"ടക്ടർ സായ്പിനെ" അനുഗ്രഹിക്കുന്നതും വിചാരിച്ചു ദൊൻ്സവൈദ്യർ ധൈൎയ്യപ്പെട്ടു വേലയിൽ ഉത്സാഹിച്ചിരിക്കുന്നു. മഹാരാജാവു മിശ്ശനേരികൾക്കു ഹിമകാലത്തും കാശ്മീരത്തിൽ താമസി ക്കേണ്ടതിനു സമ്മതിച്ചതിനു പുറമേ കളിൎകാലത്തിൽ ഒരു മിശ്ശനേരികുഡുംബം രോഗാലയ ത്തിൽ പാൎപ്പാൻ തക്കവണ്ണം ഓർ എടപ്പു ഉണ്ടാക്കുവാൻ കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു.*
Calw. Miss, Blatt 1878. No. 5.
*കാശ്മീരം മുമ്പെ വലിയൊരു സരസ്സായിരുന്നു എന്നു പലരും ഊഹിക്കുന്നു. അതിന്നു 25,000 □ നാഴിക പരപ്പുണ്ടെങ്കിലും 150,000 പേർ മാത്രം അതിൽ ൨സിക്കുന്നുള്ളു. ഭൂകമ്പം വ സന്തരോഗങ്ങൾ പഞ്ചം എന്നിവറ്റാൽ നിവാസികൾ ഈ ചെറു തുകയോളം ചുരുങ്ങിപ്പോയി. ഇപ്പോൾ കഠിനമായി ബാധിച്ചിരിക്കുന്ന ക്ഷാമത്തെ ശമിപ്പിപ്പാൻ വേണ്ടി അംഗ്ലകോയ്മ സഹാ യിച്ചു വരുന്നു. 1846ാമതിൽ ഇംഗ്ലിഷ്കാർ ഒന്നാം ശിഖയുദ്ധത്തെ അവസാനിച്ചശേഷം ഗുലാബ് സിങ്ങ് എന്നവന്നു ആ രാജ്യം ഏല്പിച്ചുകൊടുത്തു ആശ്രിതരാജ്യമായി (Protected State) അതി നെ വങ്കാളസംസ്ഥാനത്തിന്നു കിഴ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. മൂലസ്ഥാനമായ ശ്രീനഗരം വിതസ്താ (Jhelum) എന്ന പുഴവക്കത്തു കിടക്കുന്നു.
POLITICAL NEWS ലൌകികവൎത്തമാനം
ആസ്യ Asia.
അബ്ഘാനസ്ഥാനം.— ഉപരാജാ വവൎകൾ. കൈയൊപ്പു വിളയാടിയ സന്ധിപ്പി നെ ജൂൻ ൬൹ അമീർ യാക്കൂബ് ഖാൻ എന്ന വൎക്കു ഒരു ദൎബ്ബാരിൽ വെച്ചു ഏകിയിരിക്കുന്നു. ൨൬൹ അമീർ തന്റെ പ്രജകളിൽ അംഗ്ല സൈന്യത്തോടു ഇടപാടു ചെയ്ത ഏവൎക്കും പൊതുവിൽ ക്ഷമ അറിയിക്കുന്ന ഒരു വിമോ ചനപത്രത്തെ (amnesty) സമ്മാനിച്ചു.
ജൂലായി ൭ആം ൹ അംഗ്ലസൈന്യങ്ങൾ കന്ദഹാരെ വിട്ടു ആ നഗരത്തെ അമീരിന്റെ കാൎയ്യസ്ഥന്നു ഏല്പിപ്പാൻ പോകുന്നു.
ജൂലായി ൧൦൹ ഹെരാത്തിലെ നാടുവാഴി അമീരിനോടു: സൈസ്താൻ നാട്ടിന്റെ അതി രോളം വന്ന പാൎസ്സിസൈന്യത്തെ എതിരേ റ്റു താൻ തടുപ്പാൻ മനസ്സില എന്നറിയിച്ചതു കൂടാതെ അമീർ ഇംഗ്ലിഷ്കാരുമായി സന്ധിച്ചു വന്നതു തനിക്കു ബോധിക്കുന്നില്ല എന്നുണ ൎത്തിച്ചുകൊണ്ടു തന്റെ യജമാനനോടു ചെറു ത്തു നില്ക്കുന്നു.
