title=പ്രശ്നോത്തരരത്നമാലിക&oldid=58176" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്