൩൦
മെന്ന നമുക്ക തോന്നുവാൻ ഇടയുണ്ട; കാലക്രമംകൊണ്ട,
ൟ ഗുഹകളിൽ മുറികളായിട്ടും, ഭക്തി വിചാരിച്ച, ദൈവശു
ശ്രൂഷയ്ക്ക ആലയങ്ങളും, മൃഗങ്ങളുടെ ഉപദ്രവങ്ങൾ ഒഴിവാ
നായിട്ട. ശവങ്ങൾ ഇടുവാൻ സ്ഥലങ്ങളും ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടു എ
ന്ന, നമ്മൾ കാണുന്നുണ്ട. ഇന്ദ്യായിൽ പാറയിൽ വെട്ടി പ
ണുതിരിക്കുന്ന അനേകം അമ്പലങ്ങൾ ഉണ്ട, ഇങ്ങിനെ
ബൊംബായോടു ചേൎന്ന ചില ദ്വീപുകളിൽ, ഹിന്തുമതക്കാർ
നൂറും ഇരുനൂറും ചുവടുകൾ ചതുരമായിട്ടുള്ള ചില മുറികൾ
കരിങ്കല്ലിൽ വെട്ടി ഉണ്ടാക്കീട്ടുണ്ട: ഇതിലെ പണികളും തൂണുക
ളുടെയും മിനുസവിശേഷം, നല്ലതു തന്നെ, ഏകദേശം ൨,൦൦൦
വൎഷംമുമ്പെ തീൎക്കപ്പെട്ടതാകുന്നു എന്ന വിദ്വാന്മാർ പറയാറു
ണ്ട. തെക്കെ ഇന്ദ്യായിൽ ഇതും മറ്റും ഇങ്ങിനത്തെഅമ്പല
ങ്ങളിൽ ഹിന്തുമതത്തിലെ ബിംബങ്ങൾ കല്ലിൽ പണുതിരിക്കു
ന്നു; വടക്കെ ഇന്ദ്യായിൽ ഉള്ള ഗുഹ അമ്പലങ്ങൾ, ഏകദേ
ശം ൩,൦൦൦ വൎഷം പഴക്കം ചെന്നതും, കാപ്രി പ്രതിഷ്ഠ ആയി
ട്ട, ബുദ്ധമുനിയുടെ ബിംബങ്ങളെ കാണ്മാനുള്ളു; മോശയുടെ
ഒന്നാം പുസ്തകത്തിലും വേദവാക്യത്തിലെ മറ്റു സ്ഥലങ്ങളി
ലും രാജാക്കന്മാരെയും മറ്റു വലിയ ആളുകളെയും അടക്കിവ
ന്നത, ഗുഹകളിൽ ആയിരുന്നു എന്ന നാം വായിക്കുന്നു.
യൂറോപ്പിൽ റോമ്മാ, പാറീസ, നെയിപ്പിൾസ, മറ്റെതാനും
പട്ടണങ്ങളുടെ കീഴെ, ഇവ പണിചെയ്വാൻ വേണ്ടിയ കല്ല
ഗുഹകളിൽനിന്ന മാന്തി എടുത്ത. പല നാഴിക നീളമായിട്ട
തെരുവുകൾ പൊലെ ഉണ്ടാക്കി, അതാതിന്റെ അരികുകളിൽ,
മേൽ പൎത്തിരുന്ന ആളുകളുടെ ശവങ്ങളും അസ്ഥികളും അട
ക്കിവന്നു. പാറീസു പട്ടണത്തിനുകീഴെയുള്ള ഗുഹകളിൽ ഏറ
പ്രദേശത്തിൽ ഇപ്പോൾ തോട്ടക്കാർ കൂണുകിളുപ്പിച്ച, അതി
ന്റെ ലാഭം എടുത്തുവരുന്നു, എജിപ്തിയിൽ പണ്ടെ എല്ലാ ക
രകളിലും പാറയിൽ മുറികൾ തീൎപ്പിച്ച മരിക്കുന്ന ആളുകളെ
പെട്ടികളിൽ സുഗന്ധവൎഗ്ഗങ്ങളോടു കൂടെ പൂട്ടി അടുക്കി വച്ചു
വരുമാറുണ്ട. ൟ പെട്ടിയിന്മേൽ അകത്തിരിക്കുന്ന ആളുകളു
ടെ പേരും വിവരങ്ങളും എഴുതിവച്ചിരിക്കകൊണ്ട, ൩൦൦൦ വ
ൎഷം മുമ്പെ മരിച്ച ആളുകളുടെ വൎത്തമാനം അറിഞ്ഞ, പെട്ടി
തുറക്കുമ്പോൾ ശവങ്ങൾക്ക അല്പം കേടുമാത്രമെ തട്ടീട്ടുള്ളു എ
ന്നു കാണുന്നു. ഇംഗ്ലാണ്ടിൽ മനുഷ്യരാൽ തീൎക്കപ്പെട്ട ഗുഹക
ൾ അനേകം ഉണ്ട, ഇവയിൽ വിറകിനു പകരം കത്തിക്കുന്ന
കോൾ എന്ന പറയപ്പെടുന്നതും, അയിര, ഉപ്പ, ചെമ്പ, വെ
ളുത്തതും കറുത്തതുമുള്ള ൟയവും, മാന്തി എടുക്കുന്നതുമാകുന്നു. ഇ
വ തീൎക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഭാഷ ഇതാകുന്നു, എടുക്കപ്പെടുവാനു