ബൎമ്മ.— മണ്ടേലയിൽ വാഴും തീബാ എന്ന മന്നൻ തന്റെ സിംഹാസനത്തെ ഉറ പ്പിക്കേണ്ടതിന്നു ഏകദേശം നൂറു തമ്പാന്മാരും തമ്പാട്ടിമാരും അവരുടെ പ്രജയും കൊടുമയോ ടെ കൊന്നുകളഞ്ഞതു പോരാ എന്നു വെച്ചു ശേഷിക്കുന്ന രാജസന്തതിയേയും ഉപദ്രവി പ്പാൻ തുടൎന്നിരിക്കുന്നു. ആ സംഗതിയാൽ ജൂൻ ൯൹ ഒരു തമ്പാട്ടി അംഗ്ലഉപദേഷ്ടാവി ന്റെ അടുക്കൽ അഭയം ചൊല്ലി ഓടിച്ചെന്നി രിക്കുന്നു. ഇതറിഞ്ഞു മന്നൻ അവളുടെ അമ്മ യെ പിടിച്ചു തടവിലാക്കി കനമുള്ള ചങ്ങല കൊണ്ടു അണിയിച്ചു. അംഗ്ലക്കോയ്മ മന്നന്റെ
നടപ്പിനെ ശാസിച്ചു തന്റെ ക്രൂരതകളെ വി ടേണ്ടതിന്നു തീൎച്ചയുള്ള കല്പനകളെ അയച്ചു. ഒരു മാസത്തിന്റെ അവധി വേണം എന്നു മന്നൻ പറഞ്ഞു യുദ്ധത്തിന്നായി ഒരുങ്ങികൊ ള്ളുന്നു.
എന്നാലും ജൂൻ ൧൫൹ അംഗ്ലകാൎയ്യസ്ഥനാ യ ഷാ (Shaw) സായ്പവൎകൾ കഴിഞ്ഞു പോയ പ്പോൾ ബൎമ്മകോയ്മ സമഭാവം കാണിച്ചതല്ലാ തെ ആടോപമുള്ള ശവസംസ്കാരയാനച്ചടങ്ങു കളാൽ (imposing funeral procession) അംഗ്ല കോയ്മയെ ഉപചരിച്ചിരിക്കുന്നു.
അന്ദമൻ ദ്വീപുകൾ.— നാടുകട ത്തപ്പെട്ട തടവുകാരിൽ ൧൮൭൮ാമതിൽ മുപ്പ ത്തേഴും ൧൮൭൮ാമതിൽ അറുപത്തൊമ്പതും വിവാഹങ്ങൾ നടന്നു. കഴിഞ്ഞ ആണ്ടിലേ വേളികളിൽ രണ്ടു തടവുകാർ സ്വാതന്ത്ര്യമുള്ള പെണ്ണുങ്ങളെ കല്യാണം ചെയ്തു താനും.
M. M., 1879 10. V.
നടപ്പുദീനം.— പെഷാവരിൽ നടപ്പു ദീനം കുറഞ്ഞു പോയെങ്കിലും ലാഹോർ, രവൽ പിണ്ടി, ഹിസ്സാർ എന്നിജില്ലകളിൽ മാറീട്ടില്ല. കന്ദഹാർ നഗരത്തിലും മറ്റും ഈ ദീനം തുട ങ്ങിയ പ്രകാരം കേൾക്കുന്നു.
ആൎക്കാടു.— ആൎക്കാട്ടിലേ മുഹമ്മദീയ പ്രഭു ഖാൻ,ബഹാദർ ജൂൺ 16൹ ജ്വരത്താൽ മരിച്ചു പോയി.
നിലമ്പൂരിലേ തേക്കിങ്കാടു.— നില മ്പൂരിൽ കോയ്മ 1844 ആമത്തിൽ തേക്കു വളൎത്തു ന്ന ഒരു കാടുണ്ടാക്കി അതിന്നു 3435 ഏക്കർ പ രപ്പുണ്ടു. 1877-78 ആം കൊല്ലത്തോളം വട്ട പ ലിശയോടു കൂടെ 877,827 രൂപ്പിക ചെലവും മുള തേക്കു മരങ്ങളും വിറ്റ വക 300,402 രൂ
